Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

voornamelijk op zieke werknemers die gedurende hun ziekteverzuim elders
zouden bijverdienen.
Deze bureaus maken vaak gebruik van dezelfde tactische en technische
opsporingstechnieken als de strafvorderlijke autoriteiten (met uitzondering van
de vrijheidsbenemende dwangmiddelen). Ze verhoren, observeren, doen
buurtonderzoeken en laten in particuliere laboratoria sporenonderzoeken en
handschriftenanalyses uitvoeren. 179 Verder bestaat (een deel van) het personeel
vaak uit ex-politiemensen. Aangezien deze bureaus in een privaatrechtelijke
context opereren, vallen ze niet onder de publiekrechtelijke voorschriften voor
opsporing. 180 Gelet op het feit dat ze met hun werkzaamheden de persoonlijke
levenssfeer van burgers kunnen raken, zijn er twee bijzondere regelingen in het
leven geroepen die de bevoegdheden van deze bureaus normeren: de Wet
particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus (WPBR) 181 en de
Privacygedragscode sector particuliere onderzoeksbureaus.
Anders dan de naam van de WPBR doet vermoeden, vallen naast de
particuliere recherchebureaus ook de particuliere detectivebureaus onder de
reikwijdte van deze wet. 182 Op grond van art. 2 is het verboden zonder
vergunning van de Minister van Justitie door middel van de instandhouding van
een recherchebureau recherchewerkzaamheden te verrichten of aan te bieden.
De vergunning wordt verleend indien naar redelijke verwachting zal worden
voldaan aan de regels gesteld in de artikelen 6 tot en met 10 van deze wet en ook
overigens zal worden gehandeld in overeenstemming met hetgeen van een goed
recherchebureau in het maatschappelijk verkeer mag worden verwacht. Art. 13
WPBR verplicht de persoon die werkzaam is voor een recherchebureau en
daarbij de beschikking krijgt over gegevens waarvan hij het vertrouwelijk
karakter kent, of redelijkerwijs moet vermoeden, tot geheimhouding van die
gegevens. Deze verplichting bestaat niet indien een wettelijk voorschrift hem tot
bekendmaking verplicht, de bekendmaking uit zijn werkzaamheden voortvloeit
of indien het gegevens betreft die betrekking hebben op een strafbaar feit en aan
de politie worden verstrekt. Met deze bepaling werd beoogd extra waarborgen te
179 Hoogenboom 1994, p. 75-77.
180 Uitgebreid over de privatisering van opsporing: A.B. Hoogenboom e.a. (red.), Privatisering van
toezicht en opsporing, Den Haag: Koninklijke Vermande 2000 en A.B. Hoogenboom, Het
Politiecomplex. Over de samenwerking tussen politie, bijzondere opsporingsdiensten en particuliere
recherche (diss. Leiden), Arnhem: Gouda Quint 1994.
181 Wet van 24 oktober 1997, Stb.1997, 500. Inwerkingtreding 1 april 1999, Stb. 1999, 100. In de
memorie van toelichting werd er op gewezen dat recherchewerkzaamheden kunnen raken aan de
persoonlijke levenssfeer van burgers. Ze zijn immers gericht op het vergaren van gegevens over
personen. De reden tot het stellen van regels voor recherchebureaus lag daarom vooral in het belang
van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer (Kamerstukken II 1993/94, 23 478, nr. 3, p. 8).
182 Deze groep voldoet namelijk volledig aan de omschrijving van het begrip recherchebureau, gegeven
in artikel 1, eerste lid, onder f WPBR: een natuurlijke of rechtspersoon die in de uitoefening van een
beroep of bedrijf met winstoogmerk recherchewerkzaamheden verricht, voor zover die
werkzaamheden worden verricht op verzoek van een derde, in verband met een eigen belang van
deze derde en betrekking hebben op een of meer bepaalde natuurlijke personen. Een interne
bedrijfsrecherchedienst valt derhalve niet onder de reikwijdte van de wet (Kamerstukken II 1993/94,
23 478, nr. 5, p. 24).
51