Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven Wij zijn de bouwers van een komende aarde - Leuven

leuven.s.p.a.be
from leuven.s.p.a.be More from this publisher
09.08.2013 Views

108 | Het Socialisme in Leuven De Leuvensestraat in 1944 de duitse inval en het verzet de tweede verwoesting Een verrassingsaanval op België, Nederland en Luxemburg hing al een tijdje in de lucht. Het Belgisch leger lag klaar om Leuven te verdedigen: de stad speelde een belangrijke rol in de zogenaamde KW-linie, een ‘ijzeren verdedigingsmuur’ van bunkers en tankversperringen tussen Koningshooikt en Waver. Britse troepen met de nog onbekende generaal Montgomery stroomden de stad in. Zonder voorafgaand ultimatum viel het Duitse leger op 10 mei 1940 België binnen. Bij een bombardement vielen aan de Tiensepoort meer dan 100 doden. Een dag later werd de Vaartkom door brandbommen in de as gelegd. Britse eenheden hielden drie dagen stand tegen de Duitse infanterie. De stad had opnieuw zwaar te lijden onder het artillerievuur en de bombardementen. Op 16 mei 1940 werd de universiteitsbibliotheek getroffen. Opnieuw verloor de Leuvense universiteit, 30 jaar na de brand van 1914, zowat haar volledig boekenbestand! Met de ‘Teutoonse furie’ van 1914 nog in het geheugen, ontvluchtten de inwoners de stad. Na de capitulatie 18 dagen later, keerden de meesten terug. Op 17 mei marcheerden de Duitse soldaten het zwaar gehavende Leuven binnen. Vier jaar lang zouden de ‘feldgraue’ uniformen niet meer uit het straatbeeld verdwijnen.

socialistisch verzet Aanvankelijk ‘onderging’ de bevolking de bezetting, maar al gauw kiemde ook in het Leuvense in kleine kernen de wil ‘om iets te doen’. Met het schrijden van de oorlogsjaren traden steeds meer mensen uit de grijze stilte. Het Leuvense werd een echte probleemregio voor de bezetter. We beperken ons hier tot het linkse verzet. Net zoals elders in Vlaanderen waren het ook in het Leuvense oudgedienden uit de Arbeidersjeugd en de Liga die het verzet op gang brachten. Socialistische militanten waren in de weer met de verspreiding van sluikbladen, het zoeken van onderduikadressen voor geallieerde piloten, werkweigeraars en Joden en met acties in de bedrijven. Vooral in de Centrale Werkplaatsen en andere bedrijven die voor de Duitse oorlogsindustrie werkten, kwamen sabotageacties voor. Syndicale comités die betrokken waren bij acties voor voedselbonnen en minimumlonen, vormden illegale kernen waarrond het Belgisch Vakverbond opgericht werd. Alfons Roelandts hielp in Kessel-Lo de ergste noden lenigen met kleding, voedsel en matrassen. In september 1940 legde hij gedwongen het burgemeesterschap van Kessel-Lo neer. Hij weigerde een goedbetaalde functie in de Unie en ging in het verzet. Hij was medewerker en verspreider van de sluikbladen Morgenrood, de Werker en Bevrijding. In de vroege ochtend van 16 november 1942 trok de Gestapo door Leuven en Kessel-Lo op zoek naar ‘terroristen’, die verantwoordelijk werden geacht voor de aanval op het Arbeitsambt. 1919-1950 | 109 Zittend: dom Kreps (abt Keizersberg) en Jan Vandensteen (BWP-raadslid). Beiden werden tijdens de gemeenteraadszitting van 10 september 1940 gehuldigd voor hun inzet tijdens de eerste oorlogsmaanden. Samen haalden ze slachtoffers van onder het puin en begroeven die.

socialistisch verzet<br />

Aan<strong>van</strong>kelijk ‘on<strong>de</strong>rging’ <strong>de</strong> bevolking <strong>de</strong><br />

bezetting, maar al gauw kiem<strong>de</strong> ook in het<br />

<strong>Leuven</strong>se in kleine kernen <strong>de</strong> wil ‘om iets<br />

te doen’. Met het schrij<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> oorlogsjaren<br />

tra<strong>de</strong>n steeds meer mensen uit <strong>de</strong><br />

grijze stilte. Het <strong>Leuven</strong>se werd <strong>een</strong> echte<br />

probleemregio voor <strong>de</strong> bezetter. We beperken<br />

ons hier tot het linkse verzet. Net zoals<br />

el<strong>de</strong>rs in Vlaan<strong>de</strong>ren waren het ook in het<br />

<strong>Leuven</strong>se oudgedien<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> Arbei<strong>de</strong>rsjeugd<br />

en <strong>de</strong> Liga die het verzet op gang<br />

brachten. Socialistische militanten waren<br />

in <strong>de</strong> weer met <strong>de</strong> verspreiding <strong>van</strong> sluikbla<strong>de</strong>n,<br />

het zoeken <strong>van</strong> on<strong>de</strong>rduikadressen<br />

voor geallieer<strong>de</strong> piloten, werkweigeraars<br />

en Jo<strong>de</strong>n en met acties in <strong>de</strong> bedrijven.<br />

Vooral in <strong>de</strong> Centrale Werkplaatsen en an<strong>de</strong>re<br />

bedrijven die voor <strong>de</strong> Duitse oorlogsindustrie<br />

werkten, kwamen sabotageacties voor.<br />

Syndicale comités die betrokken waren bij<br />

acties voor voedselbonnen en minimumlonen,<br />

vorm<strong>de</strong>n illegale kernen waarrond<br />

het Belgisch Vakverbond opgericht werd.<br />

Alfons Roelandts hielp in Kessel-Lo <strong>de</strong><br />

ergste no<strong>de</strong>n lenigen met kleding, voedsel<br />

en matrassen. In september 1940 leg<strong>de</strong> hij<br />

gedwongen het burgemeesterschap <strong>van</strong><br />

Kessel-Lo neer. Hij weiger<strong>de</strong> <strong>een</strong> goedbetaal<strong>de</strong><br />

functie in <strong>de</strong> Unie en ging in het verzet.<br />

Hij was me<strong>de</strong>werker en versprei<strong>de</strong>r <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong> sluikbla<strong>de</strong>n Morgenrood, <strong>de</strong> Werker<br />

en Bevrijding. In <strong>de</strong> vroege ochtend <strong>van</strong><br />

16 november 1942 trok <strong>de</strong> Gestapo door<br />

<strong>Leuven</strong> en Kessel-Lo op zoek naar ‘terroristen’,<br />

die verantwoor<strong>de</strong>lijk wer<strong>de</strong>n<br />

geacht voor <strong>de</strong> aanval op het Arbeitsambt.<br />

1919-1950 | 109<br />

Zittend: dom Kreps (abt<br />

Keizersberg) en Jan Van<strong>de</strong>nst<strong>een</strong><br />

(BWP-raadslid). Bei<strong>de</strong>n<br />

wer<strong>de</strong>n tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> gem<strong>een</strong>teraadszitting<br />

<strong>van</strong> 10 september<br />

1940 gehuldigd voor hun inzet<br />

tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> eerste oorlogsmaan<strong>de</strong>n.<br />

Samen haal<strong>de</strong>n ze slachtoffers <strong>van</strong><br />

on<strong>de</strong>r het puin en begroeven die.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!