Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

Inhoud van de boetebepalingen ex art. 7:650 en 651 BW
In beide hierboven aangehaalde citaten uit de wetsgeschiedenis komt de
toepassing van het strafrechtelijke legaliteitsbeginsel, ook al wordt deze niet
uitdrukkelijk van toepassing verklaard, duidelijk naar voren. De strekking van
het strafrechtelijke legaliteitsbeginsel is immers het geven van rechtszekerheid,
doordat vooraf duidelijkheid wordt verschaft over de mogelijke sancties en het
ongewenste gedrag. In de huidige bepaling komt deze ‘arbeidsrechtelijke’
variant van het legaliteitsbeginsel nog steeds voor. 103 De voorschriften op
overtreding waarvan boete is gesteld en het bedrag van de boete, zegt het eerste
lid van art. 7:650 BW, moeten in de arbeidsovereenkomst worden vermeld.
Verhulp zegt over de verwoording van het legaliteitsbeginsel in lid 1:
‘Vanwege het disciplinaire karakter van de boete is het uit het strafrecht
overgenomen beginsel dat geen straf mag worden opgelegd dan uit kracht van
een vooraf bekende regel in het arbeidsovereenkomstenrecht
overgenomen.’ 104
Voorts wordt in art. 7:650 BW gesproken over voorschriften ‘in de arbeidsovereenkomst’.
Het is de vraag of de voorschriften ook op een ander niveau
mogen worden vastgelegd: in een CAO of in een in de arbeidsovereenkomst
geïncorporeerde regeling. De eis die uit de boetebepaling voortvloeit, namelijk
het vooraf duidelijkheid geven over wat ongewenst gedrag is en welke de
mogelijke sancties zijn, sluit de mogelijkheid van het vastleggen van
voorschriften op een ander niveau dan de individuele arbeidsovereenkomst niet
uit. Door middel van direct doorwerkende bepalingen in CAO’s of door middel
van bepalingen in personeelshandboeken of CAO’s die in de individuele
arbeidsovereenkomst zijn geïncorporeerd, 105 kan vooraf duidelijkheid worden
gegeven over wat ongewenst gedrag is. Door de directe doorwerking of de
incorporatie maken de arbeidsvoorwaarden deel uit van de arbeidsovereenkomst.
Met Zondag ben ik daarom van mening dat een redelijke, met de
strekking van de bepaling overeenstemmende, uitleg van de zinsnede ‘in de
arbeidsovereenkomst’ is, dat de voorschriften zowel in de individuele arbeidsovereenkomst,
in een in de arbeidsovereenkomst geïncorporeerde regeling of in
een direct doorwerkende CAO kunnen worden opgenomen. 106 Ik meen dat
hetzelfde geldt voor het bedrag van de boete. Voorts dienen naar mijn mening de
voorschriften op overtreding waarvan boete is gesteld én de mededeling dat op
103 Aldus ook: Zondag 2003a, p. 11.
104 Verhulp 2004, (T&C Arbeidsrecht), art. 7:650, aant. 3.
105 Aldus ook: Verhulp 2004, (T&C Arbeidsrecht), art. 7:650, aant. 2.
106 Zondag 2003a, p. 11-12. Ook Verhulp meent dat de voorschriften op overtreding waarvan boete is
gesteld zowel in de arbeidsovereenkomst als in de CAO kunnen worden gegeven (Verhulp 2004,
T&C Arbeidsrecht, art. 7:650, aant. 2.
210