Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

De bevoegdheid tot het afluisteren van telecommunicatie, vaak
aangehaald als telefoontap, staat in art. 126m Sv en art. 126t Sv 225 en is
gewijzigd bij de invoering van de Wet Bob. 226 Ook voor het uitoefenen van deze
bevoegdheid geldt dat de communicatie, ter controle achteraf, moet worden
opgenomen. Deze bepalingen geven derhalve niet de bevoegdheid tot het enkel
afluisteren van telecommunicatie. 227 Onder telecommunicatie wordt blijkens het
tweede lid van art. 126m Sv verstaan, ‘niet voor het publiek bestemde
communicatie via een openbaar telecommunicatienetwerk, dan wel met
gebruikmaking van openbare telecommunicatiediensten’. 228 Behalve
communicatie via de telefoon omvat het faxverkeer en e-mail, althans voor
zover dat via de telefoonlijn loopt. Vanwege het ingrijpende karakter van de
telefoontap (het zal meestal plaatsvinden zonder medeweten van de
betrokkenen) kan het bevel tot de telefoontap alleen door de officier van justitie
worden gegeven, na een verkregen schriftelijke machtiging van de rechtercommissaris.
Voor de daaraan ten grondslag liggende gedachte verwijs ik naar
de bespreking van het opnemen van vertrouwelijke communicatie. Na de
verkregen machtiging is de officier van justitie verantwoordelijk voor de
organisatie en de uitvoering van de bevoegdheid. De kring van personen van wie
de telefoon kan worden getapt is breder dan alleen de verdachte: niet alleen
gesprekken waaraan de verdachte deelneemt, maar ook (niet-verdachte) derden
kunnen worden getapt. 229 Daar staat tegenover dat telefoontap alleen geoorloofd
is bij een misdrijf omschreven in art. 67 lid 1 Sv (een misdrijf waarop
voorlopige hechtenis staat), dat gezien zijn aard of de samenhang met andere
door de verdachte begane misdrijven een ernstige inbreuk op de rechtsorde
oplevert, en alleen indien het onderzoek dit dringend vordert. Met deze laatste
eis wordt uitdrukkelijk vastgelegd dat de rechter-commissaris, met name bij het
tappen van een telefoon van een derde, aan de vereisten van proportionaliteit en
subsidiariteit dient te toetsen. 230 De telefoontap is gebonden aan een termijn van
vier weken, welke eventueel kan worden verlengd. De betrokkene behoort
achteraf (zodra het belang van het onderzoek het toelaat) van de tap op de
hoogte te worden gesteld (art. 126bb Sv).
2.4.2 Rechtsbescherming
Zoals in de inleiding al werd beschreven, zijn de aspecten van handhaving en
rechtsbescherming in het strafrecht met elkaar ‘versmolten’. Deze voortdurende
225 Respectievelijk bij het redelijk vermoeden van een misdrijf en bij het redelijk vermoeden dat in
georganiseerd verband misdrijven worden beraamd of gepleegd.
226 Stb. 1999, 245. In Nederland staat de mogelijkheid tot het afluisteren van telefoongesprekken al sinds
1971 in het Wetboek van Strafvordering (Wet van 7 april 1971, Stb. 1971, 180).
227 Vgl. Kamerstukken II 1996/97, 25 403, nr. 3, p. 37. Aldus ook Corstens 2002, p. 416.
228 Volgens Corstens betekent dit dat de telecommunicatie die plaatsvindt door middel van een netwerk
dat alleen is bestemd voor het telecommunicatieverkeer binnen een bedrijf, niet onder het bereik van
de strafvorderlijke bepalingen met betrekking tot telefoontap vallen (Corstens 2002, p. 414).
229 Zie Corstens 2002, p. 417.
230 Kamerstukken II 1996/97, 25 403, nr. 3, p. 39, 40.
61