11.08.2013 Views

Zo!Deze mensen gooien het roer om (echt!) - Onvz

Zo!Deze mensen gooien het roer om (echt!) - Onvz

Zo!Deze mensen gooien het roer om (echt!) - Onvz

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Winter 2012/2013<br />

lijf & leden<br />

<strong>Zo</strong>!<strong>Deze</strong> <strong>mensen</strong><br />

<strong>gooien</strong> <strong>het</strong><br />

<strong>roer</strong> <strong>om</strong> (<strong>echt</strong>!)<br />

<strong>Zo</strong>rgbijdrage<br />

is al ink<strong>om</strong>ensafhankelijk<br />

+ 3<br />

andere zorgfeiten<br />

Tips en<br />

recepten<br />

voor een<br />

ontspannen kerst<br />

<strong>Zo</strong>rgverzekering<br />

2013:<br />

de belangrijkste<br />

veranderingen


inhoud<br />

Colofon, Winter 2012-2013, jaargang 4<br />

Lijf & Leden is een uitgave van ONVZ en<br />

wordt vier keer per jaar gratis toegezonden<br />

aan de leden van de Vereniging ONVZ.<br />

Disclaimer:<br />

Met nieuws na 19 november 2012 kon<br />

geen rekening meer worden gehouden.<br />

<strong>Zo</strong>nder bronvermelding mag niets uit<br />

deze uitgave worden overgen<strong>om</strong>en of<br />

doorgezonden.<br />

Ook al is de grootste zorgvuldigheid<br />

betracht, ONVZ kan niet instaan voor de<br />

juistheid of volledigheid van de artikelen<br />

in deze uitgave waarbij gebruik is gemaakt<br />

van gegevens van derden en is niet aansprakelijk<br />

voor schade verband houdende<br />

met <strong>het</strong> gebruik van een en ander.<br />

Uitgeefster is ONVZ Ziektekostenverzekeraar<br />

N.V. (handelsregister Utr<strong>echt</strong>:<br />

30135168, AFM-inschrijfnummer<br />

12000633), gevestigd te Houten.<br />

Adres: Postbus 392, 3990 GD Houten.<br />

Telefoon: 030 639 62 22. www.onvz.nl.<br />

© ONVZ Ziektekostenverzekeraar N.V.<br />

redactie<br />

ONVZ: Pauline Hogeweg, Anouska<br />

Blankensteijn, Manon IJzerman, Karin<br />

Matton, Annerike van der Meer<br />

LVB Networks: Patrick Severein<br />

Aan deze editie werkten verder mee:<br />

Esther Berendsen, Laurens Chatta,<br />

Martine van den Houten, Sjoerd Jansen,<br />

Tim Jansma, Nynke Wielenga<br />

Concept & realisatie<br />

LVB Networks, Amersfoort<br />

Vormgeving<br />

Geurt Kreijns, Hanneke van der Meer<br />

Fotografie<br />

Roelof Pot, Studio Gemini, ThinkStock,<br />

Hadewych Veys, Allard de Witte, Erik van<br />

der Burgt<br />

Druk<br />

Euro Mail, Waddinxveen<br />

iSSn<br />

1877-9115<br />

ONVZ <strong>Zo</strong>rgverzekeraar<br />

Postbus 392, 3990 GD Houten<br />

Telefoon: 030 639 62 22<br />

E-mail: lijfenleden@onvz.nl<br />

www.onvz.nl<br />

legenda<br />

website<br />

telefoonnummer<br />

bereikbaarheid<br />

e-mailadres<br />

filmpje<br />

Qr-code, makkelijk sites<br />

bereiken met uw smartphone<br />

Gids<br />

Onze dienstverlening gaat verder dan <strong>het</strong> correct uitbetalen van zorgdeclaraties. Wij helpen u<br />

bijvoorbeeld ook bij <strong>het</strong> vinden van de juiste weg in <strong>het</strong> s<strong>om</strong>s dichte woud van zorgverleners.<br />

Onze medewerkers staan elke dag weer voor u klaar. <strong>Zo</strong>als bijvoorbeeld Rheza, Ben en<br />

Anouska. In deze editie van Lijf & Leden k<strong>om</strong>t u ze een paar keer tegen, met aanvullende en<br />

wellicht voor u nuttige informatie. Heeft u nog meer vragen of behoefte aan extra informatie?<br />

De icoontjes bij de artikelen verwijzen naar relevante internetpagina’s of naar telefoonnummers<br />

14<br />

waarop wij u te woord kunnen staan.<br />

Vanaf mórgen<br />

ga ik <strong>het</strong><br />

anders doen<br />

Meer bewegen. Eindelijk weer gaan studeren.<br />

Vaker tijd doorbrengen met <strong>het</strong> gezin. Goede<br />

voornemens zijn er genoeg. Ze uitvoeren is<br />

vaak <strong>het</strong> probleem. Henk, Nikki, Brigitte en<br />

Coen <strong>gooien</strong> dit keer écht <strong>het</strong> <strong>roer</strong> <strong>om</strong>.<br />

... maar u mag hardnekkige<br />

natuurlijk<br />

ook pinnen<br />

204<br />

De groepsgeheimen<br />

van<br />

Fr<strong>om</strong>mermann<br />

Hoe blijft een verzameling van doorgewinterde<br />

solisten gelijkgestemd?<br />

Vocaal ensemble Fr<strong>om</strong>mermann over<br />

groepsdynamiek en vertrouwen<br />

hebben in elkaar.<br />

misver standen<br />

over de zorg<br />

‘Nederland heeft <strong>het</strong> duurste zorgstelsel in de wereld.’<br />

‘Dat<br />

23<br />

k<strong>om</strong>t vooral door de vergrijzing.’ U heeft deze of<br />

vergelijkbare beweringen vast wel eens voorbij horen<br />

k<strong>om</strong>en. We hebben nieuws: ze zijn niet waar. <strong>Deze</strong> en<br />

andere misverstanden onder de loep.<br />

2 3<br />

Gezondheidsnieuws<br />

Onder meer: Vitaminerijke wintergroenten / Eropuit in de winter / Vijf<br />

feiten over boekweit / Kindvriendelijk kerstdiner / Placebo: meer dan een<br />

neppil / Veilig op natuurijs<br />

Lekker in je vel<br />

Han Geerdink is leraar Lichamelijke Opvoeding in ruste. Maar rustig is zijn<br />

leven allerminst. ‘Die gezonde sportmentaliteit heb ik nog steeds.’<br />

Vraag <strong>het</strong> aan… de <strong>Zo</strong>rgConsulent<br />

Na de diagnose prostaatkanker bleef de heer Tr<strong>om</strong>p met veel vragen<br />

zitten. Gelukkig kon hij terugvallen op de Persoonlijke <strong>Zo</strong>rgConsulent.<br />

Het Beste <strong>Zo</strong>rgidee van Nederland!<br />

Dat k<strong>om</strong>t dit jaar van arts-apotheker Philip Boerebach. Stuur bedlegerige<br />

patiënten niet naar de specialist, maar laat de specialist zélf langsk<strong>om</strong>en.<br />

Jarig ONVZ trakteert jarig WKZ<br />

Wie jarig is, trakteert. ONVZ wordt 80 jaar en trakteert <strong>het</strong> 125-jarige<br />

Wilhelmina Kinderziekenhuis. Met onze schenking van 125.000 euro kan<br />

<strong>het</strong> kindertheater in <strong>het</strong> ziekenhuis zijn deuren openhouden.<br />

Wijzigingen 2013<br />

ONVZ verandert de premie voor de Basisverzekering en voor alle<br />

Aanvullende Verzekeringen niet! We zetten de belangrijkste<br />

veranderingen in uw zorgverzekering handig op een rij.<br />

Nieuws van ONVZ<br />

Onder meer: Openingstijden Service Center / Video over onze<br />

manier van werken / Declareren via uw smartphone / Beter slapen<br />

Weg met de c<strong>om</strong>puter<br />

Ronald Knol volgde zijn dro<strong>om</strong>. Hij zei zijn loopbaan als IT-consultant<br />

gedag. En koos voor zijn gevoel. Hij werd meubelontwerper. ‘Dit geeft<br />

meer voldoening dan ik ooit uit mijn oude beroep had kunnen halen.’<br />

4<br />

12<br />

13<br />

18<br />

28<br />

30<br />

31<br />

32<br />

Vind úw LijfStijl score<br />

op www.onvzlijfstijl.nl<br />

Voornemen<br />

7, 5<br />

lijf & leden<br />

Het is altijd prettig als je je aan een voornemen<br />

kunt houden. <strong>Zo</strong> kondigde ik drie maanden<br />

geleden aan dat als <strong>het</strong> aan ONVZ lag, er niet of<br />

nauwelijks een stijging van de premie zou moeten<br />

zijn. Inmiddels heeft u uw polis voor 2013<br />

thuis ontvangen en met mij kunnen constateren<br />

dat onze premie inderdaad gelijk blijft.<br />

Goed nieuws dus. Minder goed nieuws zien wij<br />

bij de voornemens van <strong>het</strong> nieuwe kabinet. Wij<br />

zijn blij dat er een streep is gezet door de<br />

ink<strong>om</strong>ensafhankelijke premie, maar we blijven<br />

ongelukkig met <strong>het</strong> ink<strong>om</strong>ensafhankelijk eigen<br />

risico. Om dit uit te voeren zouden wij kennis<br />

moeten hebben van de ink<strong>om</strong>ens van onze klanten:<br />

die kennis hebben wij niet en die willen wij<br />

ook niet. Ink<strong>om</strong>ensgegevens zijn privé en moeten<br />

niet bij zorgverzekeraars ter<strong>echt</strong>k<strong>om</strong>en.<br />

Verder lijkt <strong>het</strong> erop dat <strong>het</strong> nieuwe kabinet aan<br />

de vrijheid <strong>om</strong> zelf uw arts of ziekenhuis te kiezen<br />

gaat morrelen. Ook dit wijzen wij af. Al vanaf<br />

volgende maand (!) hebben zorgverzekeraars die<br />

naturapolissen aanbieden (ONVZ doet dat niet)<br />

<strong>het</strong> r<strong>echt</strong> <strong>om</strong> geen zorg te vergoeden in ziekenhuizen<br />

waarmee ze geen contract hebben. En <strong>het</strong><br />

kabinet wil dat zorgverzekeraars in de toek<strong>om</strong>st<br />

nóg selectiever in hun zorginkoop worden. Dat<br />

k<strong>om</strong>t er dus op neer dat consumenten niet meer<br />

zelf bepalen waar en door wie ze geholpen willen<br />

worden. Een sl<strong>echt</strong>e zaak. ONVZ zal zich dan ook<br />

tot <strong>het</strong> uiterste inspannen <strong>om</strong> keuzevrijheid te<br />

blijven garanderen.<br />

Ziet u dat als óns goede voornemen.<br />

erno Kleijnenberg<br />

Voorzitter raad van Bestuur


Bron: Medisch Contact<br />

gezondheidsnieuws<br />

Meer dan<br />

een neppil<br />

Placebo’s zijn middelen die<br />

worden voorgedaan als<br />

geneesmiddelen, maar waar<br />

geen werkzame stoffen in<br />

zitten. Ondanks dat de behandeling<br />

niet <strong>echt</strong> werkt, kan een<br />

patiënt zich toch iets beter<br />

voelen. Hoe kan dat?<br />

Dat heeft te maken met gewenning<br />

en verwachting. Wie<br />

bijvoorbeeld eerder positieve<br />

ervaringen heeft gehad bij een<br />

behandeling, verwacht dat dat<br />

de volgende keer weer zo zal<br />

zijn. Door de verwachte werking<br />

kunnen placebo’s via de hersenen<br />

en bijnieren invloed uitoefenen<br />

op de afgifte van bepaalde<br />

hormonen, die onder andere<br />

invloed hebben op de regulering<br />

van stress. Hierdoor kun je<br />

je tijdelijk beter voelen. <strong>Zo</strong> zijn<br />

er al sterke placebo­effecten<br />

aangetoond bij de behandeling<br />

van de ziekte van Parkinson,<br />

depressie en tal van andere aandoeningen.<br />

Maar wist u dat er<br />

helemaal geen placebo’s nodig<br />

zijn voor een placeboreactie?<br />

Iemand die van een pijnstiller<br />

verwacht dat hij werkt heeft er<br />

meer baat bij dan een patiënt<br />

die niet weet dat hij een pijnstiller<br />

krijgt. En anders<strong>om</strong> kan <strong>het</strong><br />

placebo­effect ook optreden als<br />

<strong>mensen</strong> van tevoren is verteld<br />

dat de <strong>echt</strong>e pillen die ze slikken<br />

placebopillen zijn: S<strong>om</strong>s werken<br />

die échte pillen dan ook niet...<br />

Op <strong>het</strong> ijs<br />

(en niet in <strong>het</strong> ziekenhuis)<br />

Tip 1<br />

Oefen regelmatig op de kunstijsbaan<br />

voordat u op natuurijs<br />

gaat schaatsen. Dat helpt ongevallen<br />

voork<strong>om</strong>en door ongeoefendheid<br />

en vermoeidheid.<br />

Meenemen<br />

Gezond met een app<br />

Iedere schaatsliefhebber wacht met smart tot er natuurijs ligt.<br />

Maar schaatsen op natuurijs is niet alleen maar leuk. Vorig<br />

jaar kwamen duizenden schaatsliefhebbers in <strong>het</strong> ziekenhuis<br />

ter<strong>echt</strong>. Bijna alle verwondingen op <strong>het</strong> natuurijs k<strong>om</strong>en<br />

door… vallen! Ruim 8.000 schaatsers hielden er vorig jaar een<br />

botbreuk aan over. Ook liepen bijna 1.000 schaatsers hoofdletsel<br />

op. Ga daar<strong>om</strong> dit jaar veilig <strong>het</strong> ijs op.<br />

