Auteursrechten en gebruiksvoorwaarden - Regionaal Archief ...
Auteursrechten en gebruiksvoorwaarden - Regionaal Archief ...
Auteursrechten en gebruiksvoorwaarden - Regionaal Archief ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Zoeklicht<br />
Tuss<strong>en</strong> 1980 <strong>en</strong> 2005 zijn er zes del<strong>en</strong> g<strong>en</strong>ealogische bronn<strong>en</strong>publicaties over Nijmeg<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
de regio versch<strong>en</strong><strong>en</strong>. Deze Zoeklicht-reeks was e<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijk project van de afdeling<br />
Kwartier van Nijmeg<strong>en</strong> van de Nederlandse G<strong>en</strong>ealogische Ver<strong>en</strong>iging, de Stichting<br />
Zoeklicht <strong>en</strong> het Geme<strong>en</strong>tearchief Nijmeg<strong>en</strong> (teg<strong>en</strong>woordig <strong>Regionaal</strong> <strong>Archief</strong> Nijmeg<strong>en</strong><br />
(RAN). Gezi<strong>en</strong> de diversiteit van de bronn<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ook niet-g<strong>en</strong>ealog<strong>en</strong> baat hebb<strong>en</strong> bij de<br />
raadpleging van de reeks.<br />
Omdat de artikel<strong>en</strong> in de del<strong>en</strong> Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong> (1980), Zoeklicht Kwartier van<br />
Nijmeg<strong>en</strong> (1985), Zoeklicht zonder Gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> (1990), Zoeklicht bij Zilver (1995), Zoeklicht<br />
2000 <strong>en</strong> Zoeklicht 2005 van blijv<strong>en</strong>d belang zijn voor historisch <strong>en</strong> g<strong>en</strong>ealogisch onderzoek<br />
in de regio Nijmeg<strong>en</strong>, heeft het <strong>Regionaal</strong> <strong>Archief</strong> Nijmeg<strong>en</strong> na overleg met het bestuur van<br />
de Stichting beslot<strong>en</strong> deze bronn<strong>en</strong>publicaties op de website van het RAN te zett<strong>en</strong>. De<br />
bronn<strong>en</strong> zijn op woordniveau doorzoekbaar.<br />
<strong>Auteursrecht<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> gebruiksvoorwaard<strong>en</strong><br />
De publicaties van de Stichting Zoeklicht Nijmeg<strong>en</strong> word<strong>en</strong> beheerd door het <strong>Regionaal</strong><br />
<strong>Archief</strong> Nijmeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn te gebruik<strong>en</strong> onder de voorwaard<strong>en</strong> van de Creative Commons<br />
Naamsvermelding-NietCommercieel 3.0 Nederland lic<strong>en</strong>tie.
G<strong>en</strong>ealogisch onderzoek in Nijmeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> omgeving<br />
Deze bijdrage is e<strong>en</strong> aanpassing van het artikel onder dezelfde titel in Zoeklicht<br />
op Nijmeg<strong>en</strong> (1980) door N.A. Hamers. Door sam<strong>en</strong>werking van de auteur<br />
met het geme<strong>en</strong>tearchief is het artikel aangevuld <strong>en</strong> aangepast aan de huidige<br />
situatie, omdat de mogelijkhed<strong>en</strong> voor onderzoek sinds 1980 aanmerkelijk zijn<br />
verruimd.<br />
Wanneer iemand de geschied<strong>en</strong>is van zijn voorgeslacht of dat van e<strong>en</strong> ander wil onderzoek<strong>en</strong>,<br />
komt hij - nadat hij in eig<strong>en</strong> omgeving <strong>en</strong> bij familieled<strong>en</strong> de eerste gegev<strong>en</strong>s<br />
verzameld heeft - al spoedig terecht in e<strong>en</strong> archief. Het gebouw waar de Nijmeegse<br />
archivalia zijn ondergebracht, is het vroegere Ars<strong>en</strong>aal aan het Mariënburg.<br />
Het archief bezit e<strong>en</strong> bibliotheek, waarin .allerlei werk<strong>en</strong> op het gebied van geschied<strong>en</strong>is van<br />
staat, stad <strong>en</strong> kerk, kunst <strong>en</strong> recht, aanwezig zijn, alsook vele boek<strong>en</strong> <strong>en</strong> tijdschrift<strong>en</strong> op het<br />
terrein van g<strong>en</strong>ealogie <strong>en</strong> heraldiek. Bijzondere vermelding verdi<strong>en</strong><strong>en</strong> de vele inv<strong>en</strong>tariss<strong>en</strong><br />
van in ons land aanwezige archiev<strong>en</strong>. Ook wie dus niet direct in de Nijmeegse archivalia te<br />
zoek<strong>en</strong> heeft, kan er goed terecht voor het naslaan van archiefinv<strong>en</strong>tariss<strong>en</strong> van elders.<br />
Voor bijzonderhed<strong>en</strong> over person<strong>en</strong> <strong>en</strong> zak<strong>en</strong> die de familiegeschied<strong>en</strong>is kunn<strong>en</strong> verrijk<strong>en</strong>,<br />
kan m<strong>en</strong> er de Staatscourant<strong>en</strong> (tot 1960) naslaan, alsook voor plaatselijke gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />
de Nijmeegse dag- <strong>en</strong> weekblad<strong>en</strong>. Het aantal boek<strong>en</strong>, dat deze bibliotheek herbergt, is<br />
ruim 10.000, waarbij nog geteld moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> de ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> tijdschrift<strong>en</strong>-series van<br />
vroeger <strong>en</strong> nu, waaronder speciaal g<strong>en</strong>oemd moet word<strong>en</strong> het tijdschrift 'Numaga' van de<br />
historische ver<strong>en</strong>iging van dezelfde naam, waarin ook van tijd tot tijd g<strong>en</strong>ealogische<br />
bijdrag<strong>en</strong> verschijn<strong>en</strong>.<br />
Op de studiezaal staat e<strong>en</strong> beperkte handbibliotheek met naslagwerk. De overige boek<strong>en</strong><br />
moet<strong>en</strong> via de diverse alfabetische <strong>en</strong> systematische catalogi word<strong>en</strong> opgezocht <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
ev<strong>en</strong>als de archiefstukk<strong>en</strong> aan de leeszaalbalie word<strong>en</strong> aangevraagd. M<strong>en</strong> kan de boek<strong>en</strong><br />
alle<strong>en</strong> raadpleg<strong>en</strong> op de studiezaal; uitl<strong>en</strong>ing vindt niet plaats.<br />
Archivalia<br />
Het archief van de geme<strong>en</strong>te Nijmeg<strong>en</strong> herbergt diverse soort<strong>en</strong> archivalia, ook stukk<strong>en</strong> die<br />
ge<strong>en</strong> betrekking hebb<strong>en</strong> op het gebied van de huidige geme<strong>en</strong>te. Er bevind<strong>en</strong> zich ook<br />
gedeponeerde archiev<strong>en</strong> die ook de regio bestrijk<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> opsomming van die archiev<strong>en</strong>,<br />
welke voor g<strong>en</strong>ealogisch <strong>en</strong> heraldisch onderzoek van belang zijn, moge hier volg<strong>en</strong>.<br />
A. Stads- <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>tearchiev<strong>en</strong><br />
Dit archief is wel het belangrijkste <strong>en</strong> beslaat de periode vanaf de Middeleeuw<strong>en</strong> tot circa<br />
1946. Het oudste gedeelte van de archivalia bestrijkt de periode tot 1815 (Oud-<strong>Archief</strong> =<br />
DAN).<br />
J.A.B.M. DE JONG, Het olld-archief der geme<strong>en</strong>te Nijmeg<strong>en</strong> 1196-1815, 4 din. 1. Inv<strong>en</strong>taris, Il. Regest<strong>en</strong>lijst (tot 1591), lIl.<br />
Briev<strong>en</strong>Iijst, IV. Briev<strong>en</strong>lijst (vervolg tot 1591), lijst van kaart<strong>en</strong> <strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>; index, Nijmeg<strong>en</strong> 1960.<br />
Het nieuwe gedeelte van de archivalia bestrijkt de periode van 1815-1946: het archief van de<br />
secretarie van de geme<strong>en</strong>te ( = Secr. Arch. Nijmeg<strong>en</strong>).<br />
Inv<strong>en</strong>taris in handschrift.<br />
Daarnaast zijn nog archiev<strong>en</strong> van diverse geme<strong>en</strong>telijke commissies, di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>, bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
instelling<strong>en</strong> aanwezig (1875-1960).<br />
Er zijn <strong>en</strong>ige gedrukte <strong>en</strong> vele handschriftelijke inv<strong>en</strong>tariss<strong>en</strong>.<br />
7
B. Rechterlijke archiev<strong>en</strong><br />
Ook hierbij is e<strong>en</strong> onderscheid gemaakt tuss<strong>en</strong> oud- <strong>en</strong> nieuw-archief. Het oudste archief<br />
bestrijkt stad <strong>en</strong> schep<strong>en</strong>dom van 1410-1811 (Oud-rechterlijk archief = ORAN)<br />
A. DELAHAYE, Rechterlijk archief der stad Nijmeg<strong>en</strong> 1410-1811, Nijmeg<strong>en</strong> 1951 (met naam- <strong>en</strong> zaakregister).<br />
Ook uit de periode na 1811 zijn archiefstukk<strong>en</strong> te raadpleg<strong>en</strong>, zoals die van de Rechtbank<br />
van Eerste Aanleg, Vredegerecht <strong>en</strong> Rechtbank van Koophandel. Deze archiev<strong>en</strong> bevind<strong>en</strong><br />
zich weliswaar in het rijksarchief te Arnhem, maar van die uit de periode 1811-1838 bezit het<br />
geme<strong>en</strong>tearchief microfiches.<br />
H.A.M. JANSSEN: Inv<strong>en</strong>taris van de Rechterlijk Archiev<strong>en</strong> van Nijmeg<strong>en</strong> 1811-1838, Nijmeg<strong>en</strong> 1970 (getypt).<br />
C. Notariële archiev<strong>en</strong><br />
Nijmeg<strong>en</strong> is één van de plaats<strong>en</strong> in Gelderland, waarvan notariële archiev<strong>en</strong> zijn bijgehoud<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> bewaard van vóór 1811. Deze archiev<strong>en</strong> van de periode 1758-1905 zijn op het<br />
geme<strong>en</strong>tearchief aanwezig. Op de verled<strong>en</strong> akt<strong>en</strong> zijn er repertoria. Alle nam<strong>en</strong>, voorkom<strong>en</strong>de<br />
in deze akt<strong>en</strong>, ook die van de getuig<strong>en</strong>, zijn in e<strong>en</strong> kaartsysteem ondergebracht. Het<br />
klapper<strong>en</strong> is thans gevorderd tot ca. 1840. Voor de periode na 1840 zal m<strong>en</strong> zich moet<strong>en</strong><br />
behelp<strong>en</strong> met de repertoria. Het kaartsysteem staat in lad<strong>en</strong> in de studiezaal opgesteld,<br />
zodat deze archiev<strong>en</strong> zeer goed toegankelijk zijn gemaakt.<br />
D. Gildearchiev<strong>en</strong><br />
Deze bijzonder interessante archiev<strong>en</strong> van gild<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> vele gegev<strong>en</strong>s ter aankleding van<br />
de g<strong>en</strong>ealogie. Bewaard zijn archivalia van schippers (vanaf 1455), bakkers (1544), timmerlied<strong>en</strong><br />
(1550), brouwers (1562), smed<strong>en</strong> (1568), wevers (1592), chirurgijns <strong>en</strong> barbiers<br />
(1611), kleermakers (1615), voerlied<strong>en</strong> (1705), scho<strong>en</strong>makers (1785) <strong>en</strong> kramers (1820).<br />
Van al deze archiev<strong>en</strong> zijn plaatsingslijst<strong>en</strong> of inv<strong>en</strong>tariss<strong>en</strong> aanwezig. Voor e<strong>en</strong> aantal inv<strong>en</strong>tariss<strong>en</strong>: P.e. BOEREN,<br />
Inv<strong>en</strong>taris van de archiev<strong>en</strong> der Nijmeegsche Gild<strong>en</strong>, Nijmeg<strong>en</strong> 1942 (getypt).<br />
E. <strong>Archief</strong> der Nijmeegse Broederschapp<strong>en</strong><br />
Dit unieke archief is niet alle<strong>en</strong> belangrijk voor informaties omtr<strong>en</strong>t bezitting<strong>en</strong> van deze<br />
broederschapp<strong>en</strong>, maar ook voor g<strong>en</strong>ealogisch <strong>en</strong> heraldisch onderzoek, vooral wat betreft<br />
de Middeleeuw<strong>en</strong>. Dit archief bestrijkt de tijd van 1330-1965 ( = Broed.).<br />
J. G. CR. J OOSTING, Het Oud-<strong>Archief</strong> der Nijllleegsche Broederschapp<strong>en</strong> (met regest<strong>en</strong>lijst tot 1788), Nijmeg<strong>en</strong> 1891. (1330-<br />
1820). Van het gedeelte na 1820 e<strong>en</strong> plaatsingslijst.<br />
F. Archiev<strong>en</strong> der Weeshuiz<strong>en</strong><br />
Deze archiev<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> vele persoonlijke gegev<strong>en</strong>s in overdrachtsakt<strong>en</strong> <strong>en</strong>z. Ook kan m<strong>en</strong><br />
er allerlei gegev<strong>en</strong>s aantreff<strong>en</strong> over in de weeshuiz<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong>. Het archief<br />
begint in 1560 <strong>en</strong> tot 1965 zijn stukk<strong>en</strong> voorhand<strong>en</strong> ( = Weesh.).<br />
L. SORMANI, Inv<strong>en</strong>taris van de archiev<strong>en</strong> vdn het Borger-Kinder<strong>en</strong> Weeshuis, het Arme-Kinderhuis <strong>en</strong> de Beide Weeshuiz<strong>en</strong><br />
te Nijmeg<strong>en</strong> (met regest<strong>en</strong>lijst tot 1815), Nijmeg<strong>en</strong> 1915. (Tot 1915) Van het gedeelte na 1915 e<strong>en</strong> plaatsingslijst.<br />
G. <strong>Archief</strong> van het Oud-Burger<strong>en</strong> Gasthuis<br />
Dit archief bevat vele gegev<strong>en</strong>s over Nijmeegse burgers, bezitting<strong>en</strong> van het Gasthuis <strong>en</strong><br />
zijn bewoners ( = OBG). Het archief bestrijkt de periode 1330-1967.<br />
E.M. REKKING, Inv<strong>en</strong>taris van het Oud-Burger<strong>en</strong> Gasthuis te Nijmeg<strong>en</strong>, Nijmeg<strong>en</strong> 1944 (met lijst van akt<strong>en</strong> tot 1700, ge<strong>en</strong><br />
naamregister, getypt). Voor het gedeelte na 1817: G.A. BooMsMA, Inv<strong>en</strong>taris van het archief van het Oud-Burger<strong>en</strong><br />
Gasthuis 1817-1967, , inv. reeks nr 8, Nijmeg<strong>en</strong> 1985.<br />
H. Polderarchiev<strong>en</strong><br />
Hieronder vall<strong>en</strong> de archiev<strong>en</strong> van de polderdistrict<strong>en</strong> Circul van de Ooy (1580-1969), Rijk<br />
van Nijmeg<strong>en</strong> (1596-1944), Maas <strong>en</strong> Waal (1740-1944), Rijk van Nijmeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> Maas <strong>en</strong> Waal<br />
(1944-1969) <strong>en</strong> bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> van ruim 30 dorpspolders <strong>en</strong> buit<strong>en</strong>polders (1590-1958), voornamelijk<br />
uit het Rijk van Nijmeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> het Land van Maas <strong>en</strong> Waal.<br />
8<br />
Van deze archiev<strong>en</strong> zijn getypte inv<strong>en</strong>tariss<strong>en</strong> aanwezig.
