Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

More documents

Recommendations

Info

202 | Het Socialisme in Leuven De parlementsverkiezingen van 18 mei 2003 waren de eerste met de provincies als kieskringen. Sp.a-Spirit ging met 9 zetels vooruit. Als gevolg van een arrest van het Grondwettelijk Hof bleven in Vlaams-Brabant de arrondissementen behouden als Kieskring. Omdat de gedoodverfde kopman voor de gehele provincie Frank Vandenbroucke besloot om de lijst in Brussel-Halle-Vilvoorde te trekken, werd de Leuvense schepen Saïd El Khadraoui verrassend lijsttrekker in de kieskring Leuven. Met succes, want niet alleen hij, maar ook collega-schepen Karin Jiroflée hield er een zitje in de Kamer aan over. Beiden werden als schepen vervangen. In 2004 werd El Khadraoui in opvolging van Kathleen Van Brempt Europees Parlementslid. Daar liet hij zich opmerken in dossiers rond transport en mobiliteit. Recent ging hij zich toeleggen op economische en financiële dossiers. Karin Jiroflée werd in 2006 bestendig afgevaardigde in de provincie Vlaams-Brabant. Met de verhuis naar Haacht, verliet ze haar Leuvense roots. Sp.a-spirit klom opnieuw richting 40 procent en klokte af op 38,1 procent, CD&V in kartel met N-VA klom terug tot 26,6 procent, en behalve het Vlaams Blok, dat voor het eerst meer dan 10 procent haalde, kreeg de oppositie een pak slaag: nog beperkt voor Groen! (zo heette Agalev nu), maar bijzonder fors voor Open Vld, dat met de nieuwe lijsttrekker Patricia Ceyssens tot ongeveer 11 procent terugviel, en daarmee slechts de vijfde partij werd, nog na de groenen en het Vlaams Belang. gemeentelijke daadkracht De oppositie werd dus vermorzeld, en dat in een tijd die nochtans niet evident was. In interviews uit die jaren wees Louis Tobback voor de groeiende gemeentelijke problemen twee ‘instanties’ met de vinger. Eén: al te inhalige centrumsteden, die hun royale subsidies, onder meer uit het Sociaal Impuls Fonds, met steeds minder schroom gebruikten voor niet-sociale prestigeprojecten, vooral in de culturele sector. In zijn kritiek daarop was Tobback even streng voor steden waar partijgenoten de sjerp droegen (bijvoorbeeld Antwerpen) als waar dat niet het geval was (bijvoorbeeld Brugge). En nog feller, harder en stelselmatiger was zijn kritiek op de Vlaamse overheid, die met onzorgvuldige decreetgeving, inconsequent beleid, een irritante keizerkoster houding en een reeks onverantwoordelijke maatregelen de gemeenten als structuur onder druk zetten. Aanvankelijk stond Tobback redelijk geïsoleerd met die kritiek, maar met de jaren groeide het inzicht dat de lokale besturen voor moeilijke tijden staan: de recente financiële problemen van de Gemeentelijke Holding accentueren een evolutie die zich al langer aan het voltrekken was. In het Leuvense vond een wissel van de wacht en de macht plaats. Als vice-ministerpresident van de Vlaamse regering was Frank Vandenbroucke tussen 2004 en 2009 met alles en iedereen in zijn partij in conflict gekomen. De gespannen verhouding tussen de Vlaamse regering en de gemeentebesturen (met veel socialisten erin) was niet de enige reden, maar droeg wel bij tot een verwijdering tussen Vandenbroucke en een groeiend aantal partijgenoten, ook de Leuvense burgemeester. Een neveneffect van die verwijdering was dat de Vlaams-Brabantse federatie werd geleid door Bruno Tobback, zoon van en intussen zelf al Vlaams en federale fractieleider, federaal minister van Pensioenen en Leefmilieu geweest. De situatie werd helemaal gecompliceerd toen Frank Vandenbroucke na de verkiezingen van 2009 niet meer in de nieuwe Vlaamse regering werd opgenomen en het Bruno Tobback was die de zorg en ook wel de bitterheid van veel Vlaams- Brabantse afdelingen over die verwijdering bij partijvoorzitter Caroline Gennez moest overmaken. In de zomer van 2011 maakte Tobback jr. bekend dat hij het partijvoorzitterschap ambieerde. Hij werd met quasi algemeenheid van stemmen verkozen, waardoor hij de derde Vlaams-Brabantse partijvoorzitter werd sinds het vertrek van Karel Van Miert. Die was eigenlijk ook een Vlaams- Brabander/Brusselse Vlaming, al was hij geboren in de Kempen en maakte hij politiek naam als ‘Rode Leeuw’. Lokaal heeft Bruno Tobback zich echter weinig geprofileerd: het gemeentedecreet laat ten andere niet toe dat vader en zoon samen zetelen in de gemeenteraad. waarheen