Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

137
faciunt hanc vitam esse, olim scripseris, Nulli solvere temporis tributum 1 . Hoc nunc
otio fruor. Utinam saltem molesti esse desinant, per quos hactenus quieto esse non
licuit. Sed fortasse et hoc propediem erit. Nam Facultas Theologica satis benigne
mecum agere videtur. Uti et Amplissimi Curatores. Si quid in caussa mea agetur,
statim perscribam. Valde desidero, ut tuorum quam plurima lucem brevi videant. Uti
Commentarii in tres Evangelistas 2 . Vel, si eos paullum premere adhuc voles, saltem
Stobaeus aut γνωμολογία 3 , et rhythmicum pro religione Christiana opus 4 . De quo
quia mentio incidit, praeterire illud non possum, versum antepenultimum, vel illi
proximum 5 , minus probari amicis quibusdam tuis. Ais sicubi minus satisfacias, ob
aetatem excusari debere, et paratum esse discere veriora. Protritum hoc illis videtur,
et illis etiam usitatum, quibus imperant τῶν παίδων βασιλέες. At minime convenire
viro coelestis ingenii, et eximiae adeo eruditionis. Dixi ego primam hanc Christiani
laudem esse, humilitatem: et summi magistri hanc esse voluntatem, ut pueri similes
simus. Sed satisfacere eo non potui. Tu cogitabis.
Quod ad illa, quae de religionis controversiis, et iudicio antiquitatis scripseras 6 ,
quam dissidentes sint amicorum sententiae, arbitror iam satis te sive ex parente,
sive aliunde cognovisse. Sane perutile est, constare vulgo quod iudicium fuerit
veterum. Sed num putas, eo me in scripto posse commendari, quo fortasse vel
urbanatim, vel rusticatim, tangam, sive Agamemnona, sive Achillem, sive Calchantis
prosapiam 7 ? Quare perstat animus, vel recoqui paullum oportere hoc opus, vel
editionem melius differri, saltem in hebdomades paucas. Fortasse interim - ita video
aliquos sperare - evenerit aliquid boni. Sin minus, exigua sane mora est, quae
postulatur, nec quae publico, ut puto, incommodare possit.
Saepius posthac ad te scribere statum: fortasse autem non semper tabellarius
erit satis fidus. Propterea, ubi opus putabo, aliena manu utar, ac ne nomen quidem
consueto more addam. Tu vero, summe vir, vel ex argumento facile quis scripserit
cognosces, vel ex ἰσοδυναμοῦντι, ut si pro Gerardo Ioanne Vossio scribam Vulturium
Gratianum Bassarium. Nam illa Desiderii Alopecii 8 metuo ne aperta sint nimis.
Quandoque etiam initiales V.G.B. satis scriptorem testabuntur. De te si quid dicendum
erit, vocabo Celsum. Id enim praenomen tuum sonat. Gadolii 9
1 Zie Grotius' Poemata (1670) p. 263.
2 Zie p. 27 n. 1.
3 Vossius twijfelt blijkbaar of Grotius Stobaeus geheel zal uitgeven dan wel, zooals hij in 1623
deed, enkel een bloemlezing; zie p. 15 n. 4.
4 Bewijs van den waren godsdienst, zie p. 26 n. 6.
5 Het slot van het ‘Bewijs’ luidt thans:
Verschoont veel liever 't werck dan dat ghy 't bitter laeckt
En' denckt, och heer, het is te Louvesteyn gemaeckt.
Blijkbaar heeft Grotius gehoor gegeven aan Vossius' raad, en het slot van het gedicht gewijzigd.
6 Disquisitio an Pelagiana sint ea Dogmata; zie p. 109 n. 2.
7 Een Agamemnon of een Achilles (een der hoogstgeplaatsten, in 't bijzonder Maurits) of de
predikanten.
8 Gerardus in verband gebracht - evenals bij Desiderius Erasmus - met begeeren; Alopecius
van ἀλώπηξ, vos; thans dus vervangen door Vulturius, vanwege de gulzigheid, begeerzucht
der gieren; Gratianus, de Latijnsche vertaling van den Hebreeuwschen naam Johannes;
Bassarius, van βασσάριον, diminutief van βασσάρα, den Thracischen naam voor vos; cf.
Herodotus IV, 192.
9 Gadool is het Hebreeuwsch voor ‘groot’.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2