.1. Archiev<strong>en</strong> der Nederlands Hervormde Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Deze archiev<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong> die van Nijmeg<strong>en</strong> (1585-1948) <strong>en</strong> 'Nijmeg<strong>en</strong> Stad <strong>en</strong> Land (1948-<br />
1972) met de daarbij gedeponeerde archiev<strong>en</strong> van Beek <strong>en</strong> Ubberg<strong>en</strong> (1771-1956), Milling<strong>en</strong>,<br />
Zeeland, Leuth <strong>en</strong> Kekerdom (1826-1948), Ooij <strong>en</strong> Persing<strong>en</strong> (1772-1948) <strong>en</strong> Hees <strong>en</strong><br />
Neerbosch (1845-1961).<br />
A.e.M. DE WILDT, Inv<strong>en</strong>taris van de archiev<strong>en</strong> van de Nederlands Hervormde Geme<strong>en</strong>te te Nijmeg<strong>en</strong> 1591-1948, inv. reeks<br />
nr 4, Nijmeg<strong>en</strong> 1982. Van het archief van 'Nijmeg<strong>en</strong> Stad <strong>en</strong> Land' <strong>en</strong> de daarbij gedeponeerde archiev<strong>en</strong> is e<strong>en</strong><br />
plaatsingslijst.<br />
Daarnaast zijn nog gedeponeerd de archiev<strong>en</strong> van de hervormde geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Over- <strong>en</strong><br />
Nederasselt (1639-1967) <strong>en</strong> Heum<strong>en</strong> <strong>en</strong> Mald<strong>en</strong> (1748-1967).<br />
M.M.M. DE MOL <strong>en</strong> M.A.F.T. VAN SON, Inv<strong>en</strong>taris van de archiev<strong>en</strong> van de Nederlands Hervormde Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te Heum<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> Mald<strong>en</strong> 1748-1967 <strong>en</strong> te Over- <strong>en</strong> Nederasselt 1639-1967, inv. reeks nr 5, Nijmeg<strong>en</strong> 1983.<br />
J. <strong>Archief</strong> der Evangelisch Lutherse Geme<strong>en</strong>te te Nijmeg<strong>en</strong><br />
Dit archief bestrijkt de periode 1644-1961.<br />
F. VAN ABEELEN, Inv<strong>en</strong>taris van het archief van de Evangelisch Lutherse Geme<strong>en</strong>te te Nijmeg<strong>en</strong>, Nijmeg<strong>en</strong> 1977 (getypt).<br />
K. <strong>Archief</strong> der Waalse geme<strong>en</strong>te te Nijmeg<strong>en</strong><br />
Dit archief begint in 1666 <strong>en</strong> loopt door tot 1973.<br />
E<strong>en</strong> bruikbare inv<strong>en</strong>taris is nog niet vervaardigd.<br />
L. Familiearchiev<strong>en</strong><br />
Deze archiev<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> vele gegev<strong>en</strong>s over voornamelijk Nijmeegse geslacht<strong>en</strong>, waarvan<br />
de oudste zijn die van Biesman (1381-1686), In de Betouw (1395-1899), De Groot Jamin<br />
(1523-1912), Van Bijlandt (1574-1825), Engel<strong>en</strong> van Pijlsweert (1623-1778), Scheers (1677-<br />
1930) <strong>en</strong> Van Suchtel<strong>en</strong> (1761-1909).<br />
Van <strong>en</strong>ige archiev<strong>en</strong> zijn getypte inv<strong>en</strong>tariss<strong>en</strong> aanwezig.<br />
Hiermee zijn wel de in het Nijmeegse archiefdepót aanwezige archiev<strong>en</strong> vermeld, die het<br />
meest nuttig zijn voor g<strong>en</strong>ealogisch <strong>en</strong> heraldisch onderzoek.<br />
Voor wie e<strong>en</strong> uitvoeriger overzicht w<strong>en</strong>st, kan verwez<strong>en</strong> word<strong>en</strong> naar: I.I.A. BUYLINCKX, Uw Geme<strong>en</strong>tearchief-Wegwijzer<br />
voor geiilteresseerd<strong>en</strong> in <strong>en</strong> gebruikers van de archiev<strong>en</strong> <strong>en</strong> verzameling<strong>en</strong>, berust<strong>en</strong>de in het geme<strong>en</strong>tearchief van Nijmeg<strong>en</strong>,<br />
derde druk, Nijmeg<strong>en</strong> 1982.<br />
Uiteraard zijn er meer bronn<strong>en</strong> die op Nijmeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> omgeving betrekking hebb<strong>en</strong>, maar<br />
daarvoor mog<strong>en</strong> wij verwijz<strong>en</strong> naar de literatuur.<br />
Rijksarchiev<strong>en</strong> in Nederland, 2 dIn., 's-Grav<strong>en</strong>hage 1973. Archiev<strong>en</strong> in Gelderland, Alph<strong>en</strong> aan d<strong>en</strong> Rijn 1979.<br />
De Doop-, Trouw- <strong>en</strong> Begraafboek<strong>en</strong> (DTB-boek<strong>en</strong>) van Nijmeg<strong>en</strong>, Schep<strong>en</strong>dom, Neerbosch,<br />
Hees, zijn in het bov<strong>en</strong>staande niet g<strong>en</strong>oemd. Zij zijn eig<strong>en</strong>dom van het Rijksarchief<br />
in Gelderland, maar zijn in bruikle<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> aan het geme<strong>en</strong>tearchief te Nijmeg<strong>en</strong>. De<br />
DTB-boek<strong>en</strong> van andere dorp<strong>en</strong> rond Nijmeg<strong>en</strong> berust<strong>en</strong> dus in het R.A. in Gelderland te<br />
Arnhem. Wel berust<strong>en</strong> in het geme<strong>en</strong>tearchief toch verschill<strong>en</strong>de registers - in afschrift of<br />
microfiche - van geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> of parochies uit de omgeving. Deze zull<strong>en</strong> in de volg<strong>en</strong>de<br />
bijdrage in deze bundel ter sprake kom<strong>en</strong>.<br />
Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> zij hier betreff<strong>en</strong>de de Nederlands Hervormde kerkelijke archiev<strong>en</strong> van Nijmeg<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> omgeving - zoals bijvoorbeeld de archiev<strong>en</strong> van het Classikaal Bestuur (1598-1839) -<br />
medegedeeld, dat deze in het R.A. te Arnhem te raadpleg<strong>en</strong> zijn.<br />
Van R.K. parochies zijn stukk<strong>en</strong> aanwezig in de archiev<strong>en</strong> van de bisdomm<strong>en</strong> Roermond<br />
(ondergebracht in het R.A. te Maastricht) <strong>en</strong> 's-Hertog<strong>en</strong>bosch. Van de Statie der Jezuïet<strong>en</strong><br />
(Lage Markt, later Sint-Ignatius-, thans Sint- Canisiusparochie) bevind<strong>en</strong> zich stukk<strong>en</strong> op de<br />
pastorie <strong>en</strong> in het archief van de Nederlandse Provincie der Jezuïet<strong>en</strong> (Berchmanianum,<br />
Houtlaan) te Nijmeg<strong>en</strong>; van e<strong>en</strong> aantal van die stukk<strong>en</strong> zijn fotocopieën aanwezig in het<br />
geme<strong>en</strong>tearchief.<br />
Inv<strong>en</strong>taris in handschrift ook in het geme<strong>en</strong>tearchief.<br />
9
Begin van het onderzoek<br />
Iedere<strong>en</strong> die met g<strong>en</strong>ealogisch onderzoek begint heeft, alvor<strong>en</strong>s hij naar e<strong>en</strong> archief gaat,<br />
zich op de hoogte gesteld van de eerste beginsel<strong>en</strong> van het g<strong>en</strong>ealogisch onderzoek <strong>en</strong> hij<br />
heeft verzameld wat er binn<strong>en</strong> zijn familiekring aan stukk<strong>en</strong>: akt<strong>en</strong>, uittreksels, trouwboekjes,<br />
paspoort<strong>en</strong>, foto's, bidpr<strong>en</strong>tjes <strong>en</strong>z., aanwezig is.<br />
Voor de eerste stapp<strong>en</strong> op het terrein van de g<strong>en</strong>ealogie kunn<strong>en</strong> wij het beste verwijz<strong>en</strong> naar: Van ouders naar voorouders,<br />
uitg. N.G.V. Amsterdam 1983. Zie ook de aldaar vermelde literatuur.<br />
Al spoedig vraagt m<strong>en</strong> zich af, of er niets omtr<strong>en</strong>t zijn eig<strong>en</strong> voorouders is gepubliceerd.<br />
M<strong>en</strong> kan e<strong>en</strong>voudig aan deze informatie kom<strong>en</strong> door in de repertoria na te slaan, of de<br />
famili<strong>en</strong>aam reeds in publicaties voorkomt.<br />
De publicaties versch<strong>en</strong><strong>en</strong> vóór 1 januari 1971 zijn verwerkt in: E.A. VAN BERESTEYN, G<strong>en</strong>ealogisch Repertorium, 2 din., 's<br />
Grav<strong>en</strong>hage 1972. Publicaties na 1970 in G<strong>en</strong>s Nostra: N.A. Hamers, Register van nam<strong>en</strong> der geslacht<strong>en</strong> die voorkom<strong>en</strong> in<br />
de jaargang<strong>en</strong> I ffm XXXVIII (1945-1983) in G<strong>en</strong>s Nostra, uitg. NGV Amsterdam 1984.<br />
Voorts verdi<strong>en</strong>t het aanbeveling in het Ver<strong>en</strong>igingsc<strong>en</strong>trum der Nederlandse G<strong>en</strong>ealogische<br />
Ver<strong>en</strong>iging te Naard<strong>en</strong> na te gaan, door middel van het C<strong>en</strong>traal Naamregister, of er de<br />
laatste ti<strong>en</strong> jaar nog iets is gepubliceerd. Ook kan m<strong>en</strong> daar de Contactdi<strong>en</strong>st raadpleg<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
zi<strong>en</strong>, of er door led<strong>en</strong> ooit e<strong>en</strong> onderzoek naar het betreff<strong>en</strong>de geslacht is gedaan. Om zeker<br />
te zijn, is het vooral aan te rad<strong>en</strong> te informer<strong>en</strong>, of het C<strong>en</strong>traal Bureau voor G<strong>en</strong>ealogie te<br />
's-Grav<strong>en</strong>hage ook e<strong>en</strong> dossier op de naam bezit.<br />
Ook in het geme<strong>en</strong>tearchief te Nijmeg<strong>en</strong> zijn dossiers aanwezig betreff<strong>en</strong>de Nijmeegse<br />
families, waarover correspond<strong>en</strong>tie is gevoerd. Daaruit kan blijk<strong>en</strong>, wie er e<strong>en</strong> onderzoek<br />
heeft ingesteld of heeft lat<strong>en</strong> instell<strong>en</strong>, <strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> ervan ligg<strong>en</strong> erin vast. Uiteraard zijn<br />
deze gegev<strong>en</strong>s niet op<strong>en</strong>baar. M<strong>en</strong> kan echter wel vrag<strong>en</strong>, of met betrekking tot het geslacht<br />
ooit e<strong>en</strong> onderzoek is verricht.<br />
leder die voor g<strong>en</strong>ealogisch onderzoek inv<strong>en</strong>tariss<strong>en</strong> ter hand neemt, kijkt veelal onmiddellijk<br />
naar de index, of de betreff<strong>en</strong>de famili<strong>en</strong>aam er voorkomt. Er zij hier echter gewez<strong>en</strong> op<br />
het feit, dat slechts e<strong>en</strong> zeer klein aantal van de in het archief voorkom<strong>en</strong>de famili<strong>en</strong>am<strong>en</strong> in<br />
de tekst van de inv<strong>en</strong>taris is opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus in de index is geplaatst. Het mer<strong>en</strong>deel van<br />
de nam<strong>en</strong> staat uiteraard in de stukk<strong>en</strong> zelf!<br />
Omdat amateur-g<strong>en</strong>ealog<strong>en</strong> maar al te vaak verget<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inv<strong>en</strong>taris grondig door te nem<strong>en</strong>,<br />
will<strong>en</strong> wij er hier in het bijzonder op wijz<strong>en</strong>, dat ieder zich goed moet oriënter<strong>en</strong>, voordat hij<br />
met e<strong>en</strong> onderzoek begint. De k<strong>en</strong>nis van e<strong>en</strong> globaal overzicht van de geschied<strong>en</strong>is van<br />
stad <strong>en</strong> omgeving <strong>en</strong> van het betreff<strong>en</strong>de tijdperk waarin m<strong>en</strong> zoekt, is zeker noodzakelijk.<br />
Juist e<strong>en</strong> inv<strong>en</strong>taris - vooral de inleiding - is één der bronn<strong>en</strong> waar m<strong>en</strong> deze k<strong>en</strong>nis kan<br />
opdo<strong>en</strong> <strong>en</strong> hiervan goede notitie nem<strong>en</strong> is géén verlor<strong>en</strong> tijd! Tijd besteed aan het<br />
doornem<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> inv<strong>en</strong>taris, waaruit m<strong>en</strong> aantek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> maakt die voor het eig<strong>en</strong><br />
onderzoek van belang kunn<strong>en</strong> zijn, is wélbestede tijd!<br />
Periodisering<br />
De periodisering van de geschied<strong>en</strong>is van stad <strong>en</strong> omgeving wijkt weinig af van de algeme<strong>en</strong><br />
gangbare: Middeleeuw<strong>en</strong>: tot 1591; Nieuwe Tijd: 1591-1795; Bataafs-Franse Tijd: 1795-1811;<br />
Nieuwste Tijd: 1811-hed<strong>en</strong>.<br />
Deze indeling betreft uiteraard de geschied<strong>en</strong>is van de stad: tot 1870 e<strong>en</strong> vesting met e<strong>en</strong><br />
verdedigingsgordel die lag in het gebied dat de stad behoorde <strong>en</strong> dat Schep<strong>en</strong>dom werd<br />
g<strong>en</strong>oemd. Onder dit schep<strong>en</strong>dom viel<strong>en</strong> de dorp<strong>en</strong> <strong>en</strong> gehucht<strong>en</strong> Hees, Neerbosch, Hatert<br />
met Sint-Anna <strong>en</strong> Driehuiz<strong>en</strong>, maar ook Broerdijk <strong>en</strong> H<strong>en</strong>gstdal. Voor de dorp<strong>en</strong> in de<br />
omgeving van Nijmeg<strong>en</strong> zie het hierna volg<strong>en</strong>de artikel in deze bundel.<br />
Met het oog op de bij g<strong>en</strong>ealogisch onderzoek gehanteerde methode zull<strong>en</strong> de period<strong>en</strong> met<br />
hun bronn<strong>en</strong> in anti-chronologische volgorde beschrev<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
10
Registers van de Burgerlijke Stand<br />
NIEUWSTE TUD (1811-hed<strong>en</strong>)<br />
Mét de Bevolkingsregisters zijn de Registers van de Burgerlijke Stand de primaire bronn<strong>en</strong><br />
voor g<strong>en</strong>ealogisch onderzoek. De BS-registers beginn<strong>en</strong> in 1811 <strong>en</strong> in het archief zijn deze<br />
aanwezig wat de geboorte- <strong>en</strong> huwelijksregisters betreft tlm 1902 <strong>en</strong> overlijd<strong>en</strong>sregisters tlm<br />
1912 (In rijksarchief te Arnhem resp. tlm 1912 <strong>en</strong> 1932). Het is daarom noodzakelijk dat<br />
m<strong>en</strong>, alvor<strong>en</strong>s met het onderzoek in de geme<strong>en</strong>te Nijmeg<strong>en</strong> - dus ook in Hees, Neerbosch<br />
<strong>en</strong> Hatert - te beginn<strong>en</strong>, uitgaat van gegev<strong>en</strong>s die dater<strong>en</strong> van vóór 1902/12. De BS is de<br />
<strong>en</strong>ige exacte bron voor deze periode. De data <strong>en</strong> nam<strong>en</strong> zijn over het algeme<strong>en</strong> juist, althans<br />
zoals zij voorkom<strong>en</strong> in de akt<strong>en</strong>, zij het dat er natuurlijk ook fout<strong>en</strong> zijn ingeslop<strong>en</strong>, waarop<br />
straks nader wordt ingegaan.<br />
De BS is in 1811 ingevoerd, dus feitelijk in de periode dat het hele gebied - Nijmeg<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
omgeving - ingelijfd was bij Frankrijk. De akt<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> dus ook in de Franse taal<br />
opgemaakt, hetge<strong>en</strong> soms wel moeilijkhed<strong>en</strong> kan oplever<strong>en</strong>. De famili<strong>en</strong>aam werd niet in<br />
het Frans vertaald, maar in de meeste gevall<strong>en</strong> wel de voornam<strong>en</strong> van gebor<strong>en</strong><strong>en</strong>, huwelijkspartners<br />
<strong>en</strong> overled<strong>en</strong><strong>en</strong>. Zo zal m<strong>en</strong> erop verdacht moet<strong>en</strong> zijn, dat bijvoorbeeld Jan<br />
Jacobs is ingeschrev<strong>en</strong> als Jean Jacques; Theodorus, Dorus of Dirk als Thierry <strong>en</strong>z. Veelal<br />
vind<strong>en</strong> wij deze voornam<strong>en</strong> nog terug in latere huwelijksakt<strong>en</strong>, omdat de volledige nam<strong>en</strong><br />
war<strong>en</strong> overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> uit de in het Frans gestelde geboorteakte.<br />
Per ti<strong>en</strong> jaar, te beginn<strong>en</strong> met 1813, zijn steeds klappers vervaardigd - meestal g<strong>en</strong>oemd<br />
ti<strong>en</strong>jarige tafels -,zowel van geboort<strong>en</strong> als van huwelijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> overlijd<strong>en</strong>s, dus van 1813-1822,<br />