met het leuvense socialisme? Maar het feit dat vader en zoon Tobback zo centraal staan en trekkers zijn van het Leuvense socialisme, verbergt ook een ander verhaal. Het ‘socialistisch’ geïnspireerde beleid floreert, maar dat betekent niet dat er geen structurele problemen zijn voor ‘het socialisme’ in Leuven. Alleen wie verblind is door de macht, heeft geen oog voor de manco’s van zijn organisatie, de mogelijke hinderpalen voor de toekomst. Want het recente verhaal van het socialisme in Leuven maakt één zaak duidelijk, namelijk dat de identificatie tussen ‘bestuur’ en ‘partij’, laat staan ‘ideeëngoed’ quasi totaal is. Dat betekent dat het stadsbestuur sterk
Aantal leden SP/sp.a 2500 2000 1500 1000 500 0 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 is, en de partijorganen zwak. Dat is geen exclusief Leuvense ziekte, maar een partij die al bijna twintig jaar aan het bewind is, wiegt vaak de eigen politieke actie in slaap. Met zijn allen is het comfortabel toeven achter de brede rug en de grote aantrekkingskracht van Louis Tobback. Maar het is toch niet verboden vragen te stellen bij een partij die in dergelijke mate afhangt van de mentale alertheid en de fysieke conditie van een kranige zeventigplusser. Wat nà Tobback. Wie dan? Hij blijft het uitstekend doen, maar weet dat hij het eeuwige leven niet heeft - ook al laat hij het soms anders horen. Het is een vraag naar nieuwe socialisten, en naar de stand van zaken van het georganiseerde socialisme. Misschien nog minder dan elders is er sprake van veel ‘gemeenschappelijke actie’, dat wil zeggen: een politiek project dat uitgedragen wordt door socialistische partij, vakbond en mutualiteiten samen. De Federatie van Socialistische Mutualiteiten van Brabant (FSMB) is ook binnen de Landsbond van Socialistische Mutualiteiten een van de meest eigengereide deelorganisaties, vooral op zichzelf gericht en niet geneigd tot veel samenwerking of overleg. Niet op niveau van het mutualistische beleid, laat staan met andere takken van de socialistische club in het Leuvense. Bovendien heeft de FSMB de bestuurlijke splitsing van de provincie Brabant niet gevolgd: de structuur bleef ‘unitair’. In de oud-Brabantse context betekent dat: een rand rond een zwart gat genaamd Brussel, dat alle middelen naar zich toe zuigt. Ook de relatie tussen vakbond en partij is pover in Leuven. De persoonlijke verhoudingen met een aantal vakbondssecretarissen zijn vaak gespannen, in een paar gevallen zelfs onbestaande. Er is wel een gemeenschappelijk podium op 1 mei, en voor de rest zit de vakbond in het Achturenhuis en de partij …, ja, waar zit de partij juist? Natuurlijk zijn er de gebouwen in de Mechelsestraat, waar mutualiteit en partij halvelings samenleven. In Kessel-Lo is het voormalige Volkshuis op het De Becker- Remy-plein omgevormd tot ‘De Curve’, 1995-... | 203 Steeds minder Vlamingen lopen met een partijkaart op zak. De leegloop van politieke partijen is geen Leuvens, Vlaams, maar een Europees fenomeen. Toch speelden lokale en regionale factoren een rol. Om toegang te krijgen tot een job of een bepaalde dienst is partijaanhorigheid en dus een lidkaart niet langer noodzakelijk ‘nuttig’. Bodes haalden vroeger ‘huis-aan-huis’ de lidgelden op. Dat de fusie (1976) ook binnen de partij moeilijk verteerd werd, m.n. in Wilsele en Wijgmaal was merkbaar aan het dalend engagement. Leden uit die gemeenten hadden voor de fusie via de werkersbonden enige greep op het beleid van hun mandatarissen. Partijen functioneerden als een politieke ledenbeweging, als spreekbuis van een welomschreven bevolkingsgroep. Voor de SP/sp.a was dat de arbeidersklasse. Al sinds de jaren ’70 van de vorige eeuw is die traditionele basis echter aan het afkalven. De veroudering van die traditionele aanhang werd nauwelijks opgevangen door de instroom van nieuwe, jonge leden. Ook bij politiek geïnteresseerde en geëngageerde jongeren blijkt weinig ‘animo’ te bestaan om zich aan te sluiten bij een politieke partij. De SP/sp.a deelt in de algemene politieke onverschilligheid tegenover het politieke bedrijf op zich. Tussen 1980 en 2009 verloren de Vlaamse socialisten maar liefst de helft van hun aanhang: van 120 000 naar 60 000. Partijen lijken steeds meer op wat ze in de 19 de eeuw waren: kiesverenigingen, waarbinnen lokale politici hun electorale strategie op elkaar afstemden.