Tip 2<br />

Handig!<br />

Drie praktische<br />

gezondheidsapps<br />

Doe altijd een goede warming<br />

up! Tijdens <strong>het</strong> schaatsen gebruikt<br />

u spieren die u normaal<br />

minder vaak gebruikt. Door een<br />

warming­up verlaagt u de kans<br />

op blessures.<br />

Snelle Sixpack<br />

Dat trainen niet lang hoeft te duren<br />

bewijst de app Dagelijkse Buiktraining.<br />

Inclusief handige voorbeeldvideo’s en<br />

timer. Andere opties: Dagelijkse<br />

Armtraining en Dagelijkse Beentraining.<br />

Gratis, via AppStore<br />

en Google Play<br />

Afgelopen winter<br />

werden 13.000<br />

schaatsers<br />

behandeld op de<br />

Spoedeisende<br />

Hulp.<br />

Tip 3<br />

<strong>Zo</strong>rg dat de achterkant<br />

van uw schaatsijzers<br />

rondgeslepen zijn.<br />

Dit voork<strong>om</strong>t snijwonden<br />

bij eventuele<br />

valpartijen.<br />

EEN VEILIGHEIDssEt, IjsprIEM EN tOuW, VOOr HEt GEVAL u IN EEN WAk VALt. | NEEM EEN IsOLAtIEDEkEN MEE.<br />

EEN kLEIN pAkjE, MAAr ZEEr bruIkbAAr tIjDENs ONDErkOELING | ZOrG ALtIjD VOOr rEsErVEkLEDING | EN<br />

ZOrG DAt DE tHuIsbLIjVErs WEtEN WAAr u bENt EN WELkE tOcHt u scHAAtst<br />

4<br />

5<br />

EEn Wak! Wat nu?<br />

Natuurijs blijft onvoorspelbaar. De kans dat<br />

u in een wak schaatst is altijd aanwezig.<br />

Pas vooral op bij rietkanten en bruggen. De<br />

temperatuur is daar vaak iets hoger, met<br />

dus een grotere kans op zwakke plekken.<br />

De kleur van <strong>het</strong> ijs is belangrijk. Zwart<br />

gekleurd ijs is vaak sterk en betrouwbaar.<br />

Grijs of wit ijs is vaak minder sterk.<br />

DOOr HEt ijS?<br />

Ondanks voorzorgsmaatregelen toch door<br />

<strong>het</strong> ijs gezakt? Maak de rand van <strong>het</strong> wak<br />

stuk in de richting van de walkant. Als <strong>het</strong><br />

ijs niet meer afbreekt, ga dan met uw rug<br />

tegen de ijsrand liggen en zet u met uw<br />

voeten af op de tegenoverliggende ijsrand<br />

<strong>om</strong> zo <strong>het</strong> ijs op te schuiven. Ligt u eenmaal<br />

op <strong>het</strong> ijs, rol of trek uzelf dan over <strong>het</strong><br />

ijs naar de kant. U kunt ook een ijspriem<br />

gebruiken. Sla deze in <strong>het</strong> ijs en trek uzelf<br />

uit <strong>het</strong> wak.<br />

OnDEr HEt ijS?<br />

Als u onder <strong>het</strong> ijs ter<strong>echt</strong> k<strong>om</strong>t, zoek dan<br />

een uitgang. Let daarbij op kleurverschillen<br />

van <strong>het</strong> ijs. Bij sneeuw op <strong>het</strong> ijs: zoek naar<br />

de lichtste plek (want <strong>het</strong> ijs is donkerder<br />

dan <strong>het</strong> wak). Bij onbesneeuwd zwart ijs:<br />

zoek de donkerste plek (want dan is <strong>het</strong> ijs<br />

juist lichter dan <strong>het</strong> wak).<br />

Thuis fitness<br />

Met de iPhone app Fitness Pro hoeft u niet per<br />

se naar de sportschool <strong>om</strong> fitnessoefeningen<br />

te doen. <strong>Deze</strong> app heeft meer dan<br />

450 verschillende oefeningen. Ook kunt<br />

u uw eigen fitnessschema’s samenstellen.<br />

Gratis, via AppStore<br />

Alternatief via Google<br />

Play: Body Fitness Pro<br />

Bron: Stichting Consument en Veiligheid<br />

Train je<br />

WiLSkracHt<br />

Geen zin, moe, niet<br />

zo fit, te koud… er<br />

zijn altijd genoeg<br />

‘redenen’ <strong>om</strong> niet te<br />

gaan sporten. Zeker<br />

in de winter! Om<br />

toch van de bank te<br />

k<strong>om</strong>en, is wilskracht<br />

nodig. Uit onderzoek<br />

blijkt dat wilskracht<br />

vergelijkbaar is met<br />

een spier: <strong>het</strong> is trainbaar, glucose in je bloed<br />

is noodzakelijk en een te zware belasting<br />

zorgt voor uitputting. Vier tips:<br />

1. Kies je doelstellingen met zorg. Als je te<br />

veel van jezelf eist, heb je te veel wilskracht<br />

nodig.<br />

2. Train je wilskracht door bijvoorbeeld naar<br />

een grappige film te kijken en niet te<br />

lachen.<br />

3. Leer de tekenen van afnemende wilskracht<br />

herkennen.<br />

4. Een snelle boost nodig? Drink een glas<br />

sinaasappelsap.<br />

Meer weten? Lees Wilskracht - De herontdekking<br />

van de grootste kracht van de<br />

mens. Roy F. Baumeister en John Tierney.<br />

Overal fit<br />

Met de handige en overzichtelijke workouts van<br />

VirtuaGym kunt u meteen aan de slag. Begin de dag<br />

met een verfrissende ochtendworkout, of kies een<br />

trainingsschema voor thuis of in de sportschool.<br />

Met 3D-animaties.<br />

Gratis, via AppStore<br />

en Google Play<br />

lijf & leden<br />

Lekker<br />

lezen…<br />

Helden Magazine<br />

Dit magazine stelt niet de prestatie,<br />

maar de topsporter centraal.<br />

U leert de mens achter de sporter<br />

kennen.<br />

Opvallend?<br />

Het magazine is bedacht door<br />

Frits en Barbara Barend. Die<br />

k<strong>om</strong>t u dan ook door <strong>het</strong> hele<br />

blad regelmatig tegen. Daar<br />

moet u tegen kunnen…<br />

Waar<strong>om</strong> lezen?<br />

Als u meer wilt weten dan alleen<br />

maar uitslagen of wedstrijdverslagen.<br />

En als u de verhalen<br />

achter de sporters wilt lezen, in<br />

uiterst leesbare artikelen met<br />

prachtige foto’s. Sporters worden<br />

in dit magazine <strong>echt</strong> helden.<br />

www.heldenmagazine.nl


gezondheidsnieuws<br />

Test uw kennis<br />

Wat is<br />

gezonder?<br />

Gezond eten is s<strong>om</strong>s minder<br />

makkelijk dan <strong>het</strong> lijkt. test uw kennis<br />

van voeding door een keuze te maken<br />

uit onderstaande voedingsmiddelen.<br />

Wat is volgens u gezonder?<br />

___________________________________<br />

een handje Japanse mix<br />

een handje popcorn<br />

___________________________________<br />

Olijfolie<br />

<strong>Zo</strong>nnebloemolie<br />

___________________________________<br />

een snee brood met<br />

chocoladepasta<br />

een snee brood met<br />

sandwichspread<br />

___________________________________<br />

kijk voor <strong>het</strong> antwoord op pagina 10.<br />

Breinbewust leven -<br />

Dement worden?<br />

Vergeet <strong>het</strong> maar!<br />

Brigitte de Lange<br />

Hoe gaat <strong>het</strong> met je hersenen<br />

als je ouder wordt? net<br />

zoals je je lichaam in vorm kunt houden,<br />

ligt <strong>het</strong> voor een deel aan jezelf of je brein<br />

gezond blijft. Breinbewust leven legt uit<br />

hoe je je brein de beste kans geeft op een<br />

gezonde oude dag.<br />

ISBN 9789088503061<br />

3DE bOEr Op<br />

1 2 vErWOnDErzOnDag<br />

3<br />

Op de boerderij gebeurt altijd<br />

wel wat. Ook in de winter! Ga<br />

bijvoorbeeld naar ‘t Geertje,<br />

een veelzijdige biologische<br />

veehouderij in <strong>het</strong> Groene<br />

Hart van de Randstad.<br />

Terug naar vroeger, want alle<br />

landbouwdieren worden hier<br />

kleinschalig gehouden. In <strong>het</strong><br />

boerderijrestaurant proeft u<br />

de eigengemaakte producten,<br />

in de winkel kunt u ze kopen.<br />

Varen, fietsen of overnachten<br />

is ook mogelijk!<br />

www.<strong>het</strong>geertje.nl<br />

Gezond genieten -<br />

Je lijf én leven<br />

op orde<br />

Sadie Zwikker<br />

in dit boek geen verplichte<br />

recepten of alles<br />

laten staan wat u lekker vindt. Wel leert<br />

u stap voor stap betere eetgewoontes<br />

aan en gaat u steeds meer bewegen.<br />

Door uw huis en administratie op te<br />

ruimen creëert u rust in uw hoofd.<br />

ISBN 9789021551272<br />

keer eropuit<br />

In de winter<br />

Iedere tweede zondag van<br />

de maand organiseert <strong>het</strong><br />

bezoekerscentrum van Natuurmonumenten<br />

Nieuwkoopse<br />

Plassen een wandeling voor <strong>het</strong><br />

hele gezin. In december: Vette<br />

vogels. Doe je muts op, sjaal <strong>om</strong><br />

en wandel mee door<br />

Vogelparadijs de Groene Jonker.<br />

<strong>Zo</strong>ndag 9 dec 2012,<br />

14.00 tot 16.00 uur.<br />

www.natuurmonumenten.nl/activiteiten/verwonderzondag-vette-vogels<br />

Lekker lezen… en ook nog wat leren<br />

Drie nieuwe boeken over gezond leven<br />

MOOi utrEcHt<br />

Niks zo lekker als een lekkere<br />

lange winterwandeling door<br />

<strong>het</strong> Utr<strong>echt</strong>s Landschap. Met<br />

of zonder sneeuw, onderweg<br />

is altijd genoeg te zien. Loop<br />

bijvoorbeeld de route op<br />

Landgoed Heidenstein. Hier<br />

ziet u hoe de Utr<strong>echt</strong>se<br />

Heuvelrug er 100 jaar geleden<br />

uit zag. U wandelt langs oude<br />

naaldbossen en over heidevelden<br />

met Drentse schapen.<br />

Kijk voor meer wandelroutes<br />

op de website van<br />

<strong>het</strong> Utr<strong>echt</strong>s Landschap.<br />

www.utr<strong>echt</strong>s -<br />

landschap.nl<br />

Oersterk -<br />

Gezond fit en slank<br />

volgens de natuur.<br />

Richard de Leth<br />

Waar<strong>om</strong> kwamen er<br />

vroeger geen moderne<br />

ziektes voor? Oersterk vertelt hoe we<br />

onze gezondheid kunnen behouden én<br />

verbeteren. Aan de hand van vragen,<br />

uitleg en zelfscorelijsten breng je jouw<br />

gezondheidsstaat in kaart.<br />

ISBN 9789081899000<br />

ONVZ<br />

boeken<br />

tip<br />

6<br />

7<br />

Kindvriendelijk<br />

kerstdiner<br />

Heerlijk lang tafelen met kerst! Maar hoe zorg<br />

je ervoor dat kinderen <strong>het</strong> aan <strong>het</strong> uitgebreide<br />

