Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

94
vitiis illecebra est - sive legendo, vicissimque orando bonas collocans horas ad
septuagesimum valens annum perveni, benignitate eius Numinis, in quo vivimus,
movemur, et sumus. Imo sine custode socio atque arbitro pedem domo efferre cavi,
nisi praevaricari, quod avertat Deus, vellem. Omnique adeo mortali a Deo custodem
angelum iam a primo natalis die felicitate quadam, ut B. ait Hieronymus 1 , apponi
credimus. O sane felicem custodiam! o iucundum carcerem! Quis me liberabit, nisi
summus ille imperator, qui hac nos in custodia collocavit, vetatque sine eius iussu
statione decedere. Ecquando bone Deus vincula disrumpes mea? An seni mihi
fessoque incolatus prolongatus est!
Tibi nunc, Groti, proferam si pateris, quae mihi nocturna illa meditatione in mentem
venerunt; conditionis tuae respectu interim habito, ut qui e custodia iam uxoris astu
operaque dilapsus in arca es libraria: ut olim Moyses dux populi Israelitici destinatus
ἐν ϰιβωτῷ, ϰίστῃ ϰαὶ ϕασϰώλῳ servatus emersit, altusque a Regis filia, ad maiora
nimirum Dei voluntate patranda. Tu quoque in equo durateo 2 , lignea arca, a
custodibus elatus poteris fortasse - quid enim vetat poëtica apud poëtam adhibere
- inflammare non Troiam sed Bataviam patriam, non igni vastante omnia ac
depopulante, sed aetherio ac caelesti, tu modo si vis ipse ardens patriae amore, et
cives tuos re consilioque iuvans salubri - scis quo tendam - ut positis tandem armis
fugentur errores tot tantique etiam Iudaeorum ac Turcarum Mahometistarum:
profligentur blasphemae illae in Christum, eiusque sponsam Ecclesiam Romanam
voces etc. Feceris id exemplo duorum probe tibi notorum Io. Spondani 3 Galli I.C.,
ac tui credo familiaris Pe. Bertii 4 , quem Lutetiae collectum vides humaniter a Rege
Christianissimo. Utriusque rationes conversionis ad bonas partes, partium studio
valere iusso, Latine istic ac Gallice editas potes odio omni adversariorum omisso
attentius legere atque expendere. Ille, ut melius nosti, in Hesiodum, et vastas in
vastum Homerum dedit observationes, et in Psalmos aliquot ad Regem Henricum
IIII. Frater quoque eius, Henr. Spondanus, abiurata Romae haeresi, quam vel in
Gebennicis, vel Basileae hauserant, Annalium Ecclesiasticorum Caesaris Card.
Baronii ἐπιτομὴν ἐν τῇ οἰϰουμένου ἐπιτομῇ Ρώμῃ concinnavit, feliciter.
Nunc quae mala impendentia fuga tua salutari declinaris mecum considera, ut,
ne antiqua commemorem, e Valerii Maximi libro V. eorum qui Reip. ac Patriae togati
aut sagati servierunt: utque in Graecia omittam Themistoclem; in Latio vero
praeteream Scipionem illum Africanum superiorem, qui a suis proscriptus, de quibus
omni bono meritus Urbem conservarat, patria extorris hoc sibi sito poni voluit elogium:
Ingrata patria ossa non leges mea 5 . Themistocles vero apud Xerxem versans exsul
liberis ait: Perieramus, nisi periissemus 6 . Verum nostrae
1 Hier. In Ecclesiasten 5 (= Migne P.L. 23, 1106).
2 Het Trojaansche paard, ἵππος δουράτεος, Homerus, Od. VIII, 493. Cf. Lucretius I, 473.
3 Jean de Sponde, 1557-1595, broeder van den straks te noemen Henri de Sponde, 1568-1643.
Hun voornaamste werken noemt Schott.
4 De Leidsche professor, die, in 1619 afgezet, naar Parijs ging en daar Roomsch-Katholiek
werd. Van zijn overgang gaf hij rekenschap in: Oratio in qua suae in Galliam migrationis
consiliorumque rationem exponit. Paris 1621; het volgende jaar met duidelijker titel herdrukt.
Zie Petit, Bibliogr. Lijst p. 153 n o . 27 vv. Een Fransche vertaling, die Pacquot noemt, kent
Petit niet.
5 Cf. p. 63 n. 3.
6 Plutarchus, περὶ ϕυγῆς 7.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2