You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Welkom</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>PAV</strong>-<strong>love</strong>-<strong>kennel</strong>!<br />
Voor je heb je een bun<strong>de</strong>l liggen uit <strong>de</strong> reeks <strong>PAV</strong>-<strong>love</strong>. In een <strong>PAV</strong>-<strong>love</strong>-bun<strong>de</strong>l<br />
staat <strong>de</strong> actie centraal. Droge brokken wor<strong>de</strong>n met een smeuïg sausje overgoten,<br />
zodat <strong>de</strong> hele hap vrij licht verteerbaar zal zijn. We hopen dan ook dat je na <strong>de</strong>ze<br />
bun<strong>de</strong>l weer kunt zeggen dat je heel wat bijgeleerd hebt (hopelijk zon<strong>de</strong>r al te<br />
veel gegrom).<br />
In <strong>de</strong> bun<strong>de</strong>l duiken een aantal hondjes op die je dui<strong>de</strong>lijk proberen te maken<br />
waar je naartoe moet. We stellen ze even voor …<br />
staat voor ‘Hapklare brok’. Hier krijg je een hap theorie voorgeschoteld. Je krijgt<br />
ze geserveerd <strong>in</strong> kle<strong>in</strong>e porties, maar goed kauwen blijft <strong>de</strong> boodschap.<br />
staat voor ‘Opdracht’. Je zult <strong>in</strong><strong>de</strong>rdaad wel eens een poot moeten uitsteken om<br />
<strong>de</strong> theorie <strong>in</strong> praktijk te brengen.<br />
staat voor ‘Hon<strong>de</strong>nstiel’. In ‘Hon<strong>de</strong>nstiel’ ga je na<strong>de</strong>nken over hoe je geleerd hebt,<br />
hoe je een opdracht al dan niet tot een goed e<strong>in</strong><strong>de</strong> hebt gebracht. Leren leren heet<br />
zoiets.<br />
staat voor ‘Nestwarmte’. Je werkt iets uit met een me<strong>de</strong>leerl<strong>in</strong>g: je maakt <strong>in</strong> groep<br />
een oefen<strong>in</strong>g, bereidt per 2 een spreekoefen<strong>in</strong>g voor … Kortom, je kruipt heel even<br />
uit je hok om samen met <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren een opdracht tot een goed e<strong>in</strong><strong>de</strong> te brengen.<br />
staat voor ‘Lezen’. Je haalt <strong>in</strong>formatie uit krantenartikels, leesteksten en gedichten<br />
of je leest zomaar iets, omdat je het wilt. Niemand houdt je tegen!<br />
staat voor ‘Betre<strong>de</strong>n op eigen risico’. Dit zijn oefen<strong>in</strong>gen en spelletjes voor <strong>de</strong><br />
w<strong>in</strong>dhon<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>r jullie. Wie durft?<br />
staat voor ‘Heb je ’t beet?’ Om te vermij<strong>de</strong>n dat je drie keer rond het blokje moet,<br />
zetten we hier al wat je moet kennen en kunnen nog eens netjes op een rij. Zorg<br />
ervoor dat die blaffen<strong>de</strong> leerkracht geen bijter wordt!<br />
Als je vragen of opmerk<strong>in</strong>gen hebt bij <strong>de</strong>ze bun<strong>de</strong>l, kun je altijd terecht op onze<br />
website. Op www.pav-<strong>love</strong>.be kun je op je gemak eens rondsnuffelen en kle<strong>in</strong>e of<br />
grote boodschappen achterlaten.<br />
