Bussum - Ruimtelijkeplannen.nl

Ruimtelijke en functionele analyse plangebied 15
Naast het door K.P.C. de Bazel ontworpen Vondelkwartier uit de jaren 1914/15 was er het ruim
opgezette, door de dienst Publieke Werken in samenwerking met de Naardense landschapsarchitect
D.F. Tersteeg ontworpen en ontwikkelde Brediuskwartier. Dit bood vanaf 1919 tot ver in
de jaren dertig de nieuwe categorie buitenwoners een adequate woning in een fraaie, rustige
omgeving.
Karakteristiek
Bussum heeft het oorspronkelijk agrarische karakter verloren en het dorp is nu uitgegroeid tot
de grootte van een middelgrote gemeente. Het kenmerkt zich vooral door een omvangrijke
dorpskern, de uitgestrekte en veelal op basis van particulier ondernemerschap gerealiseerde
villawijken en de meer planmatig opgezette tuindorpachtige woonwijken.
Bussum is van oorsprong een engdorp met een extensief bebouwde mozaïekachtige nederzettingstructuur
dat zich in de loop van de geschiedenis ontwikkelde tot een villadorp. Door de latere
verdichtingen, de aanleg van arbeidersbuurten en de meer recentere woonwijken is het karakter
van het villadorp minder duidelijk geworden.
3.3. Ruimtelijke structuur
3.3.1. Begrenzingen en karakteristiek
Begrenzingen
Het Brediuskwartier ligt in het noordoosten van Bussum, met als grenzen de gemeente Naarden,
de Amersfoortsestraatweg, de achterzijde van de kavels aan de Dr. Frederik van Eedenweg,
de achterzijde van de kavels aan de Oud Bussummerweg, de Simon Stevinweg, de De
Genestetlaan, de Vondellaan, de Constantijn Huijgenslaan en de achterzijde van de kavels aan
de Hooftlaan. Het plangebied volgt de plangrens van de aanwijzing tot beschermd dorpsgezicht.
Uit praktische overwegingen, is echter het deel ten noorden van de plangrens van het beschermd
dorpsgezicht tussen de Jan Toebacklaan en de Amersfoortsestraatweg toegevoegd
aan het plangebied. Ook een gebiedje ten westen van de aanwijzing is om dezelfde reden toegevoegd.
Karakteristiek
Ontstaan en ontwikkeling
Het gebied ten oosten van de dorpskern van Bussum was tot circa 1900 (zie figuur 3) in gebruik
als zanderij met afgravingen tot zo'n 4 m diep. In 1904, nog voordat de gronden gemeente-eigendom
waren, ontwierp De Bazel een eerste uitbreidingsplan met daarin aangegeven de latere
Constantijn Huijgens- en de Vondellaan.
Nadat de gemeente de gronden had aangekocht, maakte De Bazel (architect) samen met Tersteeg
(landschapsarchitect) een nieuw plan voor het gebied tussen de Bredius- en de Huizerweg.
De afwateringssloot rond de zandafgraving, de afgraving zelf en één van de afwateringskanalen
naar het noorden werden daarbij gehandhaafd. Nieuw was de uitbreiding van de waterpartij
naar het oosten.
De mate van invloed en rolverdeling van de twee architecten op het ontwerp is tot op heden onduidelijk.
Algemeen wordt aangenomen dat het ontwerp van De Bazel zou zijn. Er zijn echter
geen afbeeldingen van het ontwerpplan van De Bazel van het Brediuskwartier uit 1922 of 1923.
Wat echter wel door hem op papier is gezet, is het wegenplan dat in opdracht van de N.V. Oud
Bussum Exploitatie Maatschappij omstreeks 1904 gemaakt is (zie figuur 4). Het wegenplan is
gemaakt om het gebied van de Maatschappij naar het station van Bussum te ontsluiten. De
aanleg van de Brediusweg is hier het gevolg van. Een ander schetsontwerp is het ontwerp
waarin de waterpartijen van het Bosch van Bredius en landgoed De Beek werden verbonden
met de ontzandingsvaarten van het latere Brediuskwartier. Uit briefwisselingen tussen de gemeente
en de architect is op te maken dat De Bazel moeite heeft met de hoogteverschillen in
het gebied. De perceelgroottes die hij voorstelt bedragen 1.000 tot 1.500 m². De gemiddelde
perceelsgrootte in het Brediuskwartier bedraagt tussen de 600 en 800 m², een perceel van
1.000 m² is voor het plangebied een groot perceel. In 1923 overlijdt De Bazel zonder een ontwerp
op papier achter te laten.
Adviesbureau RBOI
Rotterdam / Middelburg
111.12510.00