Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

85
mento tenentur, obstringuntur legibus etiam in quas non assenserunt, indicium
accipere et iudicatum facere coguntur: quae omnia evidenter ostendunt libertatem
illam quam habent talem esse, qualis potest competere subditis, non illam quam
nos nobis vindicavimus hactenus verbisque et armis defendimus, quae in se ius
imperandi plenum perfectumque complectitur. Discrimen hoc probe a se intelligi
ostendunt Veneti aliique per Italiam populi quibus Helvetii addi possunt et
Genevenses. Isti enim omnes quanquam olim pars eius corporis, quod Imperium
dicimus, nulla mercede adduci possunt ut eo redeant, quippe experti non illam
Germanicarum civitatum, sed soli Deo subditam libertatem. Si annales nostros
revolvere nobis libeat, reperiemus iam olim Hollandiae Comites magno optimatium
ac populi assensu bella gravissima suscepisse potius quam ut Imperatorum se
vasallos faterentur: quod tamen vinculum multo minus est quam subditorum. Nam
Vasallus ad militaria tantum auxilia, non etiam ad alia, quae imperantur, facienda
adstringitur. Fuerunt postea Comites e Germanicis familiis oriundi, qui, quod
Imperatores haberent parentes aut agnatos, homagium Imperatoribus facere ex re
sua existimarunt: sed ea res quoties ad Ordinum pervenit notitiam magno consensu
improbata est, ut inimica avitae libertati, cuius tuendae non imminuendae potestatem
Principes sub Comitum nomine acceperant. Itaque Philippo Burgundione, quem
Bonum vocant, principatum adepto Fredericus Secundus Imperator ut ipso populisque
ipsi creditis amicis uti posset, omnem illam controversiam extinxit, et aequale foedus
pepigit. Carolus postea Austriacus ut ad Imperatorium fastigium, quod ardentissime
expetebat, pertingeret, cum nihil magis ipsi obstaret quam quod populi, quorum ipse
Princeps erat, maiestatem Imperii non magis quam Galli aut Britanni agnoscerent,
Germanorum animis conciliandis promisit effecturum se ut Belgico-Germania in
Imperii Germanici corpus coalesceret. Sed cum iam spei suae compos factus,
aliquam fidei suae liberandae viam quaereret, invenit rem implicatam maximis
difficultatibus: nam et singulae nationes, praesertim Hollandica, ius suum contra
omnia externa imperia fortiter tuebantur, et qui Carolo a consiliis erant plurimas
afferebant rationes cur ista mutatio Belgico-Germaniae rebus neutiquam expediret.
Tandem Carolus Imperator cum negotium difficile aliter extricare non posset, inter
Imperium Germanicum et Belgico-Germaniam pactionem instituit, sed eam quae
multis modis Belgico-Germanorum libertati cavebat, ita ut tota illa concorporatio ad
solam ferme causam tributorum, quae pro communi tutela Germaniae essent
necessaria, adstringeretur. Atqui ne ea quidem pactio ad effectum perducta est,
Ordinibus tributa inferre abnuentibus: atque ipse Imperator et Germaniae Principes
ac Civitates Belgico-Germanos a suo corpore plane alienos apertissime iudicarunt,
cum querelas de Hispanorum iniuriis saepe ad se delatas tanquam nihil ad se
pertinentes reiecerunt. Ex eo Batavi nostri eorumque socii libertatem quam sine ope
Germanica vindicaverant non minus ab Imperio Germanico quam ab omni alia
externa potentia intactam atque illibatam servavere: professi id ipsum tum etiam
cum ante Induciarum pactionem non obscura Hispanorum arte literae ab Imperatore
venissent, quae sepultas diu disceptationes in hoc renovabant, ut publice Batavis
status controversiam facerent. Ab his maiorum nostrorum ac nostris etiam institutis
discedere quae suadet ratio? Necessitatis patrocinio, ut spero, nemo utetur: nam
neque subesse veram necessitatem ostendit priorum multoque difficiliorum temporum
comparatio: et ista allegatio semel admissa in praeceps ducit, neque habet ubi
consistat. Hoc pro
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2