kerstdiner net zo lang leuk vinden?<br />

4 tipS vOOr EEn kindvriendelijke kErSt.<br />

1. glaasje<br />

2. Lekker<br />

3. Meehelpen<br />

kinderwijn<br />

Laat kinderen sap uit <strong>echt</strong>e<br />

wijnglazen drinken. bijvoorbeeld<br />

witte of rode druivensap. <strong>Zo</strong><br />

kunnen ze ‘meedoen’ met de<br />

volwassenen.<br />

spelen<br />

kunnen de kinderen <strong>het</strong> <strong>echt</strong><br />

niet meer uithouden aan tafel?<br />

Dwing ze dan niet <strong>om</strong> te blijven<br />

zitten, maar laat ze een kwartiertje<br />

spelen.<br />

in de keuken<br />

Geef oudere kinderen de vrijheid<br />

<strong>om</strong> zelf recepten uit te<br />

kiezen (en te maken!). blader samen<br />

kookboeken door, kies een<br />

recept, ga samen boodschappen<br />

doen. En dan de keuken in!<br />

Genieten, en toch afslanken<br />

Met liefde een taartje eten en toch afvallen,<br />

dat kan! Een dieet onderdrukt onze<br />

natuurlijke verlangens. Wilt u genieten<br />

van eten en op uw gewenste gewicht<br />

k<strong>om</strong>en?<br />

Met <strong>het</strong> Liever Slank coachingsprogramma<br />

ontwikkelt u een nieuwe<br />

relatie met eten. Meer informatie op:<br />

www.anderseigen.nl/lieverslank.<br />

4. toetjes<br />

kinderen vinden <strong>het</strong> toetje<br />

toch <strong>echt</strong> <strong>het</strong> aller lekkerst. <strong>Zo</strong>rg<br />

daar<strong>om</strong> voor een lekkere,<br />

kindvriendelijke afsluiting.<br />

cHOcOLaDE<br />

appELS<br />

ingrediënten<br />

12 kLEINE AppELs<br />

(bIjVOOrbEELD GrANNy<br />

sMItH) | 12 sAtéprIkkErs |<br />

75 Gr GErOOstErDE pINDA’s,<br />

GEHAkt | 75 Gr sMArtIEs Of<br />

ANDErE (cHOcO ) sNOEpjEs |<br />

1 kG purE cHOcOLADE, GEHAkt<br />

steek de satéprikkers stevig in <strong>het</strong> midden<br />

van de appel. Leg de pinda’s en smarties<br />

op twee verschillende borden. Doe de<br />

gehakte chocolade in een glazen k<strong>om</strong><br />

en laat die au bain-marie smelten. Voortdurend<br />

blijven <strong>roer</strong>en. Haal de gesmolten<br />

chocola van <strong>het</strong> vuur. Dip de appels in de<br />

chocola en draai ze rond tot ze een egaal<br />

laagje krijgen. Daarna in de smarties en<br />

pinda’s rollen of dippen en vervolgens<br />

op een stuk vetvrij papier zetten. Laat de<br />

chocolade op kamertemperatuur hard<br />

worden (ongeveer 20 minuten).<br />

www.bikeandtrekking.nl<br />

lijf & leden<br />

Lekker<br />

lezen…<br />

www.bikeandtrekking.nl<br />

DIVAS ONLY!<br />

Nu met gratis<br />

Ladies Edition<br />

F I E T S - E N R E I SS MM AA GG AA ZZ<br />

I N E<br />

PASSIE VOOR PASSEN<br />

Bealach na Bà,<br />

Schotland<br />

BIGGER IS BETTER?<br />

DRIE DUBBEL-<br />

GEVEERDE<br />

29ERS<br />

GETEST<br />

TEST ENDURANCE RACERS<br />

Snel en c<strong>om</strong>fortabel<br />

F I E T S - E N R E I S M A G A Z<br />

I N E<br />

EERSTE TEST<br />

Sram XX1 11-speed<br />

TRANS-SLOVENIË<br />

Biketour van Alp naar Adria<br />

ULTIEME ALLROUNDER<br />

Kona Rove Gravel Racer<br />

EXCENTRIEK<br />

Fietsvakantie<br />

op een low glider<br />

GETEST<br />

SPECIALIZED<br />

ROUBAIX<br />

SL4<br />

MTB-VAKANTIE<br />

Lipn<strong>om</strong>eer,<br />

Tsjechië<br />

BIKEN IN NEDERLAND<br />

Seterse Heide,<br />

Dorst<br />

bikE & trekking<br />

Volgens de makers hét meest<br />

veelzijdige fiets­ en reismagazine<br />

van Nederland. Van<br />

reisfietsen tot racefietsen. Alles<br />

k<strong>om</strong>t aan bod. En natuurlijk<br />

met prachtige (fiets)vakantiebestemmingen.<br />

Opvallend?<br />

De rubriek Fietser op de foto.<br />

Fietsreizigers laten hun, s<strong>om</strong>s<br />

bijzondere, fiets zien, zoals de<br />

low glide van Remco Wonink.<br />

RACEFIETSVAKANTIE<br />

Mühlviertler<br />

Hügelland<br />

cover ISO PROFIEL-bt3 1 15-06-12 20:27<br />

Nu N met t gratis ti<br />

MALTA SPECIAL<br />

De kasseienracer<br />

van<br />

To m B o o n e n .<br />

EERSTE TEST<br />

Ghost E:i Shock:<br />

elektronische vering<br />

FIETSAVONTUUR<br />

Noord-Rusland<br />

BIKE & BEACH<br />

Op de fiets<br />

Sardinië rond<br />

Waar<strong>om</strong> lezen?<br />

BIKE & trekking is een mooi<br />

reismagazine. Ook voor nietfietsers!<br />

Door de inspirerende<br />

fotografie krijg je <strong>echt</strong> zin <strong>om</strong> op<br />

vakantie te gaan!<br />

www.bikeandtrekking.nl<br />

#4 2012 €4,95<br />

BIKEN IN NEDERLAND<br />

Limburgse<br />

Gulpenroute<br />

cover ISO PROFIEL-bt4 1 21-09-12 17:12<br />

AP<br />

#3 2012 €4,95<br />

AP<br />

1


Rheza<br />

gezondheidsnieuws<br />

Vind úw LijfStijl score<br />

op www.onvzlijfstijl.nl<br />

8, 1<br />

Vragen over uw<br />

gezondheid?<br />

Op deze pagina’s vindt u veel tips en<br />

informatie over gezondheid. Wij helpen<br />

u wegwijs te worden in <strong>het</strong> grote aanbod<br />

van zorg- en gezondheidsinformatie.<br />

Bijvoorbeeld met voorlichting en advies<br />

over preventiecursussen. Onze diëtiste kan<br />

u door <strong>het</strong> geven van een eenmalig consult<br />

adviseren over voeding en een gezonde leefstijl.<br />

En we voorzien u graag van informatie<br />

die u helpt in gesprekken met uw arts of<br />

andere zorgverleners. Wilt u meer weten?<br />

Bel gerust!<br />

www.onvz.nl/zorgconsulent<br />

0800 022 14 50 (gratis)<br />

werkdagen van<br />

08.30 - 17.30 uur<br />

Tips en informatie<br />

Gebraden fazantenborst<br />

met gestoofde bout<br />

in rozemarijn-sherryjus<br />

Benodigdheden (voor 4 personen)<br />

• 2 fazanten<br />

• peper, zout<br />

• 75 g boter<br />

• 40 g coppa ham, fijngehakt<br />

• 1 eetlepel fijngehakte<br />

rozemarijn<br />

• 1/2 ui fijngehakt<br />

• 12 sjalotten fijngehakt<br />

• 1 1/2 eetlepel sherryazijn<br />

• 300 ml gevogeltefond<br />

Voorbereiden<br />

> Snijd de bouten van de fazanten. Bestrooi de bouten met peper en<br />

zout. Verhit 15 g boter in een pannetje en bak de bouten rond<strong>om</strong><br />

bruin.<br />

> Voeg de coppa, ui, rozemarijn en 1 sjalot toe en fruit alles zachtjes<br />

3 minuten. Schenk de sherryazijn in de pan, breng aan de kook en<br />

laat 1/2 minuut flink koken. Schenk de fond in de pan, breng aan de<br />

kook, en stoof de bouten afgedekt in 1 1/2 uur gaar.<br />

> Leg de bouten in een ovenschaal en dek ze, als ze zijn afgekoeld, af<br />

met aluminiumfolie. Zeef <strong>het</strong> stoofvocht en bewaar <strong>het</strong>.<br />

Bereiden<br />

> Verwarm de oven voor op 175 °C. Bestrooi de fazantenborsten op<br />

<strong>het</strong> karkas met zout en peper. Verhit 25 g boter in een passende<br />

braadpan en braad de fazantenborsten op <strong>het</strong> karkas rond<strong>om</strong> bruin.<br />

Fruit de resterende sjalotten 1 minuut in <strong>het</strong> bakvet. Schenk <strong>het</strong><br />

stoofvocht van de bouten in de pan en breng aan de kook. Zet de<br />

pan in de oven en braad 10 minuten. Verlaag de temperatuur van<br />

de oven tot 125 °C en zet <strong>het</strong> schaaltje met bouten ook in de oven.<br />

Braad de fazantenbouten in nog 30 minuten gaar.<br />

> Leg de fazanten op een schaal, dek af met folie en een doek <strong>om</strong><br />

warm te houden.<br />

> Breng de inhoud van de braadpan aan de kook en laat eventueel<br />

inkoken tot er ca. 100 ml vocht over is. Klop de resterende boter<br />

stukje voor stukje door de saus en breng de saus op smaak met zout<br />

en peper.<br />

> Snijd de borsten van <strong>het</strong> karkas en snijd ze elk in 3-4 stukken. Verdeel<br />

