Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

4.4.2.3 Bedrijfstak-CAO’s
Op grond van art. 1 WCAO kunnen tussen werkgevers- en werknemersorganisaties
op bedrijfstakniveau collectieve arbeidsovereenkomsten worden
gesloten. Naast primaire arbeidsvoorwaarden kunnen hierin ook disciplinaire
bepalingen worden opgenomen. 111 Deze bepalingen kunnen, blijkens 5.2 van het
Toetsingskader algemeen verbindend verklaring CAO-bepalingen, alleen
algemeen verbindend worden verklaard indien ze voldoende rechtswaarborgen
voor de betrokken werknemers geven. Zo dienen CAO-bepalingen over
disciplinaire maatregelen die tot een vermindering van loon kunnen leiden, zoals
boete, schorsing, degradatie en weigering van een periodieke verhoging, in de
CAO omkleed te zijn met procedurevoorschriften en criteria ter waarboring van
de rechten van de betrokken werknemers (zoals de duur van de straf en het
schriftelijk mededelen van de gronden). Verder mogen aan de bewoordingen
van een CAO in het bijzonder hoge eisen van duidelijkheid worden gesteld
indien de werkgever een bevoegdheid inroept tot het nemen van een voor de
werknemer zeer bezwarende disciplinaire sanctie. 112
Ter illustratie van disciplinaire regelingen die in bedrijfstak-CAO’s
worden opgenomen, volgen thans de bevindingen van een door mij uitgevoerd
onderzoek naar 50 algemeen verbindend verklaarde bedrijfstak-CAO’s, verdeeld
over uiteenlopende bedrijfstakken (zie Bijlage I). 113
Bepalingen inzake disciplinaire maatregelen
Van de geraadpleegde CAO’s wordt in slechts drie daarvan expliciet gesproken
over disciplinaire maatregelen. 114
De CAO Schoonmaak- en glazenwassersbedrijf bepaalt in art. 62 dat de
werkgever, de werknemer die zijn verplichtingen voortvloeiende uit de arbeidsovereenkomst
niet te goeder trouw nakomt, afhankelijk van de ernst van het feit,
een aantal disciplinaire maatregelen kan opleggen. 115
Hierover was vooralsnog veel onduidelijkheid. In de overwegingen van de A-G bij dit arrest werd de
aandacht gevestigd op het feit dat de bepalingen over de boete in art. 7:650 en 651 BW door de
wetgever bedoeld zijn als disciplinaire maatregel tijdens de duur van het dienstverband. De
kantonrechter Gouda merkte een paar maanden daarvoor in een soortgelijke zaak overigens hetzelfde
op (Ktr. Gouda 27 februari 2003, JAR 2003, 79).
111 Zie ook over de rol van de CAO bij disciplinaire regelingen Zondag 2003a, p. 52-54.
112 HR 17 september 1993, NJ 1994, 173 (Gerritse/HAS).
113 Te kennen via internet: http://www.overheid.nl/op/index.html. Sancties in verband met het nietnaleven
van bedrijfsvoorschriften bij ziekte, heb ik niet in het onderzoek meegenomen, aangezien het
niet-naleven van deze voorschriften niet onder de in dit onderzoek gehanteerde omschrijving van
wangedrag valt. Voorbeelden zijn onder meer te vinden in de CAO voor de Mortel- en
Morteltransportondernemingen 2004/2005 en in de CAO voor de Houthandel 2004/2005.
114 CAO Openbaar Vervoer 2004; CAO Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf 2004/2006; CAO
Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening 2004.
115 Aangezien blijkens de tekst van het artikel een opsomming volgt, maar vervolgens alleen de straf van
berisping wordt genoemd, ga ik er van uit dat de andere disciplinaire maatregelen niet algemeen
verbindend zijn verklaard.
212