1823-1832 <strong>en</strong>z. De klappers gev<strong>en</strong> de data van aangifte van geboorte of overlijd<strong>en</strong> (in de<br />
eerste jar<strong>en</strong> is soms ook de datum van geboorte resp. overlijd<strong>en</strong> toegevoegd) <strong>en</strong> het<br />
nummer van de akte of het nummer van het folioblad waarop de akte staat ingeschrev<strong>en</strong>.<br />
Geboorte <strong>en</strong> overlijd<strong>en</strong> zijn niet steeds op de werkelijke geboorte- of sterfdag aangegev<strong>en</strong>.<br />
M<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t dus altijd de akte zelf na te slaan om de precieze datum te vind<strong>en</strong>; trouw<strong>en</strong>s, daar<br />
vindt m<strong>en</strong> meer dan alle<strong>en</strong> nam<strong>en</strong> <strong>en</strong> datum! Daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> de data van de huwelijk<strong>en</strong><br />
in de ti<strong>en</strong>jarige tafels steeds de werkelijke trouwdatum.<br />
Omtr<strong>en</strong>t de schrijfwijze van de nam<strong>en</strong> in de registers van de eerste ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> van de<br />
BS moet opgemerkt word<strong>en</strong>, dat de nam<strong>en</strong> door de ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> niet precies zo geschrev<strong>en</strong><br />
werd<strong>en</strong> als zij later voorkom<strong>en</strong>; de naam Huibers bijvoorbeeld vindt m<strong>en</strong> niet in de<br />
huwelijk<strong>en</strong>, echter wel Hubers <strong>en</strong> Huijbers. Soms - o.a. in de huwelijksregisters - word<strong>en</strong><br />
de nam<strong>en</strong> geschrev<strong>en</strong> zoals zij in de doopboek<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong>. Bij geboorte-inschrijving<strong>en</strong><br />
lette m<strong>en</strong> niet direct op de schrijfwijze van de famili<strong>en</strong>aam zoals die voorkwam in de<br />
huwelijksakte van de ouders; daardoor wijzigde zich de spelling. Dit komt ook voor in de<br />
overlijd<strong>en</strong>sregisters: de ambt<strong>en</strong>aar schreef de naam van de overled<strong>en</strong>e in, zoals hij die<br />
me<strong>en</strong>de te verstaan van deg<strong>en</strong>e die het overlijd<strong>en</strong> kwam aangev<strong>en</strong>. De laatste moest ook<br />
nog mededel<strong>en</strong>, hoe oud de overled<strong>en</strong>e was <strong>en</strong> wie de ouders van de overled<strong>en</strong>e war<strong>en</strong>. Dat<br />
deze opgav<strong>en</strong> veelal niet klopt<strong>en</strong> met de werkelijkheid, kan ieder zich ind<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Voor de<br />
oudste period<strong>en</strong> zijn dus de huwelijksakt<strong>en</strong> in vergelijking met de geboorte- <strong>en</strong> overlijd<strong>en</strong>sakt<strong>en</strong><br />
het meest betrouwbaar.<br />
Doop- of geboortebewijz<strong>en</strong> moest<strong>en</strong> door de partners overgelegd word<strong>en</strong>, indi<strong>en</strong> zij zich in<br />
ondertrouw w<strong>en</strong>st<strong>en</strong> te begev<strong>en</strong>. Indi<strong>en</strong> één der ouders of beide ouders van bruid of<br />
bruidegom niet meer in lev<strong>en</strong> war<strong>en</strong>, werd<strong>en</strong> bewijz<strong>en</strong> van overlijd<strong>en</strong> overgelegd. Als beide<br />
ouders van e<strong>en</strong> der partners overled<strong>en</strong> war<strong>en</strong>, was m<strong>en</strong> zelfs verplicht ook de overlijd<strong>en</strong>s- of<br />
begraafakt<strong>en</strong> van de vier grootouders over te legg<strong>en</strong>. In de oudste registers schreef m<strong>en</strong><br />
uittreksels van de overgelegde akt<strong>en</strong> nog in bij de huwelijksakt<strong>en</strong>, later niet meer. Indi<strong>en</strong><br />
11
één van de partners reeds tevor<strong>en</strong> gehuwd was geweest, werd uiteraard ook de overlijd<strong>en</strong>sakte<br />
van de vorige echtg<strong>en</strong>ote of echtg<strong>en</strong>oot vereist. Al deze stukk<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> bewaard <strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> de 'Bijlag<strong>en</strong> van de huwelijksakte' g<strong>en</strong>oemd. Daaronder bevindt zich meestal ook<br />
e<strong>en</strong> certificaat dat de bruidegom aan zijn verplichting<strong>en</strong> inzake de Nationale Militie heeft<br />
voldaan. Dit interessante stuk vermeldt meestal e<strong>en</strong> volledig signalem<strong>en</strong>t van de betrokk<strong>en</strong>e:<br />
l<strong>en</strong>gte, kleur van og<strong>en</strong>, haar <strong>en</strong> w<strong>en</strong>kbrauw<strong>en</strong>, vorm van neus, voorhoofd <strong>en</strong> kin,<br />
merkbare tek<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong>z. Al deze bijlag<strong>en</strong> zijn op microfiches aanwezig tlm 1882 in het<br />
Nijmeegs geme<strong>en</strong>tearchief; de originel<strong>en</strong> bevind<strong>en</strong> zich in het rijksarchief te Arnhem<br />
alwaar m<strong>en</strong> deze ter inzage kan aanvrag<strong>en</strong> onder het nummer van de betreff<strong>en</strong>de huwelijksakte<br />
van dat jaar.<br />
In Arnhem bevind<strong>en</strong> zich ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s de ondertrouwregisters, dus afkondigingsregisters, waar<br />
méér echtpar<strong>en</strong> vermeld staan dan in de huwelijksregisters, omdat e<strong>en</strong> aantal afgekondigde<br />
huwelijk<strong>en</strong> elders is voltrokk<strong>en</strong>. Ze staan niet in het overzicht op de leeszaal. Deze di<strong>en</strong>t<br />
m<strong>en</strong>.speciaal aan te vrag<strong>en</strong>. In het Nijmeegse archief zijn hiervan (nog) ge<strong>en</strong> microfiches.<br />
Rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met het voorgaande kan m<strong>en</strong> - uitgaand van e<strong>en</strong> naam <strong>en</strong> geboortedatum<br />
vóór 1902 te Nijmeg<strong>en</strong> - in de registers der BS de voorouders van deze persoon<br />
terugvind<strong>en</strong> tot 1811, als deze steeds in de geme<strong>en</strong>te Nijmeg<strong>en</strong> leefd<strong>en</strong>. De ti<strong>en</strong>jarige tafels<br />
zijn hierbij onontbeerlijk. De huwelijksakt<strong>en</strong> (met bijlag<strong>en</strong>) vorm<strong>en</strong> de meest betrouwbare<br />
bron. E<strong>en</strong> zeer nuttige ingang, zowel op mann<strong>en</strong> als vrouw<strong>en</strong>, voor de huwelijksakt<strong>en</strong>, is op<br />
de leeszaal aanwezig.<br />
R. HOPPE, Civiele huwelijk<strong>en</strong> 1811-1902 in provincie Gelderland, dl. I Nijmeg<strong>en</strong> (1785-1902), Nijmeg<strong>en</strong> 1980.<br />
E<strong>en</strong> onderzoek in deze bronn<strong>en</strong> is vrij gemakkelijk <strong>en</strong> minder tijdrov<strong>en</strong>d dan in het<br />
rijksarchief te Arnhem, omdat alle van de BS-bijlag<strong>en</strong> (tlm 1882) <strong>en</strong> klappers op microfiches<br />
in de leeszaal aanwezig zijn.<br />
In het bijzonder moet gewez<strong>en</strong> word<strong>en</strong> op <strong>en</strong>kele speciale registertjes van de BS, de Z.g.<br />
Bijvoegsels. Vanaf 1814 zijn jaarlijks deze registertjes bijgehoud<strong>en</strong>: doodgebor<strong>en</strong> of voor<br />
aangifte overled<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> 1814-1825, gerechtelijk besluit inzake famili<strong>en</strong>aam Weijntjes,<br />
Wint jes <strong>en</strong> Wijntjes in 1827, echtscheiding<strong>en</strong> 1819, 1921, 1826, 1832, 1835 <strong>en</strong> 1837 <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
vondeling in 1814 (de akt<strong>en</strong> staan niet in de normale BS-registers). Deze registertjes zijn op<br />
microfiches aanwezig in de leeszaal.<br />
Bevolkingsregisters<br />
E<strong>en</strong> zeer belangrijke bron naast de registers van de Burgerlijke Stand is het Bevolkingsregister<br />
van de geme<strong>en</strong>te Nijmeg<strong>en</strong>, waaronder dus ook Hees, Neerbosch <strong>en</strong> Hatert behoord<strong>en</strong>.<br />
Hieronder will<strong>en</strong> wij ook rek<strong>en</strong><strong>en</strong> de volkstellingsregisters van 1827 <strong>en</strong> 1840, maar dan<br />
met de opmerking, dat dit eerste register - begonn<strong>en</strong> als volkstellingsregister - is doorgezet<br />
als bevolkiIigsregister. Over het algeme<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> deze registers e<strong>en</strong> duidelijk beeld van de<br />
bevolking van de geme<strong>en</strong>te vanaf 1827 tot 1920.<br />
Op de eerste serie (1827-1850) bestaat e<strong>en</strong> inv<strong>en</strong>taris met e<strong>en</strong> gedeg<strong>en</strong>, lez<strong>en</strong>swaardige<br />
inleiding, waarin nadere bijzonderhed<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de de registratie <strong>en</strong> deze registers zijn<br />
beschrev<strong>en</strong>. Het meest vermeld<strong>en</strong>swaard is misschi<strong>en</strong> wel, dat bij het inbind<strong>en</strong> van <strong>en</strong>ige<br />
exemplar<strong>en</strong> fout<strong>en</strong> zijn gemaakt, zodat corresponder<strong>en</strong>de pagina's niet altijd teg<strong>en</strong>over<br />
elkander zijn geplaatst.<br />
De indeling is naar wijk<strong>en</strong>, met letters van het alfabet aangegev<strong>en</strong>, veelal met straat <strong>en</strong><br />
nummer, waar één of meer gezinn<strong>en</strong> per blad vermeld staan. De oudste registers vermeld<strong>en</strong><br />
ge<strong>en</strong> geboortedatum <strong>en</strong> -plaats, maar <strong>en</strong>kel de leeftijd der person<strong>en</strong> zoals deze dit zelf bij de<br />
telling opgav<strong>en</strong>. Dat die leeftijd<strong>en</strong> niet altijd klopp<strong>en</strong>, zal ieder begrijp<strong>en</strong>. Het ligt ook voor<br />
12
de hand dat de oudere registers niet corresponder<strong>en</strong> met de inschrijving<strong>en</strong> in de Burgelijke<br />
Stand. Pas later zijn deze registers op elkaar afgestemd. In deze latere registers staan de<br />
gezinshoofd<strong>en</strong> met led<strong>en</strong> van het gezin <strong>en</strong> inwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong> veelal alfabetisch per blad g<strong>en</strong>oteerd.<br />
Er staan daarin dan ook opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> geboorte- <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele overlijd<strong>en</strong>sdata, alle<br />
kinder<strong>en</strong> behalve de lev<strong>en</strong>loos gebor<strong>en</strong><strong>en</strong> (die wij wel in de BS aantreff<strong>en</strong>, meestal in het<br />
overlijd<strong>en</strong>sregister - in de klapper terug te vind<strong>en</strong> onder de naam van de vader - of in e<strong>en</strong><br />
aparte lijst van doodgebor<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> achterin het overlijd<strong>en</strong>sregister of in de eerder<br />
g<strong>en</strong>oemde Bijvoegsels). Ook vind<strong>en</strong> wij er het beroep van het gezinshoofd, ev<strong>en</strong>tueel van<br />
de kinder<strong>en</strong>, <strong>en</strong> bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> de (familie)relatie met de inwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong>. Vestiging, vertrek <strong>en</strong><br />
verhuizing staan vermeld, meestal met plaats van herkomst <strong>en</strong> vertrek, maar m<strong>en</strong> vergat<br />
nogal e<strong>en</strong>s de datum daarbij te vermeld<strong>en</strong>.<br />
Tot deze reeks bevolkingsregisters behor<strong>en</strong> ook aparte registers van vestiging van 1830-1840<br />
<strong>en</strong> van 1861-1920, alsook e<strong>en</strong> register van vertrek van 1862-1920. Voorts nog registers<br />
betreff<strong>en</strong>de di<strong>en</strong>stbod<strong>en</strong> (mannelijke <strong>en</strong> vrouwelijke), militair<strong>en</strong>, bewoners van het Oud<br />
Burger<strong>en</strong> Gasthuis, het Huis van Arrest <strong>en</strong>z ..<br />
Gelukkig voor g<strong>en</strong>ealog<strong>en</strong> zijn op de bevolkingsregisters moderne ingang<strong>en</strong> gemaakt, zodat,<br />
via deze klappers de gezinn<strong>en</strong> <strong>en</strong> person<strong>en</strong> gemakkelijk te vind<strong>en</strong> zijn wat betreft de periode<br />
1827-1920. Alle klappers <strong>en</strong> ook de registers zijn via microfilms in de leeszaal te raadpleg<strong>en</strong>.<br />
De registratie van de bevolking na 1920, ev<strong>en</strong>als de BS na 1902, berust op de afdeling<br />
Bevolking <strong>en</strong> Burgerlijke Stand t<strong>en</strong> stadhuize <strong>en</strong> is dus niet te raadpleg<strong>en</strong>. Na 1938 zijn<br />
peroonskaart<strong>en</strong> ingevoerd <strong>en</strong> deze berust<strong>en</strong> daar ook. Het is echter mogelijk afschrift<strong>en</strong> van<br />
persoonskaart<strong>en</strong> van overled<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> 1938 <strong>en</strong> 1984 te verkrijg<strong>en</strong> bij het C<strong>en</strong>traal Bureau<br />
voor G<strong>en</strong>ealogie te 's-Grav<strong>en</strong>hage.<br />
Voor de aanvang van de bevolkingsregisters zijn er verschill<strong>en</strong>de bronn<strong>en</strong> die ons kunn<strong>en</strong><br />
inlicht<strong>en</strong> omtr<strong>en</strong>t vestiging <strong>en</strong> vertrek o.a. e<strong>en</strong> register met ingekom<strong>en</strong> person<strong>en</strong> van 1818-<br />
1830, waarvan e<strong>en</strong> deel elders in deze bundel is opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Zie voor diverse bronn<strong>en</strong> inzake bevolking, vfestiging <strong>en</strong> vertrek, naturalisatie e.d.: Afstemm<strong>en</strong> op Afstamm<strong>en</strong>, Nijmeg<strong>en</strong><br />
1980, p. 12-13.<br />
Kerkelijke registers<br />
Hoewel vel<strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> vind<strong>en</strong>, dat het raadpleg<strong>en</strong> van kerkelijke registers - zoals doop-,<br />
trouw- <strong>en</strong> begraafboek<strong>en</strong>, alsook lidmat<strong>en</strong>registers - in deze periode onnodig is, omdat de<br />
BS-registers voldo<strong>en</strong>de inlichting<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong>, gev<strong>en</strong> de kerkelijke registers toch informatie<br />
die wij in de BS- <strong>en</strong> Bevolkingsregisters niet kunn<strong>en</strong> vind<strong>en</strong>. Wij d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> hierbij aan<br />
vestiging <strong>en</strong> vertrek vóór 1827, aan doop data <strong>en</strong> doopgetuig<strong>en</strong> (peter <strong>en</strong> meter), kerkelijke<br />
huwelijksdata (die door de partners veelal als de werkelijke huwelijksdatum werd<br />
beschouwd <strong>en</strong> waarnaar de jubilea werd<strong>en</strong> gevierd).<br />
Zo bevind<strong>en</strong> zich in het depot van het Nijmeegs geme<strong>en</strong>tearchief: van de Nederlands<br />
Hervormde Geme<strong>en</strong>te Nijmeg<strong>en</strong> doopboek<strong>en</strong> tot 1940, trouwboek<strong>en</strong> tot 1972, lidmat<strong>en</strong>registers<br />
tot 1930; van de Waalse Geme<strong>en</strong>te doop- <strong>en</strong> trouwboek tot 1833 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> lidmat<strong>en</strong>boek<br />
dat doorloopt tot 1971. Het trouwregister van de Nederlands Hervormde Geme<strong>en</strong>te Hees<br />
Neerbosch eindigt in 1835. Het trouwboek van de r.-k. parochie Neerbosch loopt door tot<br />
1847 <strong>en</strong> de begraafregisters tot 1910. Ook e<strong>en</strong> lijst van gedoopt<strong>en</strong> is te raadpleg<strong>en</strong>, waarin<br />