de borsten en bouten over 4 borden en lepel de saus erover.<br />

Serveertip<br />

Lekker met zuurkool of gestoofde spitskool met karwijzaad en<br />

aardappelpuree.<br />

speciaal<br />

voor u<br />

gemaakt<br />

Het kerstrecept is samengesteld door culinair expert en food<br />

trendwatcher Anneke Ammerlaan.<br />

8<br />

9<br />

Aan<br />

Onderzoek van de Cornell University<br />

wijst uit dat <strong>mensen</strong> in een ontspannen<br />

<strong>om</strong>geving, met enigszins gedimd licht en<br />

een zacht muziekje op de achtergrond,<br />

18 procent minder eten dan <strong>mensen</strong><br />

die in een felverlichte ruimte met harde<br />

muziek eten. Ook <strong>het</strong> tafelgezelschap is<br />

belangrijk. <strong>Zo</strong> eten <strong>mensen</strong> minder als ze<br />

alleen zijn, en steeds meer naarmate de<br />

groep groter wordt.<br />

• Het is geen graansoort, maar een<br />

kruidachtige plant. De boekweitkorrels<br />

zijn vruchtjes van die plant.<br />

• Het wordt verwerkt in brood, pannenkoeken,<br />

grutten, koek en ontbijtgranen.<br />

• Het bevat geen gluten en is dus geschikt<br />

voor <strong>mensen</strong> met coeliakie.<br />

• Het wordt in Nederland verbouwd. Van<br />

oorsprong k<strong>om</strong>t <strong>het</strong> uit China.<br />

• Het heeft dezelfde gezondheidsvoordelen<br />

als granen en graanproducten.<br />

Bron: Voedingscentrum.nl<br />

tafel!<br />

Maar wel eerst even<br />

<strong>het</strong> licht dimmen,<br />

een rustig muziekje<br />

aanzetten en <strong>het</strong><br />

goede servies gebruiken.<br />

Want zonder<br />

dat je <strong>het</strong> weet<br />

zorgen al die dingen<br />

ervoor dat je meer,<br />

snow1<br />

of minder, eet.<br />

Minder eten? Maak slim gebruik van kleur.<br />

<strong>Zo</strong> eet je tot 40 procent minder van een<br />

rood bord, en heeft ook blauw een eetlustremmende<br />

werking. Probeer <strong>het</strong> eens<br />

met een blauw geverfde keukenmuur, of<br />

door <strong>het</strong> lampje in de koelkast te vervangen<br />

door blauw licht. Wil je de eetlust<br />

juist opwekken? Kies dan voor oranje.<br />

bOEkWEit de feiten<br />

SnOW<br />

lijf & leden<br />

Lekker<br />

lezen…<br />

totaal sections.indd 1 10-10-11 16:57<br />

Een glossy magazine dat draait<br />

<strong>om</strong> wintersport en de lifestyle<br />

er <strong>om</strong>heen. Wintersportreportages,<br />

de nieuwste<br />

innovaties in skimateriaal en<br />

modereportages.<br />

Opvallend?<br />

De langste ski­afdaling ter<br />

wereld. Op zoek naar de<br />

Matterhorn. Heliskiën in Turkije.<br />

SNOW schuwt de avontuurlijke<br />

reportages niet.<br />

Waar<strong>om</strong> lezen?<br />

Als u op de hoogte wilt blijven<br />

van de nieuwste innovaties of<br />

hippe skikleren. Maar vooral lezen<br />

als u alvast in de stemming<br />

wilt k<strong>om</strong>en. Of weg wilt dr<strong>om</strong>en<br />

bij dro<strong>om</strong>bestemmingen.<br />

www.snowsportsandlifestyle.nl


gezondheidsnieuws<br />

TEST UW KENNIS<br />

Dit is gezonder!<br />

___________________________________<br />

Een handje Japanse mix<br />

Een handje popcorn<br />

Het maakt niet veel uit of je popcorn<br />

of Japanse mix eet. In een handje<br />

popcorn van tien gram zit 39 kcal en<br />

0,4 gram vet. In een handje Japanse<br />

mix zonder noten (10 gram) zit 39 kcal<br />

en 0,1 gram vet.<br />

___________________________________<br />

Olijfolie<br />

<strong>Zo</strong>nnebloemolie<br />

Olijfolie, want olijfolie bevat veel<br />

<strong>om</strong>ega 9-vetzuren, waarvan we over <strong>het</strong><br />

algemeen veel te weinig binnen krijgen<br />

via de voeding. In zonnebloemolie zitten<br />

veel <strong>om</strong>ega 6-vetzuren en die krijgen we<br />

genoeg binnen.<br />

___________________________________<br />

Een snee brood met<br />

chocoladepasta<br />

Een snee brood met<br />

sandwichspread<br />

Sandwichspread. Mensen denken<br />

vaak dat sandwichspread erg vet is,<br />

maar chocoladepasta levert veel meer<br />

calorieën en vetten. Een sneetje brood<br />

met chocoladepasta bevat 85 kcal en<br />

5,3 gram vet, terwijl een sneetje brood<br />

met sandwichspread maar 34 kcal en<br />

2,8 gram vet levert.<br />

___________________________________<br />

Let op: we hebben hier uitsluitend de<br />

hoeveelheid calorieën en vet vergeleken.<br />

Ook de hoeveelheid koolhydraten, eiwitten,<br />

vezels en vitaminen bepalen of voeding wel<br />

of niet gezond is.<br />

Gezonde voeding is voeding waarin <strong>het</strong><br />

grootste deel van de calorieën geleverd wordt<br />

door basisvoeding (de schijf van 5) en een klein<br />

deel door alle andere voedingsmiddelen (zoals<br />

koek, snoep, chips, pinda’s, frisdranken, ijs).<br />

Zelf testen?<br />

Diabetes, hart- en vaatziekten<br />

of nierproblemen<br />

Een korte test <strong>om</strong> te ontdekken of u een<br />

verhoogd risico loopt op diabetes, harten<br />

vaatziekten of problemen met de nieren.<br />

Als uit de test blijkt dat u meer risico<br />

loopt, dan kunt u een afspraak maken<br />

met de huisarts.<br />

www.diabetesfonds.nl/artikel/<br />

test-uw-risico-op-diabetes<br />

blues<br />

bye bye<br />

S<strong>om</strong>ber? Nergens zin in? Waarschijnlijk<br />

is <strong>het</strong> hormoon melatonine de<br />

boosdoener. Oplossing: naar buiten!<br />

Daglicht breekt namelijk melatonine<br />

af. Wie een halfuurtje buiten<br />

wandelt, krijgt door <strong>het</strong> hormoon<br />

serotonine extra energie én dankzij<br />

<strong>het</strong> stofje endorfine ook nog eens<br />

een voldaan gevoel.<br />

<strong>Zo</strong>rg voor mantelzorgers<br />

Wat? Veel handige functionaliteiten voor<br />

iedereen die zorgt voor een ander.<br />

Hoe? Samen met andere ‘zorgverleners’ kun<br />

je een agenda bijhouden (wanneer is die<br />

afspraak met de arts en wie zorgt wanneer?<br />

) en informatie delen. Ook is <strong>het</strong><br />

mogelijk <strong>om</strong> een koppeling te maken met<br />

de zorgaanbieder, wat <strong>het</strong> contact met hen<br />

vergemakkelijkt.<br />

Klachtadvies van<br />

KWF Kankerbestrijding<br />

Vroege ontdekking van kanker is heel<br />

belangrijk. Voor de meeste soorten kanker<br />

geldt immers: hoe eerder je erbij bent, hoe<br />

beter de vooruitzichten. Het KWF heeft<br />

een aantal sympt<strong>om</strong>en op een rij gezet die<br />

op kanker kunnen wijzen. Na een aantal<br />

vragen volgt een gericht advies.<br />

www.kwfklachtadvies.nl<br />

<strong>Zo</strong>rg voor elkaar<br />

Wat? <strong>Zo</strong>rgvoorelkaar.c<strong>om</strong> is een soort<br />

marktplaats voor mantelzorgers. Bent u<br />

als mantelzorger op zoek naar vrijwillige<br />

hulp voor een familielid? Dan kan<br />

<strong>Zo</strong>rgvoorelkaar.c<strong>om</strong> u helpen.<br />

Hoe? Als u hulp zoekt, plaatst u gratis<br />

een advertentie op de site. Vrijwilligers en<br />

professionals bij u in de buurt reageren<br />

op de advertentie. Vervolgens kiest u de<br />

hulpverlener die <strong>het</strong> best bij u en bij uw<br />

familielid past.<br />

www.carenzorgt.nl www.zorgvoorelkaar.c<strong>om</strong><br />

op <strong>het</strong> web<br />

10 11<br />

Wat de pot schaft<br />

Rijk aan vitamines en mineralen,<br />

de k<strong>om</strong>ende maanden volop<br />

verkrijgbaar! De top-10 van <strong>het</strong><br />

Vitamine Informatie Bureau.<br />

3. Winterpostelein<br />

Winterpostelein is vooral rijk aan<br />

vitamine C. En dat was al bekend<br />

bij de oude Amerikaanse goudzoekers.<br />

Die gebruikten <strong>het</strong> <strong>om</strong><br />

scheurbuik in <strong>het</strong> vroege voorjaar<br />

te voork<strong>om</strong>en. Bevat ook calcium,<br />

ijzer en magnesium.<br />

8. Prei<br />

De favoriete groente van<br />

keizer Nero. En in onze<br />

keuken nog steeds erg geliefd.<br />

Niet in <strong>het</strong> minst <strong>om</strong> zijn<br />

gezonde eigenschappen. In<br />

prei zit vooral vitamine C,<br />

B6 en foliumzuur.<br />

6. Koolraap<br />

1. Spruiten<br />

De meest vitaminerijke wintergroente. Rijk aan<br />

vitamine B6, foliumzuur, vitamine C en kalium.<br />

4. Groene kool<br />

Een vitaminerijke groente! Bevat veel vitamine<br />

B1, B2, vitamine C en foliumzuur.<br />

Waarschijnlijk ontstaan uit een kruising tussen kool en<br />

knolraap. Vol vitamine C en calcium. En geen dikmaker:<br />

100 gram koolraap bevat sl<strong>echt</strong>s 22 kilocalorieën.<br />

7. Pastinaak<br />

Een veelzijdige groente: de pastinaak. Hij<br />

kan rauw, gekookt of gestoofd worden<br />

gegeten. Ook lekker: in de stamppot. Bevat<br />

vitamine B1, B3 en magnesium.<br />

10. Winterwortel<br />

De oranje kleur van de winterpeen k<strong>om</strong>t door de stof<br />

bètacaroteen, dat in ons lichaam wordt <strong>om</strong>gezet in vitamine<br />

A. Goed voor de weerstand (en voor de ogen!).<br />

lijf & leden<br />

2. boerenkool<br />

Bevat bijna alle vitamines en mineralen en<br />

is vooral rijk aan (pro)vitamine A, B2, B6,<br />

C, foliumzuur en calcium. En: veel vezels!<br />

5. Knolselderij<br />

Heerlijk in de erwtensoep. Of <strong>om</strong> bouillon<br />

van te trekken. En met vitamine B6,<br />

foliumzuur, ijzer en kalium ook nog een<br />

gezonde toevoeging aan de maaltijd.<br />

9. Zuurkool<br />

Een <strong>echt</strong>e vitamine C-b<strong>om</strong>, deze<br />

groente. Eigenlijk is zuurkool niet<br />

meer dan witte kool met een beetje<br />

zout. Door zout toe te voegen,<br />

begint te kool te gisten. Hierdoor<br />

blijft de zuurkool langer houdbaar,<br />

is lichter verteerbaar en blijft alle<br />

vitamine C bewaard.


lekker in je vel<br />

Ik verveel me<br />

GeeN MOMeNt<br />

Naam:<br />

Han Geerdink (66)<br />

Polis: Topfit<br />

Gezin: bijna 40 jaar getrouwd<br />

met Marcella (61)<br />

Beroep: gepensioneerd leraar<br />

lichamelijke opvoeding<br />

Hoe beoordeel je de aandacht die je<br />

voor je eigen gezondheid hebt?<br />

‘Met een zeventje. Veertig jaar lang was<br />

ik leraar lichamelijke opvoeding op de<br />

middelbare school en sportte ik op top-<br />

niveau, als handbalscheidsr<strong>echt</strong>er in de<br />

eredivisie en internationaal. Ik heb nooit<br />

gerookt, gedronken en was altijd zeer<br />

actief. Inmiddels sport ik minder, <strong>om</strong>dat ik<br />

helaas al lange tijd diabetes mellitus heb.<br />

Maar die gezonde topsportmentaliteit<br />

heb ik nog steeds.’<br />

Wat doe je zoal <strong>om</strong> gezond te blijven?<br />

‘Op dit m<strong>om</strong>ent zit ik gekluisterd aan mijn<br />

stoel met een gebroken enkel. Normaal<br />

gesproken fitness ik een à twee keer<br />

per week, onder begeleiding van een<br />

fysiotherapeut. Dat hoop ik straks weer<br />

8, 8<br />

Vind úw LijfStijl score<br />

op www.onvzlijfstijl.nl<br />

op te pakken. Daarnaast ben ik graag in<br />

de tuin: schoffelen, <strong>het</strong> gras maaien, ons<br />

paard verzorgen, de vijver schoonmaken.<br />

Ik ben altijd bezig. Koken en bakken zijn<br />

<strong>echt</strong> mijn hobby’s. Verder geniet ik enorm<br />

van <strong>het</strong> leven. Marcella en ik wonen op<br />

een van de mooiste plekjes van Nederland,<br />

midden in de bossen. Mijn geest<br />

houd ik scherp met puzzelen en bridgen<br />

en ik lees graag misdaadr<strong>om</strong>ans.’ o<br />

12 13<br />

vraag <strong>het</strong> aan de <strong>Zo</strong>rgConsulent<br />

Ferry Tr<strong>om</strong>p zat vol vragen<br />

‘Welke behandeling<br />

kies ik?’<br />

Ferry Tr<strong>om</strong>p: ‘Mijn uroloog en radioloog<br />

verschillen van mening over de juiste<br />

behandeling van mijn prostaatkanker.<br />

Weet u waar ik een goed en onafhankelijk<br />

behandeladvies kan krijgen?’<br />

Het antwoord van de<br />

Persoonlijke <strong>Zo</strong>rgConsulent:<br />

‘Wij vertellen u graag waar u goede urologische<br />

adviezen kunt krijgen. Samen met u probeer ik<br />

eerst een goed beeld te krijgen van wat u belangrijk<br />

vindt, hoe ver u al in ‘<strong>het</strong> traject’ bent en<br />

welke behandelingen mogelijk zijn.’<br />

De ervaring van de heer Tr<strong>om</strong>p:<br />

‘Een half jaar geleden kreeg ik de diagnose<br />

prostaatkanker. De uroloog en radioloog waren<br />

<strong>het</strong> niet met elkaar eens over welke behandeling<br />

ik moest ondergaan. Omdat ik met veel vragen<br />

bleef zitten, heb ik contact gezocht met ONVZ.<br />

<strong>Zo</strong>rgConsulent Anouska dacht met mij mee én<br />

vooruit. Zij wees me bijvoorbeeld op <strong>het</strong> bestaan<br />

van gespecialiseerde fysiotherapie, die na de<br />

operatie kan helpen vochtophoping in de benen<br />

te voork<strong>om</strong>en. Ook adviseerde ze mij <strong>het</strong><br />

Prostaatkanker logboek, dat me veel antwoorden<br />

gaf. De beslissing of ik bestraald of geopereerd<br />

wilde worden, heb ik uiteindelijk zelf kunnen<br />

nemen, vooral op basis van mijn gevoel.’<br />

Hoe gaat <strong>het</strong> nu?<br />

‘Ik ben nog herstellende van de operatie, maar<br />

heb net <strong>het</strong> goede nieuws gehad dat ze de kanker<br />

helemaal weg hebben kunnen halen!’ o<br />

Anouska<br />

De Persoonlijke <strong>Zo</strong>rgConsulent<br />

8, 2<br />

Vind úw LijfStijl score<br />

op www.onvzlijfstijl.nl<br />

Steeds dezelfde<br />

contactpersoon?<br />

lijf & leden<br />

‘Per 1 november heeft ONVZ haar dienstverlening uitgebreid<br />

met de Persoonlijke <strong>Zo</strong>rgConsulent, zodat wij<br />

u nog beter van dienst kunnen zijn. De Persoonlijke<br />

<strong>Zo</strong>rgConsulent is er voor al uw vragen over:<br />

• Prostaatkanker<br />

• Borstkanker<br />

• Totale heupoperatie<br />

Een Persoonlijke <strong>Zo</strong>rgConsulent verdiept zich in uw<br />

situatie en begeleidt u telefonisch zoveel mogelijk in<br />

<strong>het</strong> traject dat voor u ligt. Omdat u te maken heeft<br />

met één persoon, hoeft u uw verhaal niet telkens<br />

opnieuw te doen. Dat is wel zo fijn.’<br />

www.onvz.nl/zorgconsulent<br />

0800 022 14 50 (gratis)<br />

werkdagen van<br />

18.30-17.30 uur


aan de slag<br />

Vanaf mórgen ga ik <strong>het</strong> anders doen!<br />

Meer tijd met <strong>het</strong> gezin. Gezonder eten. een studie oppakken…<br />

