De breuk van het voorvredesverdrag van Versailles.

De Strijd aan de Somme 1916 en 1940
door Dr. Rolf Bathe
Toen de ruiterregimenten van den Duitschen generaal
Von Kluck in de heete Augustusdagen van 1914
hun paarden aan den oever der Somme bij St. Christ
drenkten en de regimenten van het IVe Maagdenburgsche
reservekorps bij den opmarsch over de Sommebruggen
zingend door de nauwe straten van Amiens
marcheerden, dacht er niemand aan dat dit kleine
riviertje, dat zich in vele bochten door de vriendelijke
weilanden en akkers der Picardie windt, twee jaren later
in het middelpunt van een van de bloedigste en grootste
veldslagen van de wereldgeschiedenis zou staan.
In den vroegen zomer van het jaar 1916, toen sterke
strijdkrachten van het Duitsche veldleger voor Verdun
en in Rusland aan het Broessilow-front vastgehouden
werden, had de Engelsch-Fransche legerleiding de
sedert maanden aan den gang zijnde voorbereiding
voor een offensief op groote schaal beëindigd. Het doel
van den massalen aanval was de doorbraak door het
Duitsche westelijke front in de richting van Cambrai,
de opmarsch naar de Duitsche grens en — om de
beslissing van den oorlog te forceeren — de inval in
Duitschland.
Om dit grootsche doel te bereiken had de Engelsch-
Fransche legerleiding zulke massa's stormtroepen en
materieel opgehoopt, als men het na alle tot nu toe
opgedane oorlogservaringen niet voor mogelijk gehouden
zou hebben. 3000 kanonnen tot de zwaarste scheepskalibers
van 38 cM. en 2000 mijnwerpers — dus alle
8 meter een vuurmond — waren voor het 40 KM.
breede aanvalsfront opgesteld. Zeven millioen granaten
waren bij hoopen opgestapeld om het trommelvuur
gedurende de eerste maand van den grooten strijd te
voeden.
Deze tot nu toe voor onmogelijk gehouden inzet
van munitie heeft aan den Somme-veldslag van 1916
den naam van den eersten grooten veldslag van
het materieel gegeven. Het materieel, de massa staal
en ijzer moest de Duitsche stellingen vernielen en de
verdedigers onder het puin begraven, alvorens de
storminfanterie van de Engelschen en Franschen tot
den aanval zou overgaan.
Bij het begin van den slag was de krachtsverhouding
der infanterieën 1:5 — 69 Duitsche tegen 384 vijandelijke
bataljons — der artillerieën wat het aantal kanonnen
betreft 1:4, aan munitievoorraad 1:10. Bij de zware
kalibers bestond in de eerste dagen zelfs de catastrophale
verhouding van 1:20. In de lucht had de vijand
bij het begin van den slag de zesvoudige meerderheid.
Het was dus geen wonder, dat de opperbevelhebbers
Joffre en Haig zeker van hun zaak waren en van dezen
massalen inzet een snelle doorbraak door het Duitsche
front verwachtten. Staatslieden en parlementariërs der
Entente en oorlogscorrespondenten van alle landen der
wereld waren gekomen om getuige te zijn van de doorbraak.
Zij zouden bitter teleur gesteld worden.
Op 24 Juni 1916 begon het trommelvuur aan het
Sommefront, dat zonder pauze zeven dagen en nachten
lang aanhield. Den len Juli klommen van Hébuterne
tot Chaulnes over een breedte van 40 KM. de Britsch-
Fransche stormregimenten uit hun loopgraven. Vijf
maanden lang woedde deze vreeselijke slag met onverminderde
kracht totdat volledige uitputting aan beide
zijden, stortregens en modder aan deze bittere worsteling
een einde maakten. Gemiddeld hadden de Engel­
schen en Franschen 5 tot 7 KM. diep de Duitsche
strijdlinies kunnen binnendringen; de diepste bres
bedroeg 9 KM.
Alles in alles besloeg het Somme-slagveld niet meer
dan 300 KM 2
. Op deze nauwe ruimte bloedden 500000
Duitsche en 750000 Britsche en Fransche krijgers —
dat zijn meer dan 4000 man op een vierkanten kilometer.
Deze vreeselijke verlieslijst is een bewijs van de
enorme krachtsinspanning van de Britsche en Fransche
legers om de doorbraak te forceeren en van den fanatieken
wil tot tegenstand waartoe de Duitschers in staat
waren om het tot in de grondvesten bevend front te
verdedigen. Zij is tegelijkertijd een spiegelbeeld van de
grenzenlooze verbittering waarmede in. dezen slag
gestreden werd.
Troepen van alle Duitsche stammen hebben in den
Somme-slag onvergankelijke lauweren behaald en in
deze niets ontziende worsteling gevochten, zooals nooit
te voren mannen gevochten hebben.
Als wij van de 146 divisies die aan den Somme slag
deelnamen er één enkele uitgrijpen, zoo alleen daarom,
omdat in de prestaties van deze divisie, de gereedheid
om onvoorwaardelijk alles op het spel te zetten, de
opofferingswil en de roem van alle Somme-strijders
belichaamt is. Het zijn de Wurttembergers van de
26e reserve-divisie. De houding van deze troepen, die
met korte onderbrekingen van het begin tot' het einde
in den smeltkroes van dezen slag gestaan hebben zonder
ook maar een enkelen keer te wankelen, is een klassiek
voorbeeld van de Duitsche soldatendeugden.
Acht Engelsche divisies bestormden bij den algemeenen
aanval op 1 Juli 1916 de tot puin geschoten
en rookende linies van deze ééne Duitsche divisie, die
niettegenstaande de overweldigende overmacht haar
strijdstellingen tusschen Hamel en Thiepval in den
strijd van man tegen man, waarbij de Engelschen vernietigende
verliezen leden, konden handhaven. Even
hard vochten deze troepen drie maanden later bij de
verdediging van het steunpunt Thiepval, dat, sedert
het begin in het brandpunt van den slag staande, nog
slechts een vergruisde puinhoop was. Van alle kanten
omsingeld en onder een infernaal trommelvuur liggend,
gaven de laatste, voor een groot deel gewonde en
bedolven verdedigers zich pas aan de binnengedrongen
Engelschen over, toen gebrek aan munitie ze daartoe
dwong. Hier bij Thiepval was het
dat een Engelsche bevelhebber de naar een
eervolle gevangenschap afmarcheerende laat=
ste verdedigers van Thiepval door het presens
teeren van het geweer eerbetoon liet bewijzen.
Deze divisie verloor bij haren strijd in den Sommeslag
in het geheel 277 officieren en 12930 man; verliezen
die voor het grootste gedeelte ten laste van de
infanterie komen. Wat deze verliezen beteekenen wordt
verduidelijkt door het feit dat de gevechtssterkte van
de infanterie eener divisie in den zomer 1916 ongeveer
180 officieren en hoogstens 8000 man bedroeg.
Niettegenstaande het voorafgaande vernietigende
trommelvuur stieten de jonge Kitchener-regimenten
bij den algemeenen aanval op 1 Juli aan het geheele
Engelsche aanvalsfront op een zoo onverwachten hardnekkigen
tegenstand, dat reeds op dezen eersten dag
van den aanval het geheele plan van het Britsch-
Nr. 1444 Nerierl