tev<strong>en</strong>s lijst<strong>en</strong> van vormeling<strong>en</strong> van 1833, 1837 <strong>en</strong> 1840. Zie overzicht in de bijlage DTB bij<br />
dit artikel.<br />
Memories van Successie<br />
Deze belangrijke bronn<strong>en</strong> zijn niet in het geme<strong>en</strong>tearchief aanwezig maar in het rijksarchief<br />
te Arnhem. Hopelijk zull<strong>en</strong> deze t.Z. t. ook te Nijmeg<strong>en</strong> op microfiches te raadpleg<strong>en</strong> zijn.<br />
13
Secundaire bronn<strong>en</strong><br />
Juist vanaf het ontstaan van de geme<strong>en</strong>te (mairie) Nijmeg<strong>en</strong> (1811) zijn de secundaire<br />
bronn<strong>en</strong> in grot<strong>en</strong> getale voorhand<strong>en</strong>. Hier zij alle<strong>en</strong> gewez<strong>en</strong> op <strong>en</strong>kele belangrijke <strong>en</strong><br />
bijzondere bronn<strong>en</strong>, temeer daar hierover elders is gepubliceerd. M<strong>en</strong> d<strong>en</strong>ke aan de<br />
archiev<strong>en</strong> van de geme<strong>en</strong>telijke secretarie <strong>en</strong> commissies, notariële archiev<strong>en</strong>, die tot 1905<br />
beschikbaar zijn, de rechterlijke <strong>en</strong> militaire archiev<strong>en</strong>, archiev<strong>en</strong> van polderdistrict<strong>en</strong>,<br />
voormalig kramersgild (1820-1965), smed<strong>en</strong>ambt (tot 1886), weversambt (tot 1826), schippersgilde<br />
(tot 1933), familiearchiev<strong>en</strong> <strong>en</strong> particuliere collecties <strong>en</strong>z. <strong>en</strong>z,<br />
Vooral de archiev<strong>en</strong> van het Oud-Burger<strong>en</strong> Gasthuis bevatt<strong>en</strong> veel gegev<strong>en</strong>s, waarvan<br />
lijst<strong>en</strong> van opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> zijn gepubliceerd in Afstemm<strong>en</strong> op Afstamm<strong>en</strong>, Nijmeg<strong>en</strong><br />
1980, p. 103 e.v. <strong>en</strong> van mann<strong>en</strong> in Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong> (1980). p. 54 e.v.; beide van 1712-<br />
1822. E<strong>en</strong> lijst van mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> van 1822-1859 vindt m<strong>en</strong> in deze bundel. Ook de<br />
Weeshuisarchiev<strong>en</strong> zijn als bron erg belangrijk.<br />
Zie: BUYLINCKX, t.a.p. J.L.J.G.M. CEULEMANS <strong>en</strong> H.A.M. JANSSEN, Secundaire Nijmeegse g<strong>en</strong>ealogische bronn<strong>en</strong> uitde1ge<br />
<strong>en</strong> 20e eeuw, in Afstemm<strong>en</strong> op Afstamm<strong>en</strong>, Nijmeg<strong>en</strong> 1980, p. 8 e.v.<br />
Kerkelijke registers<br />
BATAAFS-FRANSE TIJD (1795-1811)<br />
Wel zijn de kerkelijke registers de primaire bronn<strong>en</strong>, zoals zij dat ook zijn vóór 1795.<br />
Opgemerkt moet word<strong>en</strong>, dat nag<strong>en</strong>oeg alle registers na hun afsluiting in 1811 vonniss<strong>en</strong><br />
bevatt<strong>en</strong> inzake voor- <strong>en</strong> achternam<strong>en</strong>.<br />
In de trouwregisters der Nederduits Gereformeerde Geme<strong>en</strong>te werd<strong>en</strong> achterin ook huwelijk<strong>en</strong><br />
ingeschrev<strong>en</strong> (1791-1809) die op attestatie van het stadsbestuur of elders zijn voltrokk<strong>en</strong>.<br />
Van de Doopsgezind<strong>en</strong> werd in 1805 e<strong>en</strong> lijst opgemaakt van nam<strong>en</strong> <strong>en</strong> data van<br />
kinder<strong>en</strong> (1751-1805). Zie voorts het overzicht in bijlage DTB bij dit artikel.<br />
Registers van huwelijkscommissariss<strong>en</strong><br />
Na de omw<strong>en</strong>teling die door de Frans<strong>en</strong> in 1795 tot stand was gebracht, kwam e<strong>en</strong> jaar later<br />
in Nijmeg<strong>en</strong> de gehele registratie van huwelijk<strong>en</strong> aan de burgerlijke overheid. Nag<strong>en</strong>oeg<br />
alle huwelijksafkondiging<strong>en</strong> <strong>en</strong> huwelijksbevestiging<strong>en</strong> geschiedd<strong>en</strong> voor de huwelijkscommissariss<strong>en</strong>.<br />
Dit gold voor het gehele Nijmeegse gebied, dus ook voor het Schep<strong>en</strong>dom met<br />
Hees, Neerbosch <strong>en</strong> Hatert, al blijk<strong>en</strong> niet alle huwelijk<strong>en</strong> die wij in de katholieke registers<br />
van Neerbosch aantreff<strong>en</strong>, ook te Nijmeg<strong>en</strong> zijn afgekondigd. De inschrijving<strong>en</strong> in deze<br />
registers zijn uitvoeriger dan die in de kerkelijke registers: geboorteplaats<strong>en</strong>, leeftijd<strong>en</strong>,<br />
vorige echtg<strong>en</strong>o(o)t(e), soms ouders <strong>en</strong>z. word<strong>en</strong> van de partners vermeld. Uiteraard is de<br />
volgorde aangehoud<strong>en</strong> van de ondertrouw, waarna elke dag waarop de volg<strong>en</strong>de afkondiging<br />
geschiedde werd aangetek<strong>en</strong>d <strong>en</strong> als laatste de datum van het huwelijk. De bijlag<strong>en</strong> die<br />
overgelegd moest<strong>en</strong> word<strong>en</strong> zijn <strong>en</strong>kel bewaard geblev<strong>en</strong> uit de jar<strong>en</strong> 1796-1798, waaronder<br />
ook stukk<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de huwelijk<strong>en</strong> die elders geslot<strong>en</strong> zijn, als één der parij<strong>en</strong> in Nijmeg<strong>en</strong><br />
woonde (1796-1797). De Franse Republikeinse Kal<strong>en</strong>der is in Nijmeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> omgeving<br />
uiteraard niet gebruikt, want dit gebied viel to<strong>en</strong> onder de Bataafse Republiek <strong>en</strong> tot aan de<br />
inlijving bij Frankrijk, onder het Koninkrijk Holland. Wel zal m<strong>en</strong> er mee geconfronteerd<br />
word<strong>en</strong> bij onderzoek in secundaire bronn<strong>en</strong> zoals bijvoorbeeld ontlastbriev<strong>en</strong>. De maandaanduiding<br />
'Louwmaand, Sprokkelmaand, L<strong>en</strong>temaand' <strong>en</strong>z. voor januari, februari, maart<br />
<strong>en</strong>z. is hier ev<strong>en</strong>als elders doorgevoerd.<br />
14<br />
E<strong>en</strong> klapper zowel op mann<strong>en</strong> als vrouw<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> we het g<strong>en</strong>oemde werk van R. HOPPE, Civiele huwelijk<strong>en</strong>.
De registratie van overled<strong>en</strong> <strong>en</strong> begrav<strong>en</strong> person<strong>en</strong> is na 1811 opnieuw ter hand g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in<br />
verband met de noodzakelijkheid om bewijz<strong>en</strong> te kunn<strong>en</strong> overlegg<strong>en</strong> bij het aangaan van<br />
e<strong>en</strong> huwelijk. Vandaar ook dat lijst<strong>en</strong> <strong>en</strong> klappers zijn aangelegd zowel op dop<strong>en</strong> (sinds<br />
1780, zowel van stad als Schep<strong>en</strong>dom) als op overlijd<strong>en</strong> of begrav<strong>en</strong> (sinds 1783, wat de stad<br />
betreft). De registratie van aangegev<strong>en</strong> lijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> begrav<strong>en</strong> person<strong>en</strong> in het Schep<strong>en</strong>dom<br />
vindt m<strong>en</strong> in lijst<strong>en</strong> <strong>en</strong> klappers: Nederlands Hervormde geme<strong>en</strong>te Neerbosch (1797-1810)<br />
<strong>en</strong> bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> r.-k. parochie Neerbosch, waaronder Hatert (1780-1795, met e<strong>en</strong> onderbreking<br />
in de jar<strong>en</strong> 1786-1789). Zie bijlage DTB-bronn<strong>en</strong>.<br />
Secundaire bronn<strong>en</strong><br />
Voor deze periode zijn nogal veel bronn<strong>en</strong> beschikbaar die kunn<strong>en</strong> bijdrag<strong>en</strong> tot het<br />
verkrijg<strong>en</strong> van de nodige achtergrondinformatie voor e<strong>en</strong> familiegeschied<strong>en</strong>is. Allereerst<br />
e<strong>en</strong> Nominatieve lijst van wijk<strong>en</strong>, strat<strong>en</strong>, huiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> bewoners van Nijmeg<strong>en</strong>:<br />
A.H.A.M. TIELEN, Voorlopige lijst van eig<strong>en</strong>aars <strong>en</strong> pand<strong>en</strong> in de wijk<strong>en</strong> A,B,C, <strong>en</strong> D van Nijmeg<strong>en</strong> in 1795, met index<br />
(OAN, inv. nr. 682, map 8) (getypt)<br />
Voorts e<strong>en</strong> Kohier der ordinaire verponding <strong>en</strong> van het Straat- <strong>en</strong> pompgeld van 1792-1810,<br />
met alfabetisch register (aAN inv. nrs. 1374-1377), waarbij vergelijking mogelijk is met de<br />
Kohier<strong>en</strong> der grondbelasting, belasting op deur<strong>en</strong> <strong>en</strong> v<strong>en</strong>sters, personele belasting <strong>en</strong> roer<strong>en</strong>de<br />
goeder<strong>en</strong> in 1812 (aAN inv. nrs. 1384-1386). Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> zijn er nog lijst<strong>en</strong> van de hoogstaangeslag<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
in de belasting, van de oudste inwoners der stad (aAN inv. nr. 3112) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> lijst<br />
van stembevoegde burgers in 1798.<br />
E<strong>en</strong> belangrijke bron voor deze tijd is het register met afschrift<strong>en</strong> van briev<strong>en</strong> van readmissie<br />
van person<strong>en</strong> die zich in Nijmeg<strong>en</strong> w<strong>en</strong>st<strong>en</strong> te vestig<strong>en</strong> van 1798-1810, welke lijst in<br />
Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong> (1980), p. 32 e.v. werd opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Nauw hiermee sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>d is<br />
de aanname van person<strong>en</strong> tot Nijmeegs burger sinds 1795, die nogal wat voet<strong>en</strong> in aarde<br />
had. (Zie SCIllMMEL, Burgerrecht, hoofdstuk lIl, 1794-1810, p. 105 e.v.) Op het burgerrecht<br />
wordt in de volg<strong>en</strong>de periode nader ingegaan.<br />
Ander secundaire bronn<strong>en</strong>, zoals de rechterlijke <strong>en</strong> notariële archiev<strong>en</strong>, zijn feitelijk dezelfde<br />
als vóór 1795; zij zull<strong>en</strong> in de volg<strong>en</strong>de periode aan de orde kom<strong>en</strong>.<br />
Kerkelijke registers<br />
NIEUWE TIJD (1591-1795)<br />
De primaire bronn<strong>en</strong> voor onderzoek in deze periode zijn vanzelfsprek<strong>en</strong>d de doop-, trouw<strong>en</strong><br />
begraafregisters der verschill<strong>en</strong>de kerkg<strong>en</strong>ootschapp<strong>en</strong>.<br />
Na 1591 tot het midd<strong>en</strong> van de 17 e eeuw was het aantal gereformeerd<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de stad in de<br />
minderheid, maar in de 17e eeuw nam hun aantal sterk toe, mede door vestiging van<br />
vreemd<strong>en</strong> <strong>en</strong> door het wegtrekk<strong>en</strong> van katholieke gezinn<strong>en</strong>. Ook de pestepidemieën van<br />
1635/36 <strong>en</strong> 1665 zijn oorzaak van het verminder<strong>en</strong> van het aantal autochtone katholiek<strong>en</strong>.<br />
De politiek-religieuze stituatie in de stad was - ev<strong>en</strong>als elders in de Republiek -, dat<br />
stadsbestuurders <strong>en</strong> andere belangrijke person<strong>en</strong> tot de gereformeerde religie behoord<strong>en</strong>.<br />
De midd<strong>en</strong>stand <strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> deel der lagere bevolkingsgroep<strong>en</strong> bleef katholiek. In het<br />
Schep<strong>en</strong>dom echter blev<strong>en</strong> de katholiek<strong>en</strong> verreweg in de meerderheid; alle<strong>en</strong> in Hees<br />
woonde e<strong>en</strong> aantal gereformeerde gezinn<strong>en</strong>. Doordat de uitoef<strong>en</strong>ing van de katholieke<br />
godsdi<strong>en</strong>st verbod<strong>en</strong> was, zijn bij tijd<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> priesters in de stad aanwezig geweest (eerste<br />
helft 17e eeuw); zo al dop<strong>en</strong> <strong>en</strong> huwelijk<strong>en</strong> zijn g<strong>en</strong>oteerd - volg<strong>en</strong>s de decret<strong>en</strong> van het<br />
Concilie van Tr<strong>en</strong>te moest<strong>en</strong> hiervan boek<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangelegd -, de registers zijn in ieder<br />
15
geval niet bewaard geblev<strong>en</strong>. Het oudste register der katholiek<strong>en</strong> begint eerst in 1659.<br />
Hoe de kerkelijke situatie to<strong>en</strong> lag <strong>en</strong> veranderde, Ieze m<strong>en</strong> in: L.J. ROGIER, Over de onflVikkeling van de proc<strong>en</strong>tuele<br />
verhouding der gezindt<strong>en</strong> te Nijmeg<strong>en</strong>, in Numaga IV (1957), p. 37-79. J.A. SCHIMMEL, Het katholicisme te Nijmeg<strong>en</strong> na de<br />
reductie 1592-1672, in Numaga XVI (1969), p. 71-95.<br />
E<strong>en</strong> opgave van de registers van de verschill<strong>en</strong>de kerkelijke g<strong>en</strong>ootschapp<strong>en</strong> van Nijmeg<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> het Schep<strong>en</strong>dom, die indertijd in het rijksarchief te Arnhem berustt<strong>en</strong> maar reeds<br />
geruime tijd in bruikle<strong>en</strong> zijn afgestaan aan het geme<strong>en</strong>tearchief te Nijmeg<strong>en</strong>, is in gedrukte<br />
vorm aanwezig.<br />
H.L. DRIESSEN, De Retroacta van d<strong>en</strong> Burgerlijk<strong>en</strong> Stand in Gelderland, Utrecht z.j. (1933), p. 76 e.v.<br />
Dit werk is sterk verouderd, maar alle registers drag<strong>en</strong> het inv. nr. zoals daarin vermeldt.<br />
E<strong>en</strong> volledig bijgewerkt overzicht zie bijlage DTB-bronn<strong>en</strong> als bijlage bij dit artikel. Alle<br />
registers zijn in microfiches in de studiezaal aanwezig.<br />
Nederduits Gereformeerde Geme<strong>en</strong>te<br />
De oudste inschrijving<strong>en</strong> (1591-1592) van gedoopte kinder<strong>en</strong> staan g<strong>en</strong>oteerd vooraan in<br />
het register der kerkeraadshandeling<strong>en</strong>, gepubliceerd in Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong> (1980) p.91.<br />
In de doopboek<strong>en</strong>, die in 1608 beginn<strong>en</strong>, staan - zoals ervaring geleerd heeft - in de eerste<br />
helft van de 17e eeuw ook dop<strong>en</strong> van kinder<strong>en</strong> van katholieke ouders ingeschrev<strong>en</strong>. Het<br />
komt regelmatig voor, dat de doopinschrijving<strong>en</strong> niet chronologisch staan aangetek<strong>en</strong>d. De<br />
dop<strong>en</strong> die onderaan de folio's, veelal in ander handschrift, ingeschrev<strong>en</strong> werd<strong>en</strong>, war<strong>en</strong><br />
meestal dop<strong>en</strong> van schipperskinder<strong>en</strong>, voornamelijk van Maasschippers. E<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele maal<br />
zal m<strong>en</strong> de doop van e<strong>en</strong>zelfde kind ook elders in e<strong>en</strong> doopregister aantreff<strong>en</strong>, bijvoorbeeld<br />
in dat van Eijsd<strong>en</strong>, Dordrecht of e<strong>en</strong> andere plaats langs de Maas. Het hield verband met<br />
het burgerschap. De boek<strong>en</strong> <strong>en</strong> de moderne klappers zijn op microfiches in de studiezaal te<br />
raadpleg<strong>en</strong>.<br />
De huwelijksregisters, feitelijk ondertrouw- of afkondigingsregisters, beginn<strong>en</strong> al in 1592.<br />
De inschrijving in deze registers kunn<strong>en</strong> wij beschouw<strong>en</strong> als de officiële registratie van de<br />
overheid. Afkondiging<strong>en</strong> van katholieke echtpar<strong>en</strong> zijn daarin ook aangetek<strong>en</strong>d, behoud<strong>en</strong>s<br />
van katholiek<strong>en</strong> die dit niet w<strong>en</strong>st<strong>en</strong>. Maar daarover straks meer. De opmerking di<strong>en</strong>t<br />
