Professionalisering van de welzijnswerker - Centre of expertise ...

Marijke Sniekers, onderzoeker van lectoraat CESRT van Hogeschool Zuyd, lichtte vervolgens het Procivi
project over professionalisering van het welzijnswerk toe door een overzicht te geven van het werk dat
verricht was in de twee jaren dat het project duurde. Zij ging in op de aanleiding van het project, de
doelen, het onderzoeksproces, het speelveld van belanghebbenden en domeinen binnen de
welzijnssector, de producten en resultaten van het project en als laatste de aanbevelingen.
Burgers zijn mondiger geworden en zij roepen, net als de opdrachtgever, om een professional in het
welzijnswerk. Binnen het project is professionalisering van het welzijnswerk de kern: Wie ben je als
welzijnswerker? Hoe krijg je hier inzicht in en hoe communiceer je dit naar de verschillende
belanghebbenden? De reflectieve professional, voor het eerst beschreven door Schön, biedt hierbij
kansen. Deze professional is in staat om te reflecteren op wat hij doet, dit bij te stellen en dit leerproces te
vervolgen, terwijl hij ook zijn werk voortzet. Hij weet waar hij naar toe wilt en kan hier sturing aan
geven. Reflectie-instrumenten, trainingen en intervisie kunnen de professional hierin begeleiden.
Producten van het project, zoals het Procivi reflectie instrument, en het methodiekboek met de Procivi
methodiek sluiten hier op aan. Reflectie op de eigen werkpraktijk is hiervan de kern. Professionalisering
krijgt hierin de volgende invulling: onderzoeken van de werkpraktijk, reflectie op de werkpraktijk, dit
weten te communiceren naar belanghebbenden en daarmee legitimering van het werk, de resultaten, het
beroep en de eigen professionaliteit.
Een sterk punt van de conferentie was dat de welzijnsprofessional zelf aan het woord kwam. Helma van
der Leeuw, welzijnswerker in samenlevingsopbouw bij Wel.Kom, vertegenwoordigde de
welzijnswerkers die aan het project hebben deelgenomen. Zij ging in op haar ervaringen met dit
raakproject. Daarin accentueerde zij het belang van reflectie op de dagelijkse praktijk van de professional.
Zij vroeg zich hardop af hoe het zit met haar mooie vak anno 2009. Ook ging zij expliciet in op de waarde
van het project op de uitvoering van haar werkzaamheden en hoe de ontwikkelde producten bijdroegen
aan een versterking van haar functioneren. Zij startte met gemengde gevoelens aan het Procivi project.
Blij omdat ze weer na kan denken over en kan stilstaan bij haar vak, verwachtingsvol of het gaat lukken
om met studenten, welzijnswerkers en onderzoekers een mooi resultaat neer te zetten, maar ook
teleurgesteld. Hadden ze immers niet al meer rondes professionalisering voorbij zien komen?
Terugkijkend op het project is ze tevreden. Haar visie op professionaliteit is dat het niet iets is wat je even
oppakt, maar dat het een continu proces is. Als professional moet je in staat zijn inzicht te hebben op je
eigen gereedschapskist, die grotendeels uit je eigen kunnen en kennen bestaat, en die je ook door elkaar
heen moet kunnen schudden als de situatie erom vraagt. Reflectie op de eigen werkwijze en werkpraktijk
is hiervoor een goed hulpmiddel, waarbij het Procivi reflectie-instrument het juiste gereedschap is om te
gebruiken maar wel een hele klus om mee aan de gang te gaan en te blijven. Welzijnswerk blijft
mensenwerk. Dit vereist een kritische blik op wat je doet, al geeft mevrouw Van der Leeuw aan dat dit
nog steeds geen gemeengoed is in het welzijnswerk. Verder moet de professional weer leren beschrijven
wat hij doet en wat hij ervoor nodig heeft. Vooruitkomen is de eigen deuren open zetten voor
verandering.
Nol Reverda, lector van CESRT, Hogeschool Zuyd, overhandigde na deze drie presentaties de resultaten
– producten genoemd – van het project aan Petra Maas, hoofd van de afdeling Onderzoek en Innovatie
van Trajekt, aan Loes Verbugt, stafmedewerker van Wel.Kom en aan Ellen Laeven-Frencken.
De vier producten die werden overhandigd, zijn het Procivi reflectie-instrument (de lange versie), de
Procivi Quick (de korte versie van het reflectie-instrument), de Diamant Reflectie door en voor studenten
gemaakt, en het eindrapport. Het laatste product van het Procivi project is het methodiekboek waarin de
gevolgde projectmethodiek in uiteengezet is.
Kort gaf dhr. Reverda de ontwikkeling aan die het project doormaakte van evidence based practice naar
het reflectie-instrumenten. Professionalisering van het welzijnswerk is hard nodig. Welzijn staat
Een Terugblik op twee jaar Procivi CESR T | 125