Soms vermel<strong>de</strong>n we ook nuttige adressen waar je nog meer <strong>in</strong>formatie kunt v<strong>in</strong><strong>de</strong>n<br />
over bepaal<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwerpen.<br />
Doe er je d<strong>in</strong>g mee!<br />
Wil je weten welke thema’s <strong>PAV</strong>-<strong>love</strong> nog on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> loep neemt? Kijk dan op <strong>de</strong><br />
achterflap van <strong>de</strong>ze bun<strong>de</strong>l en bespreek met je leerkracht en klasgenoten welke<br />
thema’s jij nog dit schooljaar <strong>in</strong> je klas wilt.<br />
Je zult er geen spijt van krijgen …<br />
De auteursploeg<br />
3
4<br />
Leiband<br />
1 Feesten als <strong>de</strong> beesten? 5<br />
2 Feesten en feesten is twee … 7<br />
3 Halloween is mijn favoriete feest, dan ben ik verkleed als griezelbeest ... 9<br />
3.1 Halloween … een Amerikaans feest? 9<br />
3.2 Joepie, een halloweenparty! 10<br />
3.3 Fuiven, wat brengt dat <strong>in</strong> het laatje? 13<br />
4 Allerheiligen … een feestdag? 14<br />
4.1 Her<strong>in</strong>ner<strong>in</strong>g aan <strong>de</strong> do<strong>de</strong>n 14<br />
4.2 De laatste rustplaats 15<br />
4.3 En hoe wordt Youssef begraven? 17<br />
5 Wapenstilstand 19<br />
5.1 Lijken uit <strong>de</strong> kast 19<br />
5.2 Ieper en omgev<strong>in</strong>g … <strong>in</strong> Flan<strong>de</strong>rs Fields 22<br />
6 Dag van <strong>de</strong> dynastie 28<br />
7 Vijf manieren om Kerstmis te vieren 32<br />
7.1 Bekijk menu! 32<br />
7.2 De kilo’s vliegen eraan! 36<br />
8 Vijf, vier, drie, twee, één ... van oud naar nieuw! 42<br />
8.1 Het aftellen kan beg<strong>in</strong>nen! 42<br />
8.2 Van Afrika tot <strong>in</strong> Amerika … 43<br />
8.3 Glaasje op, laat je rij<strong>de</strong>n! 45<br />
9 Met <strong>de</strong> beste wensen voor het nieuwe jaar! 48<br />
9.1 Op je gezondheid! Proost! 48<br />
9.2 Shake it, baby! 49<br />
9.3 Eén januari, maar niet voor ie<strong>de</strong>reen! 52<br />
10 Op Valentijnsdag wil ik bij je zijn 56<br />
10.1 De ware jacob(a) 56<br />
10.2 Lief<strong>de</strong> als examenvak 57<br />
10.3 Dichter-bij … 59<br />
10.4 Château d’amour 60<br />
10.5 Verleid<strong>in</strong>gstrucs 60<br />
11 Overal, overal vieren wij carnaval … 61<br />
11.1 Eddy Confetti 61<br />
11.2 Zet <strong>de</strong> maskers maar op! 64<br />
12 Gluren bij <strong>de</strong> buren, feesten <strong>in</strong> an<strong>de</strong>re culturen 66<br />
13 Pasen en paasmaandag 70<br />
14 Dag van <strong>de</strong> Arbeid, dus werken we niet! 73<br />
14.1 De strijd van het werkvolk 73<br />
14.2 Stijn Con<strong>in</strong>x en Adolf Daens 81<br />
15 Hemelvaartsdag … én een verlengd weekend? 86<br />
16 P<strong>in</strong>ksteren, tijd voor ... <strong>de</strong> S<strong>in</strong>ksenfoor 88<br />
17 Zomer-feest-ival 96<br />
17.1 Nationale en an<strong>de</strong>re feestdagen 96<br />
17.2 Over <strong>de</strong> fe<strong>de</strong>rale staat, <strong>de</strong> gemeenschappen en <strong>de</strong> gewesten 101<br />