gemaakt te word<strong>en</strong>, dat de oudste registers afschrift<strong>en</strong> zijn van verlor<strong>en</strong> gegane exemplar<strong>en</strong>.<br />
Het slecht leesbare schrift zal oorzaak zijn geweest, dat bij het afschrijv<strong>en</strong> fout<strong>en</strong> zijn<br />
ingeslop<strong>en</strong>.<br />
Als begraafregisters zoud<strong>en</strong> wij kunn<strong>en</strong> beschouw<strong>en</strong> de lijst<strong>en</strong> <strong>en</strong> registers weg<strong>en</strong>s ontvangst<br />
voor graf- <strong>en</strong> luigeld<strong>en</strong>. De oudste aantek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> hiervan vind<strong>en</strong> wij in deze periode al<br />
vroeg. Van deze inschrijving<strong>en</strong> zijn helaas ge<strong>en</strong> getypte lijst<strong>en</strong>. Wel is e<strong>en</strong> klapper in<br />
bewerking.<br />
In de grafregisters treft m<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> folio of gedeelte ervan e<strong>en</strong> lijst van person<strong>en</strong> aan, die in<br />
één <strong>en</strong> hetzelfde graf zijn begrav<strong>en</strong> in de loop van de tijd. Deze wijze van notatie maakt het<br />
ons gemakkelijk de familiebetrekking<strong>en</strong> te reconstruer<strong>en</strong>.<br />
Ook lidmat<strong>en</strong>boek<strong>en</strong> zijn in datzelfde archief aanwezig: het oudste van 1698-1784 <strong>en</strong> het<br />
tweede van 1785-1842 met attestatievermelding<strong>en</strong>, waardoor datum van vestiging <strong>en</strong> vertrek<br />
ons zeer van di<strong>en</strong>st kunn<strong>en</strong> zijn. M<strong>en</strong> lette vooral op de volgorde van inschrijving, waardoor<br />
soms gezinssam<strong>en</strong>stelling gemakkelijk wordt gemaakt. Ook hierop is e<strong>en</strong> klapper vervaardigd.<br />
Waals Gereformeerde Geme<strong>en</strong>te<br />
De oudste originele boek<strong>en</strong> bevind<strong>en</strong> zich in het archief van dit kerkg<strong>en</strong>ootschap. Afschrift<strong>en</strong><br />
zijn gemaakt vanaf 1644, zowel van dop<strong>en</strong> als van huwelijk<strong>en</strong> tot 1772; nadi<strong>en</strong> zijn de<br />
inschrijving<strong>en</strong> origineel. Het doopboek eindigt in 1812 <strong>en</strong> het trouwboek in 1833.<br />
In het archief van de Waalse Kerk bevind<strong>en</strong> zich ook lidmat<strong>en</strong>boek<strong>en</strong>, lop<strong>en</strong>de van 1661-<br />
16
1688 <strong>en</strong> van 1688-1971. Deze zijn op microfiches in de studiezaal te raadpleg<strong>en</strong>. Merkwaardig<br />
is dat dop<strong>en</strong> van kinder<strong>en</strong> uit e<strong>en</strong>zelfde echtpaar nu e<strong>en</strong>s ingeschrev<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> in de<br />
registers der Waalse, dan weer in die van de Nederduits Gereformeerde Geme<strong>en</strong>te.<br />
Evangelisch Lutherse Geme<strong>en</strong>te<br />
Zowel doop-, trouw- als begraafboek<strong>en</strong> dater<strong>en</strong> vanaf 1673, maar vele hiat<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> het<br />
onderzoek erg moeilijk. M<strong>en</strong> bed<strong>en</strong>ke hierbij, dat de garnizo<strong>en</strong><strong>en</strong> deels bestond<strong>en</strong> uit<br />
Duitse soldat<strong>en</strong> die veelal lutheraan war<strong>en</strong>. Ook Rijnschippers wil m<strong>en</strong> er nog wel in<br />
aantreff<strong>en</strong>.<br />
Lidmat<strong>en</strong> staan in e<strong>en</strong> der registers g<strong>en</strong>oteerd.<br />
Doopsgezinde Geme<strong>en</strong>te<br />
Ev<strong>en</strong>als elders veelal het geval is, zijn van deze geme<strong>en</strong>te ook ge<strong>en</strong> registers bewaard<br />
geblev<strong>en</strong>. Alle<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> wij e<strong>en</strong> naamlijst van led<strong>en</strong> van deze geme<strong>en</strong>te met vermelding<br />
van echtpar<strong>en</strong> <strong>en</strong> nam<strong>en</strong> <strong>en</strong> data van geboorte van hun kinder<strong>en</strong> van 1751-1805.<br />
Joodse Geme<strong>en</strong>te<br />
Te raadpleg<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> 'Protocol' aangaande huwelijk<strong>en</strong> van Jod<strong>en</strong> vanaf 1733, opgemaakt in<br />
1776, e<strong>en</strong> register met Hebreeuws-Nederlandse tekst, dat gegev<strong>en</strong>s bevat van 1753-1810, <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> besnijd<strong>en</strong>isregistertje van 1782-1816.<br />
Zie omtr<strong>en</strong>t onderzoek naar Joodse families in Nijmeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> omgeving: N.A. HAMERS, E<strong>en</strong> Nijmeegs Besllijd<strong>en</strong>isregistertje,<br />
in G<strong>en</strong>s Nostra XXVI (1971), p. 416-425.<br />
Rooms-Katholieke Staties<br />
Om hierbov<strong>en</strong> vermelde red<strong>en</strong><strong>en</strong> beginn<strong>en</strong> de inschrijving<strong>en</strong> in de ons bek<strong>en</strong>de, bewaard<br />
geblev<strong>en</strong> registers erg laat. Het <strong>en</strong>ige, dat wij vóór 1659 omtr<strong>en</strong>t katholiek<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
vind<strong>en</strong>, zijn de huwelijksafkondiging<strong>en</strong> voor de predikant in de Sint-Stev<strong>en</strong>, ingeschrev<strong>en</strong> in<br />
de registers van de Nederduits Gereformeerde Geme<strong>en</strong>te. Dit is echter niet altijd geschied.<br />
M<strong>en</strong> kon zich ook tijdelijk elders vestig<strong>en</strong> <strong>en</strong> daar huw<strong>en</strong>. Uitwijkplaats<strong>en</strong> waar katholiek<strong>en</strong><br />
trouwd<strong>en</strong> <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> liet<strong>en</strong> dop<strong>en</strong> war<strong>en</strong> o.a. Huiss<strong>en</strong>, Emmerik, Kleef, Wyler <strong>en</strong><br />
Middelaar. Soms treft m<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> latere periode de inschrijving toch ook aan in e<strong>en</strong> register<br />
van de staties binn<strong>en</strong> de stad. Dop<strong>en</strong>, huwelijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>en</strong>kele begrav<strong>en</strong>s in Wyler vindt m<strong>en</strong> in<br />
e<strong>en</strong> artikel elders in deze bundel. E<strong>en</strong> andere mogelijkheid was te huw<strong>en</strong> voor burgemeesters.<br />
E<strong>en</strong> deel van deze huwelijk<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> wij in het Raadssignaat van 14 februari 1694. Het<br />
is e<strong>en</strong> lijst die naar oude gegev<strong>en</strong>s sinds 1592 is sam<strong>en</strong>gesteld; deze is gepubliceerd in<br />
Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong> (1980), p.90.<br />
Er war<strong>en</strong> vier staties binn<strong>en</strong> de stad: die der Minderbroeders, Augustijn<strong>en</strong>, Predikher<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
Jezuïet<strong>en</strong> <strong>en</strong> tijdelijk e<strong>en</strong> van de St. Stev<strong>en</strong> (1672-1676 tijd<strong>en</strong>s de Franse bezetting). De<br />
registers der Minderbroeders bevatt<strong>en</strong> vele hiat<strong>en</strong> waarvan die van 1666-1675 het grootste is.<br />
In die der Augustijn<strong>en</strong> staan de aantek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> niet geheel chronologisch <strong>en</strong> word<strong>en</strong> soms in<br />
het <strong>en</strong>e register vermeld, soms is e<strong>en</strong> ander over de zelfde tijd! Huwelijksinschrijving<strong>en</strong> van<br />
1721-1726 ontbrek<strong>en</strong>. De inschrijving<strong>en</strong> uit de tweede helft van de 18e eeuw vermeld<strong>en</strong><br />
daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> van bruid <strong>en</strong> bruidegom de ouders <strong>en</strong> de plaats van herkomst! Het oudste<br />
register van de Predikher<strong>en</strong> is vooral in de eerste jar<strong>en</strong> bijzonder slecht leesbaar. Die der<br />
Jezuïet<strong>en</strong> zijn bijzonder goed bijgehoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> er zijn - zover geconstateerd - ge<strong>en</strong> hiat<strong>en</strong>.<br />
Inzoverre geme<strong>en</strong>te- of parochieled<strong>en</strong> uit het Schep<strong>en</strong>dom niet in de stad huwd<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun<br />
kinder<strong>en</strong> daar liet<strong>en</strong> dop<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> wij deze aantek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> aantreff<strong>en</strong> in de Nederduits<br />
Gereformeerde Geme<strong>en</strong>te Hees-Neerbosch of in de r.-k. parochie Neerbosch. Ook in de<br />
kerkelijke registers van Milling<strong>en</strong>, Zyflich, Wyler <strong>en</strong> andere parochies over de gr<strong>en</strong>s vindt<br />
m<strong>en</strong> dop<strong>en</strong> van Nijmeegse families.<br />
17
Nederduits Gereformeerde Geme<strong>en</strong>te Hees-Neerbosch<br />
Deze geme<strong>en</strong>te omvatte het hele Schep<strong>en</strong>dom, dus Hees, Neerbosch <strong>en</strong> Hatert, maar sinds<br />
1738 ook Weurt. De doop- <strong>en</strong> trouwinschrijving<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong> voor in de 17e eeuw. Maar daar<br />
het trouwboek eindigt in 1655 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de eerst in 1772 begint ontbrek<strong>en</strong> bijna 120 jaar<br />
trouwinschrijving<strong>en</strong>. Waarschijnlijk werd e<strong>en</strong> groot deel van de huwelijk<strong>en</strong> in de kerk te<br />
Nijmeg<strong>en</strong> afgekondigd.<br />
Rooms-Katholieke parochie Neerbosch<br />
De parochie omvatte het gehele Schep<strong>en</strong>dom, waaronder H<strong>en</strong>gstdal, Broerdijk, Hatert <strong>en</strong><br />
Hees <strong>en</strong> voor de periode 1725-1796 ook het dorp Weurt.<br />
Het oudste register dat eig<strong>en</strong>dom is van het archief der Nederlandse Dominican<strong>en</strong>, is geheel<br />
in microfiches in de studiezaal aanwezig. Dit register eindigt in 1682/85, waarna er voor e<strong>en</strong><br />
periode van 20 jaar ge<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>s gevond<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De overlijd<strong>en</strong>s verton<strong>en</strong> drie<br />
grote hiat<strong>en</strong>, zodat met behulp van deze parochieregisters al met al moeilijk e<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong>de<br />
g<strong>en</strong>ealogie kan word<strong>en</strong> opgesteld.<br />
Voor het onderzoek in het Schep<strong>en</strong>dom zij hier nogmaals opgemerkt, dat inschrijving<strong>en</strong> van<br />
hier woonachtige person<strong>en</strong> ook in de stadsregisters kunn<strong>en</strong> vool'kom<strong>en</strong>. Ook met behulp<br />
van de registers van de omligg<strong>en</strong>de parochies als Ewijk, Wijch<strong>en</strong>, Overasselt, Heum<strong>en</strong>,<br />
Groesbeek <strong>en</strong> Ubberg<strong>en</strong>, is het soms mogelijk de ontbrek<strong>en</strong>de schakels te vind<strong>en</strong>. Maar het<br />
onderzoek blijft erg moeilijk.<br />
E<strong>en</strong> volledig overzicht van de DTB-inschrijving<strong>en</strong> is als bijlage bij deze bijdrage opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
In dit overzicht zijn ook de verouderde klappers vermeld. M<strong>en</strong> is thans do<strong>en</strong>de per<br />
doopboek klappers te vervaardig<strong>en</strong>: op voor- <strong>en</strong> achternaam van de vader met alle<br />
vermelding<strong>en</strong> uit de inschrijving<strong>en</strong>. De gereedgekom<strong>en</strong> klappers zijn door middel van e<strong>en</strong> *<br />
bij het doopboek vermeld. De huwelijk<strong>en</strong> word<strong>en</strong> op lijst<strong>en</strong> getypt. Op graf- <strong>en</strong> luigeld<strong>en</strong> is<br />
ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> klapper als ook op e<strong>en</strong> deel der lidmat<strong>en</strong>.<br />
Het vroegere fichessysteem is geheel verlat<strong>en</strong>. In de collectie op de leeszaal treft m<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel<br />
nog overlijd<strong>en</strong>svermelding<strong>en</strong> aan.<br />
Secundaire bronn<strong>en</strong><br />
Het aantal secundaire bronn<strong>en</strong> is bijzonder groot. Het oud-archief van de stad herbergt e<strong>en</strong><br />
belangrijk aantal, daarnaast levert het oud-rechterlijk archief ook vele bronn<strong>en</strong>, terwijl in<br />
het notarieel archief, de gilde- <strong>en</strong> familiearchiev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> schat van gegev<strong>en</strong>s ligg<strong>en</strong> om de<br />
g<strong>en</strong>ealogie uit te breid<strong>en</strong> of aan te kled<strong>en</strong>. Ook de gedeponeerde archiev<strong>en</strong> zoals die van<br />
Broederschapp<strong>en</strong>, Weeshuiz<strong>en</strong>, polderarchiev<strong>en</strong>, kerkarchiev<strong>en</strong> etc.! Al deze bronn<strong>en</strong> de<br />
revue te lat<strong>en</strong> passer<strong>en</strong>, is ondo<strong>en</strong>lijk. Vandaar dat wij e<strong>en</strong> keuze moet<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> uit de<br />
grote hoeveelheid <strong>en</strong> slechts <strong>en</strong>kele belangrijke zak<strong>en</strong> aan de orde will<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> aantal<br />
artikel<strong>en</strong> hierover, veelal met lijst<strong>en</strong>, zijn gepubliceerd in Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong> (1980) <strong>en</strong><br />
ook in deze bundel zijn dergelijke lijst<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Burgerschap<br />
Vestiging in <strong>en</strong> vertrek uit de stad zijn veelal niet e<strong>en</strong>voudig te achterhal<strong>en</strong>. Lever<strong>en</strong> bij<br />
onderzoek de lidmat<strong>en</strong> registers der verschill<strong>en</strong>de kerkg<strong>en</strong>ootschapp<strong>en</strong> niets op, dan kunn<strong>en</strong><br />
de burgerboek<strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> uitkomst br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> wat de vestiging betreft. Voor deze periode<br />
kunn<strong>en</strong> de burgerboek<strong>en</strong> van 1501-1600 (zie bij volg<strong>en</strong>de periode) <strong>en</strong> van 1600-1810 ons<br />
vele gegev<strong>en</strong>s verschaff<strong>en</strong> omtr<strong>en</strong>t beroep, herkomst, religie, kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong>z. van de nieuw<br />
aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong> burgers.<br />
18<br />
Gelukkig is e<strong>en</strong> werk versch<strong>en</strong><strong>en</strong> dat vele gegev<strong>en</strong>s omtr<strong>en</strong>t nieuwe burgers bevat: J .A. SCHIMMEL, Burgerrecht te Nijmeg<strong>en</strong><br />
1592-1810, Tilburg 1966. In totaal geeft de schrijver 6490 person<strong>en</strong> die het burgerrecht sinds 1592 verkreg<strong>en</strong>. Door e<strong>en</strong><br />
index op de aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong> burgers is gemakkelijk te vind<strong>en</strong>, of e<strong>en</strong> bepaalde persoon hierin voorkomt. Helaas zijn de<br />
nam<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong>d in de aantek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> op deze lijst niet in de index opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, maar het archief beschikt over e<strong>en</strong><br />
aanvull<strong>en</strong>de index die op aanvraag ingezi<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong>.
