Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

en is een besluit in de zin van de Awb (art. 32 lid 5 en 6 WBP). 113 Voorts
moeten de werknemers er wel van op de hoogte zijn dat onder bepaalde
omstandigheden gebruik kan worden gemaakt van heimelijke
cameraobservatie. 114 Dit sluit aan bij de strafbepaling omtrent het verboden
heimelijk cameratoezicht ex art. 139f Sr (zie 2.3.4.1), welke bepaling de
werkgever op grond van art. 6 WBP in acht dient te nemen: de
gegevensverwerking mag niet in strijd met de wet zijn. 115 Tot slot vloeit kan uit
het, aan de WBP ten grondslag liggende, transparantiebeginsel worden afgeleid,
dat in de uitzonderlijke omstandigheid dat de werkgever de werknemers niet
vóóraf hoeft in te lichten over de gegevensverwerking, hij dit in ieder geval
achteraf moet doen. Ik meen dat het voorgaande ook van toepassing kan worden
geacht op de heimelijke inzet van andere opsporingsmethoden, zoals onderzoek
naar telefoongesprekken of e-mails en onderzoek naar internetgebruik.
De werkgever die een opsporingsmethode wil inzetten waarbij
persoonsgegevens worden verwerkt, dient bij de aanvang van de inzet een
uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigd doel te hebben (art. 7 WBP). 116
Als doel zou de werkgever kunnen aanvoeren de opsporing van bepaald
113 Een voorbeeld is de melding van de Raad Nederlandse detailhandel d.d. 18 februari 2004 dat het
voornemens was persoonsgegevens te gaan verwerken door invoering van het waarschuwingsregister
detailhandel. Dit per 16 juni 2005 in werking getreden register, dat wordt beheerd door de Stichting
Fraude Aanpak Detailhandel (FAD), betreft een lijst met personen die ten gevolge van frauduleus
handelen door één van de deelnemende ondernemers is ontslagen en tegen wie aangifte bij de politie
is gedaan. Naar aanleiding van de melding besloot het CBP tot een voorafgaand onderzoek als
bedoeld in art. 31 WBP: het betrof namelijk de verwerking van strafrechtelijke gegevens ten behoeve
van derden (art. 31 lid 1 onder c WBP). Dit voorafgaande onderzoek leidde tot het besluit een nader
onderzoek ex art. 32 lid 4 WBP in te stellen. Het toetsingskader van dit onderzoek is de
rechtmatigheid van de gegevensverwerking aan de hand van de in de WBP gestelde normen: art. 8
onder f WBP (waarbij de proportionaliteit, subsidiariteit, de ernst van de misstand en de gevolgen van
de betrokkene de belangenafweging invullen), art. 6, 7, 10, 11 en 13 WBP. Het oordeel was dat het
waarschuwingsregister een noodzakelijke, aanvullende maatregel is ter voorkoming dat een
arbeidsovereenkomst wordt aangegaan met een persoon die ten gevolge van frauduleus handelen
door één van de deelnemende ondernemingen is ontslagen en tegen wie aangifte is gedaan (de
zogenaamde ‘filiaalhopper’). Als aanvullende preventieve maatregel voor de aanpak van
personeelsfraude werd het register gerechtvaardigd geacht, onder de voorwaarde dat het naast en niet
in plaats van de andere maatregelen van pre-employment screening werd ingezet. Zo dient ook nog
van de verklaring omtrent het gedrag gebruik te worden gemaakt. Bovendien vloeide uit art. 8 onder f
WBP voort dat alleen werknemers die ernstige strafbare feiten hebben gepleegd op een dergelijk
bedrijfstakbrede lijst mogen worden geplaatst. De conclusie van het CBP was dat de gemelde
gegevensverwerking onder de genoemde voorwaarden in beginsel rechtmatig was. De verklaring van
het CBP is te vinden op de website: www.collegebeschermingpersoonsgegevens.nl.
114 ‘Privacy: checklist voor de ondernemingsraad’ 2002, p. 13. Daarnaast is op de website van het CBP
een informatieblad over ‘Camera’s op de werkplek’ verschenen. Het CBP geeft hierin aan dat de
werkgever in ieder geval geen camera’s mag plaatsen in niet-openbare ruimten waar men ongestoord
zichzelf moet kunnen zijn, zoals een kleedruimte. Voorts is de plaatsing van een camera volgens het
CBP toegestaan, indien dit noodzakelijk is voor de behartiging van het gerechtvaardigde belang van
de werkgever. Beveiliging van eigendom is een gerechtvaardigd belang. De werkgever moet het
cameratoezicht wel kenbaar maken. Voorts heeft de ondernemingsraad instemmingsrecht en in
organisaties waar geen ondernemingsraad is, moet het personeel in ieder geval worden voorgelicht.
115 Zie ook De Laat & Rutgers 2005, p. 1302.
116 Het doel is namelijk medebepalend voor een eventuele beoordeling van de rechtmatigheid van de
gegevensverwerking (Kamerstukken II 1997/98, 25 892, nr. 3, p. 20, 78, 79).
36