Het blijft in ons drukke leven vaak bij goede voornemens. <strong>Deze</strong> vier<br />

<strong>mensen</strong> gaan écht <strong>het</strong> <strong>roer</strong> <strong>om</strong><strong>gooien</strong>. (Zeggen ze.)<br />

Mijn verwaarloosde<br />

conditie aanpakken<br />

Wie? Henk Bilderbeek (57)<br />

Wat? Sinds een jaar<br />

zelfstandig ondernemer<br />

Privé? Getrouwd, 2 volwassen kinderen<br />

Wat ga jij anders doen?<br />

‘Het wreekt zich steeds meer dat ik geen 20 meer<br />

ben. Na een burnout een jaar of vijf geleden<br />

duurde <strong>het</strong> even voordat ik mijn leven weer op de<br />

rit had. Dit jaar ben ik een eigen bedrijf gestart,<br />

linnenverhuur voor de professionele markt, zoals<br />

hotels, vakantieparken. Ik heb me daar een jaar<br />

lang volledig op gefocust, en daar betaal ik fysiek<br />

een beetje de tol voor. Als ik dit nog een paar jaar<br />

wil blijven doen, moet ik serieus aandacht aan mijn<br />

conditie gaan besteden.’<br />

Wat is daar voor nodig?<br />

‘Ik ben vrij gedisciplineerd, maar <strong>het</strong> feit dat ik deels<br />

onder begeleiding in een cardio­fysiocentrum aan<br />

de slag ga, is een goeie stok achter de deur.’<br />

Zeg eens eerlijk: zet je door?<br />

‘Ja, daar ben ik van overtuigd. Ik heb altijd aandacht<br />

voor mijn conditie en voeding gehad. De afgelopen<br />

periode was een uitzondering. Met als resultaat<br />

een zeer succesvol bedrijf. Nu is <strong>het</strong> weer tijd <strong>om</strong><br />

bewuster met mijn gezondheid bezig te zijn.’<br />

48%<br />

Gezondheid is met 48%<br />

veruit de belangrijkste<br />

drijfveer voor <strong>mensen</strong> <strong>om</strong><br />

een voornemen vol<br />

te houden.<br />

Bron cijfers: ING-rapport ‘Goede voornemens 2012’<br />

14 15<br />

(en nu écht)<br />

Mijn leven totaal<br />

anders organiseren<br />

Wie? Brigitte Korthals (30)<br />

Wat? Projectmanager<br />

Privé? Woont samen,<br />

zwanger van 1e kindje<br />

Wat ga jij anders doen?<br />

‘Mijn leven totaal anders organiseren.<br />

Dat moet wel, want ik krijg in <strong>het</strong><br />

voorjaar mijn eerste kindje! Ik werk nu<br />

fulltime als projectmanager en dat past<br />

lang niet altijd precies tussen 9 en 5.<br />

Ook privé ben ik natuurlijk erg flexibel<br />

met afspraken met vriendinnen. Straks<br />

ben ik 24 uur per dag mama. Spannend<br />

en ongetwijfeld een hele <strong>om</strong>slag.’<br />

Wat is daar voor nodig?<br />

‘Eerlijk gezegd: geen idee. Ik wil<br />

graag blijven werken, dus ik zal goede<br />

afspraken moeten maken op <strong>het</strong> werk<br />

en met mijn vriend. Ons kindje k<strong>om</strong>t<br />

straks vanzelfsprekend op de eerste<br />

plaats, dus ik ga ervan uit dat we vanzelf<br />

tot een nieuwe, goede balans k<strong>om</strong>en.<br />

En <strong>het</strong> uitgaan met vriendinnen zal even<br />

op een laag pitje k<strong>om</strong>en te staan.’<br />

Zeg eens eerlijk: zet je door?<br />

‘Ja, overbodige vraag! Ik wil héél graag<br />

moeder worden. Wat mij betreft was <strong>het</strong><br />

al zover.’<br />

lijf & leden<br />

80%<br />

Vier van de vijf<br />

Nederlanders ouder dan<br />

16 jaar maakt goede<br />

voornemens.<br />

top 4<br />

goede voornemens<br />

nederlanders<br />

• Afvallen<br />

• Minder druk maken<br />

• Zuiniger leven<br />

• Meer bewegen


aan de slag<br />

Een tweede vak leren<br />

Wie? Nikki van den Hoogenband (21)<br />

Wat? Danslerares<br />

Privé? Samenwonend<br />

Wat ga jij anders doen?<br />

‘Ik leef nu mijn dro<strong>om</strong>. Ik ben dit jaar<br />

afgestudeerd aan de dansacademie<br />

en ben nu professioneel danser en<br />

danslerares! Superleuk, maar als ik aan<br />

de toek<strong>om</strong>st denk, wil ik niet dat dit <strong>het</strong><br />

enige beroep is dat ik kan uitoefenen.<br />

Als me iets overk<strong>om</strong>t, of als ik niet meer<br />

fit genoeg ben hiervoor, wil ik een goed<br />

alternatief hebben. Ik ga daar<strong>om</strong> een<br />

ander vak leren. Fotograaf, <strong>om</strong> precies<br />

te zijn.’<br />

Wat is daar voor nodig?<br />

‘Vooral tijd. En discipline. Ik ben<br />

begonnen met een thuisstudie,<br />

maar heb ook <strong>het</strong> geluk dat ik een<br />

professionele fotograaf mag assisteren.<br />

Minimaal één volle dag in de week<br />

loop ik met haar mee. Dat is lastig in te<br />

passen, <strong>om</strong>dat ik als danslerares s<strong>om</strong>s<br />

ook ad hoc­verzoeken krijg <strong>om</strong> ergens<br />

les te geven. Die kansen wil ik natuurlijk<br />

niet laten lopen.’<br />

Zeg eens eerlijk: zet je door?<br />

‘Ik zou niet weten waar<strong>om</strong> niet! Ik vind<br />

<strong>het</strong> ontzettend leuk <strong>om</strong> te doen en <strong>het</strong><br />

is ook wel een prettige afleiding naast<br />

<strong>het</strong> dansen. Dat ik over een paar jaar<br />

zowel professioneel danser als professioneel<br />

fotograaf ben, daar twijfel ik geen<br />

m<strong>om</strong>ent aan!’<br />

2%<br />

Iets minder dan 2% van<br />

de vrouwen noemt een<br />

studie starten als belangrijkste<br />

voornemen.<br />

16<br />

17<br />

4%<br />

Voor 4% van de mannen<br />

is meer tijd met familie<br />

doorbrengen <strong>het</strong> belangrijkste<br />

voornemen.<br />

lijf & leden<br />

Geen werk in<br />

<strong>het</strong> weekeinde!<br />

Wie? Coen Huibers (40)<br />

Wat? Mede-eigenaar<br />

middelgroot mediabedrijf<br />

Privé? Getrouwd, 4 jonge kinderen<br />

Wat ga jij anders doen?<br />

‘Het werk houdt eigenlijk nooit<br />

op. Er liggen altijd nieuwe<br />

uitdagingen, er zijn altijd<br />

spannende deadlines, en anders<br />

is er ergens wel een brandje <strong>om</strong> te<br />

blussen. Door een vrij grote woonwerk­afstand<br />

lever ik veel gezinstijd<br />

in. En ook in <strong>het</strong> weekeinde speelt<br />

werk altijd wel een rol. Nu we sinds<br />

kort een vierde kindje hebben<br />

realiseer ik me steeds meer dat<br />

bepaalde fases maar kort duren.<br />

Die wil ik niet missen. Tijd dus <strong>om</strong><br />

in elk geval één dag in de week de<br />

laptop dicht te houden en er 100%<br />

voor de kinderen te zijn.’<br />

Wat is daar voor nodig?<br />

‘Haha, minder werk! Nee, ik zal<br />

nóg duidelijker keuzes moeten<br />

maken. Werkzaamheden moeten<br />

overlaten aan anderen. En focussen<br />

op twee, drie grote uitdagingen<br />

en projecten, in plaats van tien<br />

tegelijk.’<br />

Zeg eens eerlijk: zet je door?<br />

‘Gewetensvraag. Ja, ik zet door.<br />

Maar laat ik <strong>het</strong> zo zeggen: ik ben<br />

zeer tevreden als over een paar<br />

maanden blijkt dat <strong>om</strong> de week<br />

mijn laptop een weekeinde dicht<br />

is gebleven!’


Beste <strong>Zo</strong>rgidee<br />

‘Medisch specialist uit bastion’<br />

Voor de vijfde keer kozen Nederlanders <strong>het</strong><br />

Beste <strong>Zo</strong>rgidee van Nederland. Volgens hen was<br />

<strong>het</strong> idee van arts-apotheker Philip Boerebach<br />

<strong>het</strong> allerbeste. Zijn suggestie: stuur bedlegerige<br />

patiënten niet naar de specialist, maar laat de<br />

specialist zélf langsk<strong>om</strong>en.<br />

354<br />

ONVZ ontving 354<br />

ideeën voor betere zorg<br />

1530<br />

Via oproepen op<br />

Facebook en internet<br />

brachten 1530 <strong>mensen</strong><br />

hun stem uit<br />

23%<br />

Met 351 haalde winnaar<br />

Philip Boerebach bijna<br />

een kwart van alle<br />

stemmen<br />

6<br />

De jury n<strong>om</strong>ineerde dit<br />

jaar zes ideeën<br />

Het idee van arts-apotheker Philip Boerebach<br />

<strong>om</strong> specialisten zoals cardiologen,<br />

reumatologen en internisten vaker naar<br />

patiënten thuis te laten k<strong>om</strong>en (net zoals<br />

huisartsen al doen) was volgens Nederlanders<br />

Het Beste <strong>Zo</strong>rgidee van Nederland.<br />

Op 29 oktober kreeg hij de bijbehorende<br />

award uitgereikt. ONVZ-voorzitter Erno<br />

Kleijnenberg kan zich goed voorstellen<br />

dat <strong>het</strong> publiek dit idee koos: ‘Het is een<br />

schoolvoorbeeld van <strong>het</strong> centraal stellen<br />

van de patiënt. Ik hoop dat dit specialisten<br />

en zorginstellingen aanmoedigt <strong>om</strong> dit nu<br />

ook uit te voeren.’ Ook Tweede Kamerlid<br />

Pia Dijkstra reageerde enthousiast: ‘Een<br />

heel creatief idee. Voor s<strong>om</strong>mige patiënten<br />

is <strong>het</strong> erg belastend <strong>om</strong> met een ambulance<br />

van huis gehaald te worden voor een bezoek<br />

aan de specialist. De medisch specialist<br />

moet nu uit zijn bastion k<strong>om</strong>en.’<br />

Nu idee ezenlijken<br />

Philip Boerebach was verrast en verguld<br />

met zijn uitverkiezing. ‘Ik vond twee, drie<br />

‘Met een ruggeprik naar<br />

<strong>het</strong> ziekenhuis <strong>om</strong> een<br />

specialist te kunnen<br />

zien… Dat moet toch<br />

anders kunnen?’<br />

andere ideeën ook zeer kansrijk, ik had<br />

niet gedacht dat mijn idee de meeste stemmen<br />

zou kunnen halen. Met de financiële<br />

aanmoediging die ik nu heb gewonnen<br />

ga ik nu natuurlijk verder <strong>om</strong> dit idee te<br />

verwezenlijken. Daarvoor moet nog wel<br />

<strong>het</strong> een en ander gebeuren. Dat mijn idee<br />

vooral een winst voor de patiënt is, dat is<br />

wel duidelijk. Nu moeten we snel alle kengetallen<br />

op tafel krijgen <strong>om</strong> te zien hoe we<br />

dit idee ook tijd- en kostenefficiënt kunnen<br />

uitvoeren.’ o<br />

18 19<br />

Journalist Jeroen Smit en politica Pia Dijkstra<br />

vragen aan de zaal wie er orgaandonor is. Het<br />

voorstel van Pia Dijkstra <strong>om</strong> <strong>mensen</strong> ‘verplicht’<br />

donor te maken, riep eerder dit jaar weerstand op.<br />

Dijkstra verklaarde <strong>echt</strong>er dat <strong>het</strong> r<strong>echt</strong> op zelfbeschikking<br />

