Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

12 | Het Socialisme in Leuven
Ateliers de la Dyle
In ‘Den Dyle’ werd
spoorwegmaterieel gemaakt:
wagons maar later ook trams,
draaischijven, hijstoestellen,
rijdende kranen, bruggen en
andere metaalconstructies
(o.a. de serres van Laken). In
1879 fusioneerde het bedrijf
met Ateliers de Bacalan, een
scheepswerf uit Bordeaux.
Na de overname in 1902
van het aanpalende Corps
Creux werd het bedrijf ook
toonaangevend voor onderdelen
van de groeiende autoindustrie.
In 1914 werkten in
de Leuvense afdeling alleen al
2500 werknemers. Het bedrijf
produceerde rollend materieel
voor lijnen in Brazilië, Spanje
en zelfs Zuid-Afrika en legde
via dochtermaatschappijen
spoorlijnen aan in zowat alle
continenten.
J. VAN OUTRIVE, De ateliers de la Dyle
(Leuven, 1866-1928), 1987
De Stordeur
Tussen de Vaart en de Blauwputbrug en
achter het station vestigden zich bijna uitsluitend
metaalbedrijven. Dat was gezien
de nabijheid van de ‘ijzeren weg’ logisch.
In 1863 werden op Kessels grondgebied
de Centrale Werkplaatsen van de spoorwegen
aangelegd, met al snel honderden
arbeiders. In 1866 werden op het vroegere
Lovenarenbroek de Ateliers de la Dyle
opgericht.
Het metaalconstructiebedrijf Halot
(vanaf 1890 L’Industrie) vestigde zich in
Wilsele. Aan de Diestsevest kwamen de
Usines Stuckens (elektrische motoren),
de Leuvense metaalwerken, de SA pour
l’Exploitation de Chemins de fer vicinaux
en machinebouwer Bonte. Met de
Usines Délin kwam de eerste Belgische
rijwielfabrikant naar Leuven.
Door de aanvoer van agrarische grondstoffen
en afvoer van (half-)afgewerkte
producten langs het water bleef de kanaalzone
zeer aantrekkelijk voor bedrijven
die granen en andere landbouwproducten
verwerkten. De brouwerijen bleven vanzelfsprekend
in de buurt van het water met
Stella Artois, La Vignette, Goldor-Breda,
Le Lion Blanc en Van Tilt Soeurs.
De torenhoge silo’s, bloemmolens, mouterijen
en maalderijen van Van Orshoven,
Hungaria, La Commerciale et Industrielle,
La Vignette, Usines de Stordeur, Dylamalt,
Remy kleurden het industriële landschap op
de rechteroever. Tussen 1902 en 1905 bouwde
de stad Leuven er een nieuwe gasfabriek.