Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

114 | Het Socialisme in Leuven
huizen, 4 kerken, kloosters en openbare
gebouwen en de Vaartkom lagen in
puin. Op het de Becker-Remyplein stond
nauwelijks nog een huis overeind. Op 1
september 1944 begon de Duitse uittocht.
Enkele dagen later vierde Leuven de
bevrijding te midden van het puin.
Onmiddellijk werd begonnen met de
bestraffing van collaborateurs. In de
De Bay-kazerne in de Tiensestraat werden
meer dan 600 arrestanten geïnterneerd.
Uiteindelijk werden 200 veroordelingen
uitgesproken, waaronder 19 doodstraffen.
Tien werden effectief uitgevoerd.
de zuivering op
het stadhuis…
Op 11 april 1941 schorste de bezetter de
gemeenteraden en droeg hun bevoegdheden
over aan het schepencollege. Onmiddellijk
na de bevrijding op 8 september 1944
hervatte het politieke leven met enkele
vervangingen. Zo werd oorlogsburgemeester
Bruynoghe vervangen door Van der
Vaeren, schepen Van Dessel door voormalig
rexist Maes en de afwezige schepen
Nackaerts door de oudste in dienst Vandemoortele.
Het college kreeg alle lof toegezwaaid
voor zijn houding tijdens de oorlog.
Tielemans bleef ostentatief zitten toen Bruynoghe
binnenkwam om de gulden penning
van de stad in ontvangst te nemen. Hij
onderbrak de officiële lofbetuiging met een
scherpe sneer naar de dienstdoende burgemeester
die de weerstand nooit gesteund
had. Hij haalde ook uit naar de gerehabiliteerde
Maes en naar de katholieke schepenen
Van der Mueren en Raport. Socialisten
en liberalen weigerden elke medewerking
aan het gemeentebeleid zolang in de
gemeenteraad verdachte leden bleven
zetelen. Het katholieke blad De Dijle en het
socialistische blad De Volkswil bestookten
elkaar met verdachtmakingen, weerleggingen
en nieuwe aantijgingen.
In oktober 1945 werden Maes, Van der
Mueren en Raport door de minister van
Binnenlandse Zaken geschorst. Een
maand later werden ze door de bestendige
deputatie afgezet als gemeenteraadslid. Zo
kreeg Frans Van Langendonck opnieuw
een schepenambt toegeschoven. Nackaerts
werd samen met Henri Bollens op 13 augustus
1946 gehuldigd. Beiden waren op
23 december 1943 door de Gestapo aangehouden
en legden eenzelfde macaber
parcours in ‘Nacht und Nebel’ af, waar ze
de dood vonden.
… en in de partij
De houding van een aantal socialistische
gemeenteraadsleden tijdens de oorlog
zorgde onmiddellijk na de oorlog voor een
stoelendans in de gotische zaal. Oudgediende
Vandemoortele en Frans Van
Langendonck werden zowaar om ancienniteitsredenen
dienstdoende schepen.
Daarmee bestond op papier tot 1946 een
coalitie tussen de katholieken, nu CVP,
en 2 hoogbejaarde socialisten, die echter
door de nieuwe BSP niet als partijgenoten
erkend werden. Roelandts wilde na zijn
terugkeer uit de kampen Maurice Thon,
die ook schepen gebleven was, weg. Hij
vond het onaanvaardbaar dat hij als burgemeester,
verzetsman en na de gruwel
van de kampen een gewezen Unieleider
moest dulden in het schepencollege en het
partijbestuur. Bovendien bleef Thon zetelen