‘uiteraard altijd blijft bestaan’.<br />

Volgens gastspreker prof. dr. Clemens Löwik is<br />

<strong>het</strong> een kwestie van tijd voordat chirurgen gaan<br />

werken met hulpstoffen die kankerweefsel letterlijk<br />

doen oplichten: zo wordt voork<strong>om</strong>en dat er kankerweefsel<br />

achterblijft én dat gezond weefsel wordt<br />

verwijderd.<br />

lijf & leden<br />

Op onze website vindt u interviews en<br />

video’s van alle gen<strong>om</strong>ineerden, plus<br />

reacties op <strong>het</strong> winnende idee. U kunt<br />

ook uw eigen reactie achterlaten.<br />

www.<strong>het</strong>bestezorgidee.nl<br />

De 200 aanwezigen in de zaal kozen na een ‘elevator pitch’<br />

hún Beste <strong>Zo</strong>rgidee. De zaalprijs ging naar de 82-jarige Jan<br />

van Oirschot. Als mantelzorger voor zijn vrouw vroeg hij<br />

zich af waar<strong>om</strong> patiënten met haar type diabetes niet gewoon<br />

navulbare insulinepennen konden gebruiken, in plaats van de<br />

enorme hoeveelheid eenmalig te gebruiken pennen die jaarlijks<br />

bij <strong>het</strong> (chemisch!) afval eindigen.


zorgstelsel<br />

‘Nederland heeft <strong>het</strong> duurste zorgstelsel<br />

in de wereld.’ ‘Dat k<strong>om</strong>t vooral door de<br />

vergrijzing.’ U heeft deze of vergelijk-<br />

bare beweringen vast wel eens voorbij<br />

horen k<strong>om</strong>en. We hebben nieuws: ze zijn<br />

niet waar. <strong>Deze</strong> en andere misverstanden<br />

onder de loep.<br />

wat betaalt een volwassene<br />

per jaar aan zorg? (2013)<br />

€ 823<br />

€ 351<br />

€1322<br />

€1707<br />

€1273<br />

-349<br />

belastingen<br />

eigen<br />

bijdrage<br />

premies<br />

AWBZ<br />

ink<strong>om</strong>ensafhankelijke<br />

premie<br />

n<strong>om</strong>inale<br />

premie<br />

zorgtoeslag<br />

€ 5137<br />

20 21<br />

Misverstand 1<br />

‘Nederlanders<br />

betalen allemaal<br />

min of meer<br />

<strong>het</strong>zelfde voor zorg.’<br />

Er was dit najaar veel te<br />

doen over <strong>het</strong> kabinetsvoornemen<br />

een ink<strong>om</strong>ensafhankelijke<br />

zorgpremie in<br />

te voeren. Dat leidde tot<br />

veel verontwaardiging. Maar<br />

uw bijdrage aan ’s lands<br />

zorgkosten ís al ink<strong>om</strong>ensafhankelijk.<br />

U betaalt in<br />

2013 (gemiddeld per volwassen<br />

Nederlander) 5.137 euro<br />

aan de zorg. Het grootste<br />

deel via uw loonstrookje:<br />

zie <strong>het</strong> staafdiagram ‘Wat<br />

euro’s per jaar voor de zorg<br />

16.000<br />

14.000<br />

12.000<br />

10.000<br />

8.000<br />

6.000<br />

4.000<br />

2.000<br />

0<br />

minimum<br />

loon<br />

betaalt een volwassene aan<br />

collectieve zorg?’. Verdient<br />

u een modaal ink<strong>om</strong>en? Dan<br />

betaalt uw gezin ongeveer<br />

7.000 euro per jaar. Verdient<br />

u twee keer modaal? Uw<br />

gezinsbijdrage aan de collectieve<br />

zorgrekening is dan<br />

bijna 14.000 euro. Wie <strong>het</strong><br />

minimumloon verdient,<br />

draagt via premies en belastingen<br />

jaarlijks iets minder<br />

dan 4.000 euro bij.<br />

Ink<strong>om</strong>ensafhankelijkheid zorgkosten (2012)<br />

modaal 2 x modaal<br />

Misverstand 2<br />

‘Vergrijzing. Daar<strong>om</strong> wordt<br />

de zorg steeds duurder.’<br />

Als de stelling luidt: door vergrijzing<br />

wordt de zorg óók duurder,<br />

dan klopt ze wel. De groei van de<br />

zorguitgaven in Nederland steeg<br />

van minder dan 10% van ons nationale<br />

ink<strong>om</strong>en (bbp) in 2000, tot<br />

bijna 13% in 2010. In absolute zin<br />

bijna een verdubbeling. Vergrijzing<br />

is een van de oorzaken, maar zeker<br />

niet de enige. Er zijn behalve<br />

vergrijzing, ook andere duidelijke<br />

oorzaken voor de stijgende zorgvraag.<br />

In willekeurige volgorde:<br />

Mijn dochter<br />

heeft nog geen<br />

gedragsstoornis...<br />

Moet ik me nu<br />

zorgen maken ?<br />

lijf & leden<br />

• Door nieuwe technologie stijgt<br />

<strong>het</strong> aantal behandelmogelijkheden:<br />

meer <strong>mensen</strong> kunnen<br />

worden geholpen en genezen.<br />

• Patiënten worden steeds<br />

mondiger. We weten meer, we<br />

vragen en eisen meer.<br />

• Onze leefstijl is veranderd door<br />

de welvaart, dat leidt tot andere<br />

ziekten.<br />

• Het aantal chronisch zieken<br />

neemt sterk toe.<br />

• De grens tussen ‘ziek’ en<br />

‘gezond’ verschuift.


zorgstelsel interview<br />

lijf & leden<br />

Op de schop<br />

Het kabinet presenteerde in november<br />

plannen voor <strong>het</strong> zorgstelsel in de<br />

k<strong>om</strong>ende vijf jaar. De meest opvallende<br />

voornemens.<br />

gezonde levensstijl bevorderen<br />

Het kabinet wil de kostenstijging<br />

tegengaan door gezond gedrag te<br />

stimuleren. <strong>Zo</strong>rgverzekeraars moeten hierbij<br />

een rol spelen, vooral door verzekerden<br />

de weg te wijzen naar middelen en<br />

programma’s in <strong>het</strong> kader van preventie.<br />

beperking keuzevrijheid<br />

Het kabinet wil zorgvoorzieningen<br />

concentreren. Dit zou een hogere<br />

kwaliteit tegen minder kosten opleveren.<br />

<strong>Zo</strong>rgverzekeraars zouden dit moeten<br />

realiseren, door selectiever zorg in te<br />

kopen. De facto betekent dit een aanslag<br />

op de keuzevrijheid. Als <strong>het</strong> aan ONVZ<br />

ligt blijft de keuzevrijheid voor ónze<br />

verzekerden hoe dan ook gegarandeerd.<br />

Meer zorg, minder verzorging<br />

Nederland geeft zo’n 10 miljard euro<br />

zorggeld uit aan verzorging, begeleiding<br />

en dagbesteding. Het kabinet wil dat<br />

zorggeld vooral gebruikt wordt voor<br />

medische zorg, de overige ‘verzorging’<br />

verandert van een verzekerd r<strong>echt</strong> in een<br />

voorziening. Gemeenten gaan bepalen<br />

wie waarop een beroep kan doen.<br />

Einde aWbz<br />

De AWBZ (langdurige zorg) wordt<br />

<strong>om</strong>gevormd. De huidige regionale<br />

zorgkantoren gaan verdwijnen. Veel taken<br />

zullen worden overgeheveld naar de<br />

zorgverzekeringswet (de basisverzekering)<br />

en de meeste naar de gemeenten.<br />

Nederland geeft van alle moderne landen<br />

<strong>het</strong> meeste uit aan langdurige zorg. Met<br />

de aanpassingen hoopt <strong>het</strong> kabinet dit<br />

terug te dringen.<br />

Misverstand 3<br />

‘In vergelijking<br />

met andere landen<br />

is ons zorgstelsel<br />

extreem duur.’<br />

Feit is dat ons zorgstelsel duur is. Vergeleken<br />

met andere welvarende Europese<br />

landen zitten we in de kopgroep als je de<br />

zorguitgaven afzet tegen <strong>het</strong> nationaal<br />

ink<strong>om</strong>en (bbp). Maar de percentages<br />

liggen dicht bij elkaar. We zijn, als<br />

percentage van <strong>het</strong> bbp, iets duurder<br />

dan bijvoorbeeld Frankrijk en Duitsland.<br />

Amerikanen hebben <strong>het</strong> duurste<br />

zorgstelsel. Het Nederlandse zorgstelsel<br />

is vooral duur door de kosten van onze<br />

langdurige zorg. <strong>Deze</strong> worden grotendeels<br />

via de AWBZ gefinancierd.<br />

Misverstand 4<br />

‘Ook met een naturapolis heb ik vrije zorgkeuze,<br />

ik moet alleen een beetje bijbetalen.’<br />

De meeste zorgverzekeraars (niet ONVZ!)<br />

‘sturen’ hun verzekerden naar een select<br />

aantal gecontracteerde ziekenhuizen. Kiest<br />

de verzekerde toch voor een ander ziekenhuis,<br />

dan hoeft de verzekeraar weliswaar<br />

niet de gehele behandeling te vergoeden,<br />

maar doorgaans wel <strong>het</strong> grootste deel. Vanaf<br />

1 januari 2013 kan dit veranderen. Wie een<br />

naturapolis heeft en kiest voor een ziekenhuis<br />

waarmee de zorgverzekeraar geen contract<br />

heeft, kan geen r<strong>echt</strong> meer hebben op<br />

een (gedeeltelijke) vergoeding: hij of zij zal<br />

de rekening zelf moeten betalen. Dit geldt<br />

dus niet als u ONVZ-verzekerde bent: bij<br />

ons mag u in beginsel per definitie zelf<br />

Canada<br />

Zwitserland<br />

Denemarken<br />

Duitsland<br />

Frankrijk<br />

Nederland<br />

Verenigde<br />

Staten<br />

zorgkosten per land<br />

0<br />

2<br />

4<br />

6<br />

8<br />

% van bbp<br />

kiezen – natuurlijk afgezien van eventuele<br />

specifieke beperkingen die in uw polisvoorwaarden<br />

zijn benoemd. o<br />

... maar u mag<br />

natuurlijk<br />

ook pinnen<br />

10<br />

12<br />

14<br />

16<br />

18<br />

22<br />

23<br />

De groepsgeheimen<br />

van Fr<strong>om</strong>mermann<br />

Hun nieuwste show Classified gaat over ‘klokkenluiders’ en over ‘lekkers’.<br />

Over <strong>mensen</strong> die uit de toon vallen in een groep. Maar hoe zit <strong>het</strong><br />

eigenlijk met <strong>het</strong> groepsproces van vocaal ensemble Fr<strong>om</strong>mermann zelf?<br />