Betre<strong>de</strong>n op eigen risico 107<br />
Heb je ’t beet? 111
66<br />
1<br />
12 Gluren bij <strong>de</strong> buren,<br />
feesten <strong>in</strong> an<strong>de</strong>re culturen<br />
De wereld wordt meer en meer een kle<strong>in</strong> dorp. Mensen uit verschillen<strong>de</strong> culturen<br />
ontmoeten elkaar steeds vaker: op school of op het werk, als ze op reis zijn, als ze<br />
door een grote stad wan<strong>de</strong>len, als ze ergens uit eten gaan ... Mensen uit an<strong>de</strong>re<br />
culturen hebben dikwijls an<strong>de</strong>re leefgewoonten. Ze hebben ook an<strong>de</strong>re feestdagen.<br />
Die vallen niet altijd samen met <strong>de</strong> feestdagen uit <strong>de</strong> <strong>PAV</strong>-<strong>love</strong>-bun<strong>de</strong>l.<br />
Interview een persoon uit een cultuur die niet <strong>in</strong> je klas vertegenwoordigd is.<br />
Hapklare brok<br />
Hoe ga je te werk?<br />
Voorbereid<strong>in</strong>g<br />
1 De afspraak regelen:<br />
– Contacteer <strong>de</strong> persoon en zeg dat je wil praten over <strong>de</strong> feestdagen uit<br />
zijn/haar cultuur.<br />
– Spreek een datum en een plaats af.<br />
– Breng <strong>de</strong> persoon op <strong>de</strong> hoogte van hoe je het <strong>in</strong>terview zal afnemen:<br />
zeg of je notities of opnamen (audio of vi<strong>de</strong>o) maakt.<br />
– Sommige personen lezen <strong>de</strong> vragen graag vooraf. Ga na of dat hier<br />
ook het geval is.<br />
2 De vragen voorberei<strong>de</strong>n:<br />
– Schrijf je vragen vooraf uit.<br />
– Als je <strong>de</strong> persoon niet kent, gebruik je best <strong>de</strong> u-vorm. Gebruik <strong>de</strong> jijvorm<br />
en u-vorm liefst niet door elkaar.<br />
– Vermijd ja/nee-vragen.<br />
– Wek eerst <strong>de</strong> <strong>in</strong>teresse van <strong>de</strong> geïnterview<strong>de</strong>. Zorg voor enkele opwarm<strong>in</strong>gsvragen.<br />
– Stel <strong>in</strong>formatievragen (wie? wat? waar? hoe?) en motivatievragen<br />
(waarom?).<br />
– Vraag <strong>de</strong> geïnterview<strong>de</strong> persoon ook om zijn eigen men<strong>in</strong>g te formuleren.<br />
(Wat is uw men<strong>in</strong>g over ...? Wat v<strong>in</strong>dt u van ... ?)<br />
Het <strong>in</strong>terview<br />
1 Let op je voorkomen (taal, kled<strong>in</strong>g, houd<strong>in</strong>g ...)<br />
2 Kom op tijd op <strong>de</strong> afspraak.<br />
3 Als je je <strong>in</strong>terview opneemt, <strong>in</strong>stalleer je eerst je audio- of vi<strong>de</strong>omateriaal.<br />
4 Neem zeker notities. Opnames kunnen soms mislukken!<br />
5 Soms moet je afwijken van <strong>de</strong> volgor<strong>de</strong> van je vragen. Dit hangt af van<br />
<strong>de</strong> antwoor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> geïnterview<strong>de</strong>.<br />
6 Bedank <strong>de</strong> geïnterview<strong>de</strong> voor het gesprek en neem vrien<strong>de</strong>lijk<br />
afscheid.
