Professionalisering van de welzijnswerker - Centre of expertise ...

VOORWOORD
Hogescholen en werkvelden werken de laatste jaren intensief samen. Professionalisering en vernieuwing
zijn daarbij de belangrijkste thema‘s. Zo belangrijk, dat de overheid RAAK middelen ter beschikking stelt
aan hogescholen om samen met het werkveld te komen tot verbetering en vernieuwing van zowel de
professionele praktijk als de opleidingen daartoe.
Procivi is een RAAK project, dat zich in dit verband richtte op de professionalisering van het
welzijnswerk. Die professionalisering was en is hard nodig. In de trits wonen, welzijn en zorg, en daarna
de invoering van de Wmo, was de bijdrage van ‗welzijn‘ in vergelijking met de hardere sectoren van
wonen en zorg nogal onzichtbaar en was het vooral moeilijk de eigen bijdrage aan de verbetering van
maatschappelijke problematiek aan te tonen. Ook nam de druk vanuit politiek, overheid en de
financierder – vaak zijn dit dezelfde actoren - op het welzijnswerk toe om zich duidelijker te profileren en
te legitimeren: wat is je bijdrage aan samenlevingsopbouw en hoe doe je dat?
Procivi startte twee jaar gelden op dit punt en met deze vraagstelling. Best practices zouden we gaan
beschrijven waarbij via Evidence Based Practice de geformuleerde resultaten overgeheveld zouden
kunnen worden naar andere welzijnspraktijken: welzijnswerk, dat zich tracht te bewijzen en te
legitimeren via de receptuur van gestandaardiseerd en geprotocolliseerd handelen.
Geleidelijk aan werd dit uitgangspunt losgelaten: zegbaarheid en zichtbaarheid van het welzijnswerk
liggen niet vervat in een geprotocolliseerd receptenboek, maar hebben veel meer te maken met de wijze,
waarop de welzijnswerker woorden weet te geven aan zijn handelen. Een handelen, dat altijd plaatsvindt
in een open spanningsveld met relevante stakeholders: de burger en de overheid. Zo zijn we in Procivi
uitgekomen op professionele zelfreflectie als middel om dat handelen zichtbaar en zegbaar te maken.
Daarmee krijgt de professional zicht op wat hij/zij doet, waarom hij/zij dat doet, in welke context dat
gebeurt en hoe hij/zij dat kan verbeteren. Zowel een uitgebreide als een verkorte versie van zelfreflectie
behoren tot de producten van dit RAAK Procivi project.
Vervolgens hebben we onze werkwijze met betrekking tot het professionaliseren van het welzijnswerk,
vastgelegd in een methodiekboek; een poging om een methode te beschrijven waarmee men
professionaliseringsvraagstukken aan zou kunnen pakken. Of in ieder geval een beschrijving van hoe wij
dat aangepakt hebben.
De antwoorden, die we vastgelegd hebben in de ‗Procivi producten‘, kennen natuurlijk ook hun
beperking. Zo is het reflectie-instrument weinig sturend of richtinggevend ten aanzien van de
omvorming van de welzijnswerker van min of meer in isolement handelende projectuitvoerder tot
ondersteuner van initiatieven van burgers in civil society. Overigens geeft het instrument hier wel
Een Terugblik op twee jaar Procivi CESR T | 8