g<strong>en</strong>, volmacht<strong>en</strong> <strong>en</strong>z. sedert 1758. Wij di<strong>en</strong><strong>en</strong> er rek<strong>en</strong>ing mee te houd<strong>en</strong> dat dergelijke<br />
handeling<strong>en</strong> tevor<strong>en</strong> geschiedd<strong>en</strong> door het schep<strong>en</strong>gericht, maar dat dit gericht ook naast de<br />
notariss<strong>en</strong> tot 1810 dergelijke handeling<strong>en</strong> verrichtte. Zoals gezegd is in studiezaal e<strong>en</strong><br />
toegang op de nam<strong>en</strong> uit deze archiev<strong>en</strong> aanwezig.<br />
Oud-rechterlijke archiev<strong>en</strong><br />
Deze archiev<strong>en</strong> bestrijk<strong>en</strong> ook de tijdvakk<strong>en</strong> vóór 1591 <strong>en</strong> ná 1795 <strong>en</strong> zijn dus ook nuttig<br />
voor onderzoek in de andere period<strong>en</strong>. In het eerder g<strong>en</strong>oemde werk van DELAHAYE word<strong>en</strong><br />
deze archiev<strong>en</strong> uitvoerig beschrev<strong>en</strong>; wij verwijz<strong>en</strong> hiernaar met nadruk. De archiev<strong>en</strong><br />
bevatt<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grote schat g<strong>en</strong>ealogisch materiaal, voornamelijk in de stukk<strong>en</strong> van de vier<br />
gericht<strong>en</strong>. Er zijn getuig<strong>en</strong>boek<strong>en</strong> <strong>en</strong> protocoll<strong>en</strong> van de roeidragers. Wil m<strong>en</strong> hierin iets<br />
zoek<strong>en</strong>, dan moet m<strong>en</strong> wel aanwijzing<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>, want e<strong>en</strong> ingang op nam<strong>en</strong> is er niet.<br />
Anders ligt het bij zak<strong>en</strong> die de Raad behandelde: deels geeft de inv<strong>en</strong>taris uitvoerig de<br />
nam<strong>en</strong> <strong>en</strong> handeling<strong>en</strong> van de 'criminel<strong>en</strong>', deels alle<strong>en</strong> de protocoll<strong>en</strong>, terwijl de bijlag<strong>en</strong><br />
weer volledig met naam <strong>en</strong> handeling gepubliceerd zijn, ev<strong>en</strong>als de voogdij stelling<strong>en</strong>. Dit is<br />
ook het geval bij het Burgemeestersgericht. Misschi<strong>en</strong> is het Schep<strong>en</strong>gericht wel het<br />
belangrijkste; ook hier weer protocoll<strong>en</strong> zonder ingang op nam<strong>en</strong>, maar wel ingang<strong>en</strong> op de<br />
bijlag<strong>en</strong> van criminele <strong>en</strong> civiele zak<strong>en</strong>.<br />
Er zij hier opgemerkt, dat de archiev<strong>en</strong> in zak<strong>en</strong> van Appel (inv.nrs. 1794, 1795) niet in<br />
Nijmeg<strong>en</strong>, maar op het rijksarchief te Arnhem te raadpleg<strong>en</strong> zijn. Zij zijn daarhe<strong>en</strong><br />
overgebracht, omdat deze stukk<strong>en</strong> van het Oud-rechterlijk archief van het Ambt Rijk van<br />
Nijmeg<strong>en</strong> daar ook thuis hor<strong>en</strong>.<br />
De voluntaire zak<strong>en</strong> die het Schep<strong>en</strong>gericht behandelde, zijn als bron voor secundaire<br />
gegev<strong>en</strong>s van onschatbare waarde. Zij beginn<strong>en</strong> reeds in 1410. Voor g<strong>en</strong>ealogisch onderzoek<br />
is de registratie van morg<strong>en</strong>gav<strong>en</strong> - waarover elders in deze bundel - e<strong>en</strong> bijna<br />
primaire bron. Ook transport<strong>en</strong> (overdracht<strong>en</strong> onroer<strong>en</strong>de goeder<strong>en</strong>), pandveilighed<strong>en</strong><br />
(hypothek<strong>en</strong>) <strong>en</strong> volmacht<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> goede hulp bied<strong>en</strong>. Beslot<strong>en</strong> <strong>en</strong> op<strong>en</strong> testam<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
bevatt<strong>en</strong> uiteraard vele gegev<strong>en</strong>s die voor ons doel di<strong>en</strong>stig kunn<strong>en</strong> zijn. De nam<strong>en</strong> van de<br />
testateurs van de bewaarde beslot<strong>en</strong> testam<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn in de inv<strong>en</strong>taris opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, ev<strong>en</strong>als<br />
die der op<strong>en</strong> testam<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> is in de studiezaal aanwezig e<strong>en</strong> getypte index op de<br />
testateurs uit de rechterlijke protocoll<strong>en</strong>.<br />
De Bijlag<strong>en</strong> van het Buit<strong>en</strong>gericht zijn met naam <strong>en</strong> to<strong>en</strong>aam in de inv<strong>en</strong>taris vermeld.<br />
Ondanks het ontbrek<strong>en</strong> van duidelijke ingang<strong>en</strong> op de protocoll<strong>en</strong>, zijn de rechterlijke<br />
archiev<strong>en</strong> toch zeer bruikbare bronn<strong>en</strong>, dank zij de index van de inv<strong>en</strong>taris.<br />
Bewoning <strong>en</strong> bezitting<br />
Het rechterlijk archief is tev<strong>en</strong>s de bron om er achter te kom<strong>en</strong>, waar de gezochte person<strong>en</strong><br />
gewoond hebb<strong>en</strong> of pand<strong>en</strong> in hun bezit hebb<strong>en</strong> gehad, zowel in de stad als in het<br />
Schep<strong>en</strong>dom. E<strong>en</strong> kadaster zoals dit sinds 1830 bestaat, was er niet. K<strong>en</strong>t m<strong>en</strong> de bewoners<br />
<strong>en</strong> de ligging van e<strong>en</strong> pand in het begin van de 1ge eeuw, dan kan m<strong>en</strong> de bewoning<br />
vervolg<strong>en</strong> in het rechterlijk archief. De eerder g<strong>en</strong>oemde archivaris heeft juist uit dit archief<br />
vele gegev<strong>en</strong>s geput voor zijn publicaties. Belangrijk voor ons doel is zijn werk over strat<strong>en</strong><br />
e.d. te Nijmeg<strong>en</strong>, waarin hij vele pand<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun bewoners in de loop der eeuw<strong>en</strong> vermeldt.<br />
H.D.J. VAN SCHEVICHAVEN, Oud-Nijmeg<strong>en</strong>'s Strat<strong>en</strong>, Markt<strong>en</strong>, Plein<strong>en</strong>, Op<strong>en</strong> Ruimt<strong>en</strong> <strong>en</strong> Wandelplaats<strong>en</strong>. Nijmeg<strong>en</strong> 1896.<br />
In het archief berust e<strong>en</strong> onvolledige index op persoonsnam<strong>en</strong> die in dit werk g<strong>en</strong>oemd<br />
word<strong>en</strong>. Met behulp van dit handschriftje <strong>en</strong> het boek is het mogelijk van bepaalde<br />
person<strong>en</strong> vast te stell<strong>en</strong> waar zij woonachtig war<strong>en</strong>.<br />
Ook heeft dezelfde archivaris meegewerkt aan de totstandkoming van e<strong>en</strong> zelfde soort werk<br />
voor het Schep<strong>en</strong>dom.<br />
20<br />
H.D.J. VAN SCHEVICHAVEN, Het Schep<strong>en</strong>dom van Nijmeg<strong>en</strong> in Woord <strong>en</strong> Beeld, Hees 1912 (met index).