Page 1 and 2:
wij zijn de bouwers van een komende
Page 3 and 4:
woord vooraf Louis Tobback, burgeme
Page 5 and 6:
inleiding Jaak brepoeLs De geschied
Page 7 and 8:
posteerde of de straat optrok voor
Page 9 and 10:
‘waar fabrieken komen, daar komt
Page 11 and 12:
een entrepot om goederen op te slaa
Page 13 and 14:
Aan de overkant begon Marie Thumas
Page 15 and 16:
1886-1918 | 15 De Vaartkom begin 20
Page 17 and 18:
lauwput, ‘une petite commune indu
Page 19 and 20:
weduwen en wezen, zieke en gekwetst
Page 21 and 22:
pompen of ziek worden Epidemieën,
Page 23 and 24:
haarden van epidemieën, maar ook a
Page 25 and 26:
schuchtere stappen Uitgerekend in d
Page 27 and 28:
de socialistische beweging. Hier wa
Page 29 and 30:
Dit verenigingsleven sterkte het sa
Page 31 and 32:
zich als Leuvense Federatie van Vak
Page 33 and 34:
vanaf 25 jaar wel stemrecht, maar m
Page 35 and 36:
Na 1890 vond dit voorbeeld navolgin
Page 37 and 38:
‘Poter Cloos van de Voortstroot
Page 39 and 40:
estuur nam uit voorzorg nooit gezie
Page 41 and 42:
schuld van de dood van zes betogers
Page 43 and 44:
1886-1918 | 43 ‘Groter gespuis he
Page 45 and 46:
Katholieke spotprent op het kartel
Page 47 and 48:
BWP stelde voor dat contract niet m
Page 49 and 50:
De algemene staking van 1913 - ‘l
Page 51 and 52:
De materiële schade was niet te va
Page 53 and 54:
inspanningen van De Proletaar gesma
Page 55 and 56:
Ter gelegenheid van de intrede van
Page 57 and 58:
‘wij zijn de jonge garde van ’t
Page 59 and 60:
wat gezien de vooroorlogse traditie
Page 61 and 62:
ouw van sociale huurwoningen als du
Page 63 and 64:
vormige arbeiderswoningen langsheen
Page 65 and 66:
nam de partij duidelijk stelling. O
Page 67 and 68:
ook de vakbondsactiviteiten kennen
Page 69 and 70:
de lonen niet zouden ophouden. Midd
Page 71 and 72:
‘ter verovering! de arbeidersstan
Page 73 and 74:
mutualiteiten Onder het motto ‘Ho
Page 75 and 76:
werkersbonden en wijkclubs Op polit
Page 77 and 78:
waren doeltreffend gebleken in de v
Page 79 and 80:
voor een vestiging in Leuven zijn o
Page 81 and 82:
mochten katholiek gediplomeerden ge
Page 83 and 84:
de binnenstad. Publieke voorziening
Page 85 and 86:
van een felle electorale polemiek.
Page 87 and 88:
vaak in Anderlecht. Ook daardoor wa
Page 89 and 90:
1919-1950 | 89 Socialistische affic
Page 91 and 92:
1919-1950 | 91 De jeugdherberg met
Page 93 and 94:
ning. Op het arrondissementeel cong
Page 95 and 96:
Alle takken van de beweging werden
Page 97 and 98:
1919-1950 | 97 Vakbondsaffiche n.a.
