Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 109 (1953), no: 2 ...
Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 109 (1953), no: 2 ...
Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 109 (1953), no: 2 ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
11.4 BATAKSE OFFERANDE.<br />
will<strong>en</strong> huw<strong>en</strong>. Ev<strong>en</strong>wel, van e<strong>en</strong> verbreking <strong>de</strong>r huwelijksbelofte kan<br />
ge<strong>en</strong> sprake zijn. De bruidschat zou dan dubbel terugbetaald moet<strong>en</strong><br />
wor<strong>de</strong>n, bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> zou over bei<strong>de</strong> families grote schan<strong>de</strong> kom<strong>en</strong>.<br />
Als er aanhou<strong>de</strong>nd druk wordt geoef<strong>en</strong>d op Sorbadjati toch haar<br />
wanstaltige neef als man te aanvaar<strong>de</strong>n, w<strong>en</strong>dt ze zich <strong>tot</strong> het grote<br />
medium, vrouwe Sibasopait, <strong>de</strong> vaak geraadpleeg<strong>de</strong> hel<strong>de</strong>rzi<strong>en</strong><strong>de</strong>, wier<br />
uitsprak<strong>en</strong> steeds opgevolgd wor<strong>de</strong>n. Deze vertelt haar in schone beeldspraak,<br />
dat Siradja Enda nu e<strong>en</strong>maal haar' aangewez<strong>en</strong> disg<strong>en</strong>oot is. <strong>en</strong><br />
dat daaraan niets kan veran<strong>de</strong>rd wor<strong>de</strong>n. Badia Porhas, haar broer,<br />
br<strong>en</strong>gt zij van <strong>de</strong>ze uitspraak op <strong>de</strong> hoogte <strong>en</strong> geeft hem opdracht<br />
's avonds op het dorpsplein het trommelorkest op te stell<strong>en</strong>, want zij<br />
wil <strong>no</strong>g e<strong>en</strong>maal ter ere van haar familie dans<strong>en</strong>. Dat gebeurt <strong>en</strong> <strong>de</strong><br />
gehele nacht door danst <strong>de</strong> jonge maagd voor haar va<strong>de</strong>rs huis. Doch<br />
als het eerste han<strong>en</strong>gekraai zich laat hor<strong>en</strong> spreekt zij <strong>tot</strong> haar familie:<br />
„De dageraad breekt aan, straks straalt <strong>de</strong> zon aan het gewelf, ziet nu<br />
toe op mijn dans, gij va<strong>de</strong>r, moe<strong>de</strong>r, gij broer <strong>en</strong> zusje". En <strong>de</strong> dirig<strong>en</strong>t<br />
verzoekt zij te spel<strong>en</strong> <strong>de</strong> dans van het elastische koord, dat op- <strong>en</strong> neerveert,<br />
doch niet breekt, <strong>de</strong> afscheidsmelodie van Sorbadjati. En ze<br />
buigt het ranke lijf naar vor<strong>en</strong>, ze strekt het recht, ze buigt naar achter,<br />
ze veert weer op, ze springt op het rek waar het brandhout gestapeld<br />
ligt, ze springt pp het balkon van haar va<strong>de</strong>rs huis <strong>en</strong> dan in e<strong>en</strong><br />
geweldige boog stort ze zich mid<strong>de</strong>n op het dorpsplein, waarin zij<br />
verzinkt, zev<strong>en</strong> suikerpalm<strong>en</strong> diep. Dan is er diepe droef<strong>en</strong>is bij ou<strong>de</strong>rs,<br />
broer <strong>en</strong> zusje.<br />
Later groei<strong>de</strong> uit Sorbadjati's rustplaats mid<strong>de</strong>n op het dorpsplein e<strong>en</strong><br />
suikerpalm (bagot) op, waarvan het har<strong>de</strong> hout üit haar be<strong>en</strong><strong>de</strong>r<strong>en</strong>, <strong>de</strong><br />
merg uit haar buik, <strong>de</strong> bast uit haar kleed, <strong>de</strong> idjoek uit heur har<strong>en</strong>, <strong>de</strong><br />
bla<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit haar han<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> nerv<strong>en</strong> (lidi) uit haar vingers, <strong>de</strong> tapog<strong>en</strong><br />
uit haar og<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong> zoete druppels sap uit haar tran<strong>en</strong> voortkwam<strong>en</strong> B0 ).<br />
En het is daarom, dat <strong>tot</strong> op <strong>de</strong> huidige dag het sap van <strong>de</strong> suikerpalm<br />
ge<strong>en</strong> bestand<strong>de</strong>el mag uitmak<strong>en</strong> van <strong>de</strong> aan <strong>de</strong> Godheid op te" drag<strong>en</strong><br />
offeran<strong>de</strong>n.<br />
Nog later stierf Endapati; uit zijn dij<strong>en</strong> groei<strong>de</strong> <strong>de</strong> bamboe, uit zijn<br />
knieschijv<strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> voort <strong>de</strong> bamboek<strong>no</strong>est<strong>en</strong>, uit zijn k<strong>no</strong>kkels <strong>de</strong><br />
og<strong>en</strong> waaruit <strong>de</strong> jonge bamboebla<strong>de</strong>r<strong>en</strong> spruit<strong>en</strong>, uit zijn staart <strong>de</strong><br />
stekelige bla<strong>de</strong>in<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> rotan, uit zijn vingers <strong>de</strong> bindrotan, uit zijn<br />
66 ) Wal<strong>de</strong>mar Poestaha blz. 21 voegt aan dit verhaal, dat ik aan <strong>de</strong> Borbpr<br />
Morsada ontle<strong>en</strong>d heb, toe dat uit Sorbadjati's linkerzij<strong>de</strong> <strong>de</strong> kamferboom, hapoeriia,.<br />
ontsproot.