Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

leuven.s.p.a.be
from leuven.s.p.a.be More from this publisher
09.08.2013 Views

156 | Het Socialisme in Leuven De inhuldiging van het Volkshuis in Kessel-Lo oktober 1957 Vlaginhuldiging wijkclub Arthur Jauniaux, 1950 Toespraak van Rik Vloeberghs Het volkshuis in de Nieuwstraat in Wijgmaal jaren ’60 blakend van zelfvertrouwen In de naoorlogse jaren had ook de vakbeweging de wind in de zeilen. De linkse vakbondscentrales groepeerden zich onmiddellijk na de bevrijding in het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV), dat los kwam te staan van de BSP. Centrale Werkplaatsen, buurtspoorwegen, Ateliers de la Dyle en andere metaalbedrijven bleven tot diep in de jaren ’50 ‘rood gekleurde’ syndicale burchten. Over hun aanhang bij de arbeiders bestond weinig twijfel. Bij de eerste sociale verkiezingen in 1950 haalde het ABVV twee keer zoveel stemmen als zijn christelijke concurrent. Bij de bedien- den lag dat anders. Daar haalde het ACV het gros van de stemmen binnen. Die hoge score van het ABVV onder de arbeiders, maar ook het electorale succes van de BSP, bleef zorgen baren bij het ACV. Bij sommige deed dat de idee ontstaan om zich los te wrikken uit de ‘betuttelende CVP’ en een eigen, geloofwaardiger christelijke arbeiderspartij op te richten. Voor ACV-vakbondssecretaris en socialistenvreter van de oude stempel Laurent Mathys waren de reactionaire katholieke patroons, via de CVP een blok aan het been en stonden ze een doorbraak in de weg. In het statistisch verslag over de jaren 1953-’59 weet de ACVsecretaris de zware ledenterugval in die periode aan de afwezigheid van politieke

vrienden in de regering. Nochtans had het ABVV ter wille van de lieve paarse vrede zijn sociale eisen gematigd. In de strijd van het ACV voor de vijfdagenweek stonden de ABVV-militanten aan de poorten van Philips om het recht op werken op de zaterdag te verdedigen. Na 1958 voelde het ABVV de weerslag van de nieuwe politieke machtsverhoudingen, maar ook van de dalende tewerkstelling in de industrie. Tussen eind 1959 en einde 1960 verloor het ABVV maar liefst 700 leden, vooral in de noodlijdende metaalsector. De sociale verkiezingen bevestigden het beeld van neergang. De socialistische aanhang daalde van 60% in 1954 naar 51% 1951-1994 | 157 Het heropgerichte Belgisch Vakverbond (BVV) groepeerde de syndicale comités, die tijdens de oorlog betrokken waren bij hulp aan werkweigeraars, stakingen voor meer voedselbonnen en sabotageacties in bedrijven. Uit het syndicale verzet waren ook andere organisaties ontstaan. In april 1945 fusioneerden alle linkse vakbondsgroepen. Ook het ACV was uitgenodigd, maar haakte af. Syndicaal verzetsman Jan Daman werd secretaris van het ABVV-gewest Leuven. ‘Kijkt naar de volksbuurten. Daar leeft een bevolking van 70.000 inwoners, die reeds meer dan 60 jaar door het Marxisme en het socialisme met zijn ongeloof wordt bewerkt. Leuven telt negen socialistische gemeenteraadsleden, dat veronderstelt een massa kiezers die min of meer, en de meeste méér, een ongodsdienstige levensopvatting hebben en bepaald de rug naar de Kerk hebben toegekeerd. Aan U militanten en verantwoordelijken van de Christelijke arbeidersbeweging van Groot Leuven deze arbeiders terug te winnen voor Christus… Neemt aktief deel aan de K.W.B. en K.A.V. en dringt met deze door in de vele volksrijke wijken, de Hertogstraat en omliggende te Heverlee, nieuwe wijken te Heverlee en te Kessel-Lo, de volkrijke straten te Leuven en de vele gangskes met hun typische namen. Zijn wij in de parochies van Groot Leuven georganiseerd, zij (de socialisten) daartegen hebben veel wijkclubs en veel cafés over de stad verspreid vanwaar hun propaganda uitgaat. Zij ijveren nogal fel, en dit sinds jaren onder de gepensioneerden’, zo hield ACW-proost Van Oostveldt zijn militanten voor op het ACW-congres van 1960.

156 | Het Socialisme in <strong>Leuven</strong><br />

De inhuldiging <strong>van</strong> het Volkshuis<br />

in Kessel-Lo<br />

oktober 1957<br />

Vlaginhuldiging wijkclub Arthur<br />

Jauniaux, 1950<br />

Toespraak <strong>van</strong> Rik Vloeberghs<br />

Het volkshuis in <strong>de</strong> Nieuwstraat<br />

in <strong>Wij</strong>gmaal<br />

jaren ’60<br />

blakend <strong>van</strong><br />

zelfvertrouwen<br />

In <strong>de</strong> naoorlogse jaren had ook <strong>de</strong> vakbeweging<br />

<strong>de</strong> wind in <strong>de</strong> zeilen. De linkse<br />

vakbondscentrales groepeer<strong>de</strong>n zich<br />

onmid<strong>de</strong>llijk na <strong>de</strong> bevrijding in het Algem<strong>een</strong><br />

Belgisch Vakverbond (ABVV), dat los<br />

kwam te staan <strong>van</strong> <strong>de</strong> BSP. Centrale Werkplaatsen,<br />

buurtspoorwegen, Ateliers <strong>de</strong> la<br />

Dyle en an<strong>de</strong>re metaalbedrijven bleven<br />

tot diep in <strong>de</strong> jaren ’50 ‘rood gekleur<strong>de</strong>’<br />

syndicale burchten. Over hun aanhang bij<br />

<strong>de</strong> arbei<strong>de</strong>rs bestond weinig twijfel. Bij <strong>de</strong><br />

eerste sociale verkiezingen in 1950 haal<strong>de</strong><br />

het ABVV twee keer zoveel stemmen als<br />

<strong>zijn</strong> christelijke concurrent. Bij <strong>de</strong> bedien-<br />

<strong>de</strong>n lag dat an<strong>de</strong>rs. Daar haal<strong>de</strong> het ACV<br />

het gros <strong>van</strong> <strong>de</strong> stemmen binnen. Die hoge<br />

score <strong>van</strong> het ABVV on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> arbei<strong>de</strong>rs,<br />

maar ook het electorale succes <strong>van</strong> <strong>de</strong> BSP,<br />

bleef zorgen baren bij het ACV. Bij sommige<br />

<strong>de</strong>ed dat <strong>de</strong> i<strong>de</strong>e ontstaan om zich los<br />

te wrikken uit <strong>de</strong> ‘betuttelen<strong>de</strong> CVP’ en <strong>een</strong><br />

eigen, geloofwaardiger christelijke arbei<strong>de</strong>rspartij<br />

op te richten. Voor ACV-vakbondssecretaris<br />

en socialistenvreter <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong> ou<strong>de</strong> stempel Laurent Mathys waren <strong>de</strong><br />

reactionaire katholieke patroons, via <strong>de</strong><br />

CVP <strong>een</strong> blok aan het b<strong>een</strong> en ston<strong>de</strong>n ze<br />

<strong>een</strong> doorbraak in <strong>de</strong> weg. In het statistisch<br />

verslag over <strong>de</strong> jaren 1953-’59 weet <strong>de</strong> ACVsecretaris<br />

<strong>de</strong> zware le<strong>de</strong>nterugval in die<br />

perio<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> afwezigheid <strong>van</strong> politieke

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!