Professionalisering van de welzijnswerker - Centre of expertise ...

Uit de gezamenlijke zoektocht van professionals en onderzoekers bleek ook dat elkaars expertise
erkennen en overtuigd zijn van het nut om onderzoek en praktijk te combineren belangrijke voorwaarden
zijn om een actie onderzoek en een vervolg mogelijk te maken. Dat betekent ook dat men de specifieke
(vak) taal van de andere betrokkenen leert verstaan. Daarom formuleren wij nog de volgende
voorwaarde:
Zowel de onderzoeker als de professional moeten overtuigd zijn van de meerwaarde om
theoretische- en praktijkkennis met elkaar in debat te laten gaan en daarmee een synergie op te
roepen tussen beide soorten kennis en vaardigheden.
Hiermee komt de relatie tussen de drie verschillende perspectieven van Rovers & Kooijmans tot
uitdrukking. De vier voorwaarden zijn van belang voor goede onderzoeksresultaten, maar ook voor een
effectieve persoonlijke ontwikkeling en een structurele praktijkverandering en –verbetering. De
verschillende rollen van onderzoekers en professionals en de diversiteit in rollen en taken waren bij
aanvang van het project onduidelijk, waardoor de verwachtingen naar elkaar toe verschilden.
Halverwege toen het vertrouwen tussen de verschillende betrokkenen groeide en verwachtingen, doelen
en rollen werden uitgesproken ontstond een synergie.
In de volgende paragrafen beschrijven we hoe binnen Procivi de uitdaging is aangegaan om deze
voorwaarden voor elkaar te krijgen.
Er werd een aantal stappen ondernomen om de doelen te bereiken. De probleemstelling en
onderzoeksdoelen werden vastgesteld en ervaringsdeskundigen werden geselecteerd uit de twee
welzijnsorganisaties. Onderzoekers hebben een vragenlijst opgesteld om de casus van de welzijnswerkers
te kunnen beschrijven. De welzijnswerkers beschreven op basis van de vragenlijst en van eigen
ervaringen hun casus. De onderzoekers interviewden vervolgens elke welzijnswerker.
Het oorspronkelijke doel van deze casusbeschrijvingen was om een ‗boek‘ met beproefde
welzijnsmethodieken te ontwikkelen, maar gaandeweg kregen de discussies over de casusbeschrijvingen
een ander karakter. Het doel verschoof naar het ontwikkelen van een vocabulaire om het ‗onzichtbare‘
karakter van welzijnswerk zichtbaar te maken, om ‗de vanzelfsprekendheid‘ te verwoorden. De
bijeenkomsten kwamen in het licht te staan van de ontwikkeling tot een communicatieve professional.
Het ontwikkelen van een vocabulaire leidde ook tot reflexieve vragen over het ‗hoe‘, ‗wat‘ en ‗waarom‘
van het welzijnswerk en de eigen inbreng van de welzijnswerker daarin. Dit leidde tot een focus op het
ontwikkelen van vaardigheden die een ‗reflexieve professional‘ moet beheersen. Uiteindelijk resulteerden
deze twee lijnen binnen Procivi tot de ontwikkeling van een reflectie-instrument. Dit instrument bevat
kritische inhoudelijke vragen die de werkers aanzet tot nadenken over hun casus en het verwoorden van
de doelen, motieven en strategie. Op die manier kan de vanzelfsprekendheid van de tacit knowledge
opengebroken worden.
Een Terugblik op twee jaar Procivi CESR T | 23