De breuk van het voorvredesverdrag van Versailles.

die buiten alle Duitsche belangen lagen. Nu eens werd
gezegd, Duitschland wil de Oekraine bezetten, dan weer
Duitschland wil Finland binnenrukken. Een andere keer
beweerde men, Roemenië wordt bedreigd, ja tenslotte
was men zelfs voor Turkije bevreesd.
Ik achtte het onder deze omstandigheden juist om
voornamelijk met Rusland over te gaan tot een nuchtere
vaststelling der belangen, teneinde eens en voor altijd
duidelijk te maken, wat Duitschland voor zijn toekomst
als belangengebied meent te moeten beschouwen en wat
omgekeerd Rusland voor zijn bestaan belangrijk acht.
Op deze duidelijke afbakening van de wederzijdsche
belangengebieden volgde de nieuwe regeling van de
Duitsch-Russische verhouding. Alle hoop dat thans in hef
kader daarvan een nieuwe Duitsch-Russische spanning
zou kunnen intreden, is kinderachtig. Noch Duitschland
heeft een stap gedaan die het buiten zijn belangengebied
bracht, noch Rusland heeft zulks gedaan. De hoop
van Engeland echter, door het uitlokken van de een of
andere nieuwe Europeesche crisis een ontlasting van
zijn eigen situatie te kunnen bereiken is, voorzoover het
de verhouding tusschen Duitschland en Rusland betreft,
een valsche gevolgtrekking. De Britsche staatslieden
zien alles iets langzamer in, zij zullen derhalve ook dit
nog in den loop der lijden leeren begrijpen.
Ik heb in mijn rede van den zesden October de verdere
ontwikkeling van dezen oorlog wel juist voorspeld.
Ik verzeker U, heeren afgevaardigden, dat ik geen
oogenblik aan de overwinning kon twijfelen. Wanneer
men thans niet juist in de nederlagen de teekenen en
waarborgen van de eindoverwinning ziet, dan geloof ik,
dat de ontwikkeling mij tot dusver wel in het gelijk heeft
gesteld. Niettegenstaande ik van deze ontwikkeling
overtuigd was, heb ik destijds Frankrijk en Engeland de
hand toegestoken om tot overeenstemming te komen.
Ik heb U destijds tegelijkertijd verzekerd, dat ik
vreesde wegens mijn vredesvoorstel zelfs te worden uitgekreten
voor bangerd, die niet wil vechten omdat hij
niet meer vechten kan. Het is ook precies zoo gebeurd.
Ik geloof echter wel dat reeds thans Frankrijk — minderde
schuldige staatslieden als het volk — over dezen sesden
October anders zal denken. Welk een onnoemelijke ellende
is sindsdien over dit groote land en volk gekomen! Ik
wil het er niet nog eens over hebben, wat een leed deze
oorlog den soldaten heeft gebracht. Want bijna hier
bovenuit gaat nog het leed dat ontstaan is door de gewetenloosheid
van hen, die millioenen menschen zonder
eenigen grond van hun haardsteden hebben verdreven,
slechts met de gedachte, hierdoor wellicht de Duitsche
oorlogsvoering moeilijkheden te kunnen bereiden.
Dit alles had — zooals gezegd — niet behoeven te
gebeuren. Want ik heb nog in October noch van Frankrijk,
noch van Engeland iets anders verlangd dan alleen
den vrede.
Doch de heeren belanghebbenden bij de wapenindustrie
wilden de voortzetting van dezen oorlog tot eiken
prijs en zij hebben dezen oorlog thans gekregen.
Ik ben zelf te zeer soldaat om geen begrip te hebben
voor de rampzalige gevolgen van een dergelijke ontwikkeling.
Ik hoor thans uit Londen slechts een schreeuwen
— het is niet het schreeuwen der massa's, doch der
politici — dat de strijd nu juist moet worden voortgezet.
Ik weet niet of deze politici reeds de juiste voorstelling
van de komende voortzetting van dezen strijd hebben.
