Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 109 (1953), no: 2 ...

BATAKSE OFFERANDE. 1-23
ligt, zal wel de ihan loemba loemba zijn (blz. 116) met dewelke Paroedjar,
nadat ze Padóha in boeien geslagen had, een eedverbond (boelan)
' had aangegaan, vandaar dat men ook spreekt van de ihan saboelan. Hij
mocht in zijn grot onder water blijven leven als hij niet meer door zijn
gewentel de aarde aan het schudden zou brengen. Toen nu Badiaporhas,
Paroedjar's broer en een groot tovenaar, op haar verzoek zijn geweldige
toverboek afwies (oeras) en een hevige regen ontstond, waardoor
de aarde meer stevigheid moest krijgen, kwam er meteen een zondvloed.
De vis wentelde zich onwillekeurig om. Dit,betekende eedbreuk met het
gevolg dat hij door een neervallende rots getroffen en gedood werd 87 ).
De radja goeloean of wentelaar, een jeugdige functionaris bij het
bioes-ttest te Pangoeroeran; die besprenkeld wordt om regen te krijgen
{parro ni oedan) ontbreekt in Sihotang 88 ). Ook deze figuur zal wel
met de ihan loemba loemba samenhangen.
De dansende media zijn evengoed als de parbaringin dubbelzijdige
figuren. De eigenaardige witte plekken van de opgeplakte rijstkorrels
wijzen op correlatie met de sombaon of sibaganding, een gelukbrengende
giftslang met witte plekken aan kop en hals, uitlopende in smalle
strepen 89 ). Hun haartooi, vooral die der parsanggoel na gadjahg• met
de lange haneveren (djambe aroes) wijst op hun hemelaspect 90 ). Met
de parbaringin met bqringin-twijgjes in hun slangvormige hoofddoek
is het niet anders gesteld. Beide groepen heten dan ook „debata na niida,
sombaonna binoto" d.i. „goden die men zien, sombaon die men kennen
kan". De beide onvruchtbare bejaarde vrouwen, de sibasa taon, zijn de
media der sombaon.
Mandóengdang. Nadat op de zwaluwweide door het bewaaien met
jona-takjes van een rokerig vuur en het opvliegen van de zwaluw, de
hemelbode, de gemeenschap met de hogere machten in contact is
87 ) Borbor Morsada blz. 18-9.
88 ) Vgl. Ypes blz. 180. Door het karakter van de lans van de hoorndrager als
hemelsteker en regenmaker, kan deze figuur in Sihotang gemist worden.
89 ) Van der Tuuk, Aanteekeningen blz. 37. Hoe het lichaam ener schone vrouw
overgaat in een slangenlij f en dan de sombaon- Nan Sorma wordt, beschrijft
Soetan -Pane t.a.p. blz. 4. .
- 90 ) De media worden ook% wel aangeduid als pardjonggi, d.w.z. bezitsters van
stieren. Dit laat zich aldus verklaren. De grond van het landschap, de bioes, heet
afkomstig te zijn van de oer-hoela hoela (mataniari). Op en van die grond leven
de nakomelingen van de vrouwen, die van de opeenvolgende hoela hoela werden
verworven. In het theoretische Batakse huwelijksstelsel vormt die reeks van hoela
hoela de matrilineale lijn. De dochters der ingehuwde vrouwen worden tegen ontvangst
van een bruidprijs, oudtijds bestaande uit buffel- en runderstieren aan
andere clans ten huwelijk gegeven. Het is daarom dat men de moeders pardjonggi
heet. Vgl. het gedicht in Winkler t.a.p. blz. 151.