Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven
Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven
Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
36 | Het Socialisme in <strong>Leuven</strong><br />
Een aangepast<br />
strijdlied<br />
De BWP maakte<br />
zich in De<br />
Volkswil (1 april<br />
1894) bijzon<strong>de</strong>r<br />
vrolijk over <strong>de</strong><br />
ne<strong>de</strong>rlaag <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
‘Gil<strong>de</strong>mannen’ <strong>van</strong><br />
Helleputte. G<strong>een</strong><br />
aprilgrap! De partij<br />
hoopte <strong>de</strong>finitief<br />
afgerekend te<br />
hebben met elke<br />
katholieke poging<br />
om arbei<strong>de</strong>rs te<br />
verenigen.<br />
In <strong>de</strong> encycliek Rerum Novarum (1891)<br />
lazen <strong>de</strong> christen<strong>de</strong>mocraten dat ze met<br />
zelfstandige arbei<strong>de</strong>rsbon<strong>de</strong>n <strong>de</strong> zegen <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong> paus Leo XIII kregen.<br />
De verkiezing <strong>van</strong> <strong>de</strong> arbei<strong>de</strong>rsafgevaardig<strong>de</strong>n<br />
in <strong>de</strong> Werkrechtersra<strong>de</strong>n werd<br />
steeds met meer dan gewone aandacht gevolgd<br />
omdat ze gelet op het kiesstelsel <strong>een</strong><br />
juiste verhouding tussen <strong>de</strong> arbei<strong>de</strong>rsorganisaties<br />
weerspiegel<strong>de</strong>. Bij elke verkiezing<br />
gingen <strong>de</strong> socialisten <strong>de</strong> gil<strong>de</strong>-kandidaten<br />
steeds ver vooraf. De feiten spraken voor<br />
zich: in 1894 behaal<strong>de</strong>n <strong>de</strong> socialisten 65%<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> stemmen bij <strong>de</strong> verkiezingen <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong> eerste Arbeids -en Nijverheidsra<strong>de</strong>n in<br />
<strong>Leuven</strong>. Door <strong>de</strong>ze ne<strong>de</strong>rlaag en ook <strong>de</strong><br />
volgen<strong>de</strong> <strong>van</strong> twee jaar later, zag Helleputte<br />
af <strong>van</strong> elke openlijke krachtmeting met<br />
<strong>de</strong> socialisten.<br />
In 1896 was <strong>de</strong> Christene Volkskring door<br />
Daensisten opgericht, maar die had weinig<br />
succes. In 1900 bekwam <strong>een</strong> monsterverbond<br />
<strong>van</strong> daensisten en <strong>de</strong> Burgersbond,<br />
die betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong> stemrechthervorming<br />
en het sociale beleid tegenover elkaar<br />
ston<strong>de</strong>n, in <strong>Leuven</strong> 3% <strong>van</strong> <strong>de</strong> stemmen.<br />
In <strong>de</strong> schoot <strong>van</strong> <strong>de</strong> Gil<strong>de</strong> was, maar naast<br />
<strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> beroepsgil<strong>de</strong>n, <strong>een</strong> Vrije<br />
Werklie<strong>de</strong>nbond opgericht met <strong>een</strong> ziekenfonds,<br />
<strong>een</strong> pensioenkas en <strong>een</strong> spaarkas. Er<br />
kwamen on<strong>de</strong>raf<strong>de</strong>lingen in <strong>de</strong> <strong>Leuven</strong>se<br />
randgem<strong>een</strong>ten, naar het voorbeeld <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong> socialistische Werkersbon<strong>de</strong>n. De eerste<br />
christelijke vakbond, <strong>de</strong> Vrije Christene<br />
Schoenmakersbond, ontstond in 1903 buiten<br />
<strong>de</strong> Gil<strong>de</strong>. Tussen 1903 en 1907 kwamen<br />
er vakbon<strong>de</strong>n bij, o.m. voor overheidsambtenaren,<br />
het spoorwegpersoneel en<br />
bedien<strong>de</strong>n.<br />
In 1905 werd het overkoepelen<strong>de</strong> Verbond<br />
<strong>van</strong> Christene Vakverenigingen opgericht,<br />
buiten het Gil<strong>de</strong>huis. On<strong>de</strong>r leiding <strong>van</strong><br />
pater Valère Claes groei<strong>de</strong> <strong>de</strong> christelijke<br />
syndicale beweging ver<strong>de</strong>r <strong>van</strong> <strong>de</strong> Gil<strong>de</strong> en<br />
<strong>de</strong> zieltogen<strong>de</strong> Vrije Werklie<strong>de</strong>nbond weg.<br />
In <strong>de</strong> zomer <strong>van</strong> 1914 was <strong>de</strong> breuk <strong>een</strong><br />
feit met <strong>de</strong> verhuis <strong>van</strong> het secretariaat<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> Christene Sociale Werken naar <strong>de</strong><br />
Vaartstraat. Daar kwam <strong>een</strong> coöperatieve<br />
bakkerij (Perfecta-De Hoorn), <strong>een</strong> coöperatieve<br />
winkel, spaarkassen, ziekenbon<strong>de</strong>n.