Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

elang. De BDSG is zonder meer van toepassing op zakelijk gebruik. Voor
privé-gebruik bestaan inmiddels tal van bijzondere regels, die de regels van de
BDSG als lex specialis verdringen. In 5.3.1.4 besteed ik hier apart aandacht aan.
Op grond van §4 Abs. 1 BDSG is de verwerking van persoonsgegevens
alleen toegestaan indien de BDSG of een ander rechtsvoorschrift dit toestaat of
vereist, of indien de betrokkene zijn toestemming heeft gegeven. 162 Bij gebrek
aan toestemming van de werknemer, kan de werkgever zich op §28 Abs. 1 nr. 1
of 2 BDSG beroepen. Op grond van deze bepaling is het verkrijgen, opslaan,
wijzigen of overbrengen van persoonsgegevens, of hun gebruik met het oog op
eigen bedrijfsdoelen, toelaatbaar, indien dit het doel van de overeenkomst (de
arbeidsovereenkomst) dient, of indien dit de gerechtvaardigde belangen van de
werkgever dient. Volgens Mengel kan in het midden blijven op welke grond de
werkgever zich beroept, aangezien het bij de rechtmatigheidstoets van de
opsporingshandelingen steeds op een evenredigheidstoetsing, en een
belangenafweging tussen de werkgever en de werknemer aankomt. Aan de zijde
van de werknemer dienen steeds het grondwettelijke ‘Persönlichkeitsrecht’ (met
name het recht op het gesproken woord en het informationele
zelfbeschikkingsrecht ex art. 1 GG en art. 2 GG) en het telecommunicatiegeheim
(art. 10 GG) in ogenschouw te worden genomen. Aan de zijde van de
werkgever speelt met name het grondwettelijke eigendomsrecht ex art. 14 GG
een rol. 163 Volgens §28 Abs. 1 S. 2 BDSG moet het doel waarvoor de
persoonsgegevens worden verwerkt of gebruikt, concreet worden vastgelegd.
Een algemene verwijzing naar de arbeidsovereenkomst is niet toereikend,
aangezien dit slechts een algemeen, en geen concreet doel is. 164 Het verwerven
van persoonsgegevens bij sollicitanten is op grond van §28 Abs. 1 S. 1 onder 1
BDSG toelaatbaar, aangezien dit de aan de arbeidsovereenkomst ten grondslag
liggende vertrouwensrelatie dient. 165 Voorts kent ook de BDSG een regeling
voor gevoelige persoonsgegevens (§3 Abs. 9 BDSG). Strafrechtelijke persoonsgegevens
vallen volgens de tekst weliswaar niet onder gevoelige persoonsgegevens,
maar op grond van de Europese richtlijn dient hun verwerking in
beginsel achterwege te blijven. 166
In §6b BDSG staat een speciale regeling voor cameratoezicht in publiek
toegankelijke ruimten. Deze bepaling is ook van belang voor het arbeidsrecht,
althans voor zover daar sprake is van publiek toegankelijke ruimten. Dit is
bijvoorbeeld het geval in een winkel. 167 Het cameratoezicht is op grond van §6b
162 Blijkbaar wordt de toestemming van de werknemer of sollicitant in Duitsland als
rechtvaardigingsgrond ter verwerking van persoonsgegevens beschouwd. In de praktijk zou de
toestemming van de werknemer zich niet vaak voordoen (Mengel 2004, p. 1448).
163 Mengel 2004, p. 1448-1449.
164 Schaub, Koch & Linck 2005, p. 1524.
165 Schaub, Koch & Linck 2005, p. 1524-1525.
166 Evenals in het Nederlandse recht zijn op dit verbod uitzonderingen mogelijk (Bizer e.a 2003, p.
1088-1089). Zie ook Schaub, Koch & Linck 2005, p. 1524-1525.
167 In de toelichting bij de BDSG werden als voorbeelden van publiekelijk toegankelijke ruimten
genoemd: perrons, tentoonstellingsruimten van musea, verkoopruimten en stationshallen (BAG 14
december 2004, 1 ABR 34/03, r.o. 27).
284