Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

76 | Het Socialisme in Leuven
De BWP-leiding in Brussel had zo geen hoge pet op van het literaire niveau van die
regionale bladen, waarop vakbondssecretaris Van Aenroyde in een nooit gepubliceerd
opiniestuk furieus reageerde: “De Volkswil, de baanbreker van het socialisme in en rond
Leuven, die sedert meer dan drie en veertig jaren onze arbeidersbevolking voorlicht; het
blad waarin de socialistische leerstelsels de verdrukte massa,’s werd kond gemaakt; waarin
de vakbonden het leed, den strijd en eischen konden uitschreeuwen en hun overwinningen
verkondigen; De Volkswil, die voor het eerst te Leuven en omliggende verscheen en
later in vele gemeenten van ons arrondissement doordrong en onze partij meer en meer
kwam versterken, die Volkswil zou nu niet hoog meer staan?... Misschien zijn er enkele
partijgenoten die, zelf te hoog staande boven de arbeiders en in verband met hunnen
maatschappelijken toestand, De Volkswil te laag vinden. maar die partijgenoten weten
niet dat de taal, welke men de arbeidersklasse te spreken of te schrijven geeft, die moet
zijn welke de arbeiders van kindsbeen af, al spelend, en later als werkend op fabriek en
weekhuur, hebben gehoord en zelve gevoerd... Een volksblad moet de taal spreken van dat
volk alhoewel dit soms niet bevalt aan hooger ontwikkelden den strijd medemakenden
van dat volk. en we aarzelen niet te zeggen dat diegenen, die het argument gebruiken dat
de Volkswil niet hoog genoeg meer staat en hem daarom zouden willen zien verdwijnen,
van den geestestoestand onder georganiseerde arbeiders niets kennen noch van hun
opvattingen op syndikaal gebied niets afweten.”
Amsab-ISG, verslag federatie mei 1937
Moeder Sarov
Vanaf 1 februari 1931 startte het
Belgisch Nationaal Instituut
voor Radio-omroep (N.I.R.)
met publieke uitzendingen.
De nationale omroep maakte
niet alle programma’s zelf.
Zendgemachtigde verenigingen,
waaronder de Socialistische
Arbeiders Radio Omroep (Sarov),
mochten per week twaalf uren
invullen, te verdelen volgens
het aantal aangeslotenen.
Daarom stichtte de BWP een
ledenvereniging met lokale
afdelingen.
de eigen pers:
een zorgenkind
De BWP moest zich als beweging staande
houden in een vijandige omgeving en dus
optornen tegen media die de publieke
opinie in antisocialistische zin bewerkten.
Daarom was de eigen pers van levensbelang.
De Volkswil, het weekblad van de
arrondissementele federatie van de BWP
haalde ooit een oplage van 4 000. In vele
arbeidersgezinnen was het blad wekelijks
leesvoer en de enige toegang tot partijactiviteiten
en informatie. Het blad wilde meer
lezers van ‘den buiten’ werven met goedkope
groepsabonnementen en plaatselijke
perscomités. Vaste verkopers kregen De
Volkswil tegen drukprijs toegezonden om
voor eigen rekening aan de man te brengen.
De socialistische dagbladen hadden het
moeilijker: Vooruit lag niet zo goed in de
markt bij de jongeren en Vlaamsgezinden.
Daarom propageerde Doms de Volksgazet
van kompaan en vriend Huysmans. Maar
die bracht dan weer te weinig lokaal
nieuws. De populaire dagbladen zoals
Het Laatste Nieuws en Het Nieuws van de
Dag werden ook in de volkscafés trouw
gelezen. Om deze concurrentie het hoofd
te bieden, rolde einde 1924 een nieuw
socialistisch dagblad van de persen: Het
Volksblad voor sociale politiek, kunst en
sport met Leuvense correspondenten. Het
werd geen succes. Ook een samensmelting
met Volksgazet tot Volksgazet van Brabant
bracht geen soelaas: het laatste nummer
verscheen op 15 juni 1929.
In de late jaren ’30 daalde de oplage van
De Volkswil dramatisch. Even werd zelfs
overwogen om de zwaar verlieslatende
uitgave te stoppen. De regionale bladzijden
in het landelijke weekblad Voor Allen
zouden het blad vervangen.
De afdelingen buiten Leuven, vooral Diest,
Aarschot en Tienen waren daar voor te
vinden. Ze vonden De Volkswil te ‘Leuvens’
en hun activiteiten kwamen er nauwelijks
aan bod. Hieraan werd tegemoet gekomen.
De voorpagina’s werden exclusief besteed
aan politieke en andere beschouwingen.
De redactie kwam in handen van een ploeg
van vooral vakbondsmensen rond Alfons
Vranckx. Het arrondissementscongres van 7
november 1937 besliste dat De Volkswil het
blad van het arrondissement moest blijven.
Voor de drukkerij De Zaaier was dat goed
nieuws, een kwestie van overleven.
de wetgevende
verkiezingen van 1925
De coöperaties en vooral de mutualiteiten