2<br />
Doe iets met het bereikte resultaat: toon je vi<strong>de</strong>o-opnamen <strong>in</strong> <strong>de</strong> klas of tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong><br />
open<strong>de</strong>urdag. Publiceer <strong>de</strong> beste <strong>in</strong>terviews <strong>in</strong> <strong>de</strong> schoolkrant!<br />
Hieron<strong>de</strong>r zie je enkele jongeren die vertellen over een ‘an<strong>de</strong>r feest’. De vragen<br />
zijn echter weggevallen. Kun jij <strong>de</strong> ontbreken<strong>de</strong> vragen noteren zodat <strong>de</strong> <strong>in</strong>terviews<br />
opnieuw volledig zijn?<br />
A ________________________________________________________________________________?<br />
Ik kom uit een dorp <strong>in</strong> <strong>de</strong> buurt van Curitiba.<br />
Dat ligt <strong>in</strong> Brazilië.<br />
________________________________________________________________________________?<br />
Mijn naam is Kukritwir, maar eigenlijk heb ik 40<br />
namen.<br />
________________________________________________________________________________?<br />
Die namen heb ik gekregen toen ik zeven jaar<br />
werd. Bij ons geven <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs dan een feest voor<br />
<strong>de</strong> mooiste namen van hun k<strong>in</strong>d.<br />
________________________________________________________________________________?<br />
Mijn ou<strong>de</strong>rs en an<strong>de</strong>re familiele<strong>de</strong>n versier<strong>de</strong>n<br />
mij met veren en parels. Ze beschil<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n mij<br />
ook met een ro<strong>de</strong> kleurstof. Mijn haar werd<br />
speciaal geknipt en met dons versierd.<br />
________________________________________________________________________________?<br />
Mijn ou<strong>de</strong>rs maakten eten voor het hele dorp en ie<strong>de</strong>reen danste van ’s morgens<br />
tot ’s avonds.<br />
B ________________________________________________________________________________?<br />
Ik heet Man Po Ng.<br />
________________________________________________________________________________?<br />
Ik woon <strong>in</strong> Hong Kong.<br />
________________________________________________________________________________?<br />
Het Drakenbootfeest is het leukste feest dat ik ken.<br />
Wij vieren dat ie<strong>de</strong>r jaar.<br />
________________________________________________________________________________?<br />
De hele familie komt samen en we eten lekkere<br />
Tsung tzu. Dat is gestoom<strong>de</strong> rijst. Er zijn ook<br />
roeiwedstrij<strong>de</strong>n en poëzietornooien.<br />
_________________________________________________________________________________________________________________________________?<br />
De ou<strong>de</strong> Ch<strong>in</strong>ese dichter Ch’u Yuan wou zichzelf verdr<strong>in</strong>ken. Veel vissers probeer<strong>de</strong>n<br />
hem te red<strong>de</strong>n, maar ze kwamen te laat. Ze sloegen hard op <strong>de</strong> drums<br />
en maakten veel lawaai om grote, hongerige vissen af te schrikken. Ze gooi<strong>de</strong>n<br />
ook hapjes <strong>in</strong> <strong>de</strong> rivier, zodat <strong>de</strong> vissen <strong>de</strong> dichter niet zou<strong>de</strong>n opeten. Nu zijn<br />
67
68<br />
er op diezelf<strong>de</strong> dag ie<strong>de</strong>r jaar nog bootraces met boten <strong>in</strong> <strong>de</strong> vorm van draken.<br />
Sommigen zeggen dat het beter is dat draken <strong>in</strong> <strong>de</strong> vorm van boten elkaar<br />
bekampen dan dat <strong>de</strong> draken <strong>in</strong> <strong>de</strong> hemel echt met elkaar vechten. Dan zou <strong>de</strong><br />
hemel <strong>in</strong> <strong>de</strong> war zijn. Het zou stormen en overal zou<strong>de</strong>n er overstrom<strong>in</strong>gen<br />
zijn. Dan liever drakenboten!<br />
C ________________________________________________________________________________?<br />
Ik ben Yousra en ik kom uit Marrakech. Dat is<br />
een stad <strong>in</strong> Marokko.<br />