Voor ligging <strong>en</strong> beschrijving van pand<strong>en</strong> in Nijmeg<strong>en</strong> is ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s te raadpleg<strong>en</strong>:<br />
C.A. NEIJBOER. Merkwaardige huiz<strong>en</strong> in Nijmeg<strong>en</strong>, Nijmeg<strong>en</strong>, z.j.<br />
Er zijn ook andere bronn<strong>en</strong> die het mogelijk mak<strong>en</strong> de woonplaats of bezitting<strong>en</strong> van<br />
person<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> stad <strong>en</strong> Schep<strong>en</strong>dom te vind<strong>en</strong>. Deze moet<strong>en</strong> wij zoek<strong>en</strong> in het stedelijk<br />
oud-archief. Wij will<strong>en</strong> op de voornaamste bronn<strong>en</strong> wijz<strong>en</strong>.<br />
Dit zijn de lijst<strong>en</strong> van straatgeld uit het begin der 17e eeuw, het verpondingskohier van 1649,<br />
de kladkohier<strong>en</strong> vanfamiliegeld over het laatste kwart van de 17e eeuw<strong>en</strong> het begin van de<br />
18e eeuw. Er zijn daarnaast vele lijst<strong>en</strong> uit laatstg<strong>en</strong>oemde periode, zoals rek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
kohier<strong>en</strong> van haardsted<strong>en</strong>geld <strong>en</strong> lijst<strong>en</strong> van straatgeld. Deze lijst<strong>en</strong> zijn ingedeeld naar<br />
hopmanschapp<strong>en</strong>, die wij met veel reserve stadswijk<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>.<br />
Voor het Schep<strong>en</strong>dom will<strong>en</strong> wij wijz<strong>en</strong> op de kohier<strong>en</strong> van familiegeld van 1694 <strong>en</strong> van het<br />
begin van de 18e eeuw, maar in het bijzonder op de lijst van huiz<strong>en</strong>, person<strong>en</strong> etc. van 1750<br />
(OAN inv.nr. 2525).<br />
De laatstg<strong>en</strong>oemde lijst is gepubliceerd in het reeds g<strong>en</strong>oemde boek Afstemm<strong>en</strong> op Afstamm<strong>en</strong>, Nijmeg<strong>en</strong> 1980, p.39 e.v.<br />
Wet<strong>en</strong> wij waar de betreff<strong>en</strong>de person<strong>en</strong> gewoond hebb<strong>en</strong>, dan kunn<strong>en</strong> wij verder zoek<strong>en</strong> in<br />
de Protocoll<strong>en</strong> van Bezwaar, die zich in het Rechterlijk archief bevind<strong>en</strong>. In deze boek<strong>en</strong> is<br />
voor elk perceel e<strong>en</strong> folio uitgetrokk<strong>en</strong>. Daar vindt m<strong>en</strong> de respectievelijke eig<strong>en</strong>aars in de<br />
loop der tijd met verwijzing naar de Schep<strong>en</strong>protocoll<strong>en</strong>, waarin overdracht<strong>en</strong>, hypothek<strong>en</strong>.<br />
boedelscheiding<strong>en</strong> etc. staan ingeschrev<strong>en</strong>. Met behulp van deze bronn<strong>en</strong> is het vaak<br />
mogelijk de afstamming op te voer<strong>en</strong>, wanneer de kerkelijke registers ons in de steek lat<strong>en</strong>.<br />
Omtr<strong>en</strong>t bezitting<strong>en</strong> van Nijmeg<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun opvolgers die buit<strong>en</strong> stad <strong>en</strong> Schep<strong>en</strong>dom<br />
lag<strong>en</strong>, mog<strong>en</strong> wij verwijz<strong>en</strong> naar de verschill<strong>en</strong>de publicaties in 'Gelre, Vere<strong>en</strong>iging tot<br />
Beoef<strong>en</strong>ing van Geldersche Geschied<strong>en</strong>is, Oudheidkunde <strong>en</strong> Recht' <strong>en</strong> op meer rec<strong>en</strong>te<br />
publicaties van het rijksarchief in Gelderland. Deze literatuur <strong>en</strong> bronn<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ons vaak<br />
help<strong>en</strong> bij het legg<strong>en</strong> van familieband<strong>en</strong> bij overerving van onroer<strong>en</strong>de goeder<strong>en</strong>.<br />
In het bijzonder will<strong>en</strong> wij noem<strong>en</strong>: J.J. BARON SLOET e.a., Register op de Le<strong>en</strong>akt<strong>en</strong>boek<strong>en</strong> van het Kwartier van Nijmeg<strong>en</strong>,<br />
Arnhem 1924. A.P. VAN SCHILFGAARDE, Inv<strong>en</strong>taris van het <strong>Archief</strong> van het Huis Bergh, Arnhem 1932. A.P. VAN<br />
SCHILFGAARDE, Register op de Le<strong>en</strong><strong>en</strong> van het Huis Berg/I. Arnhem 1932.<br />
Grav<strong>en</strong><br />
In deze periode is t<strong>en</strong>slotte vermeld<strong>en</strong>swaard de registratie van grav<strong>en</strong>. Hiervóór maakt<strong>en</strong><br />
wij melding van twee grafregisters van de Sint-Stev<strong>en</strong>, waarin per graf met nummer<br />
aangetek<strong>en</strong>d werd, wie er begrav<strong>en</strong> was. In datzelfde archief van de Nederduits Gereformeerde<br />
Geme<strong>en</strong>te zijn - naast nog zev<strong>en</strong> boek<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de verpachting<strong>en</strong> van zitplaats<strong>en</strong><br />
in de kerk - ook <strong>en</strong>kele registers bewaard, waarin de overdracht<strong>en</strong> van de grav<strong>en</strong> werd<strong>en</strong><br />
bijgehoud<strong>en</strong>. Door middel van deze bronn<strong>en</strong> is het veelal mogelijk familieband<strong>en</strong> te legg<strong>en</strong>,<br />
vooral in de periode waarin kerkelijke registers, zoals die der katholiek<strong>en</strong>, ontbrek<strong>en</strong>. De<br />
eig<strong>en</strong>aars van de grav<strong>en</strong> war<strong>en</strong> - hetge<strong>en</strong> m<strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> niet zou verwacht<strong>en</strong> - namelijk niet<br />
alle<strong>en</strong> gereformeerd<strong>en</strong>, maar ook katholiek<strong>en</strong>, zij het dan dat deze veelal 's nachts in het<br />
graf werd<strong>en</strong> bijgezet.<br />
De grafzerk<strong>en</strong> zijn rond 1900 overgetek<strong>en</strong>d <strong>en</strong> in e<strong>en</strong> handschrift vastgelegd door VAN<br />
SCHEVICHAVEN. Dit werk met minitieus getek<strong>en</strong>de zerk<strong>en</strong> is op aanvrage ter inzage. Niet<br />
lang geled<strong>en</strong> is met name de restauratie <strong>en</strong> het aanlegg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> vloerverwarming in de<br />
kerk e<strong>en</strong> deel der zerk<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> andere plaats in de vloer aangebracht, e<strong>en</strong> ander deel is<br />
verdw<strong>en</strong><strong>en</strong>, zodat van het oorspronkelijke geheel weinig meer over is. Gelukkig is tijdig<br />
vastgelegd, hoe de zerk<strong>en</strong> in de dertiger jar<strong>en</strong> van deze eeuw nog werd<strong>en</strong> aangetroff<strong>en</strong>.<br />
R.T. MUSCHART, Grafzerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> Grafmonum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de Groote- of St. Stev<strong>en</strong>skerk te Nijmeg<strong>en</strong>, in Gelre XXXIX (1936),<br />
p.227 e.v. (zie ook: Grafzerk<strong>en</strong> in Gelderland, 1940) met aanvulling hierop in Gelre XLIV (1941), p.205 e.v.<br />
Hoe de nog rester<strong>en</strong>de grafzerk<strong>en</strong> nu gevond<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, kan de koster van de kerk<br />
mededel<strong>en</strong>. Hij heeft e<strong>en</strong> nieuw lijst aangelegd van de thans nog aanwezige zerk<strong>en</strong>.<br />
21
MIDDELEEUWEN (vóór 1591)<br />
Deze periode wordt veelal het minst interessant geacht <strong>en</strong> bij g<strong>en</strong>ealogische onderzoeking<strong>en</strong><br />
verwaarloosd. Eén der red<strong>en</strong><strong>en</strong> is dikwijls, dat m<strong>en</strong> niet weet waar <strong>en</strong> hoe m<strong>en</strong> moet<br />
zoek<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> andere red<strong>en</strong> zal zijn, dat het oude schrift vel<strong>en</strong> part<strong>en</strong> speelt. Het laatste kan<br />
zelfs e<strong>en</strong> beletsel g<strong>en</strong>oemd word<strong>en</strong>. Met name de oude schep<strong>en</strong>protocoll<strong>en</strong> zijn vaak door<br />
schrift <strong>en</strong> vele afkorting<strong>en</strong> nag<strong>en</strong>oeg onleesbaar. Bronn<strong>en</strong>publicaties raadpleg<strong>en</strong> is voor<br />
deze periode dan ook e<strong>en</strong> eerste vereiste.<br />
Van de vele bronn<strong>en</strong>publicaties will<strong>en</strong> wij allereerst wijz<strong>en</strong> op de reeds in het voorgaande g<strong>en</strong>oemde werk<strong>en</strong> van DE JONG,<br />
waarin regest<strong>en</strong> <strong>en</strong> briev<strong>en</strong> tot 1592 zijn opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, van DELAHAYE, waarin de oude schep<strong>en</strong>protocoll<strong>en</strong>, testam<strong>en</strong>t<strong>en</strong> etc.<br />
vermeld word<strong>en</strong>, van JOOSTING met volledige regest<strong>en</strong>, van SORMANI ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s met regest<strong>en</strong> <strong>en</strong> de getypte inv<strong>en</strong>tariss<strong>en</strong> van<br />
HEKKING <strong>en</strong> van de Beurs van Burghardt van d<strong>en</strong> Bergh e.a.<br />
Biografische gegev<strong>en</strong>s kunn<strong>en</strong> ook geput word<strong>en</strong> uit de Stadsrek<strong>en</strong>boek<strong>en</strong>, die gedeeltelijk<br />
zijn gepubliceerd. Vanaf 1543-1592 is m<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oodzaakt de originel<strong>en</strong> te raadpleg<strong>en</strong>.<br />
Stadsrek<strong>en</strong>boek<strong>en</strong> van Nijmeg<strong>en</strong> van 1382-1543, 8 din., Nijmeg<strong>en</strong> 1910-1918, uitgegev<strong>en</strong> gedeeltelijk door H.D.J. VAN<br />
SCHEVICHAVEN <strong>en</strong> J.C.J. KLEIJNTJENS S.J. <strong>en</strong> gedeeltelijk door de laatste.<strong>en</strong> L. SORMANI.<br />
Het oudste burgerboek (1537-1600) is volledig bewerkt <strong>en</strong> in twee del<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong> met alle<br />
aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong> burgers.<br />
J.A. SCHIMMEL Burgerrecht te Nijmeg<strong>en</strong> (1337-1600), 2 din, Nijmeg<strong>en</strong> z.j. (getypt).<br />
Sam<strong>en</strong> met de in het hiervoor g<strong>en</strong>oemde werk van VAN GENT vermelde nam<strong>en</strong> <strong>en</strong> merk<strong>en</strong> is<br />
het vóór het einde van de 16e eeuw mogelijk familierelaties te ontdekk<strong>en</strong>.<br />
Officiële registratie van geboorte, huwelijk <strong>en</strong> overlijd<strong>en</strong> bestond er in deze periode niet,<br />
zoals later het geval was. E<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel restant van e<strong>en</strong> dergelijke registratie is bewaard<br />
geblev<strong>en</strong> <strong>en</strong> wij zijn dus aangewez<strong>en</strong> op grafschrift<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere secundaire bronn<strong>en</strong> die dat<br />
van huwelijk <strong>en</strong> overlijd<strong>en</strong> of begrav<strong>en</strong> van (e<strong>en</strong> aantal meestal welgestelde) person<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong>igszins b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong>.<br />
Huwelijk<strong>en</strong><br />
Huwelijk<strong>en</strong> zijn aan de hand van schep<strong>en</strong>protocoll<strong>en</strong> voor de jar<strong>en</strong>, waarvan deze registers<br />
bewaard geblev<strong>en</strong> zijn, tamelijk nauwkeurig vast te stell<strong>en</strong>. Vanaf 1430 werd<strong>en</strong> in de<br />
protocoll<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamde morg<strong>en</strong>gav<strong>en</strong> ingeschrev<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> sch<strong>en</strong>king die de bruidegom daags<br />
na de eerste huwelijksnacht zijn bruid schonk. Over deze gav<strong>en</strong>, ingeschrev<strong>en</strong> in de periode<br />
1523-1537 is elders in deze bundel e<strong>en</strong> bijdrage opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, terwijl die vanaf 1542-1616 in<br />
Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong> (1980) werd gepubliceerd. (p.122 e.v.).<br />
In het archief van de Sint-Stev<strong>en</strong>skerk berust e<strong>en</strong> handschriftje met huwelijksproclamaties<br />
over het jaar 1590. Ook deze zijn in Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong> gepubliceerd (p. 98 e.v.).<br />
Overlijd<strong>en</strong>, overluid<strong>en</strong> <strong>en</strong> begrav<strong>en</strong><br />
De sterfjar<strong>en</strong> van vele person<strong>en</strong> verschaff<strong>en</strong> ons de rek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> der Nijmeegse Broederschapp<strong>en</strong>,<br />
waarin onder het hoofd Gelucht<strong>en</strong> lijst<strong>en</strong> van person<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong>, voor wie bij<br />
hun begrav<strong>en</strong> één of meer kaars<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> ontstok<strong>en</strong>. Deze gelucht<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong>d in de<br />
rek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> van de H. Kruisbroederschap over de periode 1547-1590 zijn opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in<br />
Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong> (1980). p.105 e.v. In e<strong>en</strong> bijdrage in deze bundel zijn de nam<strong>en</strong> der<br />
overled<strong>en</strong><strong>en</strong> vermeld, uit de rek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> van de Ell<strong>en</strong>dige Broederschap (1490-1590).<br />
Het archief van de Sint-Stev<strong>en</strong> levert voorts nog e<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>boekje, waarin overluiding<strong>en</strong> zijn<br />
aangetek<strong>en</strong>d. De nam<strong>en</strong> zijn gepubliceerd in Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong> (1980), p.100 e.v.<br />
In het eerder g<strong>en</strong>oemde handschriftje van 1590 uit het archief van de Sint-Stev<strong>en</strong> staat<br />
voorts nog e<strong>en</strong> lijst van afgekondigde 'ziel<strong>en</strong>', die vóór 1590 zijn gestorv<strong>en</strong>. In e<strong>en</strong> bijdrage<br />
in Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong> (1980), p.94 e.v. treft m<strong>en</strong> de nam<strong>en</strong> van deze person<strong>en</strong> aan.<br />
22
Uitgewek<strong>en</strong> Nijmeg<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> vermeld in e<strong>en</strong> obituarium van Emmerik tuss<strong>en</strong> 1570-1601 zijn<br />
gepubliceerd:<br />
P. SEESING, E<strong>en</strong> obituarium van de St. Maart<strong>en</strong>skerk te Emmerik, in Numaga XXVIII (1981) p. 12 e.v.<br />
Formulier<strong>en</strong>boek<br />
Tot slot will<strong>en</strong> wij hier e<strong>en</strong> bron vermeld<strong>en</strong>, die niet op het geme<strong>en</strong>tearchief te Nijmeg<strong>en</strong><br />
aanwezig is. Het is e<strong>en</strong> boek, waarin voorbeeld<strong>en</strong> van akt<strong>en</strong> zijn opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> van 1491-1585.<br />
