Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 109 (1953), no: 2 ...
Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 109 (1953), no: 2 ...
Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 109 (1953), no: 2 ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
BATAKSE OFFERANDE. 105<br />
Afzon<strong>de</strong>rlijk danst op e<strong>en</strong> matje Radja Djaoe (hasandaran van <strong>de</strong><br />
Maleise vorst) op <strong>de</strong> ton<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> soort treurmuziek (gondang malini).<br />
Vermel<strong>de</strong>nswaard is, dat zij om haar mid<strong>de</strong>l over haar l<strong>en</strong><strong>de</strong>nkleed he<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> witte kain draagt, zoals Islamiet<strong>en</strong> bij het bid<strong>de</strong>n e<strong>en</strong> wit bidkleed<br />
aan hebb<strong>en</strong>, met dit verschil dat <strong>de</strong> kain van Radja Djaoe veel korter is.<br />
De naam van <strong>de</strong> melodie <strong>en</strong> <strong>de</strong> kledij wijz<strong>en</strong> er dui<strong>de</strong>lijk op, dat het<br />
<strong>de</strong> bedoeling is e<strong>en</strong> Islamietische voorganger te do<strong>en</strong> optre<strong>de</strong>n.<br />
Twee sibaso taon dans<strong>en</strong>, ie<strong>de</strong>r in <strong>de</strong> hand e<strong>en</strong> bord met timpa-timpa<br />
<strong>en</strong> nangka vasthou<strong>de</strong>nd, op <strong>de</strong> ton<strong>en</strong> van <strong>de</strong> gondang sombaon.<br />
Na <strong>de</strong>ze dans vindt <strong>de</strong> marnabeak-iplechtigheid, ook wel g<strong>en</strong>oemd<br />
manghilaphon gabe ni taon plaats (het toew<strong>en</strong>k<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> voorspoedig<br />
jaar). Voor <strong>de</strong>ze plechtigheid beurt m<strong>en</strong> <strong>de</strong> pardjoegoek op, terwijl m<strong>en</strong><br />
zijn gezicht behou<strong>de</strong>ns e<strong>en</strong> strookje voor <strong>de</strong> og<strong>en</strong> met <strong>de</strong> witte doek,<br />
mondil, be<strong>de</strong>kt, zo echter dat <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> opstaan<strong>de</strong> hor<strong>en</strong>s <strong>en</strong> <strong>de</strong> slangachtige<br />
uitein<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> hoofddoek zichtbaar blijv<strong>en</strong>.<br />
Het medium Parna<strong>de</strong>ak marorot neemt <strong>de</strong> voor <strong>de</strong> pardjoegoek in<br />
dè grond gestok<strong>en</strong> lans in <strong>de</strong> hand <strong>en</strong> houdt het uitein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> steel<br />
voor het rechteroog van <strong>de</strong> pardjoegoek. Vandaar leidt <strong>de</strong> schuins met<br />
<strong>de</strong> punt naar b<strong>en</strong>e<strong>de</strong>n gerichte lans naar <strong>de</strong> grond vóór hem.<br />
• Achter <strong>de</strong> pardjoegoek staat <strong>de</strong> goeroe taon die in zijn rechterhand<br />
e<strong>en</strong> rietst<strong>en</strong>gel {sanggar) vasthoudt <strong>en</strong> die achtere<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>s <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong><br />
7 tonggo-tonggo uitspreekt, aan het eind van ie<strong>de</strong>re tonggo-tonggo <strong>de</strong><br />
'rietst<strong>en</strong>gel he<strong>en</strong> <strong>en</strong> weer schud<strong>de</strong>nd, terwijl <strong>de</strong> maat van <strong>de</strong> gondang<br />
versneld wordt.<br />
-1) Ale Ompo<strong>en</strong>g martoea Bonandolok,<br />
O heilige voorva<strong>de</strong>r Bonandolok,<br />
mardalan ma bahoel. <strong>de</strong> rijstzak zij gepres<strong>en</strong>teerd!<br />
2) Ompo<strong>en</strong>g Sampoër Ambala Voorou<strong>de</strong>r Sampoer Ambala <strong>en</strong><br />
dohot batoe martindi-tindi, ope<strong>en</strong>gestapel<strong>de</strong> st<strong>en</strong><strong>en</strong>,<br />
M<br />
) ma gogo ni djoema <strong>de</strong> opbr<strong>en</strong>gst van <strong>de</strong> sawahs zij<br />
groot.<br />
3) Ompo<strong>en</strong>g martoea loboe-loboe Voorou<strong>de</strong>rs heilige verlat<strong>en</strong> hoeta<br />
dohot onan godang, <strong>en</strong> grote markt,<br />
godang ma gogo ni djoema. <strong>de</strong> opbr<strong>en</strong>gst van <strong>de</strong> sawahs zij<br />
: , '; • : : .; ; '. overvloedig.<br />
4) Ompo<strong>en</strong>g martoea Sigo<strong>en</strong>a ni Voorou<strong>de</strong>r heilige Sigo<strong>en</strong>a ni<br />
lomboe, martoea Siboras, lömboe'<strong>en</strong> heilige Siboras,<br />
39 ) Hier is e<strong>en</strong> woord weggelat<strong>en</strong>, wellicht godang of <strong>no</strong>gmaals: martindi-tindi.