Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven
Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven
Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
62 | Het Socialisme in <strong>Leuven</strong><br />
Socialistische affiche<br />
wetgeven<strong>de</strong> verkiezingen<br />
1921<br />
maakte meer kans in <strong>een</strong> eigen huis in <strong>een</strong><br />
lan<strong>de</strong>lijke omgeving. De arbei<strong>de</strong>r bleef weg<br />
uit het café en ver <strong>van</strong> het god<strong>de</strong>loze en<br />
gezinsbedreigen<strong>de</strong> socialisme.<br />
Na <strong>de</strong> verwij<strong>de</strong>ring <strong>van</strong> <strong>de</strong> BWP uit <strong>de</strong><br />
regering haal<strong>de</strong>n <strong>de</strong> katholieken hun slag<br />
thuis met <strong>de</strong> wet-Moyersoen (1922) die met<br />
bouwpremies <strong>de</strong> verwerving <strong>van</strong> <strong>een</strong> eigen<br />
woning aanmoedig<strong>de</strong>. Met <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> bedoeling<br />
verstrekte het Woningfonds <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
Bond voor (toen nog) Kroostrijke Gezinnen<br />
<strong>van</strong>af 1928 zeer voor<strong>de</strong>lige leningen. Krediet-<br />
en woningbouwmaatschappijen <strong>van</strong><br />
katholieken huize behiel<strong>de</strong>n <strong>de</strong> i<strong>de</strong>alen<br />
‘eigendom’ en ‘huisgezin’ ook in <strong>de</strong> naam.<br />
ein<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong> bouw <strong>van</strong><br />
sociale huurwoningen<br />
Na lang aandringen kon <strong>de</strong> BWP het<br />
<strong>Leuven</strong>se stadsbestuur overtuigen <strong>van</strong><br />
het nut <strong>van</strong> <strong>een</strong> lokale huisvestingsmaatschappij.<br />
Die kwam er in juni 1921 met <strong>de</strong><br />
Maatschappij voor <strong>de</strong> Bouw <strong>van</strong> Goedkope<br />
Woningen. Het kapitaal werd bij<strong>een</strong>gebracht<br />
door <strong>de</strong> stad, het Rijk, <strong>de</strong> Provincie,<br />
het Weldadigheidsbureel en <strong>een</strong> aantal<br />
<strong>Leuven</strong>se bedrijven. On<strong>de</strong>r het voorzitterschap<br />
<strong>van</strong> Louis Tielemans bouw<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
maatschappij tussen 1922 en 1932 meer<br />
dan 400 woningen in <strong>de</strong> binnenstad en<br />
in Heverlee. Ze begon met <strong>de</strong> bouw <strong>van</strong><br />
tuinwijken in <strong>de</strong> Voorzorgstraat en aan <strong>de</strong><br />
Tervuursevest. Omwille <strong>van</strong> <strong>de</strong> grondprijzen<br />
werd niet langer geopteerd voor tuinwijken,<br />
maar voor rijwoningbouw. Dat gebeur<strong>de</strong><br />
o.m. aan <strong>de</strong> Brusselse Poort, tussen<br />
<strong>de</strong> Brusselsestraat en <strong>de</strong> Mechelsestraat, in<br />
<strong>de</strong> Nerviërsstraat en <strong>de</strong> Heilige Geeststraat.<br />
In <strong>de</strong> Sint-Servatiusgang, <strong>de</strong> Bastinwijk en<br />
het Torentje werd teruggegrepen naar <strong>de</strong><br />
gangenstructuur. Vóór <strong>de</strong> oorlog had het<br />
stadsbestuur met het oog op <strong>de</strong> geplan<strong>de</strong><br />
sanering <strong>een</strong> reeks huizen in <strong>de</strong> Slachthuiswijk<br />
gekocht. Daar<strong>van</strong> waren er 21 afgebrand.<br />
De socialistische fractie stel<strong>de</strong> voor<br />
<strong>de</strong> oorlogsscha<strong>de</strong>vergoeding te gebruiken<br />
voor <strong>de</strong> bouw <strong>van</strong> arbei<strong>de</strong>rswoningen. De<br />
rechtbank <strong>van</strong> oorlogsscha<strong>de</strong> zag dat niet<br />
zitten. Pas in 1936 kreeg <strong>de</strong> stad haar zin<br />
en bouw<strong>de</strong> 12 woningen in <strong>de</strong> Hogestraat<br />
en 6 in <strong>de</strong> Noormannenstraat.<br />
Na <strong>de</strong> Eerste Wereldoorlog kwam <strong>de</strong><br />
sociale woningbouw ook op gang in <strong>de</strong><br />
gem<strong>een</strong>ten rond <strong>Leuven</strong>: grond was er genoeg<br />
en <strong>een</strong> stuk goedkoper dan in <strong>de</strong> stad.<br />
Vooral arbei<strong>de</strong>rsgezinnen met wat spaargeld<br />
zochten <strong>een</strong> alternatief buiten <strong>de</strong> stad.<br />
De Goe<strong>de</strong> Haard - <strong>een</strong> huur<strong>de</strong>rscoöperatief<br />
<strong>van</strong> iets meer begoe<strong>de</strong>n (on<strong>de</strong>rwijzers en<br />
ka<strong>de</strong>rs <strong>van</strong> <strong>de</strong> Centrale Werkplaatsen) -<br />
leg<strong>de</strong> in 1922 in Heverlee op <strong>de</strong> helling <strong>van</strong><br />
het Lammekensveld <strong>een</strong> ‘tuinbouwkwartier<br />
voor bedien<strong>de</strong>n’ aan. Tussen 1925 en<br />
1930 wer<strong>de</strong>n daar 180 huizen gebouwd<br />
die als wijk bekend bleef als park Matadi.<br />
Na <strong>de</strong> verkoop <strong>van</strong> <strong>de</strong> barakken pakte <strong>de</strong><br />
Maatschappij voor <strong>de</strong> Bouw <strong>van</strong> Goedkope<br />
Woningen het Vogelenkwartier tussen<br />
<strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>lweg en <strong>de</strong> Naamsest<strong>een</strong>weg<br />
aan. Ook aan <strong>de</strong> Tiensepoort en langs <strong>de</strong><br />
Tiensest<strong>een</strong>weg kwamen buurten voor <strong>de</strong><br />
arbei<strong>de</strong>rs aan <strong>de</strong> spoorweg, <strong>de</strong><br />
Centrale ge<strong>van</strong>genis, Van<strong>de</strong>r Elst en<br />
Philips. Aan <strong>de</strong> overzij<strong>de</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> spoorweg<br />
werd met <strong>de</strong> bouw <strong>van</strong> kleine, vrij <strong>een</strong>