Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

202 | Het Socialisme in Leuven
De parlementsverkiezingen
van 18 mei 2003 waren de
eerste met de provincies
als kieskringen. Sp.a-Spirit
ging met 9 zetels vooruit.
Als gevolg van een arrest
van het Grondwettelijk Hof
bleven in Vlaams-Brabant de
arrondissementen behouden
als Kieskring. Omdat de
gedoodverfde kopman voor
de gehele provincie Frank
Vandenbroucke besloot om de
lijst in Brussel-Halle-Vilvoorde
te trekken, werd de Leuvense
schepen Saïd El Khadraoui
verrassend lijsttrekker in de
kieskring Leuven. Met succes,
want niet alleen hij, maar ook
collega-schepen Karin Jiroflée
hield er een zitje in de Kamer
aan over. Beiden werden als
schepen vervangen. In 2004
werd El Khadraoui in opvolging
van Kathleen Van Brempt
Europees Parlementslid. Daar
liet hij zich opmerken in dossiers
rond transport en mobiliteit.
Recent ging hij zich toeleggen
op economische en financiële
dossiers. Karin Jiroflée werd in
2006 bestendig afgevaardigde
in de provincie Vlaams-Brabant.
Met de verhuis naar Haacht,
verliet ze haar Leuvense roots.
Sp.a-spirit klom opnieuw richting 40 procent
en klokte af op 38,1 procent, CD&V in kartel
met N-VA klom terug tot 26,6 procent,
en behalve het Vlaams Blok, dat voor het
eerst meer dan 10 procent haalde, kreeg de
oppositie een pak slaag: nog beperkt voor
Groen! (zo heette Agalev nu), maar bijzonder
fors voor Open Vld, dat met de nieuwe
lijsttrekker Patricia Ceyssens tot ongeveer
11 procent terugviel, en daarmee slechts
de vijfde partij werd, nog na de groenen en
het Vlaams Belang.
gemeentelijke daadkracht
De oppositie werd dus vermorzeld, en dat
in een tijd die nochtans niet evident was.
In interviews uit die jaren wees Louis
Tobback voor de groeiende gemeentelijke
problemen twee ‘instanties’ met de vinger.
Eén: al te inhalige centrumsteden, die hun
royale subsidies, onder meer uit het Sociaal
Impuls Fonds, met steeds minder schroom
gebruikten voor niet-sociale prestigeprojecten,
vooral in de culturele sector. In zijn
kritiek daarop was Tobback even streng
voor steden waar partijgenoten de sjerp
droegen (bijvoorbeeld Antwerpen) als
waar dat niet het geval was (bijvoorbeeld
Brugge). En nog feller, harder en stelselmatiger
was zijn kritiek op de Vlaamse overheid,
die met onzorgvuldige decreetgeving,
inconsequent beleid, een irritante keizerkoster
houding en een reeks onverantwoordelijke
maatregelen de gemeenten als
structuur onder druk zetten. Aanvankelijk
stond Tobback redelijk geïsoleerd met die
kritiek, maar met de jaren groeide het
inzicht dat de lokale besturen voor moeilijke
tijden staan: de recente financiële
problemen van de Gemeentelijke Holding
accentueren een evolutie die zich al langer
aan het voltrekken was.
In het Leuvense vond een wissel van de
wacht en de macht plaats. Als vice-ministerpresident
van de Vlaamse regering was
Frank Vandenbroucke tussen 2004 en 2009
met alles en iedereen in zijn partij in conflict
gekomen. De gespannen verhouding tussen
de Vlaamse regering en de gemeentebesturen
(met veel socialisten erin) was
niet de enige reden, maar droeg wel bij tot
een verwijdering tussen Vandenbroucke
en een groeiend aantal partijgenoten, ook
de Leuvense burgemeester. Een neveneffect
van die verwijdering was dat de
Vlaams-Brabantse federatie werd geleid
door Bruno Tobback, zoon van en intussen
zelf al Vlaams en federale fractieleider,
federaal minister van Pensioenen en Leefmilieu
geweest. De situatie werd helemaal
gecompliceerd toen Frank Vandenbroucke
na de verkiezingen van 2009 niet meer in
de nieuwe Vlaamse regering werd opgenomen
en het Bruno Tobback was die de zorg
en ook wel de bitterheid van veel Vlaams-
Brabantse afdelingen over die verwijdering
bij partijvoorzitter Caroline Gennez
moest overmaken.
In de zomer van 2011 maakte Tobback jr.
bekend dat hij het partijvoorzitterschap
ambieerde. Hij werd met quasi algemeenheid
van stemmen verkozen, waardoor hij
de derde Vlaams-Brabantse partijvoorzitter
werd sinds het vertrek van Karel Van
Miert. Die was eigenlijk ook een Vlaams-
Brabander/Brusselse Vlaming, al was hij
geboren in de Kempen en maakte hij politiek
naam als ‘Rode Leeuw’. Lokaal heeft Bruno
Tobback zich echter weinig geprofileerd:
het gemeentedecreet laat ten andere niet
toe dat vader en zoon samen zetelen in de
gemeenteraad.
waarheen met het
leuvense socialisme?
Maar het feit dat vader en zoon Tobback
zo centraal staan en trekkers zijn van het
Leuvense socialisme, verbergt ook een
ander verhaal. Het ‘socialistisch’ geïnspireerde
beleid floreert, maar dat betekent
niet dat er geen structurele problemen zijn
voor ‘het socialisme’ in Leuven. Alleen wie
verblind is door de macht, heeft geen oog
voor de manco’s van zijn organisatie, de
mogelijke hinderpalen voor de toekomst.
Want het recente verhaal van het socialisme
in Leuven maakt één zaak duidelijk, namelijk
dat de identificatie tussen ‘bestuur’ en
‘partij’, laat staan ‘ideeëngoed’ quasi totaal
is. Dat betekent dat het stadsbestuur sterk