Ze verklaren weliswaar dat zij dezen oorlog zullen voortzetten,
en, wanneer Engeland er aan te gronde zou gaan,
van Canada uit. Ik geloof nauwelijks, dat dit zoo te be­
grijpen is, dat het Engelsche volk naar Canada gaat,
doch het zullen toch wel alleen de heeren belanghebbenden
bij den oorlog zijn, die zich naar Canada terugtrekken.
Het volk zal, naar ik meen, toch wel in Engeland
moeten blijven.
En het zal den oorlog in Londen toen ongetwijfeld met
andere oogen bezien dan zijn zoogenaamde leiders in
Canada.
De heer Churchill heeft het zoojuist weer verklaard
dat hij den oorlog wil. Hij is thans ongeveer zes weken
geleden begonnen met den oorlog op het terrein, waar
hij schijnbaar gelooft, wel bijzonder sterk te zijn, namelijk
den luchtoorlog tegen de burgerbevolking, zij het
ook onder het op den voorgrond geschoven motto tegen
zoogenaamde oorlogsdoelen. Deze oorlogsdoelen zijn
sinds Freiburg open steden, gehuchten en boerendorpen,
woonhuizen, ziekenhuizen, scholen, kinderbewaarplaatsen
wat er al meer getroffen wordt.
Ik ben mij er van bewust, dat ons antwoord, dat eens
zal komen, onnoemelijk leed en ongeluk over de menschen
zal uitstorten.
Natuurlijk niet over den heer Churchill; want hij zal
dan immers ongetwijfeld in Canada zitten, daar waar
men reeds het vermogen en de kinderen der voornaamste
belanghebbenden bij den oorlog heengebracht heeft.
Maar voor millioenen andere menschen zal het groot
leed veroorzaken. De heer Churchill zal mij ditmaal wellicht
bij uitzondering gelooven, wanneer ik als profeet
nu het volgende verklaar: Er zal daardoor een groot
wereldrijk vernietigd worden. Een wereldrijk dat ik nimmer
heb willen vernietigen of zelfs maar heb willen benadeelen.
Alleen ben ik het er met mijzelf over eens dat
de voortzetting van dezen strijd slechts met de volkomen
vernietiging van een der beide oorlogvoerenden zal eindigen.
Mister Churchill moge gelooven dat het Duitschland
is. Ik weet dat het Engeland zal zijn.
In dit uur voel ik mij verplicht ter wille van mijn geweten
nog eenmaal een beroep op het gezond verstand
ook van Engeland te doen. Ik geloof dit te kunnen doen,
omdat ik niet als overwonnene om iets smeek, maar als
overwinnaar tot het gezond verstand spreek, ik zie geen
reden die tot voortzetting van dezen strijd kan dwingen.
Ik betreur de offers die hij eischen zal. Ook mijn eigen
volk zou ik die willen besparen. Ik weet dat millioenen
Duitsche mannen en jongelingen vlam vatten bij de gedachte,
eindelijk zich met den vijand te kunnen meten,
die ons zonder eenige reden ten tweeden male den oorlog
verklaarde.
Alleen weet ik dat er thuis vele vrouwen en moeders
zijn, die in weerwil van de groote bereidwilligheid om
ook' het laatste op te offeren, toch met haar hart aan dit
laatste gehecht zijn. De heer Churchill moge zich van
deze mijne verklaring wederom afmaken met den kreet
dat dit slechts het voortbrengsel van mijn angst zou zijn
en van mijn twijfel aan de eindoverwinning, maar ik heb
dan in ieder geval mijn geweten verlicht ten aanzien van
de dingen die komen gaan.
Terugziende op de tien maanden die achter ons liggen,
worden wij allen door de genade van de Voorzienigheid
overweldigd, die ons in staat stelde in het groote
werk te slagen. Zij heeft onze besluiten gezegend en ons
op de moeilijke wegen vergezeld. Ik ben aangegrepen
door het bewustzijn van de bestemming die zij mij heeft
gegeven, namelijk aan mijn volk de vrijheid en de eer te
hebben teruggegeven. De schande die 22 jaar geleden in
het boseh van Compiègne begon, is op die zelfde plaats
voor altijd uitgewischt.
Verantwoordelijke Uitgever: President Heinrich Kessemeier, Hamburg 13, Hochallee 127
Uitgever en Drukker: Falken-Verlag, Hamburg