Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

veroordelingen) en onderzoek naar telecommunicatie, sta ik bij deze
opsporingsmethoden nog even apart stil.
Het ‘vraagrecht’ van de werkgever wordt in de eerste plaats beperkt
door het ‘Persönlichkeitsrecht’ van de werknemer (zie ook 5.3.1.1). Dit recht
omvat namelijk ook het recht om met rust te worden gelaten (vgl. 2.3.1.2 van
hoofdstuk 2). Bij de beoordeling van de toelaatbaarheid van vragen, dient een
afweging te worden gemaakt tussen dit recht van de werknemer en het recht van
de werkgever zich inzicht te verschaffen in de persoon van de werknemer.
Hieruit volgt dat de werkgever alleen vragen mag stellen, die in verband staan
met de functie of de te verrichten werkzaamheden. Dientengevolge mag een
werkgever alleen naar strafrechtelijke veroordelingen (‘Vorstrafen’) vragen,
voor zover deze relevant zijn voor de functie of de te verrichten werkzaamheden.
De werkgever heeft het recht alle risico’s op verstoring van het
arbeidsproces uit te sluiten. 185 Zo mag een kassier naar vermogensrechtelijke
veroordelingen worden gevraagd en een vrachtwagen- of buschauffeur naar
veroordelingen voor verkeersdelicten.
Naast het ‘Persönlichkeitsrecht’ speelt bij vragen naar strafrechtelijke
gegevens de ‘Bundeszentralregister-Gesetz’ (BZRG) 186 een belangrijke rol.
Gegevens die conform de BZRG niet zijn opgenomen in de
‘Führungszeugnis’, 187 (verklaring omtrent het gedrag), of die op grond van §51
en §53 Abs. 1 BZRG uit het register zijn verwijderd, dan wel beperkt
opvraagbaar zijn, hoeft de sollicitant niet mede te delen: hij mag zich als nietveroordeelde
voordoen. Dit recht dient in de wijze van vraagstelling tot
uitdrukking te komen. 188
Het antwoord op de vraag of naar een lopende strafvervolging mag
worden gevraagd, is omstreden. 189 Schaub stelt dat het vragen naar lopende
strafrechtelijke onderzoeken niet is toegestaan. 190 Hoefs wijst in dit verband op
de belangentegenstelling tussen werknemer en werkgever. 191 Onder bepaalde
185 BAG 20 mei 1999, 2 AZR 320/98. Zie ook Hoefs 2001, p. 65, die er op wijst dat tevens het belang
van de werknemer bij het vinden van werk in de belangenafweging mee moet worden genomen. In
verband met ‘Vorstrafen’ kan naar twee artikelen worden verwezen: Raab, ‘Das Fragerecht des
Arbeitgebers nach schwebenden Strafverfahren und die Unschuldvermutung des Bewerbers’, Recht
der Arbeit 1995, nr. 36 en Reinfeld, ‘Vorstrafen im Arbeitsverhältnis’, Arbeitsrecht-Blattei
(losbladig) SD 1780. Zie over de vragen die een werkgever aan een sollicitant mag stellen ook Jacobs
1993, p. 40-41.
186 ‘Gesetz über das Zentralregister und das Erziehungsregister’ (Schaub, Koch & Linck 2005, p. 202).
187 De inhoud van een ‘Führungszeugnis’ staat in §30 BZRG.
188 Schaub, Koch & Linck 2005, p. 1395, met verwijzing naar LAG Berlin 22 maart 1996, NZA-RR 97-
7; Hoefs 2001, p. 66.
189 Hoefs 2001, p. 66.
190 Schaub, Koch & Linck 2005, p. 202, met voetnootverwijzing naar ArbG Münster NZA 93, 461 (noot
77).
191 Argument tegen het vragen naar lopende gerechtelijke vooronderzoeken is het uitgangspunt dat de
burger tot aan een strafrechtelijke veroordeling als niet schuldig moet worden gezien en
dientengevolge ook als niet schuldig mag worden behandeld. Bovendien kunnen die vragen tot
vooroordelen leiden. Anderzijds dient in beschouwing te worden genomen dat de werkgever grote
belangen kan hebben bij vragen naar lopende gerechtelijke vooronderzoeken. De uitkomst van het
onderzoek is weliswaar onzeker, voor de werkgever bestaat een verhoogd risico dat hij een persoon
288