Page 99 and 100:
1919-1950 | 99 ‘Onze Ajotters en
Page 101 and 102:
de Turnkring, communisten en buiten
Page 103 and 104:
hoe de eenheid tussen de SJW en de
Page 105 and 106:
partijleiding in botsing waren geko
Page 107 and 108:
werklozen die, zonder rekening te h
Page 109 and 110:
socialistisch verzet Aanvankelijk
Page 111 and 112:
en anderen minder te spreken. Hij w
Page 113 and 114:
Onthaal Alfons Roelandts Op 29 apri
Page 115 and 116:
in de naoorlogse partijleiding. Zow
Page 117 and 118:
log had hij alle bruggen met de reg
Page 119 and 120:
epiloog De koningskwestie kreeg een
Page 121 and 122:
‘wij zijn de smeden der rode toek
Page 123 and 124:
zorgen te maken om de woningnood of
Page 125 and 126:
1951-1994 | 125
Page 127 and 128:
het paarse parlement Toen de BSP bi
Page 129 and 130:
de schoolstrijd De rode jaren viele
Page 131 and 132:
Stop de Loge, 13 oktober 1955 1951-
Page 133 and 134:
ogend palmares van zes jaren invest
Page 135 and 136:
huisvesting en urbanisatie (1952-19
Page 137 and 138:
Naast de socialistische architect A
Page 139 and 140:
urbanisatie in kessel-lo Alfons Roe
Page 141 and 142:
Kandidaat-kopers konden rekenen op
Page 143 and 144:
de woonwens van ieder die met de sp
Page 145 and 146:
De geplande ontsluitingsweg die dwa
Page 147 and 148:
1951-1994 | 147 Het verenigingsleve
Page 149 and 150:
het leuvense graan heeft de orkaan
Page 151 and 152: toch niet al kommer en kwel Remy kr
Page 153 and 154: © Imec 1951-1994 | 153 Imec, Boude
Page 155 and 156: gestald waren. Goed twee jaren late
Page 157 and 158: vrienden in de regering. Nochtans h
Page 159 and 160: andje van de sluiting. Kleine brouw
Page 161 and 162: names leverden een brede sociale ze
Page 163 and 164: 1951-1994 | 163 ‘Na de oorlog wer
Page 165 and 166: Beneden-Kessel, Blauwput en Tiensep
Page 167 and 168: De lokale partijafdelingen deelden
Page 169 and 170: hart van wat eeuwenlang een oninnee
Page 171 and 172: Leuven een VMO-betoging - een fasci
Page 173 and 174: de Letteren en Wijsbegeerte in de R
Page 175 and 176: wegen, hoewel later - ook bij parti
Page 177 and 178: ichte grondregie, de COO, de Gewest
Page 179 and 180: gemeenten Heverlee en Kessel-Lo lev
Page 181 and 182: modernistische architectuur aan had
Page 183 and 184: er stevige discussies aan het kiesa
Page 185 and 186: ‘louisville aan de dijle.’ (199
Page 187 and 188: oppositie te raken en deel te nemen
Page 189 and 190: Dat hield ook een vorm van zogezegd
Page 191 and 192: het tobback-effect: de gemeenteraad
Page 193 and 194: het beloftevolle begin, het ruwe on
Page 195 and 196: lijven, omdat anders het verkeer in
Page 197 and 198: Tobback zelf. Op het partijcongres
Page 199 and 200: de wijze van politiek die tot dan w
Page 201: © Henderyckx successen, uitdaginge
Page 205 and 206: 33 20 1900 1896 25 44,7 44,5 1906 1
Page 207 and 208: evenementenhal, een nieuw zwembad,
Page 209 and 210: Vaartkom Vlaams Administratief Cent
Page 211 and 212: ‘voorwaarts en niet vergeten.’
Page 213 and 214: kwaad, woedend en verontwaardigd om
Page 215 and 216: Pierre Jochmans, Jan Huyberechts (o
Page 217 and 218: Gemeenteraad Wilsele 1932-1970 80 7
Page 219 and 220: fusie leuven (1977-2012) Gemeentera
Page 221 and 222: coo/(vanaf 1977) ocmw leuven 1947-1
Page 223 and 224: uitslagen kamer (kanton Leuven: Her
Page 225 and 226: uitvoerende mandaten fractieleider
Page 227 and 228: Een aantal tijdsdocumenten rekenen
Page 229 and 230: -Mechelen in heden en verleden (175
Page 231 and 232: (1856 -1935), ULB, scriptie, 1987;
Page 233 and 234: In memoriam Alfons Vranckx, in: Soc
Page 235 and 236: Roelandts, Alfons 6, 59, 88, 96, 10
Page 237 and 238: inhoudstafel Louis Tobback, Mich De
Page 240: 240 | Het Socialisme in Leuven
show all

Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?