Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 109 (1953), no: 2 ...

120 BATAKSE OFFERANDE.
buffel heeft men daarom nodig een horbo sitingko tandoek djala siopat
poesoran, d.i. een buffel met rondgebogen hoorns en vier haarwervels.
Van deze haarwervels, die bij de vleesuitdéling uitgesneden worden,
krijgt elk der kernhoofden er een tezamen met de hem toekomende
voor-, of achterbout. Stort bij het buffeloffer het offerdier neer op de
goede zijde, dan betekent dit, dat Naga Padoha bereid is het te ondersteunen
en dat uit de offerdood het nieuwe heil in een nieuwe jaarorde
verrezen is. Deze nieuwe orde komt tot uitdrukking bij de offervleesverdeling
wanneer aan alle functionarissen, ondtv-marga en aanverwante
groepen, een hun bepaald toekomend deel wordt uitgereikt. Het
staartstuk komt aan de ondër-marga, die bij het volgende bioes-ieest de
soehoet-groep levert, zodat deze zich op die gewichtige taak kan voorbereiden.
(
De schepping komt voort uit een samentreffen van machten uit bovenen
onderwereld, hetgeen plaats vindt in de wereldboom, d.i. bij de
offerande:; in de slachtpaal (borotan). Het zoeken, vellen, vervoeren,
versieren en planten van de borotan geschiedt met nauwgezette voorzorgen
en onder het uitspreken van gebedsformulieren. Heeft men een
boom van de geschikte houtsoort gevonden 78 ), dan roept men eerst de
bovenwereldslangen en godheden dezer aarde op, waarbij men wierook
brandt. Dan worden de hoogste goden van boven- en onderwereld verzocht
neer te dalen en op te stijgen. In het dorp wordt de paal aan de
brede top voorzien van een vierspakig wiel, waarboven een uitholling
gevuld met tambatoea, een mèt de kleefmassa van de neushóornvogel
gemengde toverbrij. Het wiel wordt met verschillende soorten boombladeren
versierd; krijgt daardoor enigszins hèt uiterlijk van een levende
boom 80 ). Daaroverheen hangt men wel een Atjehse oelos of een stuk
wit goed, voorstellende de tano solam (het reine land der halak djaoe
of Maleiers), waardoorheen de boom in de hemel boort (soendóeng di
langit) 81 ). Dè boom wordt geplant in een gat zö diep dat een mens tot
het middel daarin verdwijnt. Op de onderkant van de paal of op een
metalen plaatje, dat met een levend kuiken als onderlegger van de
offerpaal in het plantgat gedaan-wordt, tekent men een dubbel magisch
kwadraat, met in de middelste achthoek een schildpadje: Dit is de naga
) Geschikte bomen zijn de hariara, djoengdjoeng boehit, sarong marnaek (t.r.
saroemarnaelï), andarasi, andoelpak enz.
3 0 ) In- Sihotang volstond men met het aanbrengen van een tweetal' gekruiste
stokken versierd met palmbladeren. Fraai versierde offerpalen staan afgebeeld bij
Ypes t.a.p. blz. 433 en bij Bartlett Labors I plaat X.
n } Dit. wordt bij voorkeur gezegd van de waringin, die dan ook de offerboom
par excellence is.