Hoe blijft deze verzameling van doorgewinterde solisten gelijkgestemd?<br />

Martijn<br />

‘kent alle feiten’<br />

Jan­Willem<br />

‘zet alle puntjes op de i’<br />

Jan Willem<br />

‘weet overal de weg’<br />

David<br />

‘vangt iedereen op’<br />

Marcel<br />

‘ziet ver vooruit’<br />

Mattijs<br />

‘hoort haast alles’<br />

Paul<br />

‘duwt de kar’


interview<br />

Ruim een jaar geleden moesten de mannen<br />

van Fr<strong>om</strong>mermann een naam doorgeven<br />

voor hun nieuwe voorstelling, in verband<br />

met boekingen door theaters. Consternatie, want er<br />

was op dat m<strong>om</strong>ent nog geen idee. Geen noten, geen<br />

letters, geen plan. Helemaal blanco. ‘We wisten alleen<br />

dat we een nieuwe voorstelling zouden gaan maken’,<br />

vertelt gitarist Paul van Utr<strong>echt</strong>. ‘Dus toen hebben we<br />

als titel Classified doorgegeven, want <strong>het</strong> was tenslotte<br />

nog geheim. Geen woord van gelogen. Pas later zijn<br />

we die titel samen met regisseur Bart O<strong>om</strong>en gaan<br />

invullen. En daar kwam een plan uit dat geweldig in<br />

deze tijd past. Over de processen en mechanismes<br />

binnen een waarheidsc<strong>om</strong>missie; over klokkenluiders,<br />

geheime agenda’s, uitvluchten, schuldbekentenissen,<br />

aanklachten en excuses. We zijn gewoon met de groep<br />

gaan associëren en op een gegeven m<strong>om</strong>ent paste <strong>het</strong><br />

allemaal precies in elkaar.’<br />

Dream team<br />

Voor de zeven leden van Fr<strong>om</strong>mermann is zo’n<br />

onbevangen aanloop geen gewone gang van zaken.<br />

Als toppers uit (overwegend) de operawereld zijn<br />

ze gewend dat een voorstelling tot op de k<strong>om</strong>ma is<br />

uitgeschreven. En als doorgewinterde solisten is <strong>het</strong><br />

groepsproces iets relatief nieuws: ieder heeft zijn eigen<br />

• Respecteer de inbreng van anderen<br />

• Doseer en beperk je inbreng tot je 'sterke punten'<br />

• Stel je open voor humor. Accepteer <strong>het</strong> dat er ook<br />

<strong>om</strong> jouw 'bloopers' kan worden gelachen<br />

• Wees goed voorbereid en k<strong>om</strong> op tijd<br />

• Vertrouw op de kracht van de groep<br />

carrière en maakt hooguit een paar maanden deel uit<br />

van een gezelschap. ‘Fr<strong>om</strong>mermann is begonnen als een<br />

gelegenheidsgezelschap’, vertelt bariton Jan Willem<br />

Baljet. Marcel Reijans (tenor) was in 2005 gevraagd <strong>om</strong><br />

voor <strong>het</strong> Grachtenfestival een h<strong>om</strong>mage te brengen aan<br />

de C<strong>om</strong>edian Harmonists, een ensemble onder leiding<br />

van Harry Fr<strong>om</strong>mermann, dat in de jaren twintig en<br />

dertig mateloos populair was met een bonte mix van<br />

muziekstijlen. Zó briljant gearrangeerd en gezongen,<br />

dat alle vijf stemmen opgingen in één. Reijans stelde<br />

‘Groepsdynamiek is<br />

ongrijpbaar. Ieder heeft zijn<br />

sterke punten.’<br />

een dream team samen. Met de gedachte: dat doen we<br />

één keer. Baljet: ‘Maar dat optreden was zó’n succes en<br />

zó leuk, dat we besloten <strong>om</strong> door te gaan.’<br />

grenzen opzoeken<br />

Eigenlijk is Fr<strong>om</strong>mermann een soort negatief van hun<br />

solocarrières. Een uitlaatklep. Wat in operaproducties<br />

ondenkbaar is, laten de leden van Fr<strong>om</strong>mermann<br />

bij voorstellingen juist toe. Improvisatie en grappen<br />

en grollen in een voor operazangers ongebruikelijk<br />

Wel doen in een groep Niet doen in een groep<br />

• Drammen en je gelijk willen halen<br />

• Je niet aan gemaakte afspraken houden<br />

• Je eigen geluk zoeken als dat ten koste gaat<br />

van <strong>het</strong> geheel<br />

• Lang wachten met een reactie op mails<br />

• Na afloop van een voorstelling alleen voor<br />

jezelf een drankje halen!<br />

24 25<br />

repertoire. Een speeltuin. Tenor Jan-Willem<br />

Schaafsma: ‘We zijn in de loop der jaren steeds meer<br />

de muzikale grenzen gaan opzoeken. In <strong>het</strong> begin<br />

bleef Fr<strong>om</strong>mermann dicht bij <strong>het</strong> repertoire van de<br />

C<strong>om</strong>edian Harmonists, maar geleidelijk is de horizon<br />

verbreed.’ Reijans: ‘Een paar jaar geleden zongen we<br />

een medley van Hollandse klassiekers. Dat verwacht je<br />

natuurlijk niet van operazangers, maar <strong>het</strong> is een van<br />

onze grootste hits.’<br />

Hoger doel<br />

Volgens Van Utr<strong>echt</strong> zit in die onbevangenheid de<br />

kracht van de groep. ‘Ieder heeft zijn eigen muzikale<br />

voorkeuren, maar niets is onbespreekbaar in<br />

Fr<strong>om</strong>mermann. We kunnen in principe alles naar onze<br />

hand zetten. In Classified zingen we onder andere<br />

Randy Newman. En als we in Lady Gaga’s repertoire<br />

<strong>het</strong> juiste lied hadden kunnen vinden, was dat wat mij<br />

betreft geen probleem geweest.’ Niet dat iedereen er<br />

zo over denkt. Bij de naam Lady Gaga klinkt er wat<br />

gemor van de anderen. ‘Maar in de groep durven we<br />

te vertrouwen op elkaars inzicht en kwaliteiten’, zegt<br />

Baljet. Ego’s worden opzij gezet. ‘Het gaat er<strong>om</strong> dat<br />

zo’n keuze een hoger doel dient. Elk nummer moet<br />

<strong>het</strong> concept versterken en in de voorstelling passen.<br />

Normaal gesproken beginnen we met luistersessies.<br />

Gewoon muziek uitzoeken die je leuk vindt, en aan<br />

anderen laten horen.’ Die longlist met muzikale ideeën<br />

verandert tijdens <strong>het</strong> repeteren in een shortlist die<br />

uiteindelijk de inhoud en vorm van de voorstelling<br />

lijf & leden


interview<br />

7,<br />

Vind úw LijfStijl score<br />

op www.onvzlijfstijl.nl<br />

3 bepaalt. Van Utr<strong>echt</strong>: ‘Voor Classified hadden we<br />

<strong>echt</strong>er eerst <strong>het</strong> concept en konden we gericht op zoek:<br />

Met welke gevoelens krijgt iemand te maken die in<br />

een waarheidsc<strong>om</strong>missie juist wel of niet de waarheid<br />

boven tafel wil halen? Die emoties proberen we te<br />

vinden in bestaande muziek. Bij schuldgevoelens denk<br />

je bijvoorbeeld al snel aan kerkelijke muziek. Iemand<br />

die er doorheen zit? Dat is van alle tijden. Kan met<br />

Mozart, maar ook met Randy Newman. Als die<br />

emotie maar goed tot uitdrukking k<strong>om</strong>t en we zo’n<br />

nummer een ‘Fr<strong>om</strong>meriaanse’ draai kunnen geven.’<br />

invalshoek<br />

‘We hebben in al die jaren een<br />

samenwerking opgebouwd<br />

Met korting naar Fr<strong>om</strong>mermann<br />

ONVZ sponsort Fr<strong>om</strong>mermanns nieuwste show Classified, die<br />

vanaf januari tot in maart 2013 te zien is. Vocaal ensemble Fr<strong>om</strong>mermann<br />

bestaat sinds 2005 en bracht inclusief Classified vijf<br />

voorstellingen en drie cd’s uit. De groep bestaat uit zeven leden:<br />

Marcel Reijans (tenor), Mattijs van de Woerd (bariton), Jan-Willem<br />

Schaafsma (tenor), Jan Willem Baljet (bariton), David Bollen<br />

(piano), Paul van Utr<strong>echt</strong> (gitaar), Martijn de Graaf Bierbrauwer<br />

(Bas).<br />

Als ONVZ-lid kunt u met 25% korting een voorstelling van<br />

Classified bijwonen. Vrijwel alle theaters nemen deel aan deze<br />

actie. Kies een theater uit de speellijst op www.fr<strong>om</strong>mermann.nl,<br />

bel vervolgens de Nationale theaterkassa en meld de actiecode<br />

“ONVZ”.<br />

www.fr<strong>om</strong>mermann.nl > Speellijst<br />

nationale theaterkassa: 0900 9203<br />

Ben<br />

Fr<strong>om</strong>mermann en ONVZ<br />

waarin iedereen elkaars talenten c<strong>om</strong>penseert. Ieder<br />

heeft zijn eigen inbreng,’ zegt Schaafsma. ‘Ik heb zelf<br />

geen uitgesproken visie, zo van: <strong>het</strong> moet zó, of <strong>het</strong><br />

moet zó. Maar ik zit wel heel erg op <strong>het</strong> detailniveau,<br />

op taal.’ Lachend: ‘Als ik Jan Willem (Baljet) eens<br />

iets hoor zingen dat niet klopt, dan kan ik <strong>het</strong> niet<br />

laten <strong>om</strong> daar iets van te zeggen.’ Baljet: ‘Maar dat<br />

is prima, iedereen mag elkaar corrigeren. Net zoals<br />

iedereen kritisch meeluistert wanneer Mattijs en<br />

Paul arrangementen aandragen. Zij zijn <strong>het</strong> muzikale<br />

geweten van de groep. Veel repertoire is simpelweg<br />

niet als bladmuziek uitgegeven. Dan moet je dus gaan<br />

luisteren, reconstrueren en speciaal voor de bezetting<br />

van Fr<strong>om</strong>mermann aanpassen. Zij kunnen dat. Ik niet,<br />

ik ben meer van de melodieën.’<br />

voortouw<br />

‘We dachten:<br />

dit doen we één keer.’<br />

<strong>Zo</strong> heeft iedereen zijn eigen kenmerkende rol<br />

gekregen binnen Fr<strong>om</strong>mermann. Een rol die niet<br />

per se overeenk<strong>om</strong>t met de rol die ze spelen in hun<br />

solocarrière. Paul: ‘Marcel steekt, samen met zijn vrouw<br />

Catherine, veel tijd in de productie van Fr<strong>om</strong>mermann.<br />

Daarnaast is vooral hij degene die in artistiek opzicht<br />

de grote lijn in <strong>het</strong> oog houdt. Groepsdynamiek kan<br />

heel ongrijpbaar zijn. Ieder heeft zijn sterke punten. De<br />

één heeft een grotere rol bij de muzikale repetities, een<br />

ander zorgt voor de teksten. De grootte van iemands<br />

inbreng verandert voortdurend tijdens de productiefase<br />

en iedereen draagt bij aan <strong>het</strong> eindresultaat. Een<br />

kwestie van geven en nemen in dienst van de groep. Ik<br />

denk dat we allemaal graag bereid zijn daar deel van uit<br />

te maken. Fr<strong>om</strong>mermann is nog steeds een <strong>echt</strong> dream<br />

team. Maar dat is geen geheim.’ o<br />

26 27


ONVZ 80 jaar<br />

We blijven open!<br />

Met de schenking van ONVZ<br />

aan Vrienden WKZ kan <strong>het</strong><br />

kindertheater De Hoge Hoed<br />

nog minstens drie jaar wekelijks<br />

een voorstelling organiseren.<br />

In november tekenden<br />

ONVZ en Vrienden WKZ officieel<br />

de overeenk<strong>om</strong>st. Op de<br />

foto, vanaf links: Friso de Jong<br />

(ONVZ), Claudia Vonk (Vrienden<br />

WKZ), Erno Kleijnenberg<br />

(ONVZ) en Boudewijn Peters<br />

(Vrienden WKZ)<br />

Jarig ONVZ trakteert<br />

Groot<br />

cadeau<br />

voor jarig<br />

WKZ<br />

tachtig jaar! <strong>Zo</strong> veel jaar bestaat ONVZ in 2013. en wie<br />

jarig is, trakteert. In dit geval aan een andere jarige: <strong>het</strong><br />

