Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 109 (1953), no: 2 ...

BATAKSE OFFERANDE
IV. De drie dagen van het grote feest.
De dag voorafgaande aan het grote feest (in 1939 was dat
8 Januari) is gewijd aan het opdragen van offers aan de
mindere sombaon, die men gunstig wil stemmen, opdat ze het offeren
op de hoofdfeestdag niets in de weg zullen leggen.
Vroeg in de morgen verzamelen zich alle parbaringin en paniaran op
een open plek in het veld, de parleangleangan (letterlijk: de plek der
zwaluwen), waar ze aan de sombaon Naborsahan een offer zullen
brengen, bestaande uit een haan en een kuiken.
Groepsgewijze zetten de parbaringin zich om de dansplaats, waar aan
de ene kant het orkest van trommen, gongs en hobo (saroene) komt te
zitten, terwijl aan de andere kant de pardjoegoek met zijn gevolg plaats
neemt. Met het gelaat gericht naar de bergen, waar de sombaon huist,
• blijft hij gedurende de gehele ceremonie onbeweeglijk.
De paniaran zullen, gekleed in hun kleurige baad j es, de geestendans
opvoeren, waarbij ze een twijg van de sona-boom in hun hand houden.
Deze boom heeft bloedrood sap 30 ).
De plechtigheid wordt geopend door een sibaso taon, die bij het
dansen een vers bereide sirihpruim in de hand heeft. Na drie keer te
hebben gedanst offert ze haan en kuiken aan de sombaon. De haan wordt
achteraf pas geslacht en toebereid door de mindere parbaringin, de
pangoeloe.
Na de sibaso taon is de beurt aan Pande bolon Boroe, Soehoet ni
hoeta Boroe en Polloeng na bolon Boroe, die de tortor hasoehoetan
dansen (letterlijk: dans van de soehoet). Daarna komen de andere
paniaran aan de beurt. '
Tevoren is een vuur aangelegd in de nabijheid van een grote sonaboom,
waar volgens het geloof de sombaon in de gedaante van een
zwaluw zal verschijnen. Dit vuur moet grote rookkolommen ten hemel
zenden.
30 ) De sona is een grote woudboom; vgl. Woordenboek van der Tuuk blz. 158
en Woordenboek Eggink blz. 226.
Dl. 109. 7