Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

over, of verzuimt de werkgever de ondernemingsraad (volgens de regels) te
horen, dan is het ontslag nietig. 127 De nietigheid van het (voortijdig) aangezegde
ontslag kan niet door het achteraf alsnog horen van de ondernemingsraad, of
door het (na het ontslag) ontvangen standpunt van de ondernemingsraad, worden
hersteld. Dit is zelfs niet het geval indien de ondernemingsraad achteraf met het
ontslag instemt. 128 Op de nietigheid van het ontslag wegens het niet in acht
nemen van §102 BetrVG, dient binnen de drie weken termijn van §4 S.1 KSchG
een beroep te worden gedaan. 129
5.3 Opsporing door de werkgever
In deze paragraaf sta ik stil bij opsporing van wangedrag door werkgevers in
Duitsland. Uit de Duitse jurisprudentie en rechtspraak blijkt dat ook Duitse
werkgevers gebruik maken van de in dit onderzoek centraal staande opsporingsmethoden.
Camera’s worden, al dan niet heimelijk, ingezet ter opsporing van
diefstal of verduistering door werknemers. 130 Privé-detectives krijgen de
opdracht ‘zieke’ werknemers, of werknemers die mogelijk bij een concurrent
werkzaamheden verrichten, te bespioneren. 131 Ook worden telefoongesprekken
van werknemers afgeluisterd en wordt e-mail- en internetgebruik 132 onderzocht.
133
Bij de bespreking van de regels die de opsporingsbevoegdheid van de
werkgever normeren (5.3.1), houd ik dezelfde volgorde aan als bij de bespreking
van het Nederlands recht (zie 2.3 van hoofdstuk 2). Dit betekent dat ik begin met
een bespreking van het, met het privacyrecht vergelijkbare, ‘Persönlichkeitsrecht’
(5.3.1.1). Een andere reden dat ik met het ‘Persönlichkeitsrecht’ begin, is
dat de andere te bespreken regelingen de bescherming van het ‘Persönlichkeitsrecht’
allemaal als uitgangspunt hebben. Dit is vergelijkbaar met de plaats die
het ‘privacyrecht’ in de Nederlandse regelingen inneemt (zie wederom 2.3 van
127 Stahlhacke & Preis 1995, p. 134.
128 Schaub, Koch & Linck 2005, p. 1288-1289, p. 1294; Stahlhacke & Preis 1995, p. 118.
129 Schaub, Koch & Linck 2005, p. 1294.
130 Zie bijvoorbeeld BAG 29 juni 2004, 1 ABR 21/03.
131 Een enkele keer wordt een detective ingezet om het aannemen van steekpenningen door werknemers
te controleren, uit te zoeken of werknemers zich schuldig maken aan diefstal, of aan het schenden
van voorschriften, zoals een alcoholverbod. Zie Lingemann & Göpfert 1997, p. 374 e.v. (met
verwijzingen naar rechtspraak over de inzet van privé-detectives door werkgevers); Uhmann 2002, p.
81-82; Hoefs 2001, p. 242-244.
132 De in de jurisprudentie en literatuur ontwikkelde regels voor brief- en telecommunicatie op de
werkplek, worden nu ook toegepast op controle en observatie van de nieuwe vormen van
telecommunicatie, met name e-mailgebruik en internetverkeer. Dit geldt met name voor het bij de
rechterlijke beoordeling te hanteren onderscheid tussen gebruik in het kader van de werkzaamheden
en privaat gebruik. Zie Schaub, Koch & Linck 2005, p. 465-466; Mengel 2004, p. 1445 e.v.; Uhmann
2002, p. 80-81.
133 Zie ook Hoefs 2001, p. 235 e.v. Hij noemt daarnaast als mogelijke controlemethoden tevens de
ingangscontrole, tascontrole en onderzoek aan het lichaam van de werknemer (visitatie en onderzoek
door een arts).
278