Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

echter niet onder verwijzing naar het instructierecht eenzijdig essentiële
arbeidsvoorwaarden wijzigen. 78 De opvatting dat de eenzijdige wijziging van
arbeidsvoorwaarden in beginsel niet op de instructiebevoegdheid ex art. 7:660
BW kan worden gebaseerd, komt ook bij een aantal andere schrijvers terug. 79
Uit de volgende voorbeelden uit jurisprudentie en (overige) literatuur
blijkt, dat een weinig ingrijpende, niet-substantiële wijziging van de
arbeidsomstandigheden, inderdaad op de instructiebevoegdheid kan worden
gebaseerd. Zo kunnen de door de werkgever gegeven voorschriften betrekking
hebben op het gebruik van e-mail en internet (zie 4.3) 80 , maar bijvoorbeeld ook
op kleding. Het staat een werkgever vrij om het personeel voorschriften te geven
met betrekking tot tijdens het werk te dragen kleding, mits de
kledingvoorschriften redelijk zijn. Dit kan nodig zijn vanwege de hygiëne,
veiligheid of doelmatigheid, maar het kan ook de representativiteit naar buiten
toe of interne uniformiteit dienen. 81 Voorts kunnen een rookvoorschrift, 82
voorschriften over het dragen van een helm of andere veiligheidsvoorschriften,
of het verbod op alcoholhoudende dranken onder het instructierecht vallen. 83 De
werkgever wordt op grond van art. 7:660 BW ook bevoegd geacht opdrachten
tot geheimhouding te geven, voor zover die samenhangen met de arbeid of de
goede orde in de onderneming. 84 De werkgever heeft bovendien niet alleen de
bevoegdheid instructies te geven ten aanzien van de inhoud van de
78
Jellinhaus 2003, p. 155-156.
79
Zie De Laat 1995, p. 300 (eenzijdige wijziging van de arbeidsovereenkomst is niet mogelijk op grond
van de gezagsverhouding); Van Lent 2000, p. 186-189 (een permanente werkgeverswisseling of een
langdurige uitzending naar het buitenland kunnen, gelet op de ingrijpende gevolgen, niet op basis van
het directierecht aan de werknemer worden opgelegd) en Hoffmans 1992, p. 42, die zich aansluit bij
de opvatting van Rood dat arbeidsvoorwaarden typisch onderwerp vormen van tweezijdige
vaststelling en dus overeenstemming behoeven (met voetnootverwijzing naar M.G. Rood,
commentaar bij HR 7 oktober 1988, RvdW 1988, 161). Voorts kan hieraan worden toegevoegd dat de
wetgever, met het oog op het voorkomen van eenzijdige vaststelling en wijziging van
arbeidsvoorwaarden door de werkgever, de bepaling over het eenzijdige wijzigingsbeding heeft
ingevoerd (art. 7:613 BW), Kamerstukken II 1995/96, 24 615, nr. 3, p. 20-22 en Stb. 1998, 107. Het
feit dat de werkgever geen substantiële arbeidsvoorwaarden eenzijdig kan wijzigen met verwijzing
naar zijn instructierecht, laat onverlet de mogelijkheid van eenzijdige wijziging van
arbeidsvoorwaarden op grond van de redelijkheid en billijkheid, toestemming van de werknemer, het
eenzijdig wijzigingsbeding of het goed werknemershap (Zie HR 26 juni 1998, JAR 1998, 199, (Taxi
Hofman-arrest); Loonstra & Zondag 2006, p. 232-243; M. Holtzer & W.A. Zondag, ‘Wijziging van
arbeidsvoorwaarden’, in: L.G. Verburg & W.A. Zondag (red.), Arbeidsrechtelijke aspecten van
reorganisatie, Deventer: Kluwer 2003, p. 175 e.v.; Jellinghaus 2003, p. 143-286; M.F. Baltussen, ‘De
arbeidsovereenkomst: institutie of contract’, ArbeidsRecht (7) 2000-4, p. 21-24).
80
Het mag echter niet zo ver gaan dat de werknemer voor ieder privé-telefoontje de toestemming van
de werkgever nodig heeft (De Vries & Rutgers 2001b, p. 65).
81
Rb. ’s-Gravenhage 23 mei 2001, JAR 2001, 124; Ktr. Heerenveen 8 oktober 1985, NJ 1986, 506. Zie
ook Van der Grinten/Van der Grinten & Bouwens 2005, p. 259-260; Verhulp 2004, (T&C
Arbeidsrecht), art. 7:660 BW, aant. 2.
82
Ktr. Rotterdam 9 februari 1977, Prg. 1979, 1385; Rb. Utrecht 23 december 1970, Prg. 1971, 641.
Admiraal 1998, p. 9.
83
Hoffmans 1992, p. 42; Verhulp 2004, (T&C Arbeidsrecht), art. 7:660 BW, aant. 2; Kamphuisen
1956, p. 159, noemde als voorbeelden van ordemaatregelen al het verbod om te roken en te spuwen
e.d..
84
Verhulp 1996, p. 41.
206