Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

162
venimus. Hoc spatium et refectioni corporis dedi et morae illius 1 , in quem tanta iam
puto me contulisse beneficia ut eorum memoriam si tantillum negassem perdi e re
mea esse non arbitrer. Crastino die cum bono deo in patriam cogitamus. Interea
Grevinchovium 2 de tuis sex libris 3 conveni, quos ille iam tribus abhinc septimanis
ad parentes nostros transmiserat: non posse hic eos imprimi et causas cur non
possint iam ad te perscripsit ipse. Egi cum Wtenbogardo de tuo consilio, egi et cum
Grevinchovio, uterque putat non petendam ab Ordinibus veniam, sed opus illud
quamprimum insciis omnibus praelo in Hollandia committendum. Negant tanti sibi
videri eam veniam ut repulsae praesentaneum periculum aequet. Affirmant tam
commode haec clam quam palam impressa in manus hominum non malorum etiam
Contraremonstrantium posse pervenire. Slatius 4 eadem de re mecum locutus est,
negabat ille veniam imprimendi in Brabantia petendam fuisse, sed clam impressoribus
tradendum: id enim tam facile hic quam in Batavia fieri potuisse; in eam rem
exemplum mihi dedit libellum de modo precandi a se compositum 5 , qui ad gustum
horum minime facit, et tamen Antverpiae impressus est, ita ut a nemine neque visus
neque lectus sit, cuius iam exemplaria centena aliquot in patriam transmisit. Adhibebo
consilia amicorum qui apud nos sunt, et eorum te certiorem faciam.
Lis de equo 6 etiamnum hic pendet; Slatius abituriens urget ut ipse fideiussorque
suus dubio litis eventu liberentur; intellexi e Grevinchovio Societatem totius causae
periculum in se recepisse, itaque eum omnia curaturum. Adversarius procul dubio
inferior erit causa, sed tamen aliquos habet quorum favore nititur; et praeterea metus
est ne post litem iam nobis adiudicatam nihil in eius bonis reperiatur, unde expensis
satisfiat; sed hoc iam alii viderint. Adii cum Valckio 7 et Grevinch. communi consilio
Syndicum Rolandum 8 eique tua officia detuli, postea ut causam hanc si fieri posset
sua auctoritate componeret rogavimus; ille prolixissimam in te humanitatem testatus,
omnia se tentaturum respondit et in omnem eventum bene de Scabinorum iustitia
sperare iussit. Invisi et Rubenium 9 quem etiam tuo nomine salutavi, sperat te ille
propediem Parisiis videre nam illuc a regina matre evocatus est; intelligo Peiresium 10
aliquoties ad
1 Ewout Graswinckel; zie p. 133 n. 4.
2 De verbannen Remonstrantsche predikant, Nic. Grevinchoven.
3 Grotius heeft blijkbaar het handschrift van het ‘Bewijs van den waren godsdienst’ (p. 26 n. 6;
zie p. 149 n. 7; p. 156 n. 5) aan Grevinchoven en Wtenbogaert te Antwerpen gestuurd, om
hun meening te verstaan over een eventueel verzoek aan de Staten om privilegie voor dit
boek, en over de vraag, of het in Antwerpen zou kunnen worden uitgegeven. Caspar Gevartius
(zie p. 92 n. 7) in een brief aan Erycius Puteanus van 25 Oct. 1621 (bij Hoc, Etude sur J.G.
Gevaerts p. 195) schrijft: ‘Misit Antverpiam his diebus Grotius librum suum de Veritate
Religionis Christianae adversus Atheos, Iudaeos ac Mahumetestas, eumque Censurae
Catholicae subiecit, unde bene de eius conversione sperare incipio’. Hoe ver Grotius ook in
dezen tijd van een bekeering tot het R.K. afstond, blijkt wel uit zijn brieven van deze jaren.
Gevartius heeft de bedoeling van het zenden van het manuscript naar Antwerpen niet
begrepen.
4 De verbannen Rem. predikant Henr. Slatius, later bekend uit de samenzwering tegen Prins
Maurits.
5 Wel biddens onderwijs, met een verklaringe over het gebed onzes Heeren. 1621.
6 Over het paard, zie p. 203.
7 Pieter Valck, die de Remonstrantie mede onderteekend had.
8 Zie p. 60 n. 8.
9 De schilder P.P. Rubens; zie p. 128 n. 1.
10 Nic. Claude Fabry de Peiresc; zie p. 66 n. 8.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2