________________________________________________________________________________?<br />
Het plezierigste feest v<strong>in</strong>d ik het suikerfeest.<br />
________________________________________________________________________________?<br />
Ik v<strong>in</strong>d het een leuk feest omdat ie<strong>de</strong>reen dan<br />
blij en trots is. Men heeft het kunnen volhou<strong>de</strong>n<br />
om overdag niet te eten en te dr<strong>in</strong>ken en dat één maand lang. Die maand heet<br />
<strong>de</strong> ‘ramadan’. Maar met het suikerfeest is het lange vasten voorbij.<br />
_________________________________________________________________________________________________________________________________?<br />
Er gaat een luid gejuich op <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad. Ook <strong>in</strong> <strong>de</strong> dorpjes op het platteland is<br />
dat zo. Er wordt gezongen en gefeest. De hele nacht en <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> dag gaan<br />
vrien<strong>de</strong>n en familie bij elkaar op bezoek. Ie<strong>de</strong>reen wenst elkaar veel geluk. Het<br />
eten op het suikerfeest is extra lekker en zoet.<br />
_________________________________________________________________________________________________________________________________?<br />
Ja, k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren krijgen snoepjes en geld toegestopt. Het is ook <strong>de</strong> gewoonte om<br />
wat geld en voedsel aan <strong>de</strong> armen te geven.<br />
D __________________________________________________________________________________________________________________________________?<br />
Mijn naam is Ariel en ik ben zestien. Ik woon <strong>in</strong> Jeruzalem, <strong>in</strong> Israël.<br />
_________________________________________________________________________________________________________________________________?<br />
Een merkwaardig joods feest vond ik <strong>de</strong> bar mitswa. Je kunt het vergelijken<br />
met <strong>de</strong> plechtige communie bij <strong>de</strong> christenen.<br />
_________________________________________________________________________________________________________________________________?<br />
Ik was toen <strong>de</strong>rtien jaar oud.<br />
_________________________________________________________________________________________________________________________________?<br />
Eerst g<strong>in</strong>g ik naar <strong>de</strong> synagoge. Daar las ik <strong>in</strong> het openbaar een fragment voor<br />
uit <strong>de</strong> thora. Dat is voor ons het heilige boek. Zo werd ik een ‘zoon van het<br />
gebod’. Op die manier tonen <strong>de</strong> jo<strong>de</strong>n dat ze volwassen wor<strong>de</strong>n. Daarna volgt<br />
er thuis een feestmaal.<br />
_________________________________________________________________________________________________________________________________?<br />
Neen, mijn zussen vieren bar mitswa niet. Mijn ou<strong>de</strong>rs zijn eer<strong>de</strong>r strenggelovig.<br />
In strenggelovige, joodse milieus vieren alleen jongens dat feest.
3<br />
_____________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________?<br />
Jom Kippoer of ‘Grote Verzoendag’ is ook een<br />
speciaal feest.<br />
_____________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________?<br />
Wij vieren Jom Kippoer acht dagen na het joodse<br />
nieuwjaarsfeest.<br />
_____________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________?<br />
Het is een boetefeest. Ie<strong>de</strong>reen erkent zijn zon<strong>de</strong>n<br />
en belooft op het rechte pad te blijven. Op die dag<br />
vasten <strong>de</strong> gelovigen. Volwassenen mogen op die<br />
dag geen seksuele betrekk<strong>in</strong>gen hebben. Niemand draagt op jom kippoer le<strong>de</strong>ren<br />
schoenen omdat le<strong>de</strong>r vroeger een symbool van comfort en luxe was.<br />
Misschien zijn er <strong>in</strong> jouw klas leerl<strong>in</strong>gen die thuis an<strong>de</strong>re feesten vieren dan<br />
