Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

dit verband op, dat een werkgever binnen zekere grenzen moet aanvaarden dat
onder werktijd privé-contacten worden onderhouden, waarvan hij de privacy
dient te waarborgen. 24
Behalve het genoemde informationele privacyrecht kunnen nog een
aantal andere vormen van het recht op privacy in het geding zijn bij opsporing
door de werkgever: het ruimtelijke en relationele recht op privacy. 25 Voorts
speelt het privacyrecht een rol bij de verdere invulling van open normen in de
WBP. 26
In deze paragraaf sta ik eerst stil bij de horizontale werking van het
privacyrecht (2.3.1.1). Vervolgens wordt de reikwijdte van het privacyrecht
besproken (2.3.1.2). Tot slot ga ik in op de specifieke betekenis van het recht op
privacy voor de normering van opsporing door een werkgever (2.3.1.3). 27
2.3.1.1 Horizontale werking
Het fundamentele recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer is het
grondrecht dat wordt verwoord in art. 10 Gw, art. 8 EVRM en art. 17 IVBPR. 28
Grondrechten gelden in de eerste plaats als constitutionele waarborg tussen
overheid en burger en hebben in beginsel slechts verticale werking. 29 De
grondwetgever heeft de mogelijkheid van horizontale werking van grondrechten
evenwel nooit uitgesloten. 30 Integendeel, de regering nam in het kader van de
Grondwetsherziening van 1983 een standpunt in dat getuigde van een positieve
instelling jegens de doorwerking van grondrechten in horizontale verhoudingen.
Reden hiervoor was dat grondrechten in beginsel ook een belangrijke functie
kunnen vervullen in de verhoudingen tussen burgers onderling en ter
bescherming van de burger in zijn verhouding tot machtige particuliere
instellingen. 31 De regering stelde zich op het standpunt dat ten aanzien van het
vraagstuk van de horizontale werking van grondrechten een meer genuanceerde
benadering de voorkeur verdient boven een keuze die beperkt blijft tot algehele
aanvaarding of algehele verwerping van horizontale werking. Zij noemde, in een
24
Ktr. Haarlem 16 juni 2000, JAR 2000, 170.
25
Gedacht kan worden aan de werkgever die een werknemer laat observeren door een privé-detective.
26
De Vries 2000, p. 89.
27
Uitgebreid over grondrechten en het recht op privacy in arbeidsverhoudingen J.H.J. Terstegge &
H.H. de Vries, Privacy in arbeidsverhoudingen, Den Haag: VUGA Uitgeverij 1994; P.F. Van der
Heijden (red.), Privacy op de werkplek, ’s-Gravenhage: SDU 1992; E. Verhulp, Grondrechten in het
arbeidsrecht, Deventer: Kluwer 1999.
28
Voorts is het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer opgenomen in art. 12 Universele
Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM). Het UVRM heeft daarentegen geen juridisch
bindende werking, maar is van morele en politieke betekenis (De Laat & Rutgers 2005, p. 1295).
29
Verhey 1992, p.13. Aldus ook Hartkamp 2000, p. 25 en De Vries 2001, p. 39.
30
Uitgebreid over de horizontale werking van grondrechten: L.F.M. Verhey, Horizontale werking van
grondrechten, in het bijzonder van het recht op privacy (diss. Utrecht), Zwolle: W.E.J. Tjeenk
Willink 1992; E. Verhulp, Vrijheid van meningsuiting van werknemers en ambtenaren (diss.
Amsterdam UvA), Den Haag: Sdu 1996, p. 11-72; E. Verhulp, Grondrechten in het arbeidsrecht,
Deventer: Kluwer 1999.
31
Kamerstukken II 1975/76, 13 872, nr. 3, p. 10.
15