Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

- het onderzoeken van laakbare handelingen door werknemers in de
arbeidsverhouding (zoals diefstal, verduistering en handelen of nalaten
in strijd met gedragscodes of contractuele verplichtingen).
Als een van de basisregels voor het onderzoek geldt, dat bij het bepalen van de
aard van de onderzoeksmethoden en -middelen de uit art. 6 en art. 8 WBP
voortvloeiende beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit in acht dienen
te worden genomen. Verder worden per onderzoeksmethode normen gegeven
voor een rechtmatige verwerking van persoonsgegevens in de zin van art. 6
WBP. Besproken worden:
- het betreden van openbare (besloten) plaatsen;
- het interviewen van personen (verhoor);
- observatie;
- heimelijke observatie door middel van camera’s;
- onderzoek in geautomatiseerde voorzieningen (e-mail en internetgebruik);
- vertrouwelijke communicatie (meeluisteren van gesprekken, het
aftappen van telefoongesprekken en onderzoek naar e-mailberichtenverkeer)
en
- proefaankopen.
De normering van deze onderzoeksmethoden in de gedragscode staat in het
teken van de proportionaliteit en subsidiariteit en is vergelijkbaar met de
normering van strafvorderlijke bevoegdheden (zie 2.4). Zo moet iemand die
wordt ‘geïnterviewd’ (overeenkomstig het ‘nemo tenetur’-beginsel en de
onschuldpresumptie), worden gewezen op het feit dat medewerking is gebaseerd
op vrijwilligheid. 186 Een van de normen is zelfs een letterlijke weergave van het
uit ‘nemo tenetur’-beginsel voortvloeiende pressieverbod: de particulier
onderzoeker onthoudt zich van alles waarvan niet kan worden gezegd dat de
verklaring van de bevraagde persoon in vrijheid is afgelegd (vgl. art. 29 lid 1
Sv).
2.4 Opsporing in het strafrecht
In de vorige paragraaf is in beeld gebracht hoe de door werkgevers gehanteerde
opsporingsmethoden worden genormeerd. Het recht op privacy, de WBP, het
instemmingsrecht van de ondernemingsraad en een aantal bijzondere bepalingen
waarborgen de bescherming van de betrokken werknemers. De vraag is of deze
186 Overigens kan naar mijn mening beter de term ‘verhoor’ in plaats van ‘interview’ worden gebruikt,
aangezien de term ‘interview’ niet in overeenstemming is met de daadwerkelijke bedoeling en aard
van het gesprek. Doel van het gesprek is namelijk aanwijzingen te vergaren over de al dan niet
vermeende betrokkenheid van de persoon of een derde bij een te onderzoeken gedraging.
53