Narratief verband - CWI

zijn onderneming. Vlak voordat hij op het punt staat het album te vernieti-
gen, beseft hij dat ook het album onderhevig is aan de loop der dingen: ‘hij
dacht eraan hoe ook dit, deze optelsom van nietige en koppige bemoeiingen,
ruilhandel en verkwisting op kleine schaal, hoe ook dit levensbezit en deze
zelfrechtvaardiging in andere handen zou over gaan en tenslotte vernietigd
zou worden’ (211). Wat zijn die ‘nietige en koppige bemoeiingen, ruilhandel
en verkwisting op kleine schaal’ anders dan zijn eigen kleinburgelijke gema-
nipuleer om Dick en Rappange nader tot elkaar te brengen? De ingeving om
het album zelf dan maar te vernietigen, is geen pesterij in de richting van mo-
gelijke toekomstige eigenaren, maar draait ‘om iets anders dat hij niet wist
en wellicht nooit zou weten’. Net zoals Orfeus’ taal zijn falen prefigureert,
wordt LeRoy’s mislukking hier geanticipeerd in het onvermogen het album
te vernietigen.
Er is nog een andere insteek waarop deze scène het verhaal van De ziener
prefigureert. De postzegels in het album zijn een metafoor, die echter altijd
onvolledig en onvoltooid blijft: een metonymie die een metafoor had moeten
zijn 5 . De presentatie van het album is een korte vertelling, beginnend bij
de rug en kaft van het album, via de plaatjes op de zegels, eindigend bij de
grens ervan: de voorgeschiedenis van de zegels. En dan staat er:
Want nooit dacht je eraan, dat deze microscopische wereldreizi-
gers eens op brieven hadden gezeten. Dat was het laatste waar je
aan dacht; de inhoud van de brieven, van kooplui, minnaars, fa-
milieleden, vriend en vijand, was door de bijbehorende postzegels
niet minder doeltreffend vernietigd dan de revolutie van de Zuida-
merikaanse president, de vrouwen en juwelen van de maharadja,
de handelsbalans van de Indianenstaat. (211)
De brieven zijn het laatste ‘waar je aan dacht’, maar toch past LeRoy het
schrijven van juist brieven toe om het lot van Dick en Rappange bij elkaar
5 Vergelijk dit met de deconstructie van metaforen van Proust, in Semiology and Rhetoric
(1973) van Paul de Man. We stuiten hier op het fenomeen dat narratieve teksten in
zekere zin altijd temporaliseringen zijn van metaforen. Dat wil zeggen dat een verhaal uit
elementen bestaat die in een contiguïteitsrelatie van tijd met elkaar staan (deel/geheel,
oorzaak/gevolg) met als doel een relatie van gelijkenis/identiteit te bewerkstelligen.
51