Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

182
Festus 1 voorheeft tegen de voorn. Confessie ende hier het schrift Tilenii jegens de
Canones van de Synode 2 . Soo de Contraremonstranten hyertoe niet en zijn te
brengen, soo behoort men om de eenicheyt jegens den vyant vast te stellen -
insonderheyt daer de geallieerden ons niet by en staen - oock om alle ingesetenen
te animeren soo tot de ordinarise contributie als tot de West-Indische Compaignie,
de Remonstranten, die soo goede deel van het Landt maecken, [te] tracteren nevens
de Lutherschen. De vrees, dye men heeft voor verandering van de Regiering, can
voorcomen werden door den eedt by de Predicanten ende Lidtmaeten te doen om
de tegenwoordige Regeering voor te staen. Als hyertoe geen genegentheyt, restat
349 3 . Puyssieux 4 heeft my gesegt dat 32 5 aen 75 6 niet en openen. Toont goede
affectie. Maer 't volck hyer is impatiënt ende vreest dat met lang uytstel Spaignen
proffyt sal doen, waerom 689 7 lichtelick soude connen hyer ontboden werden, om
24 8 contentement te geven, by gebreck van andere apparentie. Doch ick beken hyer
sijn oock anderen, dye van 677 9 en 829 10 heel zeer vervremt zijn om 't gepasseerde;
maer die gaen oock te verre. De middelwegh en is niet te vinden sonder goede
opening.
Ick com tot mijn particulier. Ick gelooff wel dat voor het aengaen van eenige
alliantie op my sal worden gelet. Maer de questie is, als daer eerlycke accommodatie
conde vallen, off dat niet beter en soude geschieden sonder uytheemschen te
gebruycken. Myne actiën hebben meest op mijn vaderlant gezien, ende soude niet
garen den naem hebben van voor vrunden te veel te hebben willen doen. De wech
tot accommodatie soude desen connen zijn dat ick by remonstrantie aen de Staten
Generael soude deduceren eenige nulliteyten, de Rechters minst graverende, als
het versuym van op eenige poincten my te hooren in de beloofde defensie, etc. 11 ,
ende dat daerop de Staten Generael nae advys van Rechtsgeleerden de sententie
tegens my gewesen souden nul verclaeren; dat en soude geen consequentie hebben
tot andere saecken, ende soude de Rechters niet te zeer lederen, alsoo alle Rechters
sulcx bywylen weervaert sonder ignominie. Wilt hyer op letten met 591 12 . Doch men
dient niet te doen jegens de wil van 349 3 . Voorts twijffel ick zeer off men niet door
goede vrunden behoort te ondertasten off in Duitschlant eenige dienst voor my
soude zijn te becomen. Want d'onseeckerheyt hier staet my niet wel aen. Ick vrese
oock dat de Apologie hyer eenigen niet wel en sal smaecken. De weynigen connen
in sulcke saecken meer quaedts doen dan andere goeds. Evenwel en can ick om
alle die consideratiën niet laeten voor mijn eer te sorgen, die geen langer uytstel en
lijdt. 't Bevorderen van de provisie op de confiscatie vind ick nu tydelick; meen oock
1 Bij P.J. Wijminga, Festus Hommius (1899) vind ik geen boek over dit onderwerp.
2 D. Tilemus, De leere der Synoden van Dordrecht ende Alez. Pfl. Kn. 3471.
3 Frederik Hendrik.
4 Zie p. 161 n. 4.
5 Remonstranten.
6 De Koning.
7 Du Maurier.
8 Maurits.
9 Prins van Oranje.
10 Staten Generaal.
11 De Groot voegde op den kant het volgende bij: ‘Hyer by soude connen gevoecht werden het
vertoon van eenige poincte in de sententie verhaelt, die inderdaet anders zijn gelegen ofte
geseyt, met uytlaeting van noodige circumstantien; alle 't welcke by my aengewesen ende
bewesen soude zijn geweest, waer my tijdt gegeven van defensie’.
12 De Bie.
3 Frederik Hendrik.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2