Kom Bathmen - Gemeente Deventer

estemmingsplan Kom Bathmen
Bij diep verstoorde terreinen in de dorpskern kan, mits is aangetoond dat het terrein meer dan
1,5 m diep is geroerd, archeologisch advies en onderzoek vervallen. In het stroomgebied van
de Schipbeek dient rekening te worden gehouden met toevalsvondsten als scheepsresten.
Verdere selectie vindt plaats op basis van de Deventer Onderzoeksagenda Archeologie
(DOAA).
Archeologisch verwachtingsgebied
Ter bescherming en veiligstelling van de op en/of in de grond verwachte archeologische
waarden is in het bestemmingsplan een dubbelbestemming 'Archeologisch
verwachtingsgebied' opgenomen. Zoals de archeologische verwachtingskaart laat zien, heeft
het grootste deel van het grondgebied van Bathmen een middelhoge tot hoge
verwachtingswaarde. Het bouwen van gebouwen en andere werken en het uitvoeren van
diverse werkzaamheden is daarom niet zonder meer toegestaan. Burgemeester en
wethouders kunnen verlangen dat door middel van archeologisch onderzoek wordt
aangetoond dat de archeologische waarden van de gronden niet worden verstoord. Ook in de
zones met een middelhoge verwachting zal enige vorm van archeologisch onderzoek moeten
plaatsvinden. Als bekend is welke delen precies verstoord zullen worden, kan dit nader
worden toegespitst. Wanneer de verstoringsdiepte en begrenzing van de
graafwerkzaamheden bekend zijn, kan worden bepaald welke vorm van archeologisch
onderzoek voor welk deel van het gebied noodzakelijk is. Op de locaties van de 19 de eeuwse
historische boerderijen is archeologisch onderzoek niet noodzakelijk. Een aantal van de
boerderijen ligt echter in een gebied met middelhoge verwachting, waar altijd enige vorm van
archeologisch onderzoek nodig is in geval van bodemingrepen.
In het westen van het bestemmingsplangebied heeft de Rijksdienst voor Oudheidkundig
Bodemonderzoek (ROB), tegenwoordig Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), een
terrein van hoge archeologische waarde aangewezen: De Bathmense Enk (Monumentnr
13840, CMA-nr 33F-013). Dit terrein ligt grotendeels buiten het bestemmingsplangebied,
alleen twee kleine delen liggen binnen het bestemmingsplangebied. Deze gebieden hebben
een middelhoge en hoge archeologische verwachting.
5.2.2 Cultuurhistorie
De eerste ontwikkelingen in het gebied rond de kerk in Bathmen speelden zich af in de 11 de of
12 de -eeuw, mogelijk vroeger. De Bathmense kerk is rond 1240 geschonken door de Bisschop
van Utrecht aan het Kapittel van de Lebuïnuskerk te Deventer. Net zoals de Lebuïnuskerk in
Deventer oorspronkelijk Mariakerk heette, was ook de kerk te Bathmen een Mariakerk. Deze
werd later Onze Lieve Vrouwe Kerk genoemd, om na de Beeldenstorm haar patrocinium te
verliezen. In de kerk werden de belangrijkste personen begraven. Tijdens de restauratie in
1976 werden ook buiten de kerk begravingen ontdekt. Het is gebruikelijk dat om de kerk een
kerkhof ligt. Echter, bij de Bathmense kerk is dit niet meer het geval. Uit de gegevens blijkt
echter dat delen van het grafveld nog aanwezig kunnen zijn. Het huidige koor en de toren
dateren uit de tweede helft van de 15 de eeuw.
Tot halverwege de twintigste eeuw bestond Bathmen voornamelijk uit bebouwing aan en
tussen de Dorpstraat, de Molenstraat, de Schoolstraat en de Brink. Deze vroegste bebouwing
vormt de identiteit van het centrum van Bathmen en is cultuurhistorisch waardevol. Ze
definieert het dorpse, kleinschalige en gevarieerde karakter van het centrum. Ook aan de
uitvalswegen, die nu gedeeltelijk binnen de bebouwde kom van Bathmen liggen, kwam voor
1940 bebouwing voor. Voorbeelden zijn de Deventerweg, de Larenseweg, de Looweg, de
Gorsselseweg en de Smidweg alsook een aantal wegen die vanuit het centrum naar de
Schipbeek liepen.
42