Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

80 | Het Socialisme in Leuven
Bij de gemeenteraadsverkiezingen
van 1926 steeg
het aantal gemeenteraadsleden
in het arrondissement van 40
in 1921 naar 46. Dat was naar
het oordeel van partijsecretaris
Klein geen goede uitslag,
vermits weinig vooruitgang werd
geboekt in gemeenten, waar
reeds in 1921 lijsten ingediend
waren.
Feest aan de Tiensepoort
De werkersbond Tiensepoort
was bedrijvig in de straten
aan weerszijden van de
Tiensesteenweg (o.a. Klein-
Rijsel) en de spoorwegbedding
ter hoogte van de Tivolistraat.
In 1932 mocht ze maar liefst vijf
gemeenteraadsleden in haar
rangen verwelkomen: één in
Kessel-Lo, twee in Heverlee en
de twee verkozenen in Korbeek-
Lo. Ze werden op 24 oktober
feestelijk onthaald bij Fons
Van Pee, lokaalhouder op de
Tiensesteenweg.
De Volkswil, 23 oktober 1932
* De Nieuwe Tijd, 25 mei 1930.
de rode jaren dertig
geen doorbraak in 1926
Voor de gemeenteraadsverkiezingen van
1926 had de BWP haar Vlaams profiel
aangescherpt. De scherpste kantjes van
haar antigodsdienstig imago werden bijgevijld
om door te breken tot het hart van
de katholieke arbeider. Op de arrondissementsvergadering
van 11 april 1926 riep
Doms op geen antiklerikale propaganda te
voeren om ontevreden katholieken aan te
trekken.
Wellicht stond hem daarbij het voorbeeld
van vriend Huysmans in Antwerpen voor
ogen, die op basis van een onderwijsakkoord
een ‘mystiek huwelijk’ was aangegaan
met Katholieke Partij. Deze oproepen
en de inzet van ‘doorbraakkandidaten’ als
Huyberechts was vergeefs, want de katholiek-liberale
meerderheid kwam versterkt
uit de stembusgang. De BWP bleef hangen
op 9 zetels. Verklaringen waren gemakkelijk
te vinden: de weinig mobiliserende
regeringsdeelname, de aanwezigheid van
bijna 1 500 stemgerechtigde geestelijken in
de stad en de stadsvlucht van arbeidersgezinnen
naar randgemeenten waar zetels
werden bijgewonnen. Opvallend was de
sneer naar het vrouwelijk kiesgedrag.
Toch verdween de partij in de oppositie
in Kessel-Lo. Leopold Béosier had op een
congres van vrijdenkers verklaard nooit
akkoord te zullen gaan met toelagen
aan het vrij onderwijs, waardoor hij de
BWP uitsloot als coalitiepartner. Enkel in
Herent-Wijgmaal kwam de partij in het
college met de katholieken.
Bij de parlementsverkiezingen van 1932
maakte de Katholieke Partij de schoolkwestie
tot inzet van de verkiezingen,
wat de BWP goed uitkwam. Het leidde de
aandacht af van de crisis en zette de le-
vensbeschouwelijke tegenstelling weer op
scherp. De BWP kon haar machteloosheid
verbergen achter een flinke dosis antiklerikalisme,
dat na 1929 ook in Leuven
opflakkerde.
schooloorlog in wilsele
In 1932 stonden de gemeenteraadsverkiezingen
in het teken van de ‘schone ziel van
het kind’. Ook de katholieke tegenstrever
haalde zwaar uit.
Wilsele was in 1930 al het toneel van
een ware schooloorlog. Het katholieke
gemeentebestuur had in 1905 de nieuwe
school van de zusters Annunciaten in
Putkapel als gemeenteschool aangenomen
of in socialistisch jargon: ‘aan de
klerikalen versjacherd’. De gemeente
droeg de kosten van de school en een
plaatselijk comité o.l.v. de pastoor regelde
aanstellingen en benoemingen. In 1930
liep de overeenkomst af. Het socialistische
gemeentebestuur nam het beheer over,
ontsloeg de zusters en benoemde in
hun plaats twee - overigens katholiek
gediplomeerde - onderwijzeressen. Op 23
februari 1930 werd in Wilsele-Putkapel
betoogd tegen de ‘godsdiensthaters’. In
de optocht stapten 500 mensen op achter
een spandoek: ‘Wie moet hier weg? De
zusters? Neen!!! De socialisten!!!’. Een
tegensprekelijk debat in mei liep bijna
uit op een gevecht, maar eindigde met
een samenzang van ‘Zij zullen haar niet
hebben de schoone ziel van het kind’ en
de Internationale.* Het ontslag werd
vruchteloos aangevochten voor de
rechtbank: de zusters moesten de school
verlaten. De BWP zat erg verveeld met de
situatie. Volgens Doms en Van Aenroyde
‘Jezuken lief, stemt vadertje rood, dan stemt hij de ziel van zijn kindje dood!
Want moederke zegt: “Als de rooden winnen, dan zal er een droevige strijd beginnen!”
Jezuken helpt vadertje en moedertje kiezen, opdat wij uw kruis in de school niet verliezen!’
Bidprentje dat op 9 oktober 1932 aan de kinderen van de katholieke scholen meegegeven werd.