Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

persoon met behulp van een camera, het opnemen van vertrouwelijke communicatie
(e-mail) en het opnemen van telecommunicatie (telefoon)). Daarnaast
bleek ook de werkwijze van door werkgevers ingeschakelde detective- of
recherchebureaus gelijkenissen met opsporing in het strafrecht te vertonen:
werknemers worden geobserveerd en verhoord. Gelet op deze gelijkenis, en
gelet op de eerder omschreven, meer algemene gelijkenis tussen de werkgever
en de overheid, werden de strafprocesrechtelijke regels voor opsporing als
inspiratiebron gebruikt bij de toetsing van de legitimerende waarde van de
vooromschreven regels voor opsporing door de werkgever. Overigens vloeit een
groot deel van de strafrechtelijke regels tevens uit het arbeidsrechtelijke beginsel
van goed werkgeverschap voort.
In het strafprocesrecht wordt de toepassing van ingrijpende
opsporingsactiviteiten gelegitimeerd door een gekanaliseerde vorm van machtsuitoefening.
Het strafrecht heeft niet alleen een instrumentele functie, maar ook
een machtskritische functie. Indien met een opsporingsbevoegdheid inbreuk op
een grondrecht kan worden gemaakt, met name het recht op bescherming van de
persoonlijke levenssfeer (art. 10 Gw en art. 8 EVRM), behoeft de uitoefening
een legitimatie in een wet in formele zin (het legaliteitsbeginsel), doorgaans het
Wetboek van Strafvordering. In de formele wet wordt de bevoegdheid
vervolgens geclausuleerd toegekend: de bevoegdheid mag alleen onder bepaalde
voorwaarden worden uitgeoefend. Dit geldt ook voor de hierboven genoemde
strafrechtelijke opsporingsmethoden. Verder mag alleen worden opgespoord
indien sprake is van een redelijk vermoeden dat een strafbaar feit is gepleegd en
dienen bij de opsporing de klassieke beginselen van strafprocesrecht en de
beginselen van behoorlijk strafprocesrecht in acht te worden genomen. Als
sluitstuk van de rechtsbescherming bestaat in het strafrecht de mogelijkheid tot
uitsluiting van het onrechtmatig verkregen bewijs. Bij de beslissing tot
uitsluiting wordt rekening gehouden met het belang dat de geschonden regel
dient, de ernst van het verzuim en het nadeel dat door het verzuim wordt
veroorzaakt (art. 359a lid 2 Sv).
Mijn conclusie luidde, dat de huidige regels (naar Nederlands recht) die
de opsporingsbevoegdheid door werkgevers normeren, de opsporingsbevoegdheid
en de gehanteerde opsporingsmethoden in beginsel legitimeren. Ter
legitimatie van de opsporing is een wettelijke regeling van de opsporingsbevoegdheid
in ieder geval niet nodig: de bevoegdheid is reeds algemeen
aanvaard en kan worden gebaseerd op art. 7:611 BW, art. 7:660 BW, en de
bijzondere contractuele vertrouwensrelatie tussen werkgever en werknemer.
Voorts komen de belangrijkste normen in de bepalingen van de WBP terug, die
direct, dan wel indirect, bijna altijd van toepassing is. Zo vloeit uit de bepalingen
van de WBP (en uit de grondslag van de opsporingsbevoegdheid) het vereiste
voort, dat de werkgever (dan wel het detective- of recherchebureau) een redelijk
vermoeden van wangedrag dient te hebben, alvorens tot opsporing mag worden
overgegaan. Voor de detective- of het recherchebureau volgt dit tevens uit de
Privacygedragscode. Aan het feit dat tijdens de opsporingsfase nog slechts
sprake is van een vermoeden van wangedrag, wordt door de bepalingen van de
337