Deze zijn geput uit de schep<strong>en</strong>protocoll<strong>en</strong>, waarvan echter nu e<strong>en</strong> groot deel verlor<strong>en</strong> is<br />
gegaan. Door toedo<strong>en</strong> van de to<strong>en</strong>malige eig<strong>en</strong>aar is het boek thans eig<strong>en</strong>dom van het<br />
<strong>Archief</strong> van de Nederlandse Provincie der Jezuïet<strong>en</strong> te Nijmeg<strong>en</strong>. Op deze bron is e<strong>en</strong><br />
nam<strong>en</strong>register vervaardigd, waarvan e<strong>en</strong> copie op het geme<strong>en</strong>tearchief berust.<br />
N.A. HAMERS. E<strong>en</strong> Nijmeegs Formulier<strong>en</strong>boek, in Numaga XXVI (1979), p. 154-155.<br />
Het Formulier<strong>en</strong>boek is via microfiches in de studiezaal te raadpleg<strong>en</strong>.<br />
Andere bronn<strong>en</strong><br />
De raadsignat<strong>en</strong> (lop<strong>en</strong>d vanaf 1558) <strong>en</strong> schep<strong>en</strong>protocoll<strong>en</strong> (vanaf 1410) vermeld<strong>en</strong> Zeer<br />
veel person<strong>en</strong>. Alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> diepgaand onderzoek in deze <strong>en</strong> andere bronn<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
bijzonderhed<strong>en</strong> over person<strong>en</strong> van voor 1591 aan het licht br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Uiteraard is omtr<strong>en</strong>t<br />
stedelijke functionariss<strong>en</strong> meer te vind<strong>en</strong> dan van de gewone burgers. Onlangs is e<strong>en</strong> zo<br />
volledig mogelijke lijst van Nijmeegse schep<strong>en</strong><strong>en</strong> gepubliceerd met bron- <strong>en</strong> literatuurvermelding<strong>en</strong>.<br />
G. NUSTEN <strong>en</strong> J. DE WINTER, Nijmeegse schep<strong>en</strong><strong>en</strong> 1233-1591, in Het stadhuis van Nijmeg<strong>en</strong>, Nijmeg<strong>en</strong> 1982, p.l71 e.v.<br />
Wij zijn ervan overtuigd de bronn<strong>en</strong> niet uitputt<strong>en</strong>d te hebb<strong>en</strong> vermeld, maar m<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
hiermee wel de serieuze g<strong>en</strong>ealoog voldo<strong>en</strong>de aan- <strong>en</strong> vingerwijziging<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>,<br />
waar <strong>en</strong> hoe gezocht moet word<strong>en</strong>. Komt m<strong>en</strong> nog voor moeilijkhed<strong>en</strong> te staan, dan is er in<br />
de studiezaal altijd wel iemand bereid <strong>en</strong>ige hulp te verl<strong>en</strong><strong>en</strong>. M<strong>en</strong> d<strong>en</strong>ke er echter wel aan,<br />
dat m<strong>en</strong> zelf in staat moet zijn het oude schrift te lez<strong>en</strong>. Voor h<strong>en</strong>' die die kunst nog niet<br />
machtig zijn, word<strong>en</strong> door het geme<strong>en</strong>tearchief geregeld cursuss<strong>en</strong> oud-schrift gegev<strong>en</strong>.<br />
BIJLAGE: Bronn<strong>en</strong> op microfiches betreff<strong>en</strong>de Nijmeg<strong>en</strong> aanwezig in G.A. Nijmeg<strong>en</strong><br />
Oud-archief<br />
Stadsrek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Raadsignat<strong>en</strong><br />
Rechtelijk archief<br />
Schep<strong>en</strong>protocoll<strong>en</strong><br />
Rechtbank v. Eerste Aanleg<br />
Vredegerecht<br />
Notarieel archief<br />
Protocoll<strong>en</strong> der notariss<strong>en</strong><br />
Kerkelijke registers<br />
1414-1415<br />
1544-1592<br />
1558-1795<br />
1414-1795<br />
1811-1838 1<br />
1811-1838 1<br />
DTB-registers - zie bijlage bij dit <strong>en</strong> het volg<strong>en</strong>de<br />
artikel.<br />
Burgerlijke Stand<br />
Ti<strong>en</strong>jarige tafels<br />
Geboorteregisters<br />
Huwelijksregisters<br />
Overlijd<strong>en</strong>sregisters<br />
Huwelijksbijlag<strong>en</strong><br />
Not<strong>en</strong><br />
1 Rijksarchief in Gelderland<br />
2 Staatsarchiv Düsseldorf<br />
3 <strong>Archief</strong> Ned. Provo der Jezuïet<strong>en</strong>, Nijmeg<strong>en</strong><br />
1758-ca 1850<br />
1811-1902<br />
1811-1902<br />
1811-1902<br />
1811-1902<br />
1811-1882 1<br />
Bijvoegsels bij BS-registers (waarbinn<strong>en</strong> index)1<br />
E<strong>en</strong> vondeling 1814<br />
Doodgebor<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> 1814-1815<br />
Echtscheiding<strong>en</strong> 1819, 1821, 1826, 1832, 1835, 1837<br />
E<strong>en</strong> naamsvaststelling 1827<br />
Bevolkingsregisters<br />
Alle registers van 1827-1920 met nam<strong>en</strong>index<br />
Oud-Burgers<br />
Stamreeks<strong>en</strong> OBG 18/1ge eeuw<br />
Publicaties<br />
De Gelderlander 1960-1977<br />
Personalia uit courant<strong>en</strong> 1957-1961<br />
Bijzondere bronn<strong>en</strong> van elders afkomstig<br />
Cartularium Grav<strong>en</strong>dael 15e eeuw 2<br />
Formulier<strong>en</strong>boek 1491-1585 3<br />
Collectie Hooft van Huysduyn<strong>en</strong><br />
met index op famili<strong>en</strong>am<strong>en</strong> 1500-1900<br />
Huwelijksdisp<strong>en</strong>saties Bisdom Roermond<br />
met indices op plaats- <strong>en</strong> famili<strong>en</strong>am<strong>en</strong> 1668-1805 5<br />
4 <strong>Archief</strong> Heemkundekring De Duffeit<br />
5 <strong>Archief</strong> Bisdom Roermond (gedeponeerd op Rijksarchief<br />
in Limburg)<br />
23
BIJLAGE: Overzicht van DTB-bronn<strong>en</strong><br />
Aantek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
De tuss<strong>en</strong> ( ) vermelde nummers 1164 t/m 1275 verwijz<strong>en</strong> naar inv. nrs in H.L. DRIESSEN, De retroacta van d<strong>en</strong><br />
burgerlijk<strong>en</strong> stand in Gelderland, Utrecht 1933.<br />
Nummers gevolgd door de letters a, b, c <strong>en</strong>z. verwijz<strong>en</strong> deels naar de aanvulling<strong>en</strong> in DRIESSEN, deels aanwinst<strong>en</strong><br />
van originele registers, in archiev<strong>en</strong> op het gem. arch. <strong>en</strong>/of uit collecties aanwezig in gedeponeerde archiev<strong>en</strong> op<br />
het gem. arch. <strong>en</strong>/of waarvan de herkomst, door middel van e<strong>en</strong> noot hieronder is aangegev<strong>en</strong>.<br />
m op microfiche in de studiezaal aanwezig<br />
f in fotocopie aanwezig<br />
* klapper(s) op microfiche aanwezig.<br />
Nederduits Gereformeerde Geme<strong>en</strong>te<br />
Dop<strong>en</strong><br />
1591-1592 (1)1<br />
1592-1608 ge<strong>en</strong><br />
1608-1634 (1164)*m<br />
1634-1657 (1165)*m<br />
1657-1685 (1166)*m<br />
1685-1720 (1167)*m<br />
1721-1767 (1168)*m<br />
1767-1773 (1169)*m<br />
1773-1794 (1170)*m<br />
1773-1811 (l171)*m<br />
1811-1829 (94)1<br />
1829-1839 (95)1<br />
1839-1865 (96) 1<br />
1865-1890 (97)1<br />
1891-1940 (98)'<br />
klapper<br />
1608-1811m<br />
Ondertrouw/trouw<strong>en</strong><br />
1592-1625 (1172)m<br />
1625-1643 (1173)m<br />
1643-1667 (1174)m<br />
1666-1674 (1177)m<br />
1667-1704 (1175)m<br />
1704-1739 (1176)m<br />
1738-1746 (1178)m<br />
1746-1754 (1179)m<br />
1755-1764 (1180)m<br />
1765-1779 (1181)m<br />
1780-1790 (1182, 1184)m<br />
1791-1810 (1183, 1185)m<br />
1811-1830 (117)1<br />
1830-1852 (118)1<br />
1852-1889 (119)1<br />
1890-1972 (120)1<br />
Waals Gereformeerde Geme<strong>en</strong>te<br />
dop<strong>en</strong><br />
1644-1812 (1202)m<br />
Klapper<br />
1780-1811<br />
trouw<strong>en</strong><br />
1644-1833 (1203)m<br />
Evangelisch Lutherse Geme<strong>en</strong>te<br />
dop<strong>en</strong><br />
1674-1810 (1204)m<br />
1770-1805 (52)1<br />
1804-1907 (53)1<br />
Klapper<br />
1780-1811<br />
trouw<strong>en</strong><br />
1673-1810 (1204)m<br />
1811-1899 (54)1<br />
Doopsgezinde Geme<strong>en</strong>te<br />
Lijst van echtpar<strong>en</strong> met kinder<strong>en</strong>: 1752-1805 (1206)m<br />
Joodse Geme<strong>en</strong>te<br />
gebor<strong>en</strong> besnijd<strong>en</strong>is<br />
1753-1810 (1228)m 1782-1816 (1229, 1230)m<br />
Statie Jezuïet<strong>en</strong><br />
dop<strong>en</strong> trouw<strong>en</strong><br />
1680-1707 (1214)m 1679-1707 (1214)m<br />
1707-1767 (1215)m 1706-1812 (1217)m<br />
1768-1811 (1216)m<br />
Klapper overlijd<strong>en</strong>/begrav<strong>en</strong><br />
1780-1811 Zie Ned. Ger. Gem.<br />
24<br />
Overlijd<strong>en</strong>/overluid<strong>en</strong>/begrav<strong>en</strong><br />
1594-1811 (550-620)2 1798-1810 (1195)m<br />
1635-1672 (526)' 1796-1810 (1198)m<br />
1660-1780 (527' 1797-1798 (1196)m<br />
1660-1830 (528, 529)' 1806-1810 (1201)m<br />
1722-1737 (1186)m 1830-1870 (539)'<br />
1725-1742 (1187)m<br />
1738-1739 (1188)m<br />
1740-1743 (1188a)m<br />
1740-1763 (1189)m<br />
1743-1750 (1190)m<br />
1751-1782 (l191)m<br />
1764-1779 (1192)m<br />
1769-1786 (1199)m<br />
1780-1796 (1193)m<br />
1784-1796 (1197)m<br />
1787-1805 (1200)m<br />
1796 (1194, 1195)m<br />
overlijd<strong>en</strong>/begrav<strong>en</strong><br />
Zie Ned. Ger. Gem.<br />
overlijd<strong>en</strong>/begrav<strong>en</strong><br />
1675-1720 (1204)m<br />
1720-1761 ge<strong>en</strong><br />
1761-1777 (1204)m<br />
1777-1810 (1205)m<br />
Zie Ned. Ger. Gem.<br />
trouw<strong>en</strong><br />
1776-1796 (1232)m<br />
Parochie Sint-Stev<strong>en</strong><br />
dop<strong>en</strong><br />
1672-1676 (1227)m<br />
Statie Predikher<strong>en</strong><br />
dop<strong>en</strong><br />
1675-1729 (1225)m<br />
1730-1811 (1226)m<br />
Klapper<br />
1780-1811<br />
Lidmat<strong>en</strong><br />
1698-1784 (110)4m<br />
1784-1842 (111)4m<br />
1843-1880 (112)4<br />
1881-1930 (113)4<br />
Klapper<br />
1698-1842m<br />
lidmat<strong>en</strong><br />
1661-1688 (1203a)5m<br />
1687-1971 (1203b)5m<br />
1727-1840'm<br />
lidmat<strong>en</strong><br />
1675-1810 (1204)m<br />
1813-1897 (54)1<br />
1838 (55)1<br />
1845 (56)'<br />
1890-1897 (57)'<br />
1910 (58)'<br />
1935-1937 (59, 60)'<br />
overlijd<strong>en</strong>/begrav<strong>en</strong><br />
1791-1812 (1231)m<br />
Zie Ned. Ger. Gem<br />
trouw<strong>en</strong><br />
1672-1676 (1227)m<br />
trouw<strong>en</strong><br />
1677-1729 (1225)m<br />
1730-1813 (1226)m<br />
overlijd<strong>en</strong>/begrav<strong>en</strong><br />
Zie Ned. Ger. Gem.
Statie Augustijn<strong>en</strong><br />
dop<strong>en</strong> trouw<strong>en</strong><br />
1674-1693 (1207a)m 1681 (1212a)m<br />
1677-1681 (1207, 1212a)m 1681-1709 (1208)m<br />
1681-1709 (1208)m 1693-1707 (1207)m<br />
1693-1707 (1207)m 1710-1721 (1209)m<br />
1710-1721 (1209)m 1720 (1207)m<br />
1719-1721 (1213)m 1722-1726 ge<strong>en</strong><br />
1719-1725 (1207)m 1726-1744 (1209)m<br />
1726-1744 (1209)m 1733-1738 (121O)m<br />
1731-1739 (121O)m 1744-1770 (1211)m<br />
1744-1770 (1211)m 1771-1811 (1212)m<br />
1771-1811 (1212)m<br />
klapper overlijd<strong>en</strong>/begrav<strong>en</strong><br />
1780-1811 Zie Ned. Ger. Gem.<br />
Burgerlijke Geme<strong>en</strong>te<br />
Huwelijk<strong>en</strong> voor burgemeesters: 1592-1694 8<br />
1796 (1233, 1248, 1249<br />
1250, 1251, 1252)m<br />
1797 (1234, 1248, 1249,<br />
1252)m<br />
Statie Minderbroeders<br />
dop<strong>en</strong><br />
1659-1665 (1218, 1219)m<br />
1666-1674 ge<strong>en</strong><br />
1674-1683 (1220)*m<br />
1674-1719 (1221)m<br />
1674-1743 (1219)m<br />
1683-1712 (1218)m<br />
1719-1732 (1222)*m<br />
1744-1759 (1223)*m<br />
1760-1811 (1224)*m<br />
Klapper<br />
1780-1811<br />
trouw<strong>en</strong><br />
1659-1665 (1218, 1219)m<br />
1666-1674 ge<strong>en</strong><br />
1674-1683 (1220)m<br />
1674-1719 (1221)m<br />
1674-1743 (1219)m<br />
1683-1712 (1218)m<br />
1719-1732 (1222)m<br />
1744-1759 (1223)m<br />
1760-1811 (1224)m<br />
overlijd<strong>en</strong>/begrav<strong>en</strong><br />
Zie Ned. Ger. Gem.<br />
Huwelijk<strong>en</strong> voor commissariss<strong>en</strong>: overlijd<strong>en</strong>/begrav<strong>en</strong><br />
1799 (1236)m 1805 (1242)m<br />
1800 (1237)m 1806 (1243)m<br />
1801 (1238)m 1807 (1244)m<br />
1802 (1239)m 1808 (1245)m<br />
1806-1810 (1261)m<br />
1807-1809 (1262)m<br />
1810-1811 (1263)m<br />
Klapper<br />
1798 (1235, 1248)m 1803 (1240)m 1809 (1246)m 1783-1810<br />
1804 (1241)m 1810 (1247)m A-F (1253, 1257)m<br />
Klapper G-M (1254, 1258)m<br />
R. HOPPE, Civiele huwelijk<strong>en</strong> 1811-1902 in provo Gelderland; dl. 1. Nijmeg<strong>en</strong> N-S (1255, 1259)m<br />
(1795-1902), Nijmeg<strong>en</strong> 1980.<br />
T-Z (1256, 1260)m<br />
Nederduits Gereformeerde Geme<strong>en</strong>te in het Schep<strong>en</strong>dom<br />
dop<strong>en</strong><br />
1622-1670 (1267a)m<br />
1670-1771 (1268)*m<br />
1772-1811 (1269)*m<br />
trouw<strong>en</strong><br />
1620-1655 (1267a)m<br />
1655-1772 ge<strong>en</strong><br />
1772-1835 (1270)m<br />
Katholieke parochie in het Schep<strong>en</strong>dom<br />
dop<strong>en</strong><br />
1673-1685 (1275c)9m<br />
1685-1702 ge<strong>en</strong><br />
1702-1710 (1272a)m<br />
1702-1743 (1272)m<br />
1710-1724 (1272b)m<br />
1726 (1272a)m<br />
1733-1745 (1272b)m<br />
1740 (1272a)m<br />
1744-1792 (1273)m<br />
1750-1846 (1273a)lOf<br />
1775-1788 (1273)m<br />
1792-1811 (1274)m<br />
trouw<strong>en</strong><br />
1673-1682 (1275d)9m<br />
1682-1702 ge<strong>en</strong><br />
1702-1720 (1272a)m<br />
1703-1748 (1272)m<br />
1748-1796 (1273)m<br />
1796-1815 (1275b)m<br />
1796-1847 (1275a)m<br />
Vormeling<strong>en</strong> 1833, 1837,<br />
1840 (1275a)m<br />
Not<strong>en</strong><br />
1 A.e.M. DE WILDT, Inv<strong>en</strong>taris van de archiev<strong>en</strong> van<br />
de Nederlands Hervormde geme<strong>en</strong>te te Nijmeg<strong>en</strong><br />
1591-1948, Nijmeg<strong>en</strong> 1982; kerkeraadshandeling<strong>en</strong>.<br />
Deze lijst van dop<strong>en</strong> in: Zoeklicht op Nijmeg<strong>en</strong><br />
(1980), p.91.<br />
2 DE WILDT, t.a.p., kerkrek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.<br />
3 DE WILDT, t.a.p., grafregisters.<br />
4 DE WILDT, t.a.p., lidmat<strong>en</strong>registers.<br />
5 Gem. arch. Nijmeg<strong>en</strong>, <strong>Archief</strong> der Waalse geme<strong>en</strong>-<br />
overlijd<strong>en</strong>/begrav<strong>en</strong><br />
1759-1784 (1265)m 1797-1810 (1266, 1267)m<br />
1785 ge<strong>en</strong> 1801-1810 (1271)m<br />
1786-179(> (1266)m 1811 (zie BS)m<br />
1796-1810 (1264)m 1812 (1267 <strong>en</strong> BS)m<br />
1797-1801 (1271)m<br />
overlijd<strong>en</strong>/begrav<strong>en</strong><br />
1673-1682 (1275e)9m<br />
1682-1690 ge<strong>en</strong><br />
1690-1701 (1272b)m<br />
1701-1780 ge<strong>en</strong><br />
1780-1785 (1275)m<br />
1786-1789 ge<strong>en</strong><br />
1790-1795 (1275)m<br />
1818-1846 (1275b)m<br />
1849-1945 1O m<br />
1849-1910 1O m<br />
Zie ook Ned. Ger. Gem. van het Schep<strong>en</strong>dom.<br />
te; lidmat<strong>en</strong>lijst.<br />
6 Bib!. Wallone, Amsterdam, aanv. 5.<br />
7 Inv. Evangelisch Lutherse Geme<strong>en</strong>te; zie ook: vestiging<br />
<strong>en</strong> vertrek 1929-1943 (69).<br />
8 OAN, raadsignaat 14.2.1694; lijst in Zoeklicht op<br />
Nijmeg<strong>en</strong> (1980), p.90.<br />
9 Arch. Ned. Provo der paters Dominican<strong>en</strong>, Albertinum,<br />
Nijmeg<strong>en</strong>.<br />
10 Arch. parochie Neerbosch.<br />
25