Bijlage 2 - Ruimtelijkeplannen.nl

2 Huidige situatie
2.1 Ontstaansgeschiedenis
Sinds de periode 1929-1939, toen de woningbouw rond de Van Tuyll van Serooskerkenweg tot stand
kwam, veranderde de betekenis van het Stadionplein sterk. Gelegen aan de meeste westelijke punt van
Plan Zuid van Berlage, fungeerde het tijdens en na de Olympische Spelen van 1928 lange tijd als een
soort wagenplein. Eigenlijk is het verhaal van het Stadionplein een afwisseling van toevalligheden en
daarop reagerende plannen. Het oude stadion werd in 1913 aan de Amstelveenseweg gebouwd. Dit
bepaalde de plaats van het Olympisch Stadion. Het wegverkeer voor auto’s dat van de Amstelveenseweg
kwam, werd langs de westzijde van het Stadionplein geleid, richting Amstelveen. Na de Olympische
Spelen hield de gemeente deze route in het ontwerp voor de nieuwe wijk rond de Van Tuyll van
Serooskerkenweg aan, waardoor er aan de noordzijde van het plein geen woningbouw kwam. Het
Stadionplein bleef vooral een parkeerplaats dat ten dienste stond van het stadion. Na de Tweede Oorlog
werd de stad op basis van het Algemeen Uitbreidingsplan van 1934 fors uitgebreid. De daarin voorziene
ringweg draaide uiteindelijk uit op een snelweg rond de stad met een afslag naar de Amstelveenseweg.
Daardoor kreeg het Stadionplein de betekenis van een toegangspoort tot de stad.
Terwijl het Algemeen Uitbreidingsplan van Van Eesteren bedoeld was voor de stad als geheel, ontwierp
Berlage Plan Zuid voor een beperkt gebied aan de zuidkant van de stad. De dragers van het plan waren
de Apollolaan en de Amstelkanalen. Bij het Muzenplein ligt de scheiding tussen het oostelijk deel met de
monumentale vork van Vrijheidslaan, Churchilllaan en Rooseveltlaan en het westelijk deel met de
Minervalaan als middenas. Dit deel spiegelde in zijn halve maans - vorm de grachtengordel, waarbij het
Stadion aan de westrand kwam te liggen. Berlage had Plan Zuid ontworpen als een plan op hoofdlijnen;
bij de invulling was hij slechts zijdelings betrokken. De bebouwing gebeurde op basis van
stedenbouwkundige deelplannen van woningbouwcorporaties, particulieren en de gemeente. De
architectonische vormgeving en de inrichting van de openbare ruimte stond onder toezicht van de
Commissie Zuid.
Afbeelding: Uitbreidingsplan Amsterdam Zuid van H.P. Berlage, 1917
5