Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

232
mensam instruerent; interea vocati, ut videbantur, unus et alter aderant. Iam varii
de Grotii in Galliis statu et in nostros animo sermones; dixi eundem esse qui fuerit
semper atque auritum me testem saepius illum ingemiscere casibus patriae suae,
fausta omnia precari neque, si fata sinant, re aut consilio defuturum. Horum unus
obloquebatur, quem repressit ipse praefectus, in meam quasi sententiam discedens,
allegans et literas eodem fere argumento ad Potentiss. Ord. datas. Dum haec et
similia ita geruntur varioque sermone disceptantur, nauseosis illis ac de industria
ad captiones compositis quaestionibus abunde satiatus excusationem simul atque
abitum paro, cum mihi proni quasi in me animi specie ulterioris morae causas
innecterent, vergentem ad occasum solem timendaque ratibus de nocte vada
praedicantes, et si illorum dedignarer consortium tardius iturum diem, seque natura
loci idoneorum conversatione et omni ambulatorii excercitii commoditate destitui.
Sollicitum tamen me habuit animus, cum omni cura in id intenti viderentur, ut vel
voluntarium detinerent vel refractarium digressu forte arcerent, augebatque doli
suspicionem compositum nimis simulandi studium. Diverso illi tramite ad unam
tamen omnes metam properabant, modo alii ab aliis dissentiebant, modo ut victi
cedebant, attenti numquid in usum forte suum ex meo interloquio aucuparentur.
Dum haec irrita vident consilia, nihilque obliquis insidiis actum, directam viam
capessunt. Ipse praefectus propugnaculo de advecta mecum cista deque reconditis
in ea inquirit, simulque de perscrutanda ante discessum monet, amice item petit
utrumne per transeuntes huc inde ad amicos aut familiares literas aliquando daret,
et num meam illa in re operam forte sollicitasset Grotius. Respondi ignarum me
rerum alienarum nihilque ad me pertinentium, non dubitare quin hoc illi liceat, quod
naturaliter omnibus licet, praesertim nullis edictis aut legibus in contrarium
promulgatis, satis autem commode literas ac negotia per iuratos tabellarios posse
expediri, neque diuturnam - ut nostra est in itinere - moram non 1 pati seriosas literas.
Verum dum sarcinalam (unam) 2 aut alteram absque ullo onere vel impedimento
meo cista facile caperet, non gravate illarum curam suscepisse, literasque additas,
quarum ex inscriptione quibus tradendae sint pateret, dumque inspectionem
desiderat, profero. Harum ego prolatione abunde ipsi satisfactum putans multum
fallor, inquirit ulterius de aliis, assimulans nihil doli ant periculi subesse, quominus
promerem, neque verisimile esse quin et ad alios propinquos dederit; hae literae,
quod iisdem chartis cum reliquis involutae essent, vix sine aliarum proditione proferri
poterant; petit igitur quae literae sint quas penes me habeam, quibus illae intermixtae
fuerint, ac tergiversanti instat; quas forte potui sub literis patris mei per vestras mihi
manus Parisiis traditis occultavi, reliquas illius arbitrio permittere necessitas adegit;
legerat atque relegerat inscriptiones earum cum extensa manu eas reposcerem;
respondit aliquamdiu apud se in custodia remansuras. Ego tam inopinato responso
obstupescens ita meus esse non potui, quin acerbis in eum dictis inveherer, atque
impatientiam doloris, scelestos mores criminando, vindicarem meque insalutatis
omnibus ad hospitium reciperem. Aderant in continenti tres illorum coëpulonum -
nescio quo vocabulo apte designem, contempto certo non audeo - qui mea omnia
et singula alacriter, spe deprehendendorum libellorum aut librorum prohibitorum
disquirebant, sed post-
1 ‘Non’ is na ‘neque’ overtollig.
2 ‘unam’ voegde ik in.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2