Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

54 | Het Socialisme in Leuven
Activisme was de benaming
voor het deel van de Vlaamse
beweging dat via de collaboratie
met Duitsland een aantal
Vlaamse grieven en zelfs
Vlaamse onafhankelijkheid
hoopte te verwezenlijken. De
zogenaamde Flamenpolitiek
speelde zonder twijfel een
belangrijke rol bij het ontstaan
van het activisme. Door allerlei
vooroorlogse Vlaamse eisen in
te willigen hoopten de Duitsers
de Vlaamse bevolking voor zich
te winnen, vanzelfsprekend uit
eigenbelang.
socialistisch activisme
In de socialistische partij waren minderheidsgroepen,
die zich niet stoorden
aan de godsvrede en een radicaal-linkse
opstelling koppelden aan activisme. Deze
jongeren o.l.v. Jozef Ursi en Leo Magits
kregen weinig steun, alleen van leeftijdsgenoten
uit de SJW-kernen. De bevolking
was de fusillade en de brand van 1914 nog
lang niet vergeten! De BWP zelf wou met
de activistische drijverijen niets te maken
Arm Vlaanderen
De haveloze pendelarbeiders van Arm Vlaanderen
worden afgezet tegen de rijke Franstalige bourgeois.
Voorpagina van het Leuvense activistische blad
Uilenspiegel (21 juli 1918).
hebben en sloot de groep uit de partij. Eind
1918 was in Leuven een afdeling van de
Centrale voor Sociaal-Demokratische Aktie
actief.
Binnen de partij bleef die ageren voor de
vrede en Vlaamse onafhankelijkheid. In
1918 richtte Ursi zelfs een eigen militie
op om de anti-activistische onrust in de
straten van Leuven te stoppen. Hij voelde
zich geroepen om burgemeester te worden
aan het hoofd van een activistisch schepencollege.
1918: een duitse arbeiders-
en soldatenraad in leuven
Het einde van de oorlog bracht Duitsland
in een revolutionaire situatie: arbeiders-
en soldatenraden trokken alle macht naar
zich toe. Op 10 november 1918 hesen Duitse
soldaten de rode vlag op het Brusselse
stadhuis. De BWP liet meteen weten dat ze
van dit soort revolutie niet moest weten.
De socialisten praatten op de bevolking in
om niet mee te doen met wanordelijkheden
bij de aftocht van de Duitse soldaten. In
de nacht van 7 op 8 november stopte in
Leuven een met rode vlaggen versierde
trein vol met revolterende soldaten op weg
naar Berlijn. Die richtten op het Stationsplein
prompt een soldatenraad op. Na de
bekendmaking van de wapenstilstand betoogden
honderden ongewapende soldaten
door de stad achter wapperende rode
vanen. De bevolking herinnerde zich een
geheel ander gedrag en hield zich afzijdig.
Alleen in sommige volksbuurten kregen
ze sympathiebetuigingen. De soldaten
stapten naar De Proletaar, waarschijnlijk
in de hoop de BWP mee te krijgen. Maar ze
maakten geen enkele kans.
De soldatenraad oefende enkele dagen de
macht uit over de stad. Zelfs de Leuvense
politie had een vrijgeleide van de raad
nodig. Op 19 en 20 november verlieten de