Wilhelmina Kinderziekenhuis. Met onze schenking van 125.000<br />

euro kan <strong>het</strong> kindertheater in <strong>het</strong> ziekenhuis de k<strong>om</strong>ende drie<br />

jaar zijn deuren openhouden.<br />

Elke woensdag vindt in <strong>het</strong> eigen<br />

kindertheater van <strong>het</strong> Wilhelmina<br />

Kinderziekenhuis een voorstelling of<br />

workshop plaats voor patiënten en<br />

hun ouders, b<strong>roer</strong>tjes en zusjes. De<br />

voorstelling is vervolgens nog een<br />

week te zien via <strong>het</strong> eigen televisiekanaal<br />

van <strong>het</strong> kinderziekenhuis. Het<br />

kindertheater (De Hoge Hoed) drijft op<br />

vrijwilligers én op financiële bijdragen.<br />

Onbezorgde kindertijd<br />

ONVZ draagt <strong>het</strong> Wilhelmina<br />

Kinderziekenhuis al lange tijd een warm<br />

hart toe. Ter gelegenheid van de 125e verjaardag van <strong>het</strong> WKZ schenkt ONVZ<br />

– dat zelf k<strong>om</strong>end jaar zijn tachtigste<br />

verjaardag viert! – een bijzonder<br />

bedrag: voor elk jaar dat <strong>het</strong> WKZ<br />

bestaat schenkt ONVZ 1.000 euro, ten<br />

behoeve van <strong>het</strong> kindertheater. In drie<br />

jaar tijd bedraagt de bijdrage<br />

125.000 euro. Bestuursvoorzitter Erno<br />

Kleijnenberg van ONVZ: ‘Wij ondersteunen<br />

de initiatieven van Vrienden<br />

WKZ van harte. Iedereen wenst kinderen<br />

vooral een onbezorgde kindertijd<br />

toe. Wij vinden <strong>het</strong> fantastisch als<br />

<strong>mensen</strong> zich ervoor inzetten <strong>om</strong> ook<br />

zieke kinderen even een m<strong>om</strong>ent van<br />

afleiding, van plezier te geven.’<br />

Vergeten dat je ziek bent<br />

Claudia Vonk van Vrienden WKZ: ‘Wij<br />

zijn zeer gelukkig met deze grote<br />

schenking van ONVZ. Hiermee kunnen<br />

we gegarandeerd minimaal de k<strong>om</strong>ende<br />

drie jaar wekelijks een voorstelling<br />

blijven geven in De Hoge Hoed. Het<br />

theater is een welk<strong>om</strong>e afleiding: even<br />

weg van de afdeling, weg van vervelende<br />

onderzoeken. Minimaal één keer<br />

in de week laten we onze patiëntjes<br />

even vergeten dat ze ziek zijn.’ o<br />

28 29<br />

Vrienden Wilhelmina Kinderziekenhuis is onderdeel van Stichting Vrienden UMC Utr<strong>echt</strong><br />

lijf & leden<br />

Marlijne wil<br />

beter worden.<br />

Helpt u mee?<br />

Marlijne heeft een hartafwijking.<br />

Net als alle andere kinderen wil zij<br />

dolgraag weer fietsen en spelen.<br />

Gewoon beter zijn.<br />

In <strong>het</strong> Wilhelmina Kinderziekenhuis in<br />

Utr<strong>echt</strong> doen we er alles aan. Maar we<br />

kunnen <strong>het</strong> niet alleen, we hebben uw<br />

hulp hard nodig.<br />

Word daar<strong>om</strong> vandaag nog donateur.<br />

Met uw donatie kunnen we belangrijk<br />

aanvullend onderzoek doen. En extra’s,<br />

zoals nieuwe apparatuur die niet uit<br />

<strong>het</strong> reguliere budget betaald worden,<br />

financieren. <strong>Zo</strong> helpt u de zorg voor<br />

kinderen als Marlijne beter maken.<br />

Als donateur van <strong>het</strong> WKZ<br />

maakt u <strong>echt</strong> <strong>het</strong> verschil!<br />

Kijk op www.vriendenwkz.nl of<br />

doneer direct op giro 303.<br />

Vrienden WKZ.nl<br />

helpen beter maken


zorgverzekering<br />

Wat verandert er in 2013?<br />

Een deel van de dekkingen uit onze aanvullende<br />

pakketten zijn vanaf 2013 weer onderdeel<br />

geworden van <strong>het</strong> basispakket. Denk aan dieetadvisering<br />

of aan cursussen <strong>om</strong> te stoppen met<br />

roken. Enkele uitbreidingen:<br />

• Alle aanvullende polissen:<br />

<strong>Onvz</strong> vergoedt vanaf 2013 meer preventiecursussen<br />

(zie ook ‘Beter slapen met ONVZ’<br />

op pagina 31). In de meest uitgebreide<br />

pakketten is de maximale vergoeding voor<br />

preventieprogramma’s bovendien verruimd.<br />

• Vanaf Benfit:<br />

Bij voorziene behandelingen binnen 60 km<br />

buiten Nederland, vergoeden we voortaan de<br />

kosten van ziekenvervoer (27 ct/km).<br />

• Vanaf Tandfit B:<br />

Enkele preventieve behandelingen (zoals<br />

bijvoorbeeld ‘sealen’) worden voortaan 100%<br />

vergoed.<br />

Ga voor uitgebreide informatie naar<br />

www.onvz.nl/polisvoorwaarden<br />

elk jaar wijzigt <strong>het</strong> kabinet de inhoud van <strong>het</strong> zoge<strong>het</strong>en basispakket. Ook de<br />

vergoedingen kunnen veranderen. De meest ingrijpende verandering k<strong>om</strong>end<br />

jaar is de verhoging van <strong>het</strong> eigen risico. Wij zetten de belangrijkste wijzigingen<br />

kort op een rij.<br />

Rheza<br />

41%<br />

van onze leden beoordeelt<br />

onze dienstverlening<br />

met een 9 of 10!<br />

Zelfde premie, zelfde kwaliteit<br />

‘Wij veranderen de premie voor de Basisverzekering in<br />

2013 niet. En ook de premie voor onze Aanvullende<br />

Verzekeringen blijft in vrijwel alle gevallen gelijk. Daarbij<br />

breiden we in veel situaties de vergoedingen in onze<br />

aanvullende pakketten iets uit. Op deze pagina vindt u een<br />

overzicht van de belangrijkste veranderingen, onlangs heeft<br />

u een c<strong>om</strong>pleet en helder overzicht van uw persoonlijke<br />

situatie ontvangen. Ook in 2013 doen wij er alles aan <strong>om</strong> de<br />

beste zorgverzekeraar van Nederland te blijven!’<br />

+<br />

Belangrijkste uitbreidingen en beperkingen basispakket:<br />

• Afschaffing eigen bijdrage tweedelijns<br />

geestelijke gezondheidszorg<br />

• Vergoeding voor<br />

stoppen­met­rokenprogramma’s<br />

• Dieetadvisering vergoed (maximaal 3 uur)<br />

• Revalidatiezorg voor ouderen<br />

-• Kinderen jonger dan 6 die blijvende<br />

tanden krijgen, k<strong>om</strong>en in aanmerking voor<br />

een fluoridebehandeling<br />

• Eigen risico <strong>om</strong>hoog naar € 350 per jaar<br />

• Rollators en andere eenvoudige<br />

loophulpmiddelen niet meer vergoed<br />

• Bij aanschaf gehoortoestellen geldt een<br />

eigen bijdrage van 25%<br />

• Instelling leeftijdsgrens (tot 43) voor<br />

vruchtbaarheidsbehandelingen<br />

• Beperkingen indicaties eerstelijnspsychologiezorg<br />

Onze Aanvullende Verzekeringen<br />

De premie<br />

voor de<br />

basisverzekering<br />

blijft bij <strong>Onvz</strong><br />

in 2013<br />

ongewijzigd!<br />

30 31<br />

over ons lijf & leden<br />

Voork<strong>om</strong>en is beter… Bekijk de video<br />

over ONVZ<br />

En daar<strong>om</strong> vergoedt ONVZ in zijn aanvullende<br />

verzekeringen veel trainingen<br />

en programma’s die u gezonder maken.<br />

Variërend van gezondheidscheckups<br />

tot dieetadvisering en stoppenmet-roken-cursussen.<br />

De medewerkers<br />

van ons Service Center kunnen u meer<br />

informatie geven.<br />

030 639 62 22<br />

Beter<br />

slapen<br />

met<br />

ONVZ<br />

Bij ONVZ wensen we u een goede<br />

nachtrust toe. Daar<strong>om</strong> vergoeden we<br />

vanaf januari 2013 in onze aanvullende<br />

verzekeringen <strong>het</strong> online programma<br />

S<strong>om</strong>nio Beter slapen. <strong>Deze</strong> online<br />

slaaptherapie heeft verschillende<br />

voordelen. <strong>Zo</strong> volgt u <strong>het</strong> programma<br />

in uw eigen tijd, waardoor u niet<br />

speciaal naar een deskundige hoeft af<br />

WAt? Een gloednieuwe video<br />

over onze manier van werken<br />

WAAr? Bekijk ‘m op YouTube,<br />

via www.bit.ly/onvzvideo<br />

te reizen. U heeft via internet direct<br />

contact met uw consulent. Hierdoor<br />

kunt u de therapie ook volgen als<br />

u in <strong>het</strong> buitenland woont. U hebt<br />

altijd toegang tot alle adviezen en<br />

opdrachten.<br />

www.s<strong>om</strong>nio.eu<br />

Altijd bereikbaar<br />

Bel ons gerust ’s avonds!<br />

Of op zaterdagochtend. Ons Service Center<br />

is elke werkdag vanaf 8.30 tot 21.00 bereikbaar<br />

voor uw vragen over uw zorgverzekering.<br />

En tot en met 2 februari kunt u ons ook op<br />

zaterdagen tot 13.00 uur bellen.<br />

(P.S.: op kerstavond en Oudejaarsavond gaan<br />

we iets eerder naar huis, we zijn dan tot 16.00<br />

uur bereikbaar.)<br />

030 639 62 22<br />

Nu ook via app declareren<br />

U kunt in 2013 ook via de ONVZ-app uw<br />

declaraties online indienen.<br />

Download de app: www.onvz.nl/app<br />

Onze website op uw mobiel<br />

Wij werken er hard aan <strong>om</strong> u zo goed<br />

mogelijk van informatie te voorzien, waar en<br />

wanneer ú dat <strong>het</strong> beste uitk<strong>om</strong>t. <strong>Zo</strong> hebben<br />

we onze website ‘mobiel geschikt’ gemaakt:<br />

u kunt onze website nu ook snel en makkelijk<br />

vanaf uw smartphone raadplegen.<br />

www.onvz.nl


mijn keuze<br />

Naam:<br />

Ronald Knol (42)<br />

Wie? Maakte 7 jaar geleden een<br />

rigoureuze carrièreswitch<br />

Was? IT-consultant<br />

Werd? Meubelontwerper<br />

En nu? Zijn meubels worden<br />

wereldwijd verkocht<br />

‘Eigenlijk wist ik altijd al dat ik iets<br />

creatiefs wilde doen. Toch koos ik eerst<br />

voor een hele “normale” loopbaan als<br />

IT-consultant en bedrijfsleider. Tot ik een<br />

8, 6<br />

Vind úw LijfStijl score<br />

op www.onvzlijfstijl.nl<br />

NIetS IS MOOIeR<br />

dAN diNgeN MAkeN<br />

huis kocht en begon te klussen. Ik vond<br />

<strong>het</strong> zo leuk dat ik de gok nam <strong>om</strong> helemaal<br />

opnieuw te beginnen. Ook al lijkt<br />

<strong>het</strong> r<strong>om</strong>antisch <strong>om</strong> alles achter te laten<br />

<strong>om</strong> je dro<strong>om</strong> te volgen, je moet wel <strong>het</strong><br />

hoofd erbij houden. Mijn eerste meubelstuk<br />

maakte ik gewoon in de schuur. Met<br />

klagende buren, want <strong>het</strong> maakte toch<br />

wel erg veel lawaai. Ik heb altijd een zwak<br />

gehad voor de zachte, ronde vormen uit<br />

de art deco-periode en vertaal deze naar<br />

een moderne variant. Design web winkel<br />

Odesi wilde mijn meubels verkopen en<br />

zo werden mijn meubels in één klap<br />

wereldwijd verkocht. Het geeft enorme<br />

voldoening <strong>om</strong> te zien hoe de meubels<br />

worden gemaakt in de fabriek. Niet<br />

alleen <strong>om</strong>dat <strong>het</strong> mijn kindje is, maar <strong>om</strong>dat<br />

er <strong>mensen</strong> door aan <strong>het</strong> werk zijn. Die<br />

voldoening had ik als IT-consultant nooit<br />

gehad. Ik vind <strong>het</strong> belangrijk <strong>om</strong> je hart<br />

te volgen, ondanks dat <strong>het</strong> onlogisch of<br />

moeilijk lijkt. De keuze voor mijn vak als<br />

ontwerper heeft mijn leven enorm verrijkt<br />

en geeft meer voldoening dan ik ooit uit<br />

mijn oude beroep had kunnen halen.’ o<br />

32

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!