Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

17
591. [1619 Juli]. Aan Maria van Reigersberch 1
.
Alderliefste.
De coortse ende pijn, insonderheit in de zyde, hebben my eenige dagen het bedde
doen houden. Ick meen dat ghy daervan voor desen suit zijn geadviseert. Tot graveel
vind ick wel wat inclinatie, maar niet te veel. Wilt soveel doen ende brengen mede,
soo 't mogelijck is, wat van de conserve die ick plagh te gebruycken. Andersins wilt
dezelve hoe eer hoe liever senden. Ick sal soo veel my mogelijck is doen voor myne
gesondheit, voorts alles Godt bevelende met geruster harte. Groet my alle de
vrienden. Geschreven Dynxdaegs ontrent de middagh. Tot Louvestein.
UL. altijdt getrouwe
H. de Groot.
Besorgt voor Willem 2 wat meer vrijheyt off verlossingh voor een tijdt. Cornelia en
Elske mogen niet in de kamer comen 3 .
Adres: Eerbare, deuchtsame Juffrouw, Juffrouw Maria Reygersbergh, Huysvrouw
van Mijn Heer Hugo de Groot, ten huyse van Mijn Heer den Tresorier Generael de
Bye in 's Gravenhage.
592. 1619 Oct. 31. Aan Joris de Bie 4
.
Mijn Heer.
Ick heb nu langer als een jaer tijd gehadt om myne actiën ende intentiën tusschen
Godt ende myne conscientie oprechtelick ende sincerelick te ondersoecken. Ick en
can tot noch toe niet anders bevinden, dan dat ick heb gesocht de questien van de
Religie, voor mynen tijd geresen, door bequame wegen te brengen tot een
Christelicke accommodatie, ende mijn heren ende meesters, dat is de Staten van
Hollant ende de Regenten van Rotterdam, dye ick alleen ende niemant anders by
eede was verplicht, te houden in haere wettelycke autoriteit jegens de voorgenomen
verandering, waervan haer tot Nieumegen ende Oudewater 5 de voorteeckenen
hadden geopenbaert, ende ick voorts in 't seecker van eenige van de notabelste
van Amsterdam was veradverteert. Dat de accommodatie ende verheling van
1 Gedrukt Nederl. Spectator 1871 p. 370; Brieven van Maria van Reigersberch, ed. Rogge p.
270.
2 Willem van de Velde; zie p. 12 n.3. Elske is de dienstbode Elsje van Houwelingen.
3 ‘Het postscriptum stond onleesbaar op den kant; een ander, waarschijnlijk Willem de Groot,
schreef het over en voegde er bij: ‘Dit is in den brief van Grotius aen syne huisvrou met honigh
of citroensap geschreven, en voor... scherpziend oog leesbaer’. Willem schreef ook naast
het adres: ‘broeder de Groot wt Louvestein aen sijn husvrou’. (Rogge).
4 Hs. Kon. Bibl. 's-Gravenhage, cod. 78 C 76. Gedrukt Vollenhoven, Broeders gevangenisse
p. 277. Geadresseerde is Joris (George) de Bie, tresorier generaal der Unie. Hij was gehuwd
(Dec. 1594) met Maria van Almonde, dochter van Jhr. Abraham van Almonde, en Maria de
Groot, een halfzuster van Hugo's vader. Zie I p. 331 n. 2.
5 Zie Brandt, Historie der Reformatie II p. 555, 699, 709, en de pamfletten bij Knuttel n o . 2564
vv., 2586 vv.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2