Masterproef - Geneeskunde voor het Volk

5.3. Resultaten
5.3.1. Definities
Op basis van de weerhouden literatuur blijkt dat therapietrouw een erg belangrijk probleem is,
zeker bij patiënten met chronische aandoeningen zoals astma. Uitgebreid onderzoek bij
volwassenen en kinderen heeft aangetoond dat ongeveer 50% van de astmapatiënten zijn
onderhoudsmedicatie niet inneemt zoals het hoort [1]. Zeer onrustwekkend, bij
astmapatiënten is er immers een duidelijke relatie tussen therapieontrouw en toegenomen
morbiditeit en mortaliteit [2].
Anderzijds is het een heel complex gegeven, waarbij veel factoren meespelen. De patiënt zelf
speelt natuurlijk een rol, maar ook de aard van de ziekte, de zorgverlening, het
gezondheidszorgsysteem, de sociaal-economische omgeving en de therapie zelf [3,10,11].
Bovendien kan de patiënt op veel verschillende manieren therapie-ontrouw zijn: de
behandeling is vaak ingewikkeld, wat het aantal mogelijke fouten doet toenemen: Hij moet
zijn medicatie op een bepaald moment nemen, in een bepaalde dosis, met een correcte
inhalatietechniek en een bepaalde frequentie. Bovendien moet hij regelmatig op controle
komen, en enkele niet-medicamenteuze adviezen volgen.
Het is dan ook niet eenvoudig om het begrip te definiëren, zelfs de vertaling naar het Engels is
niet éénduidig. Men kan immers spreken over compliance, adherence of concordance. Deze
begrippen worden door elkaar gebruikt in de literatuur maar vertegenwoordigen in feite
verschillende visies op het begrip therapietrouw. The International Society for
Pharmacoeconomics and Outcome Research hanteert de volgende definities [12]:
Compliance wil zeggen dat de patiënt moet gehoorzamen, moet ondergaan. De opgelegde
therapie of het advies is het beste voor de patiënt, als hij dit niet precies volgt is hij niet
therapietrouw.
Wanneer je het begrip adherence gebruikt, hou je ook rekening met de mening van de patiënt.
De patiënt heeft zelf de keuze om al dan niet akkoord te gaan met de behandeling. Zonder
deze voorwaarde kan hij niet therapietrouw zijn. Adherence wil dus zeggen: de
overeengekomen behandeling correct volgen.
Concordance wordt vooral in de Engelse literatuur gebruikt en drukt de mate uit waarin bij de
behandeling rekening wordt gehouden met de wensen en verwachtingen van de patiënt. Hier
18