Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

sprake zijn van een ‘Nortwehrsituation’ of een ‘notwehrähnliche’ situatie.
Toelaatbaar is volgens §227 Abs. 2 BGB de verdediging, die noodzakelijk is ter
afwending van een bestaande, onrechtmatige aanval op zichzelf, of een ander. 155
5.3.1.2 De toepasselijkheid van de Bundesdatenschutzgesetz
Zoals gezegd kent het Duitse recht een equivalent van de WBP: de
Bundesdatenschutzgesetz (BDSG). 156 Evenals de WBP komt in de bepalingen
van de BDSG steeds het noodzakelijkheidsvereiste terug: de verwerking dient
altijd aan de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit te voldoen. De wet
ziet op de bescherming van het individu tegen inbreuk op zijn ‘Persönlichkeitsrecht’
als gevolg van het gebruik van zijn persoonsgegevens (§1 Abs. 1 BDSG).
De BDSG is tevens van toepassing op het verzamelen, verwerken en gebruiken
van persoonsgegevens door niet-publieke instanties, voor zover de gegevens
geautomatiseerd worden verwerkt, verzameld of gebruikt, of voor zover de
gegevens met behulp van niet geautomatiseerde bestanden worden verwerkt,
verzameld of gebruikt (§1 Abs. 2 nr.3 BDSG). 157 Evenals de WBP bevat de
BDSG geen specifieke bepalingen voor de bescherming van gegevens van
werknemers, maar is de wet onverminderd op arbeidsverhoudingen van
toepassing. 158 Dit blijkt tevens uit de jurisprudentie van het BAG, waarin de
BDSG regelmatig aan de orde komt. 159
Het verkrijgen van persoonsgegevens 160 over werknemers, in de zin van
de BDSG, kan door het verhoren van de betrokken werknemer(s), door
ondervraging van buitenstaanders, door middel van het verzamelen van
gegevens over het gebruik van de telefoon, e-mail en internet (telecommunicatie),
161 of door het observeren van locaties binnen het bedrijf met behulp van
camera’s. In verband met onderzoek naar het gebruik van telecommunicatie
door werknemers, is het onderscheid tussen zakelijk en privé-gebruik van
155 BAG 29 juni 2004, 1 ABR 21/03.
156 Evenals de WBP is de BGSG een uitwerking van de Europese privacyrichtlijn 95/46/EG (zie 2.3.2
van hoofdstuk 2). Zie Schaub, Koch & Linck 2005, p. 1524. Reeds in 1970 werd met het oog op de
bescherming van persoonsgegevens de ‘Hessischen Datenschutzgesetzes’ ingevoerd. In 1977 volgde
de invoering van de ‘Bundesdatenschutzgesetz’, welke in 1990 werd herzien naar aanleiding van
nationale ontwikkelingen. Op 22 mei 2001 trad naar aanleiding van voornoemde Europese Richtlijn
de herziene versie van de BDSG in werking (Bizer e.a. 2003, p. 1-48).
157 §3 BDSG omvat een aantal begripsomschrijvingen die overeenkomen met de begripsomschrijvingen
in de WBP (art. 1 WBP). Zo vallen dossiers en verzamelingen van dossiers, indien ze volgens
bepaalde criteria zijn gestructureerd, wel onder het begrip ‘niet-geautomatiseerd bestand’, maar een
individueel dossier dat geen gestructureerde verzameling van persoonsgegevens bevat, niet. (Schaub,
Koch & Linck 2005, p. 1524). Onder verwerking van gegevens wordt zowel het opslaan, veranderen,
overdragen, afschermen en verwijderen van gegevens verstaan (§ Abs. 4 BDSG). Het gebruiken van
persoonsgegevens is ieder gebruik van de gegevens dat niet onder verwerking valt (§3 Abs. 5
BDSG).
158 Schaub, Koch & Linck 2005, p. 1524; Mengel 2004, p. 1447-1448.
159 Zie bijvoorbeeld BAG 25 januari 2005, 9 AZR 620/03; BAG 14 december 2004, 1 ABR 34/03; BAG
16 november 2004, 1 ABR 48/03; BAG 3 juni 2003, 1 ABR 19/02.
160 §3 Abs. 1 BDSG geeft als omschrijving van persoonsgegevens: ‘Einzelangaben über persönliche und
sachliche Verhältnisse einer bestimmten oder bestimmbaren natürlichen Person’.
161 Mengel 2004, p. 1448.
283