<strong>de</strong> meer<strong>de</strong>rheid van <strong>de</strong> klas. Vertel elkaar hon<strong>de</strong>rduit over die feestelijkhe<strong>de</strong>n.<br />
Breng foto’s mee. Laat specialiteiten proeven. Maak er één groot feest van.<br />
69
70<br />
1<br />
2<br />
13 Pasen en paasmaandag<br />
Datum: _______________________________________________<br />
Wettelijke feestdag? Ja/Nee<br />
Wat wordt er gevierd? __________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
Pasen is vooral een religieus feest, een godsdienstig feest dus, maar <strong>de</strong> han<strong>de</strong>laars<br />
hebben er <strong>de</strong> laatste jaren een commercieel feest van gemaakt.<br />
Waaraan <strong>de</strong>nk jij bij het woord ‘Pasen’? Noteer al je hersensp<strong>in</strong>sels hieron<strong>de</strong>r.<br />
————————————————————————————————————————————————————————————————————<br />
————————————————————————————————————————————————————————————————————<br />
————————————————————————————————————————————————————————————————————<br />
Pasen<br />
Op Pasen her<strong>de</strong>nken <strong>de</strong> christenen <strong>de</strong><br />
verrijzenis van Jezus Christus. Pasen is het<br />
nieuwe beg<strong>in</strong>. Christenen ge<strong>love</strong>n dat over alle<br />
lij<strong>de</strong>n, geweld en z<strong>in</strong>loosheid heen het echte<br />
leven zal zegevieren. Pasen betekent nieuw<br />
leven, vre<strong>de</strong>. Pasen is sterker dan<br />
ver<strong>de</strong>eldheid en angsten.<br />
Pesach<br />
E<strong>in</strong><strong>de</strong> maart, beg<strong>in</strong> april vieren<br />
<strong>de</strong> jo<strong>de</strong>n geduren<strong>de</strong> zeven dagen Pesach,<br />
het paasfeest. Ze her<strong>de</strong>nken dan <strong>de</strong> uittocht uit<br />
Egypte en <strong>de</strong> bevrijd<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> slavernij. Thuis<br />
berei<strong>de</strong>n <strong>de</strong> families een bijzon<strong>de</strong>r feestmaal. Op<br />
tafel staan on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re bittere krui<strong>de</strong>n<br />
(symbool van slavernij) en wijn (symbool<br />
van <strong>de</strong> bevrijd<strong>in</strong>g).<br />
Zoek <strong>in</strong> het woor<strong>de</strong>nboek of het Groene Boekje <strong>de</strong> juiste schrijfwijze op.<br />
1 ❍ Pasen ❍ pasen<br />
2 ❍ narcis ❍ narsis<br />
3 ❍ Paasvakantie ❍ paasvakantie<br />
4 ❍ Maart ❍ maart<br />
5 ❍ Paasmaandag ❍ paasmaandag<br />
6 ❍ Paashaas ❍ paashaas<br />
7 ❍ hyac<strong>in</strong>th ❍ hyac<strong>in</strong>t<br />
8 ❍ Paaseiland ❍ paaseiland<br />
9 ❍ April ❍ april<br />
10 ❍ paasei ❍ paasij
3<br />
4<br />
Zoek <strong>in</strong> het woor<strong>de</strong>nboek op wat <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> uitdrukk<strong>in</strong>gen betekenen.<br />
– Als hij lacht, is het Pasen achter zijn oren.<br />
————————————————————————————————————————————————————————————————————<br />
– Op zijn paasbest zijn.<br />
————————————————————————————————————————————————————————————————————<br />
– Het is Pasen en P<strong>in</strong>ksteren bij hem.<br />
————————————————————————————————————————————————————————————————————<br />
– Hij laat zijn Pasen en P<strong>in</strong>ksteren zien.<br />
————————————————————————————————————————————————————————————————————<br />
– Dat zijn vijgen na Pasen.<br />
————————————————————————————————————————————————————————————————————<br />
a Zoek Paaseiland <strong>in</strong> je atlas op. Beantwoord <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> vragen.<br />
– In welke oceaan v<strong>in</strong><strong>de</strong>n we dit eiland? ————————————————————————————————<br />
– Bij welk land hoort dit eiland? ——————————————————————————————————————<br />
– Tot welk wereld<strong>de</strong>el behoort dit eiland? ———————————————————————————————<br />
– Vanuit welke hoofdstad wordt dit eiland bestuurd? —————————————————————<br />
b Duid op <strong>de</strong> wereldkaart Paaseiland, het moe<strong>de</strong>rland en België aan.<br />
c Hoe ver ligt België <strong>in</strong> vogelvlucht van Paaseiland?<br />
71