Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

96 | Het Socialisme in Leuven
De geringe weerklank van de
vakbeweging bij de bedienden
was een blijvend zorgenkind
de vakbeweging
en de crisis
Tussen het vakbondsapparaat en de basis
groeide de kloof. Tijdens de korte periode
van hoogconjunctuur tussen 1925 en 1929
waren er acties in metaalbedrijven die tot
gevoelige loonsverhogingen leidden. In
De Volkswil nam de gewestelijke vakbondssecretaris
Van Aenroyde enkele keren
stelling tegen die stakingen. Ook Alfons
Roelandts, secretaris van de metaalbond,
stond erop dat alle arbeidsconflicten ‘volgens
het boekje’ zouden verlopen.
De vakbond werd steeds meer erkend als
vaste gesprekspartner en die positie wilde
niemand - die zich nog de vooroorlogse
stakingen voor veel minder herinnerde -
verliezen door onbesuisde ‘wilde’ acties.
In de eerste jaren van de depressie werd
duidelijk hoe diep de vakbeweging in het
proces van institutionalisering geëngageerd
was.
Tijdens de crisisjaren geraakte de vakbond
in het defensief: er was weinig ruimte voor
offensieve acties. Om de sociale schade
enigszins in de hand te houden werd veel
verwacht van de aanwezigheid van de
BWP in de regering.
Volbloedsyndicalisten als Emile Maes en
Alfons Van Aenroyde moesten daarom niet
weten van de intellectuele nieuwlichters
in de partij. De vakbeweging koos in alle
ideologische disputen voor een risicoloze
weg, dus voor regeringsdeelname. Wie dat
in gevaar bracht, zoals de jonge garde rond
Franz Tielemans, kreeg al eens de syndicale
wind van voren.
Enig lichtpunt was de algemene staking
van juni 1936 die in gemeenschappelijk
front gevoerd werd en tastbare resultaten
opleverde. Een toeslag van 7 tot 8%,
een vast minimumloon en de geleidelijke
invoering van de 40 urenweek. Het meest
sprekende resultaat was de ‘congé payé’,
een betaalde vakantie van zes dagen.
Later in 1937 sloeg de conjunctuur weer
om in een recessie. De werkloosheid steeg
na 1938 opnieuw